14e Jaargang.
Dinsdag 23 Januari 1923.
No. 7.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
Buitenlandsch -
Overzicht
G-EAUD R Y.
WIERINGER COURANT
UITGEVER:
VERSCHIJNT ELKEN
ADVERTENTIëN:
BUREAU:
DINSDAG en VRIJDAG
Van 15 regels 0.50.
Hippolytushoef Wieringen.
COPN.J. BOSKER. WIERINGEN.
ABONNEMENTSPRIJS
Iedere regel meer 0.10.
TEL. INTERCOMM. No. 19.
per 3 maanden 0.85.
HET SCHADE VERGOEDINGS-
VRAAGSTUK.
VERSCHERPING en MEER ORGANISATIE
VAN HET LIJDELIJK VERZET.
BERLIJN, 20 Jan. Alle berichten uit het
Rubrgebied wijzen er op, dat het lijdelijk
verzet, zoowel bij de werkgevers als bij di
arbeiders meer eni meer georganiseerd
wordt. Overal sluiten de Fransche miaatre-
gelen op die vastberaden houding der Rurh-
bevolking, die niet alleen als één nuan wei
gert de bezetting te gehoorzamen, maar
ook dwangmaatregelen met een bedreiging
lot staken beantwoordt. In verschillende
staatsmijnen hebben de F-anschen in 1
bend met de standvastige houding der mijn
werkers hun troepen reeds teruggetrokken.;
door een dergelijk succes neemt natuurlijk
heit vertrouwen der overige bevolking toe.
Zoo hiebbeni thns de beambten eni bedrijfs-
raden van alle mijnen in het district Kas-
trop, Riaiuxel, Jokerde, Mengede Cockarde
KirchJinde, Rechlinghausen, enz. in een mo
tie verklaard, dat zij bij eenige bestraffing
van een arbeider of beambte het werk zul
len neerleggen, wat de neerlegging van het
werk door de arbeiders van ihet geheele dis
eriot ten gevolge zou hebben1. Ook de be-
drijfsraiad van het district Boohium heeft
verklaard, dat de mijnwerkers in staking zul
len goiam als de Franschen de mijnen bezet
ten, In Stcrkrade zijn de mijnwerkers reeds
gisteren in staking gegaan, omdat Belgische
troepen naar de mijn opmarcheerden. De
arbeiders verklaarden niet onder den druk
der bajonetten te willen werken. De opwin
ding onder de mijnwerkers is overal onbe
schrijf cl ijk. Reeds heden kan de eerste sta
kingsgolf over het Rohrgebied gaan.
.STEEDS MEER KOLENSCHEPEN IN
BESLAG GENOMEN.
De inbeslagneming van kolenschepen op
den Rijn neemt steeds grooteren omvang
aan. De bemanningen der Rijnschepen v
den met geweld gedwongen op den linker
over, dus op bezet gebied, te landen. Vol
gens de bladen zijn de Franschen voorne
mens een zeer omvangrijk controle-systeem
over dc kolenmijnen in te voeren,
DE FILIALEN van de RIJKSBANK TE
ESSEN en BOCHUM BEZET.
Berlijn, 20 Jan. Hedenochtend hebben al
le banken en bankfilialen te Essen besloten
hun kantoren gesloten te houden zoolang
de rijksbank onder militair toezicht staat.
FEUILLETON.
y No. 1.
In den reuzenstrijd, die in Napoleons
dagen Europa, van de Newa af tot aan den
Taag, beroerde is een kleine schermutse
ling onbekend gebleven 'e onbeduidend
'onder dc talrijke veldslagen, die bijna dage
lijks van hel noorden, tot aan het zuiden
geleverdi werden, om in de geschiedenis op
geteekend te zijn, maar die echter met bloe
dige trekken in de herinnering aan mijn
soldatenleven geschreven slaat.
Ik stond als jager bij een eskadron vrij
willigers van het tegenwoordige 5e regi
ment lanciers, toen ons eskadron, als spits
der voorhoede, Doornik binnentrok. Hier
werd ik g commiandieerd om een sluiippa-
troillc op dan straatweg naar Rijssel te ma
ken, ten einde de stand der vijandelijke
troepen op te nemen, en zooveel mogelijk
bericht omtrent hun aantal in te winnen.
Bij deze gelegenheid kwam ik bij eene al
leen staande pachthoeve in de nabijheid
van eenc brug, die over een tamelijk breed
en diep water lag. Ik steeg al, sloop zoo
stil mogelijk naar hel woonhuis en klopte
behoedzaam aan het venst. ïtjc om van de
bewoners iels omtrent den nabijgelegerden
vijand Ie vernamen.
Zijl gij het, Geaudry, riep een vrouwen
stem in den Vlaamschen tongval, en dade
lijk werd de deur door een allerliefst meis
je geopend. Zij ontstelde eerst geweldig,
toen zij een groengcrokten Pruis voor zich
zag staan maar hot oranjelint om mijn arm
Toen de beambten der rijksbank hedenoch
tend in hun burcaux verschenen, vonden zij
daar een; wacht van 25 man. Zij verklaar
den, dat zij niet onder vreemde bajonetten
wilde werken1.
Ook te Bcchum zijn hedenochtend de
filialen der rijksbank door de Fransche troe
pen bezet.
EEN ZIEKENDRAGER DOODGESCHOTEN
Vrijdagavond om half tien werd in Lan-
gcndrcer die ziekenverpleger Kowalsk.y door
■een Franschen wachtpost doodgeschoten.
Een onderzoeik is ingesteld,
FRITZ THYSSEN EN VIJF ANDERE
PERSONEN GEARRESTEERD.
DUSSELDORF, 20 Jan. Hedenochtend
waren eenige heeren uit den particulieren
mijnbouw door generaal Fourmier op het
raialdhuis te Essen-Bredeney tot een bespre
king uilgencodiigd. De heeren zijn niet te
ruggekeerd; Het zijn de heeren Fritz Thijssen
Tengelmann, prof. Oefe, Kcrtsen, Wuslem
hofer en Spdndlcr.
Een ooggetuige verhaalde over de arres
tatie van de heeren, dat deze om half elf
het raadhuis betraden. Kort daarna ver
scheen de generaal met een staf van officie
ren; Behalve de Duitsche auto's waren ook
drie Fransche auto's voorgereden. Ni3 een
korte bespreking werden de Duitsche hee-
i-n de Fransche auto's in dc richting van
Buer weggevoerd.
WAARHEEN de GEARRESTEERDE
DIRECTEUREN GEVOERD WERDEN.
Een SCHERP PROTEST VAN GRUTNER.
BERLIJN, 20 Jan. Fritz Thyssen en de
andere vijf gearresteerde mijndirecteuren
rijn niet naar Dusseldorf, maar naar Miainz
gevoerd, waar zij zich voor eeni Fransch en
krijgsraad zullen hebben te verantwoorden.
Eerst ging het per auto raar Benrafch, waar
Fflamsche officieren den D-trein Berlijn-Kcu
len aanhielden en er den wagen met de gc
vangenen achteraan koppelden,
HOE DE ARRESTATIE DER ÏNDUSTRI-
EELEN PLAATS HAD.
Dc heer 'tegeni wie een gerechtelijke ver
volging is ingcs't ld, waren nogjmaals door
de Fransche militaire overheid ontboden.,
die ban aanspoorden hun tegenstand op te
geven en herstclkolen te leveren. De bespre
kingen duurden niet langer dan vijf minu
ten. De mijndirecteuren gaven slechts één
antwoord „«een, en nogmaals neen Daar
op verklaarden de Franschen de heeren
voor gearresteerd.
alsmede eenige woorden tot geruststelling
in hare moedertaal die ik al tamelijk aan
geleerd had, stelden haar spoedig gerust,
en rij stond mij te woord.
Ik kwam voorts te weten, dat Madeleine
haar naam, en zij de dochter van den ac
cijnsontvanger was verder dat aan gene
jjde der brug het Fransche grondgebied be
gon, te Tressein het 91ste regiment bijna
geheel vernietigd uit .Duilschland terugge
komen, lag, en zidh zooveel .mogelijk door
overblijfsels van lamdere regimenten, als
mede door lotelingen, tnaibtte te comiplc-
teeren. Meer achterwaarts lagen nog eeni
ge troepen, meerendeels Dnitschers uit de
Rijnprovinciën en het groothertogdom Berg,
die, als niet te zeer vertrouwd wordende,
r achterwaarts gelegd waren. Volgens
haar praiten vond ik hier, aan de uiterste
grenzen der Nederlanden, in Madeleine een
kleine vaderlanderLandslievende want zij
beklaagde, «ogenschijnlijk uit de grond
hars harten die iairme Duitschers, die genood
zaakt waren om tegen hun vaderland en te
gen hunne landlieden te strijden.
Luister, fluisterde rij mij vertrouwelijk in
hel oor, zij wachteni slechts op een goede
gelegenheid om naar nr over te foopen.
Nu, dat is goed, laat ze maar komen zij
zullen» gcedi ontvangen worden. Behoort die
Geaiudry, dieni gij daar straks noemdet, er
ook onder.
Ach neen, antwoordde zij vlerlegen en
al zuchtende. Hij is sergeant-sappeur bij het
91ste regiment cn heeft hier het opzicht o-
de brug, om die, zoodra uwe troepen
oprukken, te laten afbreken.
Is hij tehuis vroeg ik, naar, mijn sabel
HOE de ARRESTATIE der MIJNDIREC-
TEUPEN door het personeel wordt opgevat.
De arrestatie van Thyssen/ en ide overige
mijddirecteureni hebben in het Ruhrgebied
groote venonlwaiardi ging verwekt. Dc amb
tenaren van de Essener mijnen hebben het
werk neergelegd en men verwacht, dat die
der andere mijnen wier directeuren gear
resteerd zijn, dit voorbeeld zullen volgen.
De stemming onder de arbeiders is zoo
danig, dat -miet een: algemeene mijnwerkers-
staking rekening moet worden gehouden-.
Niet minder opgewonden is de st .inning
onder het spoorwegpersoneel. De o/ders
van den rijksminister van verkeer worden
stipt opgevolgd. Het transport der door de
Franschen in beslag genomen' kolen en de
omlegging der treinen zijn geweigerd.
EEN NJEUWE FRANSCHE MUNT voor het
RIJNLAND en RUHRGEBIED.
PARIJS, 20 Jan. De De „INtransigeant"
doelt mode dat er .tct de invoering is beslo
ten' van een nieuwe .munt, voor het Rijn
land en Ruhrgebied bestemd, welke den
len Februari in omloop zal worden gebracht.
DE ACTIE DER DUITSCHE HOTELHOU
DERS EN ANDERE ZAKENLIEDEN.
Berlijn, 20 Jan. Bij het besluit der Ber-
lijnsche hotelhouders om geen Franschen ol
Belgen moor onderdak te verschaffen, heb
ben zich alle hotel-organisaties in het Duit
sche Rijk aangesloten.
Hotel Adlon ontving de laatste dagen
talrijke dreigbrieven, waarin de uitzetting
van alle Belgen en Franschen werd g ëischt.
Vele Berlijnsche zaken hebben heden bil
jetten voor de ramen g hangen, meldende,
dat aan Franschen an Belgen niet wordt
verkocht.
Volgens de ,,Voss. Zitg." zijn deze week.
aan alle Berlijnsche schouwburgen de stuk
ken van Fransch eu-atuers van 'het preg-natn,
ma afgevoerd.
FRITZ THYSSEN een NATIONALE HELD.
Uit Berlijn wordt gemeld, dat alle bur
gerlijke bladen Fritz Thyssen! als een nati
onale held huldigen, als de geestelijke lei
der van dien tegenstand der mijneigenaren
tegen de Franschen. Dc bladen zijn met
reusachtige headlines" verschenen, en o.a.
de „Deutsche Algemeine Zeilumg", het or
gaan der groot-industrieel en bevat eeni
portret van Thyssen met als onderschrift de
woorden, die deze bij zijn eerste besprekin
gen in Essen den Franschen toeriep „Ich
bin ein Dcutsch r und fügemich keinen
fremden Befchlen."
Hel „Berliner Tageblatt", dat zich sedert
een week onder leiding van Theodor Wolff
van de geheele Berlijnsche pers het harls-
tochlelijkste over Franrijk en Poincaré uit
laat, bevait heden naar aanleiding vian de
arrestatie van Thyssen een uitgezochte ver
zameling uitlatingen van woede, o.a.Daar
Poincaré en de met hem verbonden krin
gen zien dat hun rooftocht van mislukking
leidt worden zij in hun woede van de eane
schanddaad tot de andere gebracht, en ge
ven zij de wereld het voorbeeld van hun
eigen erbarmelijke eerloosheid en bescher
men! zij de Fransche uniform, welker dra
gers zich tot de gemeenste diensten, verne
deren. Hoe jammerlijk klein slaan de Fran
se!, e generaals tegenover de mannen, die
.met kalme vastberadenheid en waardig
heid ook onder bedreigingen hun vaderland
niet willen schaden."
Het „Acht Uhr Abendblalt" bevat een
Open. Brief aan Thyssen, waarin hel dezen
tot volhouden aanspoort. In zijn sportru-
brick kondigt het blad aiau, imet het oog cp
de gebeurtenissen., tot nader order van het
publicecren van mededeelingen over Fran
sche sport iaif te zien.
grijpende.
Neen, neen, riep zij, angstig mijn arm
vattende. Laat uw sabel maar stekan hij
is daar niet, maar ginds op bet dorp op het
appél.
Ei, ei, lieve Madeleine, scherste ik, gij
schijnt wel zeer bezorgd voor dien sappeur
te zijn
O, niet zoo zeer voor hem, als voor
hier bleef zij st ken.
Misschien voor mij, vraagde ik lachende.
Zooals gij het wilt opnemen, antwoord
de zij.
O, hij is een bijzonder sterk mansch.
Reeds voor dat hij naar Rusland ging, was
ik met hem bekend. Daaroveer in Treissein
is bij geboren. Ik was juist zestien jaren
oud toen hij in de loting viel. Toen. .gevoelde
hij zich zeer ongelukkig. Maar nu is het
heel anders met hem gesteld nu wil hif
rijn adelaar en zijn keizer, die hem eigen
handig het .kruis van het legioen- van eer op
de borst hechtte, niet 'verlaten, maar, zei-
de zij, hel wordt tijd dat gij vertrekt, zoo
gij niet gezien wilt worden
Ik beloofde te zullen gaan, mits zij mij
de verzekering gaf. van mij met de Duitsche
krijgslieden, taan dc overzijde in aanraking
te brengen.
Na zich een weinig bedacht te hebben,
beloofde zij dal zij die soldaten zoude on-
derricliiten van ons voornemen, om hen in
hun voorgenomen plan behulpzaam te rijn,
echter met de uitdrukkelijke voorwaarden
den sappeur te zullen sparen en> ais hij on
verhoopt gevangen genomen werd, hem op
zijn woord van eer, waarop ik zeker en
ast kon vertrouwen', vrij te laten.
GEMENGD NIEUWS.
EEN VOETBAL-MANIAK.
Een jongeni te Aberdeen, hartstochtelijk
voeelball-er ikcn van zijn ouders geen voet
balschoenen krijgen, miaar wist zich cr toch
een paar te verschaffen, door ze bij een
uitdrager te ruilen tegen zijn gewone schoe
nen. Natuurlijk was moeder met die ruil
alles behalve ingenomen en zij bracht dit
den bengel -met „doorslaande argumenten"
aan het verstand, waarover hel jongmensch
zoo verontwaardigd was, dat hij de deur
uitliep roepende, dat hij zich ging verdrin
ken!. Gelukkig volgde de vrouw hem en- zij
zag inderdaad dat hij naar de haven liep
an pardoes te water sprong. Op het hulp
geroep der moed' r maakten de schippers
hun booten los om hem er uit te halen, maar
hel was te vreezen, dat hij verdrinken zou
voordait men hem op die wijze had bereikt.
Een dappere jongeman, kloek zwemmer,
begaf zioh daarna te water en had in een
paar forsche armslagen den jongen bereikt,
die zich -evenwel zoo hevig tegen rijn red
ding verzette, diat de redder zelf ooilc in le
vensgevaar geraakte. Hij bleef echter in de
worsteling de overhand behouden en wist
met rijn tegenspartelende drenkeling lang
genoeg boven te blijven, tot de schippers
-met hun bootjes beide op het drooge kon
den brengen. De redder is een -uit den oor
log gewend teruggekeerden soldiaat, die we
Nu 'begon ik lont te ruiken, en bemerkte
duidelijk waar hel hoofdkwartier van dien
sappeur gevestigd was gaarne had ik hem
er uitgejaagd, indien- daartoe niet meer tijd
vereischt ware, dan een sluippatroille ver
gund is. Ik, beloofde haar, den vriend onder
mijne hoede te zullen nemen en bezegelde
mijne belofte met een handdruk.
Ik steeg nu schielijk te paard, opdat de
sappeur mij niet mocht overvallen, en reed
spoorslag t_rag naar onzen oommiandlamt om
hem van alles wat ik gehoord en gezien
had verslag te geven'.
Om zeker van onze zaak te rijn, en den
sappeur, zoo mogelijk gevangen te nemen,
miaiakte ik den volgenden dag zeer vroegtij
dig neg eer.ic sluippatrouille noiar het tol
huis. Maar die vogel was reeds gevlogen.
Madeleine was alleen, en van haar vernam
ik dat do Duitschers aan de overzijde reeds
gewaarschuwd varen. Wij waren spoedig
met de voorbereidingen tot onzen nachte
lijken overval gereed, en de uitkomst scheen-
ons zeker te zullen wezen, daar de vijand,
geen aanvalvermocdende en alle maatrege
len van voorzorg verzuimende, zelfs de brug
niet bezet -ha«L
Met het aanbreken van den nacht be
vond zich ons -eskadron met ©ene vdorhoe-
de di-c ik commandeerde op den grooten
steenweg naar Rijssel De lucht was donker
en zwalar bewolkt, slechts nu en dan ver
toonde zich de maan als van achter een
floers. Wij naderden het tolhuis, zonder bc
merkt te wordten. Daar binnen was alles
gens rijn verwonding/en uog onder behande
ling is
TUINDERS-WEEKLOON.
De bestuurders van de arbeidersorgani
saties en die van de R.-K. patroons te Loos
duinen zijn overeengekomen, dat hel gemid
delde loon zal bedragen 23 per v.c.k
de werktijd zal 4 maanden van 5 uur vm.
tot 7 uur nam. zijn in plaats van 5 maan
den, zooals aanvankelijk was voorgesteld.
DE EERSTE MILITARISTEN
Zekere heer v. Bern, redacteur van De
jonge Communist een, afgevaardigde van
den jeugdbond ,Dc Zaaier" naar hel jon
ste internationaal congres der communisten
te Moskou, heeft m een vergadering, waar
de Nederlandsch gedelegeerden naar dat
congres het woerd voerden, mcdegcdc-ld,
dat hij te Moskou tot „eere-soldaxt van
het Russische roode leger" is benoemd.
Deze in Nederland -anti-mililairist
verklaarde, dat ihij dit een greote eer voor
zich zelf en voor „Dc Zaaier" vond en dat
hij bereid was de verplichtingen, aan de
benoeming verbonden, tc allen tijde na te
komen.
Het wachten is nu op de benoeming van
David Wijnkoop tot ecrc-kolonel cn dr. v.
Ravesteijn tot eere-schoul-bij-n3cht. Dc
Tribune-redacteur, die tot moord op -mr.
Ziimmieranan aanzette, moet te Moskou voor
oer e-beul in aanmerking ikomen.
DAAR SPOOKT HET
Een ongewoon verschijnsel.
Te Hilversum doel zich iels vreemds voor
in de nieuwgebouwde huizen aan den Hoo-
gen Laarderweg en den NocrderwDeze
huizen slaan 's avonds cp onverklaarbare
wijze onder electrischen stroom. Alle me
talen voorwerpen werden geëlectrisecrd. In
het winkelhuis op d-em hoek wilde Zondag
avond de winkelier een busje cacao v:n
oen plank nemen, doch kieeg zulk een
gcduchten sch- k, dat hij het busje liet val
len. Weegschalen, gewichten, schaar, ka
chel, zelfs glas in kod stonden onder ster
ken stroom en waren, gevaarlijk bij aanra
king.
Men zoekt de oorzaak maur tast lot he
den in het duister..
DE PAPIEREN OORLOG I
Blijkens gehouden nauwkeurige aanlee-
keningen rijn bij één regiment infanterie in
1922 verzonden 10.000 poststukken en ont
vangen 8000 poststukken. Rekent men dc
stukken die door de onderdeden recht
streeks ontvangen en verzonden rijn cr bij.
is toegestaan, dan Scan men het totaal aan-
stil. De arme Madeleine hiad zich zeker be
vende in den dionkersten hoek van haar
kamertje verscholen. Mc wilde haar niet slo
ren, liet twee jagers postvatten om hel huis
te bewaken, totdat het eskadron aangeko
men zoude rijn, en rende met de overige
den -brug over, die ik, volgens mijn vermoe
den gebed onbezet vond.
Vast overtuigd dat de Franschen rustig
in hunne kwartieren sliepen, reden wij ver
der voorwaarts toen eensklaps -eene stem
kort voor ons ri p „qui vivc En oogen-
blikkelijk werd er van alle kanteni op ons
geschoten.
Ik was klaarblijkelijk in een hinderlaag
gevallen-, O, die valscbc, laaghartige Made-
Icinc. Over de brug terug, riep ik, en ccm
nuandeerde rechts om -keert, in den marsch;
maar toen zag ik (d-e -maan kwam juist ven
aohter een wiolk te voorschijn) eene afdec-
ling infanterie, in den stormpas op ons af
komen, en; hoorde de hamerslagen- d-cr tim
merlieden die bezig waran om de planken
van de brug af te nemen. Ik vloog terug,
om, indien er nog mogelijkheid bestond,
den aftocht te dekken maar ook van dien
kant kwamen soldaten, sappeur met opge
heven bijl aan het hoofd, op ons ~:nmar-
cheeren. Hier hielp geen b kenden. Mei ee
nige sprongen was mijn braven schimmel
bij hen, en verslheid-ene grenadiers werden
onder zijn hoeven vertrapt, Ik maakte met
mijn sabel zooveel mogelijk ruim baan,
maar mijn paard' stortte neer het was, door
een houw van de bijl des sappeurs in den
kop getroffen, dood onder mij neer geval
len!.
- T" Wordt ronrolgd.