S. COLTOF
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
Kanaalwsg 141-142 Dbd Helder
BuiteDlanilscli Overzicht.
TS
12e Jaargang
Dinsdag 1 November 1921.
No. 86
WIERINGER COURA
IHTGEV5R:
COPN. J. BOSKER, WIERINGEN.
INIBAC m r I fl I A
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden o &5
ADVERTENTTEN
Van i5 reftto 0.50.
Ie*kr< r«f«i ine er o.i#
BUREAU:
lli9poly*usb®ef Wiermgwt.
TEL. ÏNTERCOMM N» 1*
Laat nu tij
dig UwCos-
tuums
aanmeten
op eigen
ateliers.
aanmeten en
na 4 dagen
pasklaar
.Va 6 dagen
rereed.
liet avon/tuur van Karl von Habsburg is
geëindigd' met, een aller jammerlijlkst Pasco.
En al kan' im'en, wie zou in dezen tijd van
gisting en wording zich aan< voorspellingen,
durven wagen al ikami men' zeker nog .niet
spreken' van. het einde vam het Huis Habs-
fcuiig, dat Karl en Zita. hun rol in, de histo
rie hebben uitgespeeld, is zeer waarschijn-
ic;if
Horlhy is de sterkste gebleken en zijn;
pos.l.ie als ongekroond1 'koning is weer krach
«igcr geworden, nu alles wat de kalme pro
paganda der legitimisten in den laatsten
•ijd op de voorstanders van de vrije ko-
nigskeuzc en op de onverschilligen had' ge
wonnen, verloren is gegaan. Nu de Iegictje-
n:e koning gevangene is en' onder den
dwang van groote en kleine Entente ge
noodzaakt zal worden van zijn rechten op
den 'roon formeel afstand' te doen of ver
vallen zal worden verklaard, zoodat ook
dc heilige eerbied voor de kroningsdaad
van geen invloed meer kan zijn.
De Boedapest er correspondent van dc
Manchester Guardian" is er in geslaagd;
te 'Enzlerhaizy toegang te verkrijgen lol
Karl en Zita, net, wie hij thee heefL ge
dronken, Karl heeft zich bij deze ge legen-
hc'dl ial's volgt, uitgelaten „Het moge zijn
'dat de publieke «mening gelooft dlat ik ver-
anliWioordéllijk ben, voor burgeroorlog, dlóch,
ilk wildle geien droppel Honga.arsch bloed
plengen nog niet. voor duizend kronen.
„Waarom bood die negeering weerstand,
en is bet waar, dat allen, die mij trouw zijn
streng gestraft zullen worden vroeg
Karl.
En na een poosje ging 'hij voort: De
tegenstand van mijn eigen volk was iels,
waarop ilc niet kon zijn voorbereid. De
wereld we et stellig dia|, ilk geen poging heb
gedaan om Boedapest met wapengeweld
binnen te dringen dlat ik, integendeel,
rntjn troepen, die niet kwamen omi te ver
overen, d'och als een eerelijtwacht, gelast
heb, niet te schieten.
„Toen kolonel Ostenburg meldde", ging
Karl voort, ;,dJat de orde oim op te rukken
zou bet eekenen dat wij vechtend een weg
zouden hebben te banen, gaf ik hem last
om terug te trekken. Ik betreur de levens
die teloor zijn gegaan en de mannen, die
gewond zijn."
GEMENGD NIEUWS
No.10
Eindelijk was he/, bruilofstoilel volfoo'd.
Li ze verliet haar niolv', loen d:ezc op baar
bids'cel knielde om in een hartelijij gebed
afscheid' Ie nemen vnn haar lief te huis en
van de droomen harer jeugd.
Toan dc bruid later aan Lize's hand ;n
dc gezelschapskamer ondier de verzamelde
gasten 'rad, die haar met, levendige bewon
dering en> wanne gcLukwerusichen begrocl-
ten, zag de goede tante niets, dian dc van
geluk stralende blauwe oogen van Robert
en hef. doodisbleeke gelaat van haar broe
der. Als een schaduw dook daarnevens op
hef scherpgcsnedén donkere gezicht van
den oudteren heer van Eichen^ die als ceni-
ge bloedverwant, van Roberi ter brui lolt
gekomen was. Een koude siddering over
viel haar bij dit gezicht, en toen hij nu naast
Juliane 'rad; scheen het haar, als verdon
kerde zijn nabijheid' dén glans, die van de
bruid uitging.
Onder het rijden naar de 'kerk hiield Ju-
liane dc handen van Lize en Toni vast in
dc hare. terwijl een paar gr,oo.!,e tranen haar
cogen ontvielen. Wal er verder gebourüe,
was voor haar verder een drocm, zoo ver
ward cn rasoh trok het voorbij.
Dc gang in de ikenk door een opeenge
drongen mennigte, voor wier. nieuwsgierige
blikken de bruid schuchter die oogen neer
sloeg, die zac'hle ernstige woorden, van Jen
priester, de zadbtje dtnuk van Roberts hand;
DE DUITSCHE UITVERKOOP.
Men meldt van die grens
Het blijkt (ihans, dat inderdaad de Ioopen
de geruchten nopens het sluiten van de
Duitsohe grams voor Hollamdsche gelegen-
heiddkoopers op waarheid' berusten. Gelijk
ibekenid, werden vooral d;e laatste dagen
dc winkels over die grenis als 't ware be
stormd dioor onze landgenooten, die koch
ten wat lo sen, vast zat. Vooral confeclïe-
en modeartikelen, waarop in DuiLchlandi
gceni uitvoerverbod, rustte, werden wegge-
leept. Het schijnt déldë Duilsche burgers
de opvoering der prijzen, die hiervan het
gevolg waren, niet konden bolwerken, zoo
dat thans een algeheel verbod is afgekon
digd om aan buitenlandsche koopers, voor
ver, het geen zakentransactie betreft,
goederen af te staan,. Dc winkels, welke
zich aan di verbod niet storen en düt
waren cr Vrijdag en Zaterdlag nog velen.
worden echter s'reng gecontroleerd.
Ook word' drzo controle in al zijn gestreng
heid toegepvst op he' naar Nederland rei
zend publiek geheime rechercheurs door-
0 'i'.-r Emmerik, cn Ellen, achtervolgen
kcopende Hollanders in winlkels en particu
liere weringen om her, te noodzaken het
gekochte terug te brengen of af te gev;
Het Duilsche vicc-consulaat Ie Zevenaar
geefti voorts tot nadler order geen dagpas^
(ren meer af.
G ASBFiDWELM ING
tondagoch I end bleken twee dochters er
een zoon van iemand, wonende aan de
toen zij elkaar dc hand; reikten tot een c
wig verbond' daarna de terugkeer naar
huis, de feestelijk versierde tafel met de ve
le vroolijke gezichten de levendige toasten
daartusscben de weemoedige gezichten
der bloedverwanten, wie zij riu niet meer
toebehoorde, eindélijk het eenige stille oo-
gcnblik in, haar eigen kamer, waar Lizo
haar van halar bruidkrans ontdeed, cn, zij
voor die eerste maal in een ennige omhel
zing aan< hot, trouwe hart harer Innle rusllc,
en beneden In de huiskamer die afscheids
kus van. Oom Tonii op haar kleine hand;
welke onder ;he' ikillc zijner lippen, beefde,
dit telles gleed alce'di als een schaduwspel
aan haar voorbij, lio'dat izij, leun,en die op
den, ar,m van, haar ech/gcnoo'. van het dek
\i3n d'c stoomboci' liarer geliefdon en het
lieve geboorteland haar laatsten groef ioe-
jjfde.
In dien ncvcligen, kouden schijn van den
len avond dalcrdën herfs'dög lag het gc-
igc woonhuis voor haar en vc-diwcen
steeds meer en meer aan haar omfloerste
blikken. Toen een kromming van de rivier
geheel nieuwe oevcrbeclden bracht, voel
de zij, hoe Ro-benl's hand, haar enger om-
looi en zijn stem haar toefluisterde
Treur niet. Juliane, om he'. verlaten huis;
hier aan. het har van je man is nu je nieuw
mooier tehuis.
En steeds inniger vlijde zij zich in dezen
sterken arm, tot 3ie tranten vnn je afscheid
verdroogden; cn haar oog blij cn strahnd
van geluk op holt geliefde gekat van haar
h'genie t, rust'c.
Maar in het itehuis te Godlesberg stonden
hetzelfde uu«; Toni en Lize hand in hand1
voor. die verlaten feestzaal. Zij spraken geen
woord; maar wandelden door heit matte
Maaskade te Rottardarn, die beneden she
pen, min of meer tengevolge van gasont-
srapping ibedlwelmd zij waren niet meer in
'staat te Ioopen. De dienstbode, die op een
achterkamer sliep, wend bewusteloos in
haar bedl igevondlen. In de keuken, waarvan
de deur openstond, was een slang van het
gaisito.es'lel losgeraakt, en hel gas heefl zich
gedurende d'en nacht dbor het geheele huis
verspreid; Een geneesheer en manschap
pen van de reddingsbrigade, wier hulp werd
ingeroepen, hebben het bewustzijn bij allen,
opgewekt. De dienisibode is naar het zie
kenhuis gebracht
TOOVEREN EN DUIVELBANNEN
In enkele dorpen in den omtrek van Go-
rinchom bestaat het bijgeloof nog aan hek
serij. Voornamelijk te Brakel, Hellouw,
Sleewijk en Tricht, moet volgens vele be
woners aldaar de wichelarij nog bestaan.
'o bijgeloovigen putten dit uii den bijbel
n.L dlat Saul de wichelaars heeft laten ver
branden, maar dat er één is overgebleven,
waardoor een voortbestaan plaats heeft,
daarbij geefh Satan zijn medewerking. In
den regel zijn er maar één of twee hek>cn
in elk dorp.
Hééft iemand een slepende ziekte, dan
v ordlt geconstateerd', dal de pafiënl belbo-
verd is. Eerst, werdén er maatregelen geno
men. Dc veer,en bedden worden geopend;
Be,winden zich daarin kransen, wat steeds
het geval is, wamt de steeltjes vormen zich
in de vezelen van de tijk tot kransen, don,
is de patiënt door een kwade hand aange
raakt
Men neemt een zwarte kip, stopt ze le
vend' in een pot met kokend water,
dan moet de heks verschijnen en dén pa
tten t „zegenen."
He1, is nog zelden voorgekomen, dat de
tcc-vcrheks bij dit gruwelijk dierenkwellen
<c voorschijn kwam. doch zij weet zich dan
volgens het bijgeloof, in een geest te ver
anderen.
Te Helloren is het voorkomen, dlat men
beslist wist wie de heks "was, die een jonge
vccuw betooverd. De man van de beloover-
dc vrouw be-gaf zich naar de hek®, die aan
ae Steeg woonde en dwong haar om zijn
vrouw te „zegenten!"; d'och het. domme oudl-
jc wist nieli Walt zegenen was, waarop de
bijgelooviigie haar. vermoord zou hebben, in
dien dc wcerlooze niet door vorbijgangers
verlost was géwordén. De Tielsohc Recht
bank geloofdé niet aan heksan en veroor
deelde dé man, tol; 6 maandlen' gevangenis-
licht van den vallenden avond door het Iee-
ge huis, ui; welks anders zoo gezellige ver
trekken hen de herinnering als 'n spook te
gemoet trad. Voor Juliane's leege kamer,
waar de bruidstooi nog ordeloos lag, vielen
zij elkaar ziwijgend ia de armen, en Lize
ond gcan woord van troost, toen Toni nu
dof voor zich heen steundeEenzaamheid:
erlaf.enbeid en treurigheid overaiEn dat
dc toekomst
Inf usschen was cr buiten een hevige wind
opgestok n;, die storniachiig over het huis
gierdé en, de bonte bladerkronen der bloe
men in den turn deed schudden; het was'
bel oud'c eeuwig ware lied' van den herfst
„Frculicih bringt in jedes Jahr
Kclkes Lau bund welk es Hoffen."
Wel ons, wanneer oen ruwe herfstwind
slechts hei verwelkte loof van de boo nen
elrudtcn- warneer niel met de ijzige kou
de van cenen nacht dc eerste jonge bloc-
11 des harten oni'ibladerd worden
HOOFDSTUK V
Hoe vaak laten wij, wanneer er een
groot' leed over ons is losgebroken, in doffe
onderwerping bet hoofd hangen, en wil het
ons voorkomen; dat dc veerkracht onzer
ziel gestorven is. dat voortaan geen zonne
cel oms levenspad meer beschijnen zal
en dat onze ellende zoo groot is. dal rij
door geen nieuwe ramp. welke ook. nog
CTgroo'. zou kunnen worden. De oorzaak
hiervan !*g* in 's mensehen kortzichtigheid;
mer.sch begrijpjt maar al te vaak niet,
dat het hart eens sterveling-; is geschapen
me! een groot verlangen om te lijden, dat
de heeTijdie balsem des tijds de diepste
'smart te genezen vermag, en dat hoe groot
look zijn! lijden zij, rijm ziel nog draagkracht
bezit voor nieuw lijden en nieuwe smart.
straf.
Te Vuren bestond een herbergda
waardin had e naam een 'heks te zijn. Ie
dere boer wist. althans de bijgeloovige.
als hij met paard en 'kar „De Engel" pas
seerde en; niet aanlegde, hij met voertuig
en al van. dén/ dijk getooverdi werd'.
Te Brialkel zijn ook tal van, dergelijke ge
fanüaseerd'e feitem voorgekomen.
Helpt geen gewelddadigheden bij een
kip of de heks, dan zoekt men, genering bij
een duivelbanner in Gorinchem. Daar be-
bestaan er twee, die deze praktijk uttoe-
jfenen; Een dezer heksenbeweerders heeft
de geheime kunst van wijlen zijn vader ge
erfd. Deze verleent consult aan zijn huis.
De andere bezoekt de patiënten aan huis,
meest te Sleeuwijk.
Men wend! zich jn den regel tot eerstge-
noemden duivelbanner, die de UTine onder
zoek' en men begrijpt dat de uitspraak
meestal van „betooverd'' volgt. Hel middel
dat nu gegeven wordt is een klein fleschje
limonade, terwijl de barbier een aftreksel
van kalmoes .geeftover beide recepten
is een geheime duivelsche spreuk uitgespro
ken; Vroeger was die prijs 2 voor elk
middel, thans zoo vernemen wij moet
10 betaald worden.. De duivelbanners ont
vangen dit bedlrag bij wijze van geschenk.
Behalve dé voormelde verschijnselen in
beddten, komt. 't ook voor dat er padden
of Ikikvorschen zich in dé ingewanden van
den betooverde bevjndten 1 Dil .geval is de
zer dagen te Tricht voorgekomen, waar een
vrouw, d;e door een kwade hand was aan
geraakt, na het gebruik vtatn het gezegende
middel van den duivelbanner een levende
p'.d 5s kwijtgeraakt.
Tn de 20e eeuw rijn, er aldus nog vele
menschen in deze streek, die aan heksen en
déivelbanoen geloof hechten.
MARKTOVERZICHT.
Wij hebben al heel wat groote koe
markten mee gemaakt maar een die zoo
druk bezocht was, als die van 27 Ocl. her-
irneren wij onis niet. Het was een complex
van mensohen. en vee, een miereivgewemel,
een complete heeerogene massa, vol bewe
gingvanwege de bezoekers kon je he'
vee nief: zien, en vanwge dé 'koeien het pu
bliek niet. En, zoo zoudén. rwij voort kun
nen gaan en d'an eindilgcn met de algemeen
erk'enide opmerking, da! op zoon dag d,
kerk een sta in. den weg is. Wat de 'handel
bclre t, och die was vrijwel gelijk aan die
van andere groote koemarkten stug en
Reeds viermaal had' de lente sinds Juli
ane's vertrek ui* haar geboortestreek hoo
rnen en velden met bloesems getooid en des
herfst ruwe hand zc weer weggevaagd.
Maar rij was niet teruggekomen om hel ou
de huis tc bezoeken, zij worstelde in een
nieuw tehuis, en alleen voor haar geliefden
bleef haar aandenken verbonden aan elke
plaats welke zij eens betreden had.
Toni en Lize woonden, nog altijd samen,
nu eens in de mooie villa Godésbeng, dan
r in het deft:ge huis in de stad. Zij had
den dé simar; der scheiding door steitke wils
krach' overwonnen in een een ernstig leven
en s*.reven in trouwe wiedënrijdsche liefde,
die bij steeds ernstiger verbond. Geen van
beiden haddten anderen ooit ook maar met
ccn enkel woord1 de bittere ontgoocheling
horten, bekend, welke de scheiding van
JuTane zooveel te pijnlijker had gemaakt.
Maar rij verstonden elkaar zonder woor
den. cn wanneer het opde leed z'ch eens
krachtiger deed gevoelen, dan zochten rij
heel in eikaars wederrijdeche liefde en
droegen zij zonder bitterheid en zonder mor-
m hun zware lart verder door hel leven.
Vele vrijers hadden naar Lize's hand ge-
oorgen, maar zij had hardnekkig elk aan
zoek afgewezen, en wanneer Toni haai
schertsend vroeg of rij weerkelijk van plan
was een oude vrijster te worden, dan ant-
woorddé rij hem zacht over dc gebaarde
ang strijkende. Eeatsl wanneer mij h'er een
lieve huisvrouw aflost, ral JK de Lcusch
deen onder de eerbiedwaardige heeren.
die ean goed oog op mijn huwelijksgift heb
ben.
In zulke o ogenblikken drukte Tcmi haar
dan wanm de hand; en gingen zij met stille
dlroefheid over eene smartelijk ontwaakte
Vckkcnd.
Ve! vee was iets lager dan voor 8 daten:
c!e prijzen liepen van 70 tot 82' een'.,
hoogste prijs A. Borst Eenigenburg mage
re gelde koeien, om té mesten op stal.
golden bij schatting van 60 tot 80 cenl, een
exemplaar van 550 pond, werd bij hef
pond' verkocht togen 82 ccn:' zoo'n heertje
behoefte natuurlijk n.'et lang op slal lu
slaan; melk en kalfkoeien ie's lager i i
prijs, graskoilveren, werden voor een bclmg
rijk deel voor den dcod verkocb'. 60
stuks gingen naar Amsterdam. To'.aal wa
ren cr aangevoerd, buiten de nuchtere kal
veren. 925 stuk rundvee. Schapen prijshou
dend. de heer A. Schenk Schagcn. verkreeg
64 gulden. Vet'e varkens. 65 stuk;, koslie
48 cent. Tegen dezen prijs werden er ech
ter maar weinig afgezet dc gemiddelde
prijs voor een. goed vanken ivas 46 cent.
URSUM EN WOGNUM.
Om elf uur 's morgens van 27 October
1921 was op he1, stille kerkhof te Ursum
een aantal personen aanwezig, niet om aan
een overledene de Iaa'sle eer tc bewijzen,
maar om getuige te zijn, wat men op den
doodenakker aldaar, zou vinden vam het
stoffelijk overschot van Klaasje Blokker en
van Grielje Kooy.
Niet alleen de jusli'iccle macht, waaron
der een majoor, maar ook die burgemeester
wethouders der gemeente Ursum, de
(burgemeester van Wognum en dokter Ec-
Iema van Avonhorn waren aanwezig, om
gc!uige te ziin van he'gcen- dc doodgraver
Klaver van Wognum ui' grif no. 80 zou
[delven.
Na nauwkeurig onderzoek ble k. dat
werkelijk in het bedoeHc g.n' de asschc
zou moeten rusten van dr:c personen.
n.1. van een beiaarden man Jacob van
Doorn, oud 65 jaar, Maar'ie Blom oud '4
irar: en Grietje Kooy. -oud 19 jaren.
Aller oogen waren op de grafkuil ge
richt. De fotograaf van he' leven maakte
berbraWélijk kiekjes, om het op sensatie
beluste publiek nieuwe gezichtpunten te
openen, waaraan hef zijne gevleugelde ver-
bceldSng zou kunnen botvieren.
De doodgraver 'werkte kloek cn onafge-
breken door lot half twee ongeveer, toen
het werk voor een o ogenblik ges'aak' werd
om nWiw.e krachten te verzamelen.
Vermoedelijk ,:s het lijk van Jacob van
Doorn, wiens stoffelijk ovcrscho' in 1904
n dc aarde toevertrouwd, gevonden.
Daarn1"» vond rren de mcerend;els verga-
herrnnering ui! elka-r.
Me! Juliane cn Robert hielden zij alleen
schriftelijk verkeer Met tek; cn overleg
den zij in deze vier jaren elke persoon
lijke ramerkoirsi weten te vermijden.
Aanvankelijk waren Juliane's brieven
zeer druk en geregeed i-gckorr.cn. zij ge
voelde behoefte der. iubel hes-" harter. aan
de trouwe vrienden mee te declen. cn dc
weerkhmk dezer vreugde wekte zoete wee
eed hi de zie'er. van de zich verlaten,,
(•etende broeder en zuster.
Toen het vermoeden van een nieuw on-
ui'fiprtlfeéH;! g-lvk -ver Juljanc kwam.
veranderde dc toon harer brieven, die ern-
rtiger werdén als haar werelds en levens
beschouwing. cn alle krachten harer ziel
conccrreerder. zich op de vcrwach'ing der
naaste 'ockons'. En toen eindelijk de ver-
vull'rg der blijde vcrwach'ing gekomen
was. en Juliane haren ech'genoo! haren
eerstgeborene in de -rrren had gelegd. Loc
vloeiden 'oen haar brieven over van geluk
over dc heugelijke gebeurtenis.
Toni had zich bereid verklaard peetoom
te wrrden en had d-r. knaap ter naged.«ch-
'cn'c van Seward den naam gegeven van
Felex. Maar zelfs deze feestelijke gelegen
heid. had hrocdvr cn zuster niet kunnci be
wegen raar dc residcn'ic te reizen.
Laat ons er rie' over spreken Lize an'-
v-^rdde Toni. 'oen deze hom Juliane's cn
Roberts wensc^en voordroc' Wij zullen
standvastig orr c>gen p-d bewandelen
he" etede loc! Op de g.boortc van den
cr'gcnaa-m wa^ in dc kleine Har na een
dochtertje gevolgd, en noch al'ijd had To-
«o?h Lize de verwenten bezocht.
Worflt vervolg!