ÜERINOER COURANT
brln Oorlog.
10e Jaargang.
Dinsdag 2 September 1919.
No. 72.
WEEKBLAD VOOR WIERÏNGEN EN OMSTREKEN.
Buit^iasd^cb övtrzkUt.
ft'
VERSCHIJNT ELKEN
DINSDAG «u VRIJDAG
Abeaa*B«ataprl]« i
p»r 3 BMüdM 1.71.
UITGEVER: <-
CORN.J. BOSKER. V/IERINGEN.
ADVERTENTIËN:
van 1-5 regels
Iedere regel rneer
fO.STO
„0.06
Bumi Htppalytmkeci, WTeringe®
T«L btOTc. Na «-
BfbitN> i C Slikker Cs.
flel— Sbü-Amms - Psslowf.*.
Agentschep A. Intii Cl, Wieiir.Jerwwrd
Twee goede berichten, niet alleen voor
Duitschland. doch voor de geheele wereld,
komen ons thans ter oore.
De Berlijnsche bladen dcclcn mede, dat
de Fransche Regeerinig voorloopig genoe
gen neemt met die inlevering van 20 milli-
oen ton Duvtsche kolen per jaar, in plaats
,van met de in het vredesverdrag genoem
de 40 millioen iton. En, wat nog meer zegt,
dc Entente heeft zich bereid verklaard naar
vermogen grootere hoeveelheden levens
middelen tot nu toe aan Duitschland te le
veren, om de werklust aan te wakkeren.
Meer levensmiddelen vormen inderdaad
het eenige midJdel om in Duitschland fle
werklust aan te wakkeren. En indien fle
Duitsche arbeiders bespeuren dat sterkere
inspanning van hun krachten niot alleen
den gewezen vijand ten goede zal komen,
die vrijwillig de voorwaarden verzacht,
doch in den eersten plaats zich zeiven, dan
keert de geestelijke genezing misschien nog
vroeger terug dan de lichamelijke.
(Daarom is het ook zeer toe te juichen,
dat dc opperste raad te Parijs heeft beslo
ten, ten. einldc het lijden van den oorlog
te verzachten, een begin te maken met
het terugzenden der Duitsche gevangenen
vóór heit vredesverdrag bekrachtigd is.
Het zoo lang terughouden van de gevan
genen heeft in Duitschland veel kwaad
bloed gezet vooral tegenover Frankrijk,
dat men de schuld gaf van deze plagerij.
Met de Amcrikaanscbe redding voor Euro
pa staat het er niet zoo goed voor als de
wereld wel denkt.
In de „Daily News" wiens redacteur een
interview had in verband met import en
export sprak Geddes ook over de „mede
dinging" van Amerika.
Men heeft men vecteld zeide hij„3ait
Amerika weinig door den oorlog geleden
hccfit en dat het onze markten met goede
ren zal overstroomen, dat het op de Euro
peesc.he markt beslag zal leggen.
O neen Amerika verkeert, niet minder
dan wij allen, wat betreft zijn handel, in
grnole moeilijkheden.
Men heeft mij vcr'cld, dat Amerika groo
te hoeveelheden goederen, in allerlei soort
naar de Europeesche landen verkoopt.
Welke goederen neemt het in ruil? Feite
lijk geen. Indien het juist is dat het deze
goederen naar Europa verkocht heeft, dan
zal hel daarvoorbotaling moeten ontvan-
FEUILLETON.
1.
'l Was na een- dier onbeschrijfelijke ge
vechten, dat de strijd onbeslist was geb'e
ven, om morgen, op ander terrein; met de
zelfde onstuimigheid te worden hervat, dat
de duisternis bedekte, hel snoodste werk
door mcnschen ien uitvoer gebracht. Zij
die zoo fel op elkander gebeten waren,
hadden zich voor den nacht in hun loopgra
ven «crschanst.
D** het slagveld, dat nog kort te voren
een rijk met aren beladen korenakker was
geweest, lag nu alles als door een reuzen
ploeg zeer onregelmatig bewerkt, als om
gepolegd. Van alle oorlogstuig bedekte den
door menschenbloed' 'doorweekte aardbo
dem. De 'dooden d'ie in bonte wanorde
dooreen lagen, waren cr in onenig geval nog
beter aan toe dan de ongelukkige gewon
den. die vreeselijk verminkt den dood o
redding verbeidden. Op deze laatste uit
komst scheen maar zeer weinig kans
bestaan. Menige nog voor weinige u
krachtvolle jongeman, lag thans met 1
minkle ledematen machteloos neergewor
pen, den gruzamen oorlog verwenschend
die al dat onuitstaanbare over hem ge
bracht had. De een lag in doffe vertwijfe
ling neer en ccn ander droeg zwijgend: hot
vrceselijke daify over hem was gekomen
doch dc meeste verwonden jammerden,
weeklaagden en kreunden, bij d-e ondrage
lij'ke pijnen welke zij hadden te doorstaan
O, waren allen, 'die te gebieden hadden
gen in geld, dat over de I.ondensche en
de New-Yori<6che banken zal moeen gaan.
Het eenige resultaat van deze ruil zal moe
ten zijn, dat Amerika seeds meer geld en
steeds minder goed zal hebben.
Het gevolg daarvan zal zijn dat Europa
het voedsel dat bet van Amerika ontvangt
steeds duurder zal moeten betalen, terwijl
de jn Amerika vervaardigde goederen
haast niet meer te betalen zullen zijn.
Europa heeft derhalve „zijn eigen zalig
heid' te werken."
Niemand mag of kan, en geen volk mag
of kan zeggen wij zullen maar op Ameri
ka vertrouwen, dat ons wel door de moei
lijkheden heen helpen zal. Hulp voor Euro
pa is in Europa te vinden en in Europa al
leen. Er is slechts een weg ter ontkoming.
en die heetwetiken hard werken, inige
spannen werken en vermeerdering van pro
ductie in de mijnen, op de velde* in <te fa
brieken.
GEMENGD NIEUWS.
HET VLIEGONGELUK TE WINSCHOTEN
Omtrent het ernstig vlicgonge'uk, dat
plaats gehad heeft ter gelegenheid van de
door Capt. Hinchiliffe te Winschoten gege
ven vliegdemonstratics meldt de correspon
dant van het bureau Vas Dias de volgende
bijzonderheden
Het ongeulk had niet plaats op het ter
rein dat door de commissie voor deze de
monstraties in gereedheid was gebracht.
Hinchliffe kon daar moeilijk landen, omdat
de .wind, die sterk woei, dwars op hel veld
stond en had nu een andere Iandhgsplek
gekozen, een weiland op een-igen afstand
van het vliegveld gelegen.
Vandaar steeg hij herhaaldelijk met pas
sagiers op en andlde hij vlot. Echter had'
izich om dit weiland, dat door nic'is afge
sloten was, een talrijk publiek geschaard
dat nu zonder betaling sleed® getuige kon
zijn van het opstijgen en dalen van Hen
vlieger. Het publiek was echter 'buitenge
woon roekeloos en liep soms bij drommen
over het veld. zonder dat dc politie en de
eenige militairen, die ter versterking van
de politic aanwezig waren, in -staat waren
d:t te keeren. Het kostte groote moeite
om het publiek achter den greppel te hou
den, die het stuk weide van het aanggren-
zinde bouwland scheidde. Het ongeluk is
daaraan ook uitsluitend te wijten. Hinch
liffe deelde ons mede, dat juist toen hij
weer met 3 passagires landde, hij een jon-
over oorlog of vrede, in dc plaats dier on
gelukkige, geweest, s'ellig zouden zij nooit
weer hebben willen meedoen, iels te ont
ketenen, dat zooveel ellende over het
menschdom uitslaat,
De nacht was gekomen en bedekte met
zijn donkere sluier 'het slagveld.
Onder de gewonden, die daar op dón
vochtiger» bedera lagen uilges trekt, bevond
zich ook de Duitsche landweerman, Frits
Waldhcim.
Zacht kreunde hij bij de hevig stekende
pijn diie hem folterde. Hij bad al eenige ma
len met de handen gelast naar zijn- aange
zicht. voel 1de dan kleverig vocht uit de oo
gen vloeien. Zien kon hij echter niets. Hij
had al eens een paar malen omhoog geblikt
doch geen troostend starrelicht drong lot
hem dioor.
Een rïlling doorschokte zijn gansche li
dhaam, bij dc gedachte dal hij een der voor
naamsle organen miste. Hij was het gezicht
kwijt Arme jonge kerel, wal, zou cr van
hem moeten wonden.
Eenige malen reeds had hij zich opge
richt. en had dan beproefd weg te kunnen
uit -dit jammerlijk oord, waar hem van alle
kanten pijnlijke klanken te kennen gaven,
datj hij niet de eenigste was, die in een al
lerdroevigste toestand verkeerde. Een paar
malen was de jonge man, bij zijn pogingen
om weg tc komen, gestruikeld over lijken.
Of ze waren van vrienden of vijanden,
kon Frrts niet vaststelen. Wat maakte 't
trouwens ook uit. Zij hadden den laatsten
strijd gestreden.
't Was donker en donkerder geworden,
want nooit zou hij meer het licht aamschou
wen, 'l heerlijke zonlicht en den zachten
gentje dar ook hel veld had willen overste I
ken, voor zijn machine zag. Hij wenkte
'om -dit jongetje heen om het niet te treffen
'en zette even den motor aan, omdat hij
'nu niet op de uitgekozen plek kon lanlan.
-doch dit verder op het terrein moest doeni
Echter trof de rechtervleugel van de ma
chine daarbij een ander persoon, waardoor
het vliegtuig een halven slag draafde e*
op het ipublick afsloof. Het publiek week
achteruit, waarbij eenigen in den greppel
'geraakten. Het vliegtuig geraakte ook in
'dezen greppel boven de mensdhen. De pro
'peller vloog mtd/dzn door, waarbij de eene
helft meters hoog in den lucht geslingerd
'werd en de andere helft de in den grgep-
"pel geraakten, personen trof. De vrouw van
'J. de Ruiter, wonende op hg'. Scholsplein
'alhier, kreeg een slag tegen het hoofd,
waardoor dit lichaamsdeel totaal uit el-
kaar geslagen werd en de ongelukkige
'vrouw op slag dood was.
Verder werd een 10 a 12-jarig zoontje
'van den arbeider Jb. Molema te Oudewerf
'onder deze gemeente zoodanig getroffen,
'dat de dood reeds spoedig intrad. Verschil
lznlde andere personen hadden blessuren'
'opgcloopen. De beide lijken werden over
gebracht naar de dichtbij zijnde fabriek
'„Reidcrland" van waar ze per brancard
'naar dc echtelijke en ouderlijke woning
werden overgebracht.
De getrofbj 'onge vrouw was moede»
'van een talrijk kroost.
Hinchliffe zelf en zijn passagiers kwa
men cr ongedeerd af. Het spreHkl vanzelf,
dat allen zeer onder den indruk waren.
DE VRIJWILLIGE
OUDERD.OMS VERZEKERIN G
De heeren Lely, v. Doorn, De Muralt Ot
to en Rink hebben een amendemen', inge
diend- op art 28 van de genoemdeverzeke-
ringswet, dat het recht op kostelooze rente
uitsluitend toekent aan hen, die bij het in
werking treden der wet den leeftijd van
65 jaren reeds .hebben bereikt.
De voorstellers -willen met hunamendi
menit dezen leeftijd terug brengen tot 53
jaren, zoodat zij. die bij het inwerking tre
den der wet den 55-jarigen leeftijd hebben
bereikt of overschreden, wanneer zij den
leeftijd van 65 jaren hebben bereikt, ook
recht hebben op een kostelooze rente van
3 per week. indien zij niet in bet genot
zijn van een renté als bedoeld in de arti
kelen 369 of 370 der Invaliditeitswet.
HET VERLOREN PARADIJS.
Zeg. De Bruin, ^aarom spreekt Ka-
maanglans of het vriendelijk stcerrenge-
flonker. Al dal liefelijke en goede en schoo
ne was voor hem onherroepelijk voorbijgi
gaan.
Weer was hij op de vochtige aarde neer
gezonken. Zijn gedachten kwamen even
snel als zij vloden. De eene verdrong Ben
andere. Straks, als hier de strijd mocht wor
den voortgezet, zou hij opspringen. Moge
lijk gaf dan een kogel hem hel genadeschol
Dan zou 't uit zijn. ui|| voor altoos. Daar
doemde voor hem op de beelden zijner be
minde vrouw en hun lieve kinderen. Hoe
zou de trouwe Halda 't wel maken. En hoe
zou 't gaan met zijn beide dochtertjes El
za telde reeds 14 jaar en Liesje was er al
zes. Allebei nog te jong om de zorgen van
een liefhebbenden vader te missen, een va
der, die opging in- dc zorg voor zijn gezin.
Maar wat zouden ze al veel hebben te ver
wachten van een vader, die onherstelbaar
blind was. Veeleer zou hij wellicht! een last
post zijn voor zijn huisgenooten, in zijn hul
peloozen toestand-. Waarom was 't projec
tiel, dat bom blind 'had gemaakt-, niet wat
dieper doorgedrongen in zijn hoofd dat nu
zoo vermoeid en pijnlijk was door dc ern-
tigc kwetsuur en 't gepeins.
Uren gingen zoo voor den diepbeklagens
#>-aard"gc voorbij. Het werd hem allengs
meer duidelijk, dat hij behoorde tot een
der beklagenswaardigste offers van den
ontzettenden oorlog. Hilda, zoo kreunde
hij meermalen in zijn hulpeloozen toestand.
Hilda, mijn lieve, trouwe levensgezel. O.
dat de wreede krijg ons zoo meedóogen-
loos van elkander moest tukken. Dc arme
blinde zag in zijn verbeelding zijn vriende
-lijk huisje weer, cn hem scheen 't of zijn
rel niet meer tegen je Julic waren vroe
ger zulkc dikke vrienden.
Ja, toen waren wt allebei jongelui,
maar nou is hij getrouwd.
Wat heeft dat er nu mee te maken
Wel de quaestie is, dat »k hem als hu
wclijkscadcau een prachtig boek heb ge
stuurd en sedert heeft hij mij niet -meer
aangekeken.
Wat was 'dat voor ccn bock
Het verloren Paradijs,
NEDERLANDSCHE ARBEIDSKRACHTEN
IN FRANKRIJK.
De directeur van den Rijksdienst der
Werkloosheidsverzekering en Arfceidsbc-
ling. heeft aan e directeuren der districsar-
beidsbeurzen doen weten, dat, voor Nederl.
landmeters de mogelijkheid bestaat om
aan en wederopbouw van Noord-Frankrijk
dtel te nemen.
De Fransche regeering heeft geen bezwaar
tegen het gebruik van Nederl. arbcids-krach
ten in den landbouw in het Noorden van
Frankrijk en evenmin tegen dc vestiging
van Nederl. landbouwers, die daar een
boerderij wenschen *e huren of te koopen.
De aandacht is er op gevestigd-, dal het
noodzaktlijk is, dat de Nederl. landbou
wers ovMoende op de hoogte zijn met d
Fransche taal en de gebruiken daar te lan
de, omdat zij anders groote moeilijkheden
zullen ondervinden om vooruit 1e komen.
Het zou dsu wenschelijk zijn, dal landbou
wers. die voor eigen rekening willen wer
ken, zich vooraf beschikbaar stellen in
dienst van bestaande Franscht landbouw
bedrijven. om dan later een eigen boerde
rij te beginnen.
Er bestaat bij het ministerie van land
bouw te Parijs een afdeeling, die zich ui%
sluitzndi bezighoudt met het vraagstuk van
'de cultuur der „terres abandonnces"dit
bureau beschikt over een volledige lijst
van alle bedrijven in het Noorden van
Frankrijk, d'ie te huur of te koop zijn,
MASSA-DIEFSTAL.
Een trein bestaande uit veertig goede
renwagens kwam Woensdag tc Dyon aan
De wagens waren op bet sla'ion van afzen
ding geladen met Amcrikaanscbe legcrvoor
raden als schoenen, kleercn, chocolade,
tabak. enz.
Te Dyon Icwam men tot de ontdekking
dat alle 40 wagens leeggstolen waren.
GEVOLGEN VAN HET ALKOHOLVERbod
Wij lezen in „De Schelde"
vrouw en beide kinderen zoo nabij ston
den, dat hij onwillekeurig de armen uit
strekte om de 'dierbaren te omhelzen. Daar
verplaatsten zijn gedachten herm naar het
muziokclubje. „De Harmonie" waar hij met
eenige vrienden wekelijks een muzieka
vondje had. Waldhehn bespeelde meester
lijk de viool, en behoorde tot ccn der beste
leden der vereeniging. Zijn makkers hielden
heel veel van den degelijken kameraad,
met zijn opgewekt en onverstoorbaar hu
meur. Onwillekeurig bewoog Frits de vin
gers. als had hij zijn. viool 'ogen dc schou
ders gedrukt. Voortaan zou hij geen mu-
zicknaoj meer kunnen lezen, doch dit was
voor den armen gewonde niet hel ergste.
Hij toch speelde even vlot uit T hoofd
als van hol muziekblad, en 't liefst van al
les fantaseerde hij. Dan wist hij tonen tc
doen klinken, die uitdrukten wat cr leefde
in. zijn gemoed cn geheel zijn stemming
weergaven. Nu eens was het dolle vroolijk
hcêd cn onbeteugelde scherts, dan weer in
nig gevoelde, diepe smart. Als hij op dat
oagen-blïk ccn viool bezeten had, dan zou
over het donkere slagveld stellig hebben
geweeklaagd, dc diepst gevoelde uiting
van ondenkbaren weemoed.
Arme. ongelukkige blinde, verlaten ach
tergcblcven in het oord van jammer cn el
lende. wat moest cr van u worden,
't Was even na middernacht, toen aan
wolkelooze hemel dc man van achter de
bosschen tc voorschijn Irwam en haar vre
dig schijnsel over de naargeestige plek uit
zond. Vredig blikten tal van steTrcn neer
over het jammervol oor3, waar dooden en
gewonden bij honderden dooreen lagen.
Frits zag niets van al dal heerlijk licht, dat
De gevolgen van het alcoholverbod
zich reeds gevoelen: in dc eerste r.
worden nog dagelijks geheime - tok" r cn
opgericht; alleen te Antwerpen w
dert den wapenstilstand niet minde:
183 geheime stokerijen ontdek'
tweede plaats neemt de smokkclhande vi
de Hoflandsohc grens zoozeer loc, d" i -
zondcre maatregelen dienen gctzoffin
worden, In de derde plaats slijgl hel -
bruik van allerlei vuiligheid cn nlcl
ren alcohol, terwijl als opwekking"
cocainc cn andere vergiften worden
bruik t.
DE WINDHOOS.
Men meldt uit Barneveld
Het dorp Voorthuizen heeft Wij i
geweldig van een windhoos Ic lijd
Tegen tien uur kwam. lijlcns hev -
lichten, uit Zuid-Westelijke fcthlsrg m
wndrois, die alles vernielde, wat zij c p
haar weg ontmoette. Honderden
dikke, iboomcn zijn als lucif<^-sho ii
knapt of sbukgedraaid. Onder meer u
straatweg tusschcn Hollandschc spo
Voorthuisen door afgebroken boo n
taal versperd. Vooral op dc hofslcd .I'j
Holzenbosch" is de schade ontzaglijk. K« n
groote sohuur is daar geheel '.ogen den
grond gedrukt. Acht veulens moester wor
den uitgezaagd, doch een stier rei
zelf, door uit het dek te klimmen. r
is daar de kap van den roggehc -
terwijl de bekapping van den v
over hooge boomen is hcengcwoi
kleiner schuurtje is zelfs geheel vfrd
Op ongeveer 20 minuten afstand
een deur hiervan teruggevonden,
der-lijk genoeg is de oude fcuisgew v
1716 intact gebleven. De schade op
hofstede is zeer belangrijk. Ver-, os
hecf-t de hoos haar weg naar bet dorp
Voorthuisen genomen, wat cr uitziet
het een lbombarde-ment heeft ondei
Meer dan de helft der daken mist d -
een groot aantal pannen. Dc kap v -n c
huis is door een omgevallen linde in
kaar gedrukt. Van de Gcrcf. kerk
veel pannen afgerukt, dat men mi
af dwars door het dak kan zien. 1
der op hceh ook een hofstede v.
den. Hier is een bergkap afgerukt
op dc schuur geworpen. Ook dc
lende boomgaarden hebben verse -
geelden. Op enkele plaatsen is zo-
als geen vruchtboom blijven staan
Dc wervelwind, die een breedte
hem te voren steeds een bron w.is
van troos en 'bemoediging.
Daar meende hij stemmen tc vernc
Hij waarde eerst dat hel ccn spel
zijner verbeelding. Maar neen,
hoorde hij spreken. Hij verstond niet
hetgeen gesproken werd. 't Konden
geen DuHschcrs zijn. die naderen.
Zouden het wellicht de zoo
hyena's van het slagveld kunnen zijn
meest ontaarde menschcn: die sa
Jen komen afzoeken om dooden en
gewonden tc beroovcn van alles v. it
eenigszins van waarde kon worden
Maar als het zulke onmcnschiliike
zens waren, zouden zij dan wel zon
durven spreken? Nader cn nader ku
dc stemmen. Als het eens een r
was, u'tgezonderd door een der
ces? Ondanks zijn moedciooslu-.1
daar straks, ontwaakte in Frits een b
le tot zelfbehoud.
Indien hij opgenomen werd, z«>u 1
spoedig door b^wame gcnceslicercn l
deld kunnen worden. Nu zag bij
waar niets, maar de kunst bij d>-
ging ver. De medische wetenschap 1
met den dag meer vorderingen V
zich rekenschap van le geven. Ind
een hulpkreet geslaakt. Hen-ge
ken later omringden Hem ccnigc <-t
Zij spraken tot elkaar in ccn vroi -
Frits kende echter wel zooveel
Fransch, dat hij zich overtuigd kon 1
in vijandelijke handen tc zijn verv
Een man hield hem een alntaarn s r
gelaat. Dc bHndc werd daarvan niet
waar.
Wordt vervolgd
