Openbare Vergadering!
JOH. BBOMMERT ex-dienstweigeraar
„Hei gevaar nadert'
Heden Zaterdag' Mei 1918
van UITGIKKST
W at beteekent burgerlijke dienstplicht |||jj|
mmmsm®
£5
t Smokkelen van kwatta!
Van Tiel werd een 12 Meter lange boom stam
per mallejan naar Wamel vervoerd. Aan de over
zijde werd de vracht onderzocht door een paa--
kommiezen, die bevonden, dat 'iii uitgehold was.
In de daardoor ontstane ruimte was een hoeveel
heid kwatta, ter waarde van 7000 geborgen.
Het vrachtje was bestemd vc-r Berg en Dal bij
Nijmegen. Natuurlijk heeft het zijn beslemming
niet bereikt.
Minder boter
Hoewel het nu de beste tijd moest zijn voor de
mclkopbrengst, blijft deze in den Geld. Achter
hoek nag 1/3 minder dan in 1916. De landbou
wers, bevreesd dat ze door de rantsoeneering
geen boter genoeg krijgen, houden melk terug
en de boter, welke daarvan wordt gemaakt,
wordt zorgvuldig opgeborgen, omdat aan de fa
brieken de afgifte van boter reeds is beperkt.
Onschuldig veroordeeld.
Kort voor het begin van den oorlog is de sla
ger Jacob Maurer uit Kauswe'ler op grond van
aanwijzingen, die tegen hem bestonden wegens
moord, begaan op de 12-jarige Erna Kretschmai,
veroordeeld tot 15 jaren tuchthuisstraf. Naar de
Saarbrüchener Volksztg. thans meldt, heeft thans
de stiefmoeder van de vermoorde Kretschmar op
het sterfbed bekend, dat zij met behulp der groot
moeder haar stiefkind met een kolenschop heeft
gedood en daarop verborgen heeft, Maurer is dus
onschuldig veroordeeld geeest. Zijn ouders zijn
kot na het proces uit verdriet c verleden; ook hij
zelf moet spoedig in het tuchthuis zijn gestorven.
Wereldtaal
Een Engelsch soldaat loopt een boter- en kaas
winkel binnen om een ei te koopen. Er zijn heel
wat klanten in den winkei, maar eindelijk is het
zijn berut om geholpen te worden. De winkelier
vraagt Wat blieft 11 waarop de Engelschman
antwoordt An egg. Daar heeft de winkelier
nooit van gehoord 'n ck Ook de dienstmeisjes
kijken den Engelschman verbaasd aan, plotseling
met stentorstem kraait Kukeleku Nu begrijpt
de winkelier het, en de Engelscman krijgt zijn ei.
Een kwajongen als brandstichter.
In de buurt van Schrieversrheide (Limburg)
heeft de politie bijgestaan door eenige burgers,
een boschbrand gedoofd, welke zich al flink be
gon uit te breiden en een paar in de nabijheid ge
legen woningen ernstig bedreigde. Later gelukte
het een 9-jarige jongen te arresteeren, die beken
de, het vuur te hebben aangestoken. De deugniet
trachtte zich over de' grens ui', de voeten, te ma
ken, doch de agenten kregen hem nog juist te
pakken.
Geen sterke drank meer.
De gevolgen van het graanverbod voor alcoho-
productie worden waarneembaar. Wij consta
teerden althans dat een slijter in de stad zijn win
kei gesloten had en daarvan kennis gaf op een
aan het neergelaten winkelgordijn gespeld stuk
papier, waarop te lezen stond „Gesloten wegens
gebrek aan gedistilleerd".
Tragisch.
De veldwachter te Vrijenban (Z.H.) arresteer
de Zondagochtend een tuindersknecht als ver
dacht van diefstal. Te Delft sprong deze plotse
ling in het kanaal. De veldwachter begaf zich ge
kleed te water. Bij zijn poging tot rédding was de
politieman genoodzaakt den man los te laten
daar deze zich aan hem wilde vastklemmen. De
arrestant zonk daarop weg. Toen hij kort daarna
met een dreg werd opgehaald, bleken de levens
geesten geweken.
Graaninzameling in Nooid-Brabant
Men meldt dato 7 Mei aan het Centr.
Terwijl alle controleurs bij de Rijksgraan inza
meling in Noord-Brabant gisteravond in gesloten
vergadering bijeengeroepen werden in hotel „De
Draak" te Bergen-op-Zoom, zijn aan de contro
leurs maatregelen bevolen tot het houden van
een zeer verscherpte controletocht. Naar het heet
2ouden in Noord-Brabant groote voorraden gra
nen en peulvruchten worden achter gehouden.
Hedenmorgen reeds vroeg werd van uit Berg
op-Zoom den onderzoekingstoch begonnen door
alle controleurs. Ze worden bijgestaan door 150
militairen, waarvan een gedeeTe zoekt en een
gedeelte patrouilleert. Ongeveer de helft ging
noordelijk, de andere helft zuidelijk van Berg-op-
Zoom.
OORLOGSTOESTAND EN VOLKS
GEZONDHEID.
De heer G. Oosterbaan heeft is Gemeentebelan
gen nagegaan, of verschijnselen van ondervoe
ding en andere gevolgen van den oorlog op den
gezondheidstoestand van ons volk merkbaar zijn.
Hij constateert in de eerste plaats een vermeer
dering van de sterfte in ons geheele land (in 1914
1? "O. 1915- 17.45. 1916: 12.89 1917: 13.28; per
1C00 inwoners), wal vooral opvallend is, omdat
sedert meer dan een halve eeuw de sterfte een
onafgebroken dalende lijn vormde.
Volgens den schrijver zullen de gevolgen van
de voedselschaarschte en die van den woning
nood het duidelijkst merkbaar zijn in de groote
steden, terwijl op het platte land deze invloeden
minder sterk zullen hebben gewekrt. Daarom ver
gelijkt hij de sterfte in de groote steden (met
meer dan 50.000 inwoners) met die op het platte
land (gemeenten met 5000 en minder inwonerA
welke groepen ieder ongeveer twee millioen inv o
nrs tellen. Hij vindt dan, dat de sterfte in het ge
heele Rijk van 1915 tot 1917 is toegenomen^ van
13.45 tot 13.82 per duizend of met 6.7 pGt.J irr de
groote steden van 11.13 tot 12 80 per diy/zend, d.i.
15 pCt. en op het platteland van 13^5 tot 14.07
of met 3.23 pCt.
Daauit volgt dus, dat de toename der sterfte
van 1915 tot 1917 in de groote steden bijna vijf
maal zoo groot was als op het platteland.
De schrijver concludeert, dat een en ander
wij&t oip het bestaan van ongunstige invloeden,
die in de groote steden werkten in tegenstelling
met het platteland en meent die oorzaken te moe
ten zoeken in de voedingschaaischte en in den
woningnood.
Schaderegeling veevordering.
In de gemeente Ransdorp hebben vele veehou
ders zich vereenigd, om gezamelijk de stade te
dragen, die de veevordering te weegbrengt. Veel
al is de geldelijke opbrengst van een gevorderd
rund kleiner dan de marktwaarde.
Door deze maatregel worden niet alleen de
kleinere veehouders gebaat,, maar wordt ook het
te leveren vee meer vrijwillig aangeboden,
Geen benzine en benzol uit Duitschland.
Het Verbond van Nederlandsche Fabrikanten-
Vereenigingen bericht ons, dat lij de destijds in
gestelde benzine-commisie een officieel schrijven
is ingekomen van het Kriegsarr.bt te Berlijn, mei
dendc, dat in verband met den beperkten voot-
raad benzine en benzol in Duitschland" zelf, geen
uitvoer naar Nederland kan plaats hebben.
Militairen op zoek naar particuliere voarraden.
Naar wij vernemen, is Maandagmorgen een
groot gedeelte van het militair wielrijdersdepot
te Gouda naar de verschilldenle provincies ver
trokken, om daar onder leiding van civiele con
troleurs onderzoek te doen onder leiding van ci
viele controleurs onderzoek te doen naar even-
tueele voorraden graan en andere levensmidde
len.
Voor de provincie Noord-Holland vervoegden
de militaire wielrijders zich bij den regeeringscom
missaris, wonende Welerngschans 120 te Amster
dam.
Naar men ons mededeelt, moeten de resultaten
van de gedane speurtochten boven alle verwach
ting zijn.
De onderzoeken strekken zich voornamelijk uit
tot de landbouwers.
Wordt er op de vraag van de civiele contro
leurs of er ook voorraden levensmiddelen aaswe-
zig zijs, ontkennend geantwooid, dan moet de
desbetreffende persoon daarvan een verklaring
teekenen, waarna een onderzoek naar cf juist
heid van de mededeeling wordt ingesteld. Treft
men dan tóch verborgen voorraden aan, dan
volgt, na de inbeslagneming, proces-verbaal op
den koop toe.
Controle ten plattelande.
Men meldt van Zevenaar
Door een controleur der distributie, geassis
teerd door militaire wielrijders werd hier giste
ren bij de meeste boeren plotseling een inval ge
daan. Het ondezoek naar achtergehouden voor
raden leverde verassende resultaten op. Hier
was het eenpartij graan; ginds weder eenige hon
derden kilo's spek, welke na ontdekking in be
slag genomen werden. Ik verneem, dat ook bij
anderen dan landbouwrs een onderzoek zal wor
den ingesteld naar verborgen levensmiddelen.
Turf verbrand.
Heden zijn drie scheepsladingen turf, opgesla
gen bij de groentendrogerij De Voorzorg", ver
mocdelijk door kwaadwillighe.d in vlammen op
gegaan.
DE PAUS EN DE VREDE.
Naar de correspondent van de „Times" te Ro
me meldt, is het gerucht, dat de Paus voorne
mens is opsieuw een bemiddelings-voorstel voor
2len vrede te doen, ongegrond. Na onderzoek is
I de correspondent in staat te verklaren, dat, of-
schoon de Paus ernstig de totstandkoming van
j een duurzame vrede wenscht. hij er van over
tuigd is, dat elk initiatief van zijn kant tot misver
stand aanleding zou geven.
VERKLARING VAN DE ROEMEENSCHE
REGEERING
Naar aanleding van het tot stand komen van
den vrede, heeft de Roemeensehe regeering lot
de bevolking van het bezette en nietbezlte ge
bied het volgende manifest gerichtj
Hedennamiddag om 12 uur werd de vrede ge
sloten, die den naam draagt van „vree van Boe
karest". Alle quaesties tusschen Roemenië en de
staten, waarmee het zich op voel van oorlog bc
v'-nd. zijn afgehandeld, en de normale betrekkin
gen met deze rijken worden weder hervat.
I'ct land treedt weer in een toestand van neu
traliteit; de hindernissen, die een vreedzame bin
nenlandsche ontwikkeling n den weg stonden,
zijn uit den weg geruimd. Roemenië kan thans
cider bescherming van zijn door den oorlog on
aangetast gebleven constitutimieele organisatie
aan het werk gaan om de sporen van den oorlog
uit te wissch'en en den door den vrede gescha
pen tcictnnd te versterken.
De stem des volks mag niet werden gehoord.
Door de onafhankelijke sociaal-democraten wa
ren op Dinsdag j.1, te Berlijn drie openbare ver
gaderingen uilgeschreven waar o.a. Adolf Hoff-
mann over het kiesrecht het wcord zou voeren.
De vergaderingen werden echter verboden.
Het montu nopr«o*van den Paus.
Z. H. de Paus heeft bij „montu poprio" van den
9den dezer bevolen, dat op den 29sten Junia.s.,
den feestdag van de apostelen Petrus en Paulus, in
alle katholieke kerken de H. Mis zal worden gele
zen met de intentie, dat de menschheid wederom
eendracht en vrede moge deelachtig worden en
dat de wereld door de goddelijke genade datgene
verkrijgen moge wat het meeste gewenscht wordt
n.1. een omhclsing van vrede en recht (justitia et
nax osculatae sint).
Wa't een strop
Sj. W. te Hommerts had 394 stuivèrstukjes op
gekocht voor gemiddeld een dubbeltje per stuk.
De verzameling werd echter in beslag genomen
en thans heeft de man niet meer dan 5 cent voor
elk stuiverstukje uitbetaald kregen. Zoo i shet stui
vertje-hamsteren gestraft.
KORTE BERICH TÏN.
Tc Gocs is aangekomen <.-er zending van 54
nuchtere kalveren uit Akkrum welke, volgens dt
,,N. Rt. Cl." door de gemeente geweigerd is, daai
ze in staat van bederf verkeerden,
In het dorp St. Pancras (Ncord-Holland) zijn
op één dag vier heeren in ondertrouw opgenomen
die den naam van Jan Kloosterboer dragen.
Allen zijn oudste kinderen van vier zoons van
den heer Jan Kloosterboer, eer. zeer bejaard in
gezetene aldaar.
Te Tiel is gevankelijk uit Buren binnenge
bracht een man, die daar in de meubelfabriek
een drijfriem van 400 heeft ontvreemd, welke
hij te Rotterdam verkocht voor.... 6.
Door het zachte, groeizame weder, staan de
te veld staande gewassen in den Haarlemmer
meerpolder er zeer prachtig voor, wat in langen
tijd niet het geval is geweest. Bij vele landbou
wers kunnen de vrogee aardappelen, erwten, en
boonen al „op regel geschoffeld" worden. Er
komt voor de wieders dan ook al volop werk.
Volgens vaklieden zullen de veldgewassen wel
een maand vroeger klaar zijn dan verleden je ar.
D Norddeutsche Allgem. Zi-itung schrijit dat
Nederlandsche douanen den iaatsten tijd Duit
sche reizigers die naar Duitschland terugkeerden
kleedingstukken ontnamen in de meening, dat de
ze in Nederlande gekocht zouden zijn. Deze
quaestie is bij de Nederl. Regeering ter sprak ge
bracht. De teruggave der afgenomen goederen is
door de Nederlandsche Regeering toegezegd,
R.-K. Kerk. Naar De T ij d verneemt zal kar
dinaal van Rossum verheven worden tot de waar
digheid van bsschop, evenals z;jn voorgangers de
jte houden in het lokaal van den Heer M. DF. HAAN Wie-
Iringen uitgaande van de afd. Heeriiugowaard. 1. A. M. V.j
SPREKER
ONDERWERP:
Entreé 15 cent.
kardinaal-priesters Serafinl, Gotti e.a. dit waren.
De kardinaal zal op Pinksteren in de Sixtijnsche
Kapel de bisschopelijke wijding ontvasgen.
j De paus zal zelf deze plecb''gheid verrichten,
daarbij geassisteerd door de leden van het pause
lijk hof. mgr. Nasali-Rocca, cerr moniemeester ten
vaticane en mgr. Zampini, prefect der Sixtijnsche
Kapel.
In Parijs zullen 500 huurkoetsiers „op de
keien" gezet worden, aangezien zooveel welgc
stelde Parijzenaars de stad hebben verlaten en er
gebrek aan haver voor paarden is,
Te Gent zal een belasting worden ingevoerd
voor on ge huwden., voor gescheiden mannen en
voor weduwnaars en wel ten bedrage van 15
francs jaarlijks een aanvullende belasting volgens
de door hen bewdonce woningen wordt nog
overwogen. Behoeftigen en dienstboden zijn van
deze belasting vrij.
Volgens de Daily News wordt door de lei
ders der Anglikaansche kérk voorgesteld, om
voortaan ook aan vrouwen de bisschoppelijke
waardigheid te veroorlooven.
Twee .schepen onder AmerikaanscHe vlag,
begeleid 'door twee Amerikaansche oorlogssche
pen, zijn met graan voor ZwÜserland naar een
Fransche haven onderweg.
PL A ATSELIJKNIEU WS
^HN^^fERJTöi^LlJTTENT^T^TELLTNG"--
Het Bestuur van Omhoog maakt bekend, dat de
Huisvlijttentconstelljng ditmaal wederom in de
achterzaal van den heer M. de Haan gehouden zal
'worden, en dat de openning op Zaterdagavond
vóór Pinsteren plaats zal hebben. Nadere bij
zonderheden komen in een volgend nummer van
dit blad.
Maar wel willen wij reeds nu allen op ons ei
land opwekken om evenals vroeger door talrijke
inzendigen, mede te werken dat deze tentoonstel
ling slaagt. Alle voorwerpen van handwerk; zijn
welkom; behalve huisvlijtartilcelen ook planten en
bloemen ter opsiering, in het bijzonder de daar
voor afgegeven Lelietjes der Dalen. De dag van
inzending is Vrijdag 17 Mei van 2 tot 8 uur in de
achterzaal van den heer M. de Haan. Mogen er
ook dan veel dat schoon en aardig is, aange
bracht worden.
ZOMERPRAATJE VAN HARM EN I EUN
Debat vrij.
HARM. Gossie mijne, Er is tegenwoordig geen
halen aan. Pas leg je een bankje van tien op tafel
waar de brandstoffen-commissie allarmeert, dat je
met bon en zakken onder je trm een looppas
moet maken, voor kolen en lange turf, of daar
schreeuwt de vrouw alweer:,, Geld, mannetje,
geld voor bonnen voor vet, havermouth en gort,
anders krijg je vanmiddag niks op je bord.
TEUN. Ja,.. Geld, geld, geldzoo roept
de hecle bende. Enfin, 't is gelukkig niet bij ons
alleen, dat er stormweer woe.lt in de portemon-
naie Ook Posthuma en Treub schijnen danig aan
deze kwaal te lijden. Net heeft de .zg. landbouw
minister honderden millioenen binnen voor z'n le
vensmiddelenwet, of.... Treub staat alweer met
een somber gezicht achter de groene tatel om
z'n rekening le presenteerenen die is groot!!
ikdenlc van net zoo'n lap papier als een timmer
mansrekening,vol hanepoten en cijfers en ver-
dor nog wat latijn, waaruit je geen jota wijs kunt
worden, als de boodschap: ..„betalen!"
HARM. O, je, wat zullen we er weer aan moe
ten met dc O.W. belasting!! En dat was nou nog
allemaal niks zie je, als ze onze armzalige dubbel
tjes nou maar op een goede manier aan de man
brachten! Maar ik las deze week .jandorie, dat
in de werkkamer van de secjfetaris—generaal van
van Koloniën één lichtkroon was opgehangen die
eventjes 880 gulden, zegge en schrijve achthon
derd en taebtig gulden had gekost. Lieve lijd, het
zou een schreeuw over Wiering zijn als ik met
m'n heele familie,., en dat zijn er nog al wat.,
zoo'n kaptaal aan lampen had hangen. En dan
komt er nog bij, dat op dat kantoor alleen maar
overdag gewerkt wordt.
TEUN, ..Ja, is het niet om te treuren, als je
dan verneemt, hoe het slager-kwartet daar op
Wierings-Oostdeel in het nachtelijk duister moet
scharrelen om hunzwijntjes een hop keiner te ma
ken. Als ik hun was zou naar 'en Haag schrijven
of het mogelijk was die lichtkroon voor hui
werk in bruikleen te krijgen Het is toch maar zoo
als de menschen kunnen zien, wat je doet, heeft
geen mensch wat te vertellen,
HARM Ik vind het intusschtn toch schande
êrêê van die lichtkroon bedoel ik,880
sjonge, jonge, .Wees eens 8.80, zegge acht gul
den en tachtig cent schuidlg aan den Nederland
schen StaatHet wordt je niet gesclonker
hoor Waarschuwing, aanmaning dwangbevel
nog een ander stuk papier plus een den:waarder
en getuigen, a jasses, wat een herrie. en dat alles
volgt elkander op om 880 centen met de kosten
Zoo cecuur let de Staat op de k'o'ntles, maar dan
van den anderen kant die .lichtkroon - Laat
;k er niet aan blijven denken, want dar. smaakt
mijn schijf regeeringsbrood heelemaal niet lekker
meer! Misse boel M'n maag kan rog zoo jeuken
als ik in de gaten heb, dat er nog een korstje .n
de trommel ligt.
TEUN. Ik maak me sterk dat ze het in de ge
vangenis nog niet eens zoo broerd hebben als wij
Zorgen voor kolenbons; broodbons, koffiebons,
en weet ik watjiog meer van d c bonnenmirakel
kunnen die belhamels heelemaai niet en nou
lees je in de krant dat men om de boel- wat op te
