Est oma. 16e Jaargang- Dinsdag 17 November 1925. No. 62 NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WIERINGEN EN OMSTREKEN WIERINGER COURAKÏ fi 9 UITGEVER CORN. J. BOSKER, WIERINGEN VERSCHIJNT ELKEN DINSDAG en VRIJDAG. ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden 1. ADVERTENTIëN: Van 15 regels 0.50. Iedere regel meer 0.10. BUREAU Hippolytushoef Wierlngon. Telef. Intercomm. No. 19. Mr. Harmen Smeenge over de schippers. Annelén schrijft in het Handelsbl. over Mr. Smeenge, den nijverejn voorzitter van „Schuttevaer." De bemoeiingen van mr. Smeen ge zijn van velerlei aard geweest. Toen hij begreep, dat door de concurrentie, van spoor en boot de binnenvaarders op den duur wel eens minder werk zouden Jtunncn vinden, zag hij terstond ook de wenschelijkheid, neen de noodzakelijkheid in, van geregeld onderw ijs voor de schippers jeugd. Eigenlijk had niemand zicli ooit ernstig met. die kwestie bezig ge houden. Het sprak van zelf, dat de kleinere of grootere vaartuigen die van de veenkoloniën turf naar de groote steden brachten die aardappelen en andere vrachten vervoerden, den schipper herberg den met zijn gezin. Met moeder liepen de jongens in het zeel. Di meisjes hielpen bij de bereddering van het, vaak heel primitieve huis houden en hoewel verreweg het moeren deel van die kinderen van lezen omschrijven geen notie had den, behoefden ze, wat hun alge- meene ontwikkeling betreft, bij de schoolgaande jeugd mee stat niet achter te staan, omdat ze van kind af steden en dorpen, toe - Standen, zoden en gebruiken, in dustrie en handel, al varende door heel hot land, langs steden en dorpen, door aanschouwing ieerden kennen. Zoolang het van zelf sprak, dat de schipperskinderen later op het water hun brood konden ver dienen, deed het er betrekkelijk weinig toe, dat zo geen parate km nis bezaten. Maar toen het er naar uit ging zien, dat verschel - den van die scliipperskinde °n ann den wal hun broodje zouden gaan verdienen, toen kwam de groote, dedringende vraag van FEUILLETON. No. 21. De heer Lantin, aangevuurd dooi' de beloften van den markies, die gaarne de helft van zijn for tuin opo ferde oin Clifistine en haar zoon tteriig te vinuen, was k achtig aan het weik gegaan. De nieuwstijding, welke hij den fharkies gebracht had, was juist. Barones de Méziere was ernstig ongesteld. De ongelukkige vrouw voelde, ,clat zij meer en meer achteruit ging, en hot eenige geluk, waarop zij nog gehoopt had, te mogen sterven in de armen van dochter en kleinzoon, werd haar ontzegd. Van den aanvang der ziektte af had dokter Bernau zich hiertegen zeer beslist verzet. Als zij zich hier vertoont, ver klaarde hij, is zij verloren Onze vijanden waken. Ik dus moeten sterven, zon der haar weer te zien Juist omdat ik haar wil blij - ven beschermen, zei de dokter, om dat ik haar wensch .te behoeden voor het laatste en verschrikke' - lijkste ongeluk, dat haar dreigt het verlies van haar kind, moet ik die pijnlijke opoffering van li ejgchen. Gelooft gij dan, dat die man non zelfs geen medelijden zouden hebben met oen stervende Zij hebben medelijden met niemand of niets. En ik ben er van overtuigd, dat zij in dit oo- gonblik op uw ziekte hun hoop houwen. Zij denken, dat uw doch ter u niet zal laten sterven, zon der u te komen zien. heit onderwijs de vraag var- 'e - zen, schrijven en rekenen, van wat aardrijkskunde en geschied kundige kennis de vraag ook van de kennis van enkele andere vakken, die in de praktijk van het latere leven dringend te pas komen. In deKam er en daarbui ten heeft mr. Smeenge de zaak naar voren gebracht. Onde(r de schippers, die de direct belang hebbenden waren, heeft hij onver moeid het oprichten van fondsen gepropageerd, waaruit nicjt alleen het onderwijs en de huisvesting der schippersjcugd kon worden betaald, maar ook de schadeloos stelling aan de ouders, als die ge dwongen waren om door gehuur de krachten het werk aan boord te laten verrichten, dat anders tot de taak van zoon of dochter had behoord. „Het schippersleven is veran derd. Of het ook werd verbeterd „Hoe was het vroeger Van Kerstmis tot Vrouwendag (Febru ari) lag de binnenschipperij vol - komen stil. Eind December vot rcTi de schippers naar hun woon plaatsen, het personeel werd afge dankt, de knecht ging naar hui* was vrij, en enkele maanden kon den de schippers met hun gezin aan den wal leven. „Een ideaaltoestand was dat niet. Het mansvolk, vooral de knechts hadden niets omhanden en zwaaiden vaak dronken langs deh weg. Maar, van den anderen kant, was voor den gouden schip per dit stlliggen een gereede aan leiding om zijn schip terdege on - derhanden te nemen. En boven dien is het helaas een feit, dat de rnenschen die nu twaalf maan - den in het jaar ploeteren, als de Ivaart niet door ijsgang is ge stremd, het financieel dikwijls slechter hebben dan hun voorgan gers, die zich dc „weelde" van hun Dit waren de oorzaken van den tweestrijd, en die tweestrijd nam toe, naar gelang de krachten van barones de Méziere afnamen. Toen hij overtuigd was, dat de toestand zijner vriendin wanho pig was, besloot hij eindelijk Chris tine te doen overkomen, maar te vens zou hij alle maatregelen ne - men om een ongeluk, dat hij zoo zeer vreesde, te voorkomen. In het zelfde uur echter, toen hij dat be sluit genomen had, ontmoette hij in de buurt van het kasteel den heer Lantin, die op zijn prooi scheen te loeren. De hatelijke zaakgelastigde van den markies scheen in de opge - ruimdstc stemming te verkeereo. Zich vroolijk de handen wrijven de, sprak hij den dokter aan Zoo, zoo, zei hij. Ik hoor, dat het volstrekt niet goed gaat op het kasteel. Wat bedoelt ge Wat gaat er niet goed op het kasteel zeide de heer Bernau weinig toeschie - tel ijk. - Het schijnt, dat mevrouw de barones zeer ziek is. Zij zal voor haar dood nog wel eens haar doch ter willen omhelzen. Welnu, dan zullen wij haar terugzien. Wij zullen de markiezin d'Arbois ontmoeten. Zij zal wel ge noodzaakt zijn uit haar schuil - olaats te voorschijn te komen Tk moet. zeggen, dat ge het knap hebt aangelegd en goede voorzorgen naamt. Mijnheer de markies heeft de politie nog niet .aan het werk willen zetten, want het. stuit hem tegen de borst, om voor gen derg»- liike zaak zulke middelen te ge - bruiken, maar ik geloof dat wij er ook geen behoefte aan zullen hebben. J j^j langdurige vacantie veroorloof den. Neep, in het belang van den schippersstand is dat doorvar-en gedurende heel .een jaar niet." Vele zijn dc schaduwzijden van het leven op het water, het leven in het enge, vaak benauwde kom- bofje, het roefje, waarin de aart- vaderlijke. toestanden precies de zelfde zijn gebleven. Zooals de scheepsjagers leefden, vijftig, mis schien wel honderd jaren terug, toen ook al vrouwen en mannen hun ewaren, landzamen tred gin gen, in liet hennepzeel, zoo is het veelal nog. Alleen het meest pri mitieve is aanwezig. De schippers stellen geem eischen, aan liet le ven zij laten stormweer en re - genjacht om de ooren zwiepen, zij betalen hun tol in meer dan één beteekenis. Doch een enkelen keerScliut- tevaers voorzitter kan een glim lach niet bedwingen een enke len keer staat in de roef (die te genwoordig op dek wordt ge bouwd), een piano. Dan klink in den avondstond een wijsje en o- vcr liet water gaat de zang v.m hen, die den dag over werkten. Dat noemt de heer Smeenge een goed teeken De leek, die alleen „den buiten kant" van het schippersleven kent, moet het wel eens als een contradictie hebben beschouw d, dat mr. Smeenge zich sinds jaren een warm voorstander hoeft ge toond van het dampen van de Zuiderzee. „Komen uwe binnenschippers daardoor dan met in het ge drang heeft men de voorzitter van Schuttevaer tot vervelend toe gevraagd, en steeds luidde dan zijn antwoord, dat de binnen schippers bij een verwezenlijk? ig van het denkbeeld der staatscom missie slechts konden winnen. Waarom dat Omdat wij mevrouw de mar kiezin d'Arbois binnenkort hier op het kasteel zullen zien. Tot weer ziens, w aarde dokter. De heer Bernau was nauwelijks in staat om den groet te beant woorden. Zijn vijand, die zich in hoogst tevreden stemming verwij derde, naoogend, zei hij tot zich - zelf: Welnu en ik zeg neen. Ge zult mevrouw d'Arbois niet op het kas teel zien Gij en uw moester zullen die genoegens niet smaken. Van dit oogenblik af stond zijn besluit vast. Ilij nam dc verant - woordelijkheid op zich, Christine niet te waarschuwen. Zij zou hem er later vergiffenis voor schenken, 't Was immers tter wille van het kind. III. De dood der barones-moeder. Dc krachten van de barones de Méziere namen met den dag af. waardoor de verantwoordelijkheid welke de dokter vrijwillig op zich genomen had, steeds grooter werd. Hij hield zich echter flink. Iïij schreef aan Christine dat haai' m «e. der een weinig lijdende was en gaf haar den raad om zich zoo min mogelijk te vertoonen en geen enkele onvoorzichtigheid begana, daar de vijand steeds w/aakt-a De jonge vrouw, die den toe stand harer moeder niet kon ver moeden. dacht er niet aan. Pa Ijs te verlaten. In een der volkrijkste wijken wonende, leiefde zij, zooa1a dc portier gezegd had tot den speurhond die haar zocht, hett lo „Als ik zeg, dat ik met vreugde volg" aldus mr. Smeenge, „dan is dat niet in de eerste plaats omdat Nederland met 180.000 bunders verrijkt zal worden. Voor mij geldt als hoofdmotief van mijn voldoe ning dat de verbetering van den waterstaatkundigen toestand in de noordelijke provinciën. Als de dijk naar Friesland in zijn geheel gereed is, zal hqt peil in IJselmee* m normale tijden zóó laag zijn, dat een deel van Friesland, dat Gelderland en Overijsel, dat erien- lengevolge ook Drente veel min - der overlast, van liet water zullen hebben. Stukken grond, die thans, in verband mat de talrijke over - stroomingen, vrijwel braak' liggen, kunnen dan in cultuur worden genomen en ook de andere tterrei nen zullen er ongetwijfeld doo. winnen, om nog niets eens te spre ken van de Friesche zuivelproduc- tie, die er volgens de üetweriit van deskundigen ook wél hij val varen. Wat staat daar tegenover Dat de Zuiderzee-visschers op den wij den plas hun armzalig empl ?oi niet meer kunnen uitoefenen. Armzalig, zeer zeker. Immers eens in dc vier jaar leverde de ansjo visvangst goede baten, maar het geld, dat dan binnen kwam, had den de visschers dringend nouhig om hun achterstallige schuld t voldoen. Eerlijk en trouw zijn do lieden in Vollcnhove en Blokzijl hunne verplichtingen nagekomen, maai' tot eenige welvaart hebben zij liet nooit gebracht." Jaren geleden, toen de plann i voor het dempen van de Zuider zee nog slechts op papier stonden [hebben mr. Smeenge en mr. FrP* van Nierop elkander beloofd, dat zij tezamen zoodra dit móge!'ik was van Piaam naar Wieringen zouden wandelen. Toen het oers"-.0 den arbeid voor die landwinning ven van een kluizenaarster. Zü ging niet uit dan hoogst noodzake lijk was. Bovendien koos zij uiterst weinig bezochte wegen. Maar laat ons terug keeren tot den barones, die niet meer door den dokter verlaten werd.Terwille van haar liet. hij zijn gewone zie ken aan anderen ovdr. God had medelijden met deze smart. Hij zond aan deze bedroefde moeder een onuitsprekelijken troost. Op een avond trof de dokter haar in dc hoogste verrukking aan. Haar gelaat straalde alsof het grootste geluk haar overkomen was. Hij naderde het bed. De ster vende greep zijn hand en drukte die met alle kracht welke zij nog kon aanwenden. Met een onbe schrijfelijke uitdrukking vol ge - luk riep zij hem toe Dank Ge hebt me haar te ruggegeven Dank De heer Bernau keek haar aan alsof hij zijn ooren niet vertrouw de. ITij begreep er niets van. O, speel maar niet (le ver baasde, zei de stervende. Zij is hier. Ik heb haar gezien. Wie Christin.-, mijn dochter. Christine Waar was ze dan? Hier aan het voeteneinde van mijn bed. Zij heeft mij omhelsd. Tk heb haar in mijn armen ge - drukt. Tk zal niet sterven zonder haar teruggezien te hebben. Ze lont toch geen gevaar dokter De dokter begon er niets van te begrijpen. De arme vrouw, .wier hersenen verzwakt waren, had een zinsbe goocheling gehad. Hij dankte den hemel haar deze gunst geschon tukje van den dijk, het sti dat gaat van Ewijcksluis naai ringen, gereed was, beltoon h- heer Van Nierop niet meer tr levenden. De voorzitter van S tevaer moest alleen het plan i uitvoer brengen. Met special >- stemming van den directeur raai is hij er aanstonds op uil togen en hij mag zich er op hor men, Hij', de rustige, sto'-iv jm gandist van de belangen der ar schippersgezinnen, dat h ste particulier is geweest, mend van Noord-IIolIand. i- gen mocht bereiken. PROVINCIAAL-NIEUWS. t de rl> ut Schagen. Onze taal hoofi u - scheidene spreekwoorden, die aan den handel en schecpvaan zijn ontleend. Bij een handeldrijvend volk is dit niet te verwonderen Een van die spreekwoorden luidt Als het getij verloopt, verzet men de bakens, omschreven heteekem; „wanneer veranderingen noodza kelijk zijn. doe die dan op den e den tijd. Zoo gaat liet ook mei zen veehandel, liet blijkt, dal door gesloten grenzen en andere belemmeringen belangrijk' iru is geloopen, daarom heeft men de bakens verplaatst en heeft ver schillende connecties voor vleesch vervoer aangeknoopt. Als gevole daarvan is onze vleeschvorvoer naar Engeland, Frankrijk en Bel gië en Duitschland belangrijk vooi uitgegaan. In September bedroeg de uitvoer van varkensvlocscb ruim 600 ton, voor schapenvleesch ruim 300 ton, voor Rundvloescli ruim 500 ton mer dan in \upns tus. De cijfers voor October zal uitvoerstatistaek ons weldra me dedeelen. Te SCHAGEN werd Donderdag we.er een groot deel van den aan voer voor export, verkocht. Tn de eerste plaats Londensclio biggen. ken te hebben. De arme moede»' de waarheid zeggen zou een w ree heid geweest zijn. Hij zeide: Wêlnu, ja, zij is in staat g - weest een oogenblik hier te koim". Maar vertel het niet, zeg het. aan niemand. Niemand heeft haar ge zien. Is het niet zoo. dal zij een oo genblik geleden hier geweeM i> De dokter knikte met liet hoofd. Als ge eens wist wat mij gezegd heeft Wat heeftt ze ine lief.*Zij wil mij niet verlaten. Zij zal mij met zicli medenemen, zoo dra ik mij iets beter gevoel. Hei schijnt <"«at de kleine Mark lier int muntend maakt. Nooit zal men vinden. Hij wordt door soldaten bewaakt. Christine ook, zij heeft niets meer te vreezen. De arnje vrouw ijlde. De dokter trachtte haar tot kalmte te bren gen. .Ta, ja, zei hij, maar spreekt niet. zoo veel Dat verzwakt en ee zult minder snel beter w i Zoudt ge mij niet toestaan te vertrekken Jawel, als ge verstandig zij:. En er is werkelijk niets meer te vreezen Neen. niets. Dus die soldaten Ja, ja. die bewaken Christine. Slaan nu echter, als ge v. e.b krachten wiilt komen. De barones legde het hoof.' op het kussen en scheen in te Mn pen. De dokter stond-op. Over de zie ke gebogen volgde bij vol onrns' do verschijnselen. Plotseling tril - de hij hevig. Een uitroep ontsnap te hem O, mijn hemel, dat is het ein de (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Wieringer courant | 1925 | | pagina 1