10e Jaargang.
Dinsdag 16 December 1919.
WEEKBLAD VOOR WIERJNGEN EN OMSTREKEN
Zijn Heengaan.
No. 102
GERC
VERSCHIJNT ELIKK
DINSBAG m Tl IJ D A O
AbeuMMtaprfta i
t»t 3 mmrtm Aft.
UITGEVER:
CORN. J. BOSKER. W'IERINGEN.
ADVERTENTIEN:
van 1-5 regeisf O.c O
Iedere regei meer0.06
Bb: fUppc!? Wi
Bfi j C. Slikker Cfc
A* cap A Kta:,-
Zoo 'is dan alweer een marine minis
ter geofferd.
Het heengaan echter van den heer
Dijkveld' hebben, wij gevoeld als een
bijzonder triestig oogcnblik. Daar ging
een jonge, krachtige mam vo! heiligt
vunr. met grcot misschien te groot;
vertrouwen in zichzelf en in het
groote, goede werk, dat hij als hervor-,
mor van onze verwaarloosde marine,
.iis modern en radicaal geneesheer je
gens deze oude zieke, zou kunnen doen.
Hij was de eerste, die eigenlijk ten aan
zien van de hervorming van Onze Ma
rine volkomen gelijkgezind was met de
meerderheid der Kamer, links en rechts.
En juist deze Minister, deze eerste bur
genniii'Lster ook (de heer Jansen was
het maar half), de eerste, die zich ge-
luw! had gesteld tegenover de „oude
sleur." waartegen de Kamer zoo vaak
heeft getoornd, de eerste, die "iets groots
en nieuws aandurfde en deed, de eerse
die waarlijk zijn tijd meevoelde.die
i- onbarmhartiger door <lc Kamer be
handeld dan een van zijn voorgangers
iii de laatste jaren-
Mij stapte zoo dapper de Kamer in
De Kamer trapte hem dood.
Is dit snelle einde van dit jonge mi-
nisterieele leven aan den Minister zelf
te wijten
Voor een deel zeker wel. De heer. Bij
l..,r»1,l .1)A/iffc nivWo,r..4;«Ui»,U« r.
begaan. Het teekenen van het panser-
platen contract was er stellig een.
Mp m- moest dat alles nu genoeg reden
zijn oni dezen Minister, alweer een Mi
nimier en juist dezen Minister, weg te
zenden alsof er niets goeds meer van
hem te wachten was
Weten de 46 heeren, die den heer
RijlcvoüS wegstemden, wien ze nu zul
len krijgen als..slachtoffer.
GEMENGD NIEUWS.
ZWENDEL-IN MARKEN TEN
KOSTE VAN DEN DEN
N F.DERLANDSCHEN STAAT.
In het grensgebied althans in som
nrigc gedeelten van dat gebied heb-
ben, -r, !s er met liet uitvoeren van eet
waren naar Duitscliland niets meer te
FEUILLETON.
EEN HERFSTAVOND.
Een weinig ten Noorden van Hellc-
luvk lag, een vijftiental jaren geleden,
"vu Ito, in. doch net huis, dat wel bekend
was bij de bewoners der streek. Een
groen hekwerk, waartegen zich allerlei
soorten v an slingerplanten omhoog
werkten, omgaf een smallen strook tuin
gronds voor de deur.
Verlet lei rozen- jasmijns*ruiken hiel
den elkander gezelschap langs het gruis
pad. dat van den rijweg naar bet bor
des voerde, er» op tal van kleine bedden
zich. paarsgewijze asters en reseda's ge
schaard. als of ze van zin waren een
quadrille tc dansen en maar op bet tec-
ken wachtten om te beginnen. Het buis
was laag en had een rood' dak, en de
wilde wijngaard klemde zich vast aan
'de muren. Het zag er gezellig en vrien-
«h hik uit. als de lucht lielder was en de
zon ex op scheen nu •d'aarentegeiv, op
dezen avond in het begin van October
lag de duisternis er Over uitgespreid.
De regen viel kud en dicht, en de storm
was bezig een proefje te geven van de
verwoestingen, die hij voornemens was
binnenkort aan te richten.. Hij kwam
op *ijn strooptocht uit zee, schoot brul
len I voort, en kampte met de bladeren
van liet woud, tofd'at zij te.r aarde
stortten, waar zij als wanhopige vluch-1
telingen voortijlden en stilhielden voor
zii ven schuilplaats vonden in groeven
en holen.
verd'ienen is, de smokkelaars een sy
steem van handeldrijven in marken be
dacht, waaraan voor hen geen spoor
van risioo verbonden is, doch waardoor
de Nêderlandsche Staat op schandelijke
wij'.tc benadeeld'wordt. De uit Duitsch-
land hier aankomende postwissels toch,
waarop het uit te betalen bedrag in mar
ken vermeld is, worden op 13 No-
Vember j.l. is die koers voor 't laatst
vastgesteld door de adminisratne der
pesterijen omgerekend op f 0.10 per
mark, terwijl de beurskoers a! sinds we
ken tusscben 5 en 6 cent schommelt.
Van dat groote verschil nu maken d.
smokkelaars gebruik, door bier te la*-
de aan een bank zich van marken te
voorzien en daarmee over de grenzen
trekken om ze over fe dragen aan een
Duitschen kennis, met bet verzoek om
ze per postwissel terug te zenden naar
Nederland aan 't adres' van den 1 ver-
anders. Zoodra die, thuis gekomen weer
den postwissel ontvangt, int hij ten
postkantcre Nederlandsch geld tegen
een markenkoers van o.to en verdient
dus samen met zijn Duitschen handlan
ger ƒ.0.04 a °-°5 °P e'^e niark, ten
koste van den Nederlandschen Staat.
In enkele gedeelten van het grens
gebied is dit systeem van handeldrijven
naar ons van betrouwbare zijde werd
medegedeeld, bezig zeer bedenkelijke
afmetingen aan te nemen en opdat de
Staat voor groote verliezen blijve ge
wen sebt zijn dat er onimiddelijk maat re
ge'en werden genomen, waarin werd
bepaald, dat uitbetaling in marken ge
stelde postwissels plaats zou hebben
tegen den beurskoers van den dag der
uitbetaling of, wanneer dit te lastiig is
voor de oost, van den daaraan vooraf-
gaanden dag. Dan zou de kans Op het
lijden van verlies even groot worden
als de kans op het maken van winst,
zoodat aan den zwendel met een slag
een einde zou zijn gemaakt
DUURTECOMMISSIE CON
TRA SCHOENMAKERS
Te Emmerend heeft de plaatselijk
duurte-öommissie zich ook in verbin
ding gesteld met de schoenmakerspa
troons. daar zij meende, dat voor repa
ratten te hooge prijzen werden geno-
De dokter, eigenaar van bet huis, was
juist van een visite teruggekeerd hij
bad zijn natte klceren afgeworpen, zijn
lamp opgestoken, en zat nu, terwijl het
vuur in de kachel vroolijk snorde, ver
diept in zijn studiën. Hij was eeen jong
man met een open gelaat, een hoog voor
lnoofd en schoon oogen. Hij scheen ter
nauwernoodl den. regen op te merken,
die togen de ruiten sloeg, of den stoim
die langs het dak loeide, maar leunde
van tijd totl tijd achterover in zijn
Stoel en zag op naar den zolder, terwijl
bij bet een en ander, dat bij gelezen bad
overwoog en in zijn geheugen prentte
De groote klok bad juist tien gesla
gen, toen er hevig aan de deur werd ge
klopt. Met de lamp in dé hand trad hij
naar de voordeur, 'rok de grendel terug
en zag in de duisternis een knaap staan
met ontbloot hoofd. Hij liet hem b'nnen
komen en sloot de deur weder. De
knaap die omtrent dertien jaren kon
tellpn, was buiten adem van het snelle
toopen, d!at hem bier gebracht had.
'Zijn zwarten haren glinsterden van den
regen, die in stralen langs zijn wangen
neerviel, waar hij zich vermengde met
de tranen uit zijne rcode gezwollen 00-!
gen. en zijn klceren waren bedekt met
het slijk van den weg.
Wat is r aan de hand vroeg de dok
ter.
O. God, o God jammerde hij, kom
dadelijk m c, .moeder licht thuis te hloe 1
den, met een diepe snede in den hals.
Meer rkeeg de geneesheer niet te weten j
yvant de jongen weende en snikte zoo
lievig, dat de woorden die hij uitbracht
bijna onverstaanbaar waren. Slechts
zooveel was zeker dat er groot ge en ar
bij het werk was, en in alle haast zocht
men 4.50 voor zolen en hakken). De
onderhandelingen zijn echter op niets!
uitgeloopen. De schoenmakers waren
van oordeel, dat deze prijs niet verlaagd
kon worden, en besloten die te handha
j ven. De commissie, overtuigd dat de
prijzen wel verlaagd kunnen worden,
zal nu in onderhandeling treden niet de
etoctrische rejiaratieinrichling te Alk-
1 maar, welke inrichting naar verluidt,
I voor lagere prijzen wil werken.
GENEESKUNDIG ONDERZOEK
VOOR HET HUWELIJK.
Het Comité ter bevordering van ge-
neeskundig onderzoek vóór het huwe-
lijk, dat reeds vroeger met gunstig ge-
xolg zich tot de gemeentebesturen
richtte, met verzoek het streven van
het Comité tc steunen door het laten
uitreiken van een geschriftje aan per
sonen die huwelijksaangifte doen, heeft
thans aan alle gemeentebesturen ver
zocht zijn- streven te steunen in de ver
spreiding van bet dezer dagen bij A. W
Sijthoff's Uitgevers-Maatschappij van
wege het comité verschenen propagan
dageschrift onder den titel „Wat zou
van Overheidswege kunnen worden ge
daan, opdat geneeskundige raadpleging
voor het huwelijk zoo spoedig mogelijk
in de practijk toepassing vin de
HET ROOKVERBOD IN
DE MIJNEN
staatsmijn ..Emma" bij Heerlen is een
mijnwerker l>etrapt op rooken, waarte
gen wegens bet gevaar voor mijngas-
ontploffing herhaaldelijk en met na
druk werd gewaarschuwd. De man is
op staanden voet ontslagen en zoo mo
gelijk zal een strafvervolging tegen
hem worden uitgelokt.
STROOPERSTWIST.
Te Avereest hebben twee veelbeloven
de jonge lieden van 16 en 18 jaar, na
afloop van een strooptocht op wild, ru
zie gekregen, welke zoo liep, dat de
oudste op zijn makker een schot 'oste,
De kogel drong in de borstkas: De ge
troffene zonk ineen, doch zoo groot
was de woede van den ander, dat hij
zijn slachtoffer met de kolf van zijn ge
weer verscheidene malen op het hoofd
sloeg. De getroffene verkeert in levens
de dokter zijn instrumenten bij elkaar,
trok de vochtige klecren weer aan, be
gaf zich met den knaap naar buiten, in
den kouden avond.
Een goede kwa-rtmijl meer noord
waarts, stonden enkele visschershutten
op den zandigen grond nabij het strand
zij waren opgetrokken uit leem en wier
en voorzien van bouwvallige deuren en
verweerde vensters die maar spaarzaam
het licht binnenlieten en den onderzoe
ker een hl ik gunde op de armelijke ha
ve daarbinnen. De golven kwamen des
winters tot voor den drempels opzetten
alsof zij zich gedrongen voelde de be
woners, die door hen leefden, een be
zoek te brengen. Enkele schrale aardap
pelvelden werden des zomers langs den
weg bebouwd, maar nu was alles één
vochtige zandvlakte, een uitmuntende
speelplaats voor den wind die om de
wanden dier hutten gierde.
Hierhenen haastten zich de beide wan
delaars op dien droeVigen avond. De 11a
tuur op zich vclve was al droevig ge
noeg en sprak luide van dood en vP.ir.e-
tigiog, met baar verscheurde wolken
en dnmende golven, met haar verdord*
bladeren en jagende stormen, ma r
daarenboven rees uit den achtergrond
de gestalte op eene stervende, het beeld
eener moeder, die misschien nooit meer
tot haar kind spreken zou.
Eindelijk hieldenz ij stil vo r het groot
ste huis. Daarbinnen brandde licht, de
deur stond half open, en het geluid van
stemmen drong naar buiten. Daar is
de dokter klonk het van mond tot
mond, toen deze de kamer binnentrad.
waar vele hutbewoners bijeen waren, i
De knaap Diep henen en wierp zich op
gevaar de dader is gevat en ter be
schikking van de justitie gesteld.
DOOR DEN MIST.
De bakker Alph. Willems te Se'zaete
is Vrijdagavond, waarschijnlijk door
den mist. met kar en paard bij Sas van
Gent in bet kanaal geraakt. Zondagmor
gen is het lijk benevens dat van het
paard alsmede de kar op het droge ge
bracht. De omgekomene laat zeven kin
deren na-
LICHTING 1920.
Uit het Bataljonsdistrict den Helder
worden, van het aantal dienstplichtigen
der lichting 1820. 44 bestemd voor di
zeemilitie 17 voor het regiment gre
nadiers te Den Haag 74 voor het ie
bataljon. 2te regiment infanterie tc
Hoorn: 162 voor het ITe bataljon, 21
voor bet regiment infanterie tc Den
Helder (hiervan 12 man administratie-
troepen) 83 voor het IHe bataljon.
2 ie regiment infanterie te den Helder
(hiervan 6 man administratietrocpen)
deze 83 man zijn bestemd voor het
laatst «in te lijven gedeelte 6 voor de
ic compagnie wielrijders te Nieuwer-
sluis 69 voor het eerste bataljon, qr
regiment vestingartillerie te den Hel
der, bestemd vcttr he laatst in te lijven
gedeelte 9 voor de administratief,
pen van het 4e regiment vestingartil1'
o- ,-nnr de ie compagnie paiitsr
fort-artillerie te den Helder .1 voor de
pontonniers, bestemd voor het laatst in
te lijven gedéeflte 11 voor de genie te
Utrecht, bestemd voor bet laatst in
te lijven gedeelte 14 voor het ie regi
ment huzaren, bestemd voor bet laat <1
in te lijven gedeelte 50 voor hei 3c
regiment huzaren, bestemd voor liet
laatst in tc lijven gedeelte en 7 voor
het 20 regiment vdd-artillerie. bestemd
voor het laatst in te lijven gedeelte.
Tot het bataljonsdistrict den Helder
hehooren o.a. de gemeenten den Hel
der, Alkmaar, Bergen, Kcdijk. Noord-
Schar wou de. Schoor 1. Broek op Lnn-
gendijk, Oud'karspcl Oudorp, Anna Pan
lowna, Barsingerlrorn, Caüanoog. Pet
ten, Sc hagen, Terschelling, Texel, k.<
land, Winkel. Zijpe, Wieringen. Stol
Pancras en kleinere gemeenten in den
omtrek.
een gedaante, die op het bed lag. ..Moe
der! Moeder!" riep hij. „je moet met
sterven, moeder, wie zal ooit zooveel
van mij houden
Er heersebte een doods cl'e stilte ou
der de omstanders, en deelneming er
smart was te lezen op de gezichten, d:e
het licht beschenen. Want als er een
zelfde stemming heerscht in dc ztel van
velen, is er maar een enkel woord noo-
dig om haar vorm tc geven en uit te
opreken, en woord zal weerklank vnden
bij allen
De dokter bad intusschen de overtol
lige bezoekers verwijderd, aan een buur
vrouw de zorg over den knaap opgHra
gen en ging nu zien of zijn kunst zou
kunnen helpen. Op het bedoelde bed lag
een vrouw, -met een diepe snede en cent
ge nx-ssteken in den bals.
Hare handen waren krampachtig ge
vouwen, als tot gebed1, de wangen wa
ren doodsbleek en de lippen blauw
zwart. De arts boog zich over het li
chaam henen, dat koud was en geen
spoor van leven meer vertoonde. V
pols sloeg niet, de adem was gevloden.
hij stond bij een lijk. Zoo goed als
het wilde gaan. trachtte hij liet vrecse-
lijkc sdiouwspel te bedekken, en b a
woorddc niet langzaam lu ofdch'-
den vragenden blik van een vissol 1
die juist binnenkwam.
Het is voorbijzei dc dokter met
dempte stem weer je. wanneer dat
beurd is en wie dat beeft gedaan
Het kan nauwelijks twee uren zijn
leden, was het antwoord, en wij vr.
zen, dat het haar man K luist toen
daad geschied was zagen wij hem
de hut snellen en later is hij niet ten
leze T.ondi
■en Club)
Een kwart ie
Voor <M»zar
Ta maar 1k<
haafd I
De man zett
de band en dar
honderdtal cm
VERZET TEC
de Landbouw
WTERTXGFd
Op hot iaarhi
ird i;.
die Kro,
-Ion tijd ten nutte
Het vertrek sprak
moede en bij gen
de eigenaar voor
Een uur lang
:»e! stroomden.
die zich wei
tien en voet
rend de heet
toen er eind
