m
10e Jaargang.
Dinsdag 1 Juli !9i9.
No, 53
WEEKBLAD VOOR WIERINGEN EN OMSTREKEN.
o.oe
A U D
VERSCHIJNT ELKEN
DINSDAG k. VRIJDAG
Abonnementsprijs s
per 3 manden i.7i.
UITGEVER:
CORN. J. BOSKER. WIERINGEN.
ADVERTENTIËN:
van 1-5 regeis
Iedere regel meer
fO. 0
Bnreeu Hippelylnsboel, Wielingen
T«L latere. N<v tl
Brjbnreno t C. Slikker Ca.
KJein* Sioir-Anaa PiuUmaa
Agestsckep A. Keert* Ga, Wi«la«-*r-*rd
De Vrede.
De groote oorlog is ten einde.
Zaterdag. 28 Juni. is tc Versailles het vre
desverdrag met Duitschland geteekend. Hel
was toen juist vijf jaren geleden, dat aarts
hertog 1* rans Fcrdinand, de Oostenrijksch-
Hongaarsche troonopvolger met zijn gema
lin, tijdens een bezoek aan Scrajewo, de Bos
nische hoofdstad, werd vermoord.
De revolverschoten van eenige door natio
nalistische propaganda verdwaasde jongelie
den werden de aanleiding tot het uitbarsten
van den wereldoorlog, die reeds zoo lange ja
ren dreigde, maar die de diplomatic der
groote mogendheden nog steeds had weten
te voorkomen.
Op 28 Juni 1914 werd aartshertog Frans
Ferdinand vermoord en het geschil tusschen
Oostenrijk en Servië over den moord op den
troonsopvolgcr wordt tot een wereldconflict
waarin weldra de voornaamste Huropeschc
mogendheden zijn betrokken.
De telegrammen vliegen heen en weer lus
schen dc hoofdstelen van Europa, voorstel
len en tegenvoorstellen warden gedaan, nog
altijd is er hoop. om 'het uiterste te voorko
men. Tcvergccfs echter Rusland zet zijn
militaire maatregelen voort, geeft geen ant
woord op het Duitschee ultimatum (van 31
Juli.) waarin de staking van de mobilisatie
wordt peëischt en op 1 Augustus verklaart
Duitschland aan Rusland den oorlog
Geen menschelijkc macht kan nu het vree-
selijke noodlot meer tegenhouden. De wereld
oorlog is begonnen, waarin steeds weer nieu
we staten en volken zullen worden betrokken
en die thans, na bijna acht maanden wapen
stilstand, formeel ten einde is gekomen nu
met den militairen en polilieken leider det
overwonnen oorlogvoerende partij de vrede
is gesloten.
De onverbiddelijke noodzakelijkheid heeft
het teekenen gedwongen, maar men voelt dat
deze vrede niet duurzaam kan zijn. Daarom
héh'oeft men echter nog geen toebereidselen
voor een nieuwen oorlog te vreezen. De over
groote meerderheid van het Duitsche volk
vraagt vrede, en denkt niet aan een nieuwen
strijd. Alen moet zijn hoop houwen Op dc
toekomst. Zeer juist heeft de Duitsche re
geering dan 'ook een herziening van hel Vre-
FEUTLLF.TON.
Op een der dorpen aan de Oostzeekust
werd Hans Bauers geboren. Hij was dc eeni
ge zoon van een visscherspaar.
In de laatste helft, bijna aan het einde der
vorige eeuw, hij het levenslicht aanschouwen
Peter, dc vader van den knaap, viel als een
offer der. trouwloozc zee. die reeds zoo vele
makkers had weggerukt.
Elza, zijn vrouw, had met haar jongen een
kommervol bestaan geleid. Slechts drie jaren
mocht zij Peter overleven.
Toen ontviel ook zij aan haren vaderluozen
zoon, die nog zoo heel jong was, en 1111 zoo
eenzaam in de wereld moest achterblijven.
Een oom van den jongen, ook een visscber
ontfermde zich over den wees en nam hem
liefderijk op.
De man had zelf een paar dochtertjes, die
reeds eenige jaren ouder waren dan Hans.
't Viel den pleegvader al spoedig zwaar ge
noeg, 0111 den gezonden knaap tc blijven ver
zorgen. Dc jongen had steeds veel meer eet
lust dan Oom's voorraad gedoogde, en daar
het visschersbedrijf slechts geringe-verdien
sten gaf, heerschte er in het visschersgez.ii
vaak groote scbaarschte. Yoora! was dit
's winters het geval
Als dc onafzienbare ijsvelden de oppervlak
te der uitgestrekte Oostzee veranderden in
een .heuvelachtig ijsgebied. dan had de arme
visschershevolking 't vaka heel kwaad te ver
antwoorden.
Toch kon de 00111 cr niet toe overgaan, om
den gcwilligen, flinken jongen naar een wees
inrichting tc zenden.
Als eerst maar de kwaadste jaren zouden
zijn doorgeworsteld, dan bestond er alle kans
dat Hans voor hem een Pinken steun kon
worden, Alles wees er op, dat de knaap als
het ware voor de zee geboren was. Reeds op
desverdrag twee jaren na de onderteekenmg
voorgesteld.
De ergste haat is dan geslonken, nieuwe
regeeringen in de Entcntelanden zullen aan
het bewind zijn, die niet zoo scherp tegeno
ver Duitschland zullen staan. Verwacht mag
dan ook worden, dat 11a dit tijdsverloop de
redesvoor waarden voor het Duitsche volk-
minder hard zullen worden gemaakt. '11 Paar
zware jaren staan echter voor den boeg. E11
het is, zooals de minister-president Rauer
zegt, zeer de vraag of Duitschland wel in
staat zal zijn de harde voorwaarden na te ko
men. Er wordt ontzaglijk veel gevergd, zoo
veel dat zelfs een bloeiend Duitschland van
voor den oorlog, met groote moeilijkheden
zou hebben te kampen als liet een dergelijk
Verdrag was opgelegd. Maar wat is het land
thans vergeleken hij vroeger. Lamgeslagen
door den alles uitputtenden krij, zou het aj
genoeg: met zich zelf te stellen hebben gehad
om weer top gang te komen. En thans komt
dit verdrag den last vertienvoudigen. Daar
om kan het haast niet anders of over 2 jaar
zal de Volkerenbond hebben ingezien dat het
verstandiger doet den opgelegden last te hel-
uen verlichten.
Tntusschen Iaat ons juichen de vrede is er!
Hoeveel millioenen smeekgebeden zuilen
niet ten Hemel zijn gezonden in den loop de
'er laatste jaren om toch een einde te maken
aan den vreeselijken oorlog. Altijd maar weer
hoopte men op Vrede en hoever meende men
niet dat hij in verschiet lag. Nog een jaar
"deden was 'do krijg op zijn felst, vielen de
ongelukkigen bij duizenden en duizenden.
En thans is dat heerlijke ideaal van Vrede
verwezenlijkt. TTct is alsof men hersteld is
v?u een zware ziekte, waarbij men op een gOe
de afloop niet mocht hopen. Deze jaren wa
ren een ontzet lenden droom waaruit men
•t-iuwclijks hoopte ie zullen ontwaken.
Maar men is ontwaakt en de Vrede is er.
Hel leven wordt weer waard geleefd te wor
den.
Moce die heerlijke Vrede nooit weer ver
stoord worden.
GEMENGD NIEUWS.
ZU1 DER 7. E E-VIS SC H ER IJ
Aangezien de laatste dagen de ansjovis
zijn zevende jaar zwom hij als een bruinvisch
eiv overtrof hij al zijn makkers in die kunst.
Toen de jongen nog een paar jaar. ouder
-was, kon hij al wat goed met een roeiboot te
recht. Hij overtrof daarbij zelfs knapen die
heel wat ouder waren.
Alle visschers zagen meermalen met wel
gevallen, hoe zich dc kloeke knaap weerde op
zee. In hem stak een flinke visschers dit
leed geen twijfel.
Op de kleine dorpsschool was hij wel eens
een wildzang, maar daar hij vlug van ver
stand was, en steeds zijn werk goed maakte,
kon zijn onderwijzer van Ilans veel door de
ingers zien.
De -onderwijzer had veel met zijn taak op.
In zijn jeugd had hij iets gedaan aan dc stu
die der Fransche en Engelschee talen, en had
sinds een paar jaren deze studie opnieeuw
ter hand genomen.
Gaarne wilde hij ook aan zijn visschersjon
gen iets van de beide talen meededen. De
Oostzee toch werd bevaren door schepen van
allerlei natiën. Meermalen, vooral hij schip
breukelingen. kwamen de visschers gedurig
in aanraking met vreemde volken. Als dan
de visschers maar de taal dier vreemdelingen
eenigszins verstonden, zou dit voor heide pat
tijen ongetwijfeld groot gemak opleveren.
De meeste visschers waren te kortzichtig
om dit nohe! streven van den onderwijzer
naar cisch te waardecren. Zoo kwam het, dat
slechts enkele jongens de avondschool liezoch
ten. waar de gelegenheid was geopend om
zich in 't Fransch en Engelsch tc bekwamen.
Hans Bauers niocsl reeds op elfjarigen
leeftijd de school verlaten, en op 't vaartuig
je van zijn oom mee ter vischvangst. Daar
weerde de jongen zich terdege, en alle vis
schers waren van gevoelen, dat uit dien knaap
een kerel züu groeien van stavast.
Ja, z.ijn oom zou stellig eens dc vruchten
plukken van dc edelmoedige daad, dat hij
dien wees liefdevol onder zijn dak had opge
nomen.
Reeds op zijn twaalfde jaar begon Hans
vangst minder goede resultaten opleverde,
\hceft dc regeering den wettelijken termijn
(1 Julil met 14 dagen verlengd. Het is ge-
nlcken,-dat cr nog ansjovis genoeg in zee is,
doch de ongunstige windrichting oefent scha
dclijken invloed uit. doordat de scholen te
veel naar den.ooslelijken oever gedreven wor
den.
Zeldzaam groot van stuk zijn dit jaar de
ansjovissen, zcodat de visschers zich genod-
zaakt zagen, want met groote mazen aan te
schaffen.
EEN BRANDBRIEF.
Vrijdag ontving de heer Heuff te Zoeelen
een brief, waarin hem werd aangezegd den
volgenden morgen een bedrag van 3000 te
deponeeren bij de pomp in het Zoelenschee-
bnsch. Deed hij dit niet, dan zou zijn Ixierde-
rij in brand gestoken worden. De ondertee-
kening luidde ..de penningmeester van de
Roode Bende." De politie, met dit schrijven
in kennis gesteld, zette het bosch af. Zater
dagmorgen sloop een 15-jarige leerling \an
de H. B. S. le.Tiel nader. Een kwartier latei
volgde de heer H., die een enveloppe bij de
pomp legde. Pas was bij vertrokken, of dc
knaap nam den brief op en opende dien. De
politie arresteerde hem en stelde hem ter be
schikking van de Tustitie tc Tiel.
EEN STROP.
Dc groentendrogers en zij. die zich üp het
inmaken van groenten in het groot hebben
toegelegd, gaan een moeilijken tijd tegemoet.
Tiet blijkt, dal in Nederland veel meer zuur
kool is ingemaakt, dan verkocht kan worden
en deze zuurkool blijft maar een jaar goed.
GEZONDE WANDELING.
T" Barneveld is op zijn doorreis naar Gro
ningen een arbeider uit Nieuwolda aangeko
men, die vergeefs iu Frankrijk naar werk
had gezocht en nu te voet uit Parijs was ge
komen. Op zijn lange wandeling had hij kou
sen en schoenen geheel versleten.
DE ZILYF.RBONS GAAN VERDWIJNen.
De zilverbons van 1 worden naar het
Hhld. bericht, zooveel mogelijk aan de circu
latie onttrokken. De Nedcrlandscbe Bank
geft ze niet meer niet meer uit. De bedoeling
van dezen maatregel is, liet aan de circulatie
onttrokken zilvergeld weer tc doen uitgeven.
PROVINCIALE STATEN.
Ged. Staten van N.-Holland stellen o.a.
iets te verdienen. Zijn oom was nu ook in
staat den neef eenig zakgeld tc geven. Hans
was heel zuinig op dit geld. Hij besteedde er
zelfs niets van voor snoeperij, maar bewaar
de 't zorgvuldig.
Dit geschiedde niet uit gierigheid, maar.
de jongen scheen er iets mee op 't oog te heb
ben. Wat dit was bleek bij het invallen van
den winter. Toen weer dc wijde Oostzee met
onafzienbare ijsschoüen was bedekt, en zich
bij 't kruien van 'l ijs heuvels vormden langs
de kust, lag bel visschersbedrijf weer stop.
Toen zocht Hans meester Fricdrichs op,
toonde hem zijn spaarpenningen, en verzocht
den onderwijzer in dc lange winteravonden
les tc willen geven in het Fransch en En
gelsch.
De knaap had steeds tot de lievelingen be
hoord van mijnheer Fricdrichs.
Deze blikte met welgevallen naar den k'.oe
ken visschersknaap, en zei, heel graag zal ik
aan je wensch voldoen, Hans. maar op dit
oógenblik mag ik daarvoor geen geld aanne
men. Kom je in je leven nog eens in goeden
doen. dan staat hel je vrij om aan je voorma-
ligen onderwijzer zijn tijdverlies te vergoe
den. 'l I.igt toch zeker niet in je bedoeling
om visscber te worden nietwaaar
't Was 'of mijnheer Fricdrichs een gcdach-
tenlezer was. Meermalen toch had de knaap
op zee belangstellend getuurd naar de groote
zeekasteelen. die zich op de Oostzee bewogen
en vaak op korten afstand dc kleine visscher;
huikjes voorbijvoeren. De vaak zoo reusach
tige sl<omschepcp trokken hem minder aan.
dan de door zeilen voortbewogen bodems.
Als bij dan zulk een zeilschip, met volle
zeilen uitgespreid, het golvend water zag
klieven, clan zwol hem de borst, en dan kwam
cr in hoYn een groot verlangen, om eens gezag
voerder van zulk een schip te mogen worden.
Een hoogcr verlangen kende hij niet. Zulk
een betrekking scheen liern bet glanspunt toe
van alles.
Met dc borst legde hij zich toe op het. be-
studeeren van alles, waarin de beer Fried-
voor aan de Vereeniging ter bevordering
ï'an het Vakonderwijs in West-Friesland, van
1 Jan. 1918 tot wederopzeggens. ten behoeve
hare teckenscholen. subsidies te verleenen als
v:>lgtDeemster 100: Grootebroek joo:
Hoogwoud 100 Langendijk 50 Oost
woud 90 Spierdijk 100 Wognum
100 Westwoud-Hoogkarspel 85 Wer-
vershoof 90 en Winkel 100 en afwij
zend te beschikken op subsidie-aanvragen
voor teekenschólen der afdeelingen Andijk
nenshroek, Modemblik en Wieringen.
Ged. Staten stellen eenige wijzigingen in
h«-t Pensi' cnreglement Noord-Holland voor.
Verder bieden ze een tabel ter vaststelling
aan, waarbij bepaald wordt, welke ambtena
ren op 65-. 60 of 55-jarigen leeftijd recht op
pensioen hebben.
LUCHTVAART.
Van 1 Juli a.s. af zal een lucbtverkeers- en
passagiersdienst door Fokkers Luchtvaart
■uflerneming worden ingesteld, met als uit
".'Hgspunt een terrein aan het strand te Sche
v-ningen 600 Meter ten Noorden van den
Pier.
Tn de voormalige electrischc centrale te
Scheveningen wordt gelegenheid geboden tot
opbergen en repareeren van vliegtuigen.
Den Haag heeft hierdoor een lucht verkeer--
haven.
EEN DROGE KERMIS.
De Gemeenteraad van Nijmegen heeft aan
•v nomen het voorstel tot vaststelling van een
verordening, volgens welke het den houder
van een vergunning gedurende de Nijmeeg-
srhc kermis (de eerste week van Octobcr) ver
-den is. sterke drank te koop aan te bidden,
te verkoopen. te verruilen, af te leveren of
ten geschenke., te geven.
EEN TWEEDE ZWTJNDRECHT
Door den raad van Veenendnn! is een ver
ordening vastgesteld, waarbij het vloeken
s'tra'flfiar wordt gesteld, evenals het bezigen
van onfatsoenlijke taal in het openhaar.
HET VOLK EIGEN RECHTER.
Een huiseigenaar in de Rembrandtstraat
in Den Haag bad de ontstemming gewekt,
doordat hij er de gewoonte op nahield zijn
huurders na een kort verblijf de huur op te
zeggen om dc woning tegen genot eener ver-
huurpremie weder aananderen Ie verhuren.
T)it moet reeds in korten tijd vor den dertien
richs hem kon onderwijzen.
Zijn leermc'ester stond er verstomd van,
dat de jonden, die zoo spoedig de school had
moeten verlaten, zulke reusachtige vorderin
gen maakte. Zulk een leerling had hij nooit
gehad en zou hij vermoedelijk nooit meer
krijgen. Bovendien had Hans een stalen ge
heugen, Wat hij eens geleerd had, bleek er
muurvast in te zitten.
Met groot leedwezen zag de leergierige
knaap het ijs in zee verdwijnen, in tegenstel
ling met de visschers die wel hadden willen
wegkijken. Nu toch moest de knaap weer mee
naar boord.
De visscherij kon weer beginnen, maar de
scheepvaart zou nog niet ongehinderd kunnen
geschieden. Hier en daar zaten nog groote
ijsmassa's opgehoopt, die aan zeilschepen
den doortocht belemmerden Op enkele pun- f
ten stuitten zelfs de groote stoombooten nog
op onoverkomelijke bezwaren.
Doch de lentewind liet zijn adem gaan o-
ver de resten die dc wintervorst in de lwch-
ten der Oostzee had achtergelaten.
Tegen die aanraking was zelfs het slevig-
ste en omvangrijkste ijsgevaartc niet bestand
1 angzaam maar zeker deed dc adem der len
te ook de dikste ïjsschol tot den oorspronke
lijker! staat'terugkeeren. en weer samenv! ei-
en met de nu weer ongebreidelde zee.
Hans deed trouw zijn plicht.
Zijn Oom en diens makkers waren zeer te
vreden over den knaap-
De jongen zelf scheen zijn vroegere vro
lijkheid tc verliezen. Op dien leeftijd is dit
zeker iets zeldzaams.
Onophoudelijk dacht hij aan de afgebroken
lessen, die hij nu niet meer geregeld zou kun
nen genieten. Ook den dagelijkschen omgang
met deii vriendelijken onderwijzer zou hij
zoo zeer missen. Wel waren de visschers niet
onaangenaam voor den jongen, maar vaak
toch konden zij ruw uitvallen, zoo geheel-an
ders als hij dit gewoon was geraakt van mijn
heer Friedrich.
Wordt vervolgd.
