LIS VUNSSTRIJD
WEEKBLAD VOOR WIERINGEN EN OMSTREKEN.
TABAK VAN J. R. KEUSS g
feuilleton.
Jaargang.Vrijdag 26 October 1917 No. 78,
8
ALKMAARSCNU
Overal verkrijgbaar.
WIERINGER COURANT
VERSCHIJNT EIKEN
DINSDAG en VRIJDAG
Abonnementsprijs
per 3 maanden 0.60.
ADVERTENTIËN:
van 1-5 regels
iodero regel meer
f O.SIO
.0.06
UITGEVER:
CORN. J. BOSKER, WIERINGEN.
GEMENGD NIEUWS.
Kolen voor fabrieken.
De besturen der textielarbeidersvereeniging te
Hengelo, hebben zich tot den Minister van Land
bouw gemeld met het verzoek de fabrieken, die
moesten stopzetten, zoo spoedig mogelijk.van de
kolen te voorzien.
De Minister heeft geantwoord, dat de fabrie
ken voorzien zijn.
Nog geen paardeuitvoer.
Er was, (zegt de Veehandel) een regeling kant
en klaar voor den uitvoer naar de centralen van
niet minder dan 17.000 (zegge zeventien duizend)
1 V^-jarige ruins. Op 't laatste moment werd even
wel bericht, dat 100 per stuk als uitvoerpremie
moest worden betaald aan de Export Centrale en
daarop wilden de handelaars niet ingaan.
Geen brandstof meer noodig.
Een inzender in het Hbl. raadt de lezers aan.,
springtouw te koopen, indien zij een ledigen
steenkoolkelder hebben.
Wie durft thans de kachel aanzetten vóór het
nog November is
Toch kan ik u verzekeren zegt hij dat
wij het hier (in Lansanne) op het oogenblik koud
hebben I Overal in het rond is alles wit van de
sneeuw. En de wind, die ons tegenwaait, is koud
als ijs. 's Ochtends blijft men dan maar wat lan
ger in bed, waar het althans warm is. Doch hoe
men dagelijks ook heeft door te worsteen, langer
dan tot tien uur houdt niemand het daar uit.
En dan begint het lieve leven 1
Maar met mijn springtouw ben ik thans het
heertje.
Na ieder uur aan de schrijftafel spring ik vijf
minuten dan ben ik zoo warm als de Vesuvius,
Mijn heele gezin springt, mijn kennssen sprin
gen allen ,mijn buren springen dat het dafert en
dreunt..
lt heb een Edinburgsche vriendin.... van re-
v.-ntig jaardestijds; thaijs moet zij de tach
t»g ha'rn. Zij sprong niet uit kolengeb* ek. maar
om |eng tt blijven. Bij haar in huis biaid-.U In
g-'en enk.ele kamer een kachel, zelfs niet bij de
biMerste koude. Zeven maal 's daags nam zij ze
ven verschillende baden, als Turksche, Russi
sche Scholsche, Spaansche, Noorsche enz Om
het htlve uur sprong zij zeven maal met V-aar
j 6 000.000 aan l oper, staal, petroleum en nikkel
in beslag genomen, vt elke voorraden waren cfge
slageii in het belang van Duitschland. De Ameri-
kaansche regeering is voornemens daarover bin
nenkort te beschikken ten bate van de oorlog
voerenden. In de cc «te twee jaar van den oorlog
zijn enorme vot-iraden van allerlei aard aange
kocht door Duitschc agenten. Het is bekend, dat
dc Vereenigdc i ien hier in de pakhuizen op
zijn minst 000.000 balen katoen thans naar
schatting engever 360.000.000 waaerd hebben
liggen. Enorme "\corraden aan scheikundige pro-
duden en vooral trinitrotoluol waren in versch'l
lende necen des lands door vertegenwoordigers
van de Duitschers verborgen.
Dit alles zal binnenkort door de Amerikaan-
sche regeering worden opgevorderd, tegelijk met
een groote hoeveelheid stalen granaten, bewerkt
leer en bewerkte en onbewerkte huiden en afge
werkte producten van allerlei aard.
Een eigenaardige toestand.
Het Zweedsche stoomschip ,,GunIög", dat te
Velsen een lading cejluse gelost heeft, ligt thans
reeds eenige dagen te IJmuiden te wachten op
steenkolen, welke volgens regeeringsbesluit niet
aan schepen van vreemde nationaliteit mogen
worden geleverd. Eigenaardig is, dat dit schip vol
gens de Schepenuitvoerwet verplicht is geduren
de zes maanden op Nederlandsche Ijavens te va
ren, omdat het op een Nederlandsche werf ge-
boe is sedert het aannemen van bedoelde wet.
springtouw om de tafel. En als zij op otraat was
rende en liep zij om het andere paar tusschen eik
twus lantaarnpalen. Zij is er met eere en gezond
leid t nd mee geworden en jong mee gebleven.
Dank zij het springtouw!
De Zeppelin - Nederlaag.
De Laiiy Express" verneemt, dat de r*ien.
waardoor de Zeppelins hun koers verloren, was
.eer ;.ai zienlijke hoogte te vliegen, n.'. op 18 a
20 duizend voet en wel uit vrees voor de vlieg
machines.
Eenige van de luchtschepen, die den Iratstcn
aanval op Engeland deden, hebben gedurende
i.vee tui- gevlogen met de machines .afgezet'.
Het cevbig was, dat deze afkoelden. Zelfs dc olm
bevroor op de aanzienlijke hoogte waarop os
Zeppelin zich bevonden
Het Tvas dientengevolge onmogelijk Jc machi
nes opnieuw aan te zetten, zonder te dalen.
Daardi or waren de Zeppelins overgeleverd aan
de genade van den wind, welke hen spoed g naar
F* insch gebied dreef.
Rijst
Een bericht van het Bureau voor Mededeelin-
gen inzake de Voedselvoorziening maakte mel
ding van een toenemende schaarschte aan rijst.
Het Hbl. verneemt dat die schaarschte inderdaad
zoo groot is, dat de Regeering aanleiding heeft
gevonden de nog aanwezige groote partijen op
te vorderen en op te slaan. Wie nog partijen van
eenige beteeken,is in voorraad had, heeft die moe
ten afstaan, en deze partijen zijn in twee plaatsen
van het land bijeengebracht en opgeslagen. Som
mige winkeliers hebben nog partijtjes van enke
le balen in voorraad het is niet onwaarschijn
lijk dat ook deze nog zullen worden gevorderd.
Opvordering door de Amerikaansche Regeering.
De geheime speurders van de wereld, zoo meldt
Reuter uJt Londen, hebben voor een waarde van
Een vermiste koffer.
Een handkoffertje werd achtergelaten in den
trein te Amersfoort. Een militair die te Amster
dam instapte met bestemming voor Gorinchem via
Rotterdam, zag het valies in den treinloop wel
staan, maar meende dat het toebehoorde aan een
reiziger in een der compartimenten, alhoewel hij
het zonderling vond, dat iemand zoo maar noncha
lant een koffertje in den gang van den trein liet
staan. Te 's-Gravenhage zag hij, hoe het valies
En wat hij anders nooit deed, dat deed hij in
de stemming in de stemming waarin hij nu vt:-
keerde,Hij bestelde een grooten borrel en nam
er een flinken slok van.
Het duurde niet lang of het gesprek draaide
nog slechts alleen om Urban.
„Wanneer uw zoon maar eerst zijn compagr.o.i
is, dan zult ge wel niet langer behoeven te wer
ken," begon Döppler weer. „De beste modellen
schijnt Urban je bovendien toch al afgekocht te
hebben. Gij zijt een eerste slimmerd, want lang
zamerhand zal hij u toch alle klanten voor den
neus wegkapen."
Timpe keek verwonderd op. Hij meende hem
verkeerd verstaan te hebben en vroeg om nade
re ophelderingen. Döppler tastte in den zak van
zijn overjas, die achter hem hing, haalde daar een
pakje uit en maakte dit los.
„Zie hierDeze Victcriakncppen, die ik vroe
ger bij u kocht, levert Urban mij nu vijfentwintig
percent goedkooper. Hij kon dat doen, zeidc hij
onlangs tegen mij, omdat hij er zeer veel van
dacht tc verkoopen en het natuurlijk veel goed-
Lcoper uitkwam, wanneer zij bij groote hoeveel
heden tegelijk gefabriceerd werden. Ja, ja, waar
de Timpe, adt komt door den stoom en de ieu
vcrwetsche machies."
De Victoriaknop was bijzonder fraai van tee
lt ening en even eenvoudig als smaakvol. Timpe
had hem het eerst in den' handel gebracht en hij
had een ruimen afzet gevonden. Vooral zag men
hem zeer veel voor damesparaplu's gebruiken.
Hij werd zoowel van ivoor als van hoorn en hout
vervaardigd. Een hofleverancier, voor wien de
baas werkte, had hem zoo smaakvol gevonden,
dat hij het model aan de kroonprinses liet zien.
De hooggeplaatste dame bestelde er terstond een
van ivoor, en daarvan had de knop zijn benaming
ontvangen; ten slotte was ook de paraplu er
naar genoemd, die terstond bij de toongevende
dames mode werd. Deze knoppen waren nog
steeds zeer gezocht, vooral door de kleine fabri
kanten uit de provincie, die het geraamte der pa
raplu's geheel en al gereed ontvingen en zelfs
slechts voor het overtrekken zorgden.
Timpe herkende zijn model, maar het was
eenigszins veranderd. De teekening was dezelf
de, alleen het verloop der lijnen was iets anders.
Dat was een goede speculatie, dat moest men,zeg
gen De verandering was zoo gering, dat zij zeer
zeker het oog van het gros der afnemers moest
ontgaan.
Mijnheer Augustus Döppler greep nog meerma
len in de ruime zalcken van zijn bruinen kaftan en
haalde daaruit het eene voorwerp voor, het an
dere na, te voorschijn.
„En wat zeg je hier wel van, baas Timpe Wit
zou er vroeger ooit aan gedacht hebben, dat er
in Berlijn een fabrikant zou opduiken, die dit
Jonvilledoosje zijn afnemers een derde goedkoo
per kon leveren dan gij. Maar ik overdrijf niet
Urban heeft ze mij voor achttien mark het do
zijn aangeboden, terwijl ik bij u vierentwintig be
talen moest. Maar dat komt omdat Urban een
nieuwe inrichting aan het support uitgevonden
heeft, waardoor het mogelijk is gewórden deze
dingen in korter tijd te vervaardigen."
Het doosje waarvan men sprak was een zeer
veel gevraagde zaknécessaire voor dames, die
uit één stuk gedraaid werd, van binnen hol was,
cn wanneer men op een veer drukte, opensprong
Een Parijsche koopman, Jonville genaamd, had
deze doosjes het eerst in Duitschland in den han
del gebracht en baas Timpe was de eerste die
ze daar te lande had nagemaakt. Hij had metter
tijd aan dat artikel ook andere vormen gegeven
en er talrijke afnemers voor gevonden. En nu
moest hij beleven, dat hij door de goedkoope
concurentie van Urban ook bedreigd werd met
het verlies van deze klanten. Want tegenover
hem zat immers al een van hen, die hem langza
merhand ontrouw zouden worden. Hij had er zich
al meer dan eens over verwonderd, dat de kleine
mismaakte mijnheer Döppler, die reeds sedert
een tiental jaren tot zijn klanten behoorde, ge
durende de laatste maanden slechts zeer weinig
bij hem besteld had.
Johannes Timpe maakte terstond een bereke
ning. Wanneer hij tot denzelfden prijs wilde leve
ren als Urban, dan moest hij na korter of langer
tijd te gronde gaan I Ja vroeger, toen waren de
tijden nog anders Maar langzamerhand, naarma
te de concurrentie scherper werd, was ook de
winst steeds kleiner en kleiner geworden. Wat
vroeger als een kunst werd uitgeoefend, werd
nu algemeen beschouwd als een gewoon middel
om aan den kost te komen, en waar vroeger de
prijs per stuk bepaald werd, geschiedde dit nu
per dozijn. Het zou Timpe zelf moeilijk gevallen
zijn, een uitdrukking te vinden voor de gevoelens
die hem gedurende enkele minuten bestormden
Alles, wat zijn gemoed bewoog, zijn gedachten-
gang beheerschte, concentreerde zich in dat eene
groote iets, dat hij op dat oogenblik nog niet
goed kon vatten, maar dat onduidelijk, als in ne
velen gehuld, voor zijn geest zweefde. Het was
de dreigende vuist der toekomst, die in zijn V«r
beelding een reusachtigen vorm aannam hei in
stinkmatige gevoel van een onafwendbaar, onver
wacht naderend gevaar, dat voor het eerst bij
hem was opgekomen op den dag, toen hij vernam
welke plannen Urban had. Maar al deze gevoe
lens werden naar den achtergrond gedrongen
door die ééne, vreeselijke gedachte, die alle an
deren verdrongdat zijn eenige zoon eens met
den gehaten concurrent gemeene zaak zou kun
nen maken, om misschien zijns ondanks mede te
werken tot den ondergang van zijn eigen vader
Maar hij nam zich voor, hem terstond den volgen
den dag eens flink onder handen te nemen, en
zijn aandacht te vestigen op de onwaardige han
delwijze van zijn lieven patroon en toekomstigen
schoonvader.
Timpe bestelde nog een borrel; dat goed smaak
te hem vandaag, waarom wist hij zelf niet. Hij
kreeg meer opgewektheid om te spreken en ge
voelde, dat zulk een drank in sommige gevallen
zeer geschikt was. om iemand nieuwen moed te
doen krijgen en onaangename dingen minder
zwart te doen schijnen.
Het gesprek om de tafel werd nu luidruchtiger
het arbeidersvraagstuk kwam ter sprake, en ie
der trachtte dit van zijn standpunt te beoordee-
Bureau Hippolytushoef, Wieringen
Tel. Interc. No. 10.
Bijbureau C. Slikker Cz.
Kleine Sluis-Anna - Paulowna
Agentschap A. Keuris Gz., Wieringerwaard.
nog steeds bleef staan, in Rotterdam idem. hoe
wel daar alle passagiers de coupé's van dit com
partiment verlieten.
Toen begreep hij dat het koffertje moest wor
den beschouwd als verloren voorwerp en hij nam
het mede naar zijn woonplaats. Alblasserdatn.
Toen hij het daar opende bleek hem uit de pa
pieren wie dc eigenaar was een predikant te
Utrecht. Hij zond direct een telegram met bericht
dat hij in het bezit van het valies was. De Utrecht
sche eigenaar is naar Ablasserdam gereisd cn
heeft daar het koffertje met de 16.000 inhoud
als zijn eigendom herkend en weer in bezit ge
nomen. Aan den inhoud ontbrak niemendal.
1
De politiehond.
Nadat een bewoonster der Lutmastraat te Am
sterdam aangifte had gedaan, dat van de trapleu
ning in hare woning een vloerkleed was ont
vreemd, heeft een agent aan een der bureaux ge
leid een 45-jarigen man die zich ontdekt ziende
het k|eed wegwierp en trachtte te ontvluchten.
Hij werd echter tot staan gebracht door een poli
tihond di hem in het zitvlak beet.
Het gezonken Engelsche vliegtuig.
Men schrijft uit Vlissingen aan de Tel.
In regen en wind kwam de torpedoboot „G.15"
hier binnen en bracht veilig aan wal 4 uitgeputte
Britsche vliegers. Het zijn vlieger-luitenanF W.
Perham, vjiegr-luitenant H. C. Googh en dc onder
officier-mecaniciens C. W. Sivyr en B. H. Malli-
champ.
Samen hadden ze een groot watervliegtuig be
mand, dat door een defect aan den motor in zee
had moeten dalen, niet ver van de Noord-Hinder.
Afgemat en uitgeput waren ze, en geen wonder
want drie-en-twintig uur hadden ze in zee gedre
ven. Toen de machine gedaald was kon men de
motor niet meer herstellen. De hydroplaan was
een drijvend wrak geworden, waéfop" vier jonge
vliegers hulpeloos zaten. Geen vaartuig was na
tuurlijk in de nabijheid te ontdekken. Dc golven
sloegen nu en dan over de schipbreukelnigen heen
De klecderen werden doorweekt. De wind stak
op, het werd slecht weer. Zoo ging Dinsdag in ang
stig wachten voorbij. Het werd nog erger. De
nacht daalde. De vliegers maakten een vreeseüj-
ken nacht door. Welk een verlichting, toen de
nieuwe morgen daagde, maar 't gevaar voor ont
dekking door den vijand werd grooter. Welk zalig
len, en vond dat zijn meening de eenige ware
was. Mijnheer Wipperlich schreeuwde het hardst.
De arbeiders lieten zich te weinig met politiek
in, betoogde hij op welsprekende wijze. Wanneer
zij beter op de hoogte der politiek waren, dan
zouden zij ook beter leeren inzien, welk nadeel
hun berokkend werd. Vereenig'ng verplichte ver-
eeniging. dat was het eenige middel tot hunne
redding! Eendracht maakt macht!" riep hij lu-
de en sloeg daarbij met zijn vuist op de tafel.
„Men moet met hand en tand die verkeerde con
curentie te keer gaan, slechts solied werk leve
ren en het publiek weer tot gezonde denkbeelden
opvoeden."
Ja. het publiek, het publiek.... Daar zocht
men de schuld, terwijl die toch eigenlijk alleen
bij de fabrikanten zat. Het publiek zou nooit wij
zer worden, viel Augustus Döppler hier in, want
dat liep altijd daarheen, waar het het goedkoopst
terecht kon.
„Dat geloof ik ook," zeide mijnheer Brümmcr
en allen keken bij de eerste woorden van dian
stillen man op, alsof zij een lange redevoering
verwachtten. Maar de rentenier liet zijn hoofd
weer vallen en hulde het opneiuw in groote wol
ken tabaksrook. Tusschen Baldrun en Timpe zat
mijnheer Storch, een schrijnwerkersbaas. dien
men om zijn lange, blonde lokken eerdr voor een
kunstenaar zou hebben aangezien. Maar dc zil
veren draden, die er door liepen, getuigden er
van. dat hij reeds vroegtijdig door zorgen ge
kweld was. Vijf jaar geleden was hij zelf eigenaar
van een meubelzaak, maar dc fabrieken had
den hem gcrunieerd. Nu vervaardigde hij jaarin,
iaaruit slechts een en hetzelfde artikel. Des Za
terdags was het hem dikwijls niet mogelijk, het
loon voor zijn knechts bijeen te brengen. Dan
moest hij tot eiken prijs verkoopen, om naar con
tanten te krijgen.
„Ik geloof," begon hij, „dat alles komt, omdat
het handwerk vrij geworden is, want daardor is
de vrije concurentie in het leven geroepen, die
den kleinen men, die niet het noodige bedrijfska
pitaal bezit om vóordeelige inkoopen te doen en
dus ook goedkooper te werken, ruiieert."
pXfordtt vervolgd)
