geboden tegen de matigste prijzen.
Zoo is de eenvoudige dorpswinkelzaak in den
loop der jaren geworden tot het groote bedrijf,
waarvan ge U 't best een voorstelling zoudt kun
nen maken, indien ge het groote gebouwen-com
plex te Joure en te Utrecht want ook daar is
de laatste jaren een deel van het bedrijf geves
tigd eens kondt zien.
hoó'fdkAntoor
EN FABRIEK TE JOURE
Mogen we U even rondleiden
U ziet daar, om te beginnen, het ketelhuis, de
beide stoommachines en dynamo's die de elec-
trisclie stroom moeten opwekken om de tallooze
werktuigen de noodige electrische energie toe
te voeren, waarbij het schakelbord voor.de juis
te verdeeling zorg draagt.
In de tabakskerverij gaan snel de groote zwa
re en vlijmscherpe messen op en neer, om de van
te voren naar eisch gesorteerde, gemeleerde en
aangevochte tabaksbladen te snijden in fijne,
middel of grove snede. Ziet U hoe een jacobslad-
der de massa al maar opvoert en uitstort in dien
grooten rondwentelenden door stoom verhitten
trommel Daarin wordt de tabak op den ver-
eischten vochtigheidsgraad of droogtegraad
zoo ge wilt, gebracht.
Verderop ziet ge wéér jacobsladders, die de
naar eisch gedroogde Heerenbaai aan ons ge
zicht onttr./kken. Ze wordt nu naar de pakket-
teer-afdeeling boven gevoerd, waar gecompliceer
de machines met behulp van rappe meisjeshan
den het geurige kruid in de bekende keurige
„pakjes" zullen steken.
Wat een wonderen van vernuft, die pakket-
teermachines. De rappe, ervaren meisjeshanden
hebben enkel te zorgen voor het afwegen en ver
der gaat alles vanzelf. Ziet U daar, hoe de tabak
door het papier wordt omvat Hoe het pakje
aan de einden toegevouwen wordt, de door den
fiscus geëischte belastingstrook of banderolie er
omgeplakt en de einden met een etiket worden
gesloten Alles schuift en glijdt en draait en
wentelt. Er wordt gelijmd, gevouwen, geplakt,
alles door die wondermachines Zeker, het is
zéér interessant, en elk zoo'n „metalen mensch
in tienvoud" doet zijn werk prima, onberispelijk,
en levert per dag 15.000 a 20.000 pakjes, 't zij van
i/2 ons, een ons of wel een halfpond. Een nulletje
teveel meent U Volstrekt niet vijftien tot twin
tigduizend pakjes elk
FABRIE^teUTRECHT
Na deze vluchtige bezichtiging van de tabak-
afdeeling, worden wij naar de koffie-afdeeling
geleid.
't Is hier warm, vooral dicht bij de branders.
In deze al maar rondwentelende trommels, waar
onder een knap vuurtje gestookt wordt, zijn de
blanke boonen uit de boven-liggende sorteer-af-
deeling gestort100 K.G. in ieder en worden tot
180 a 190 graden Celsius verhit. Na ongeveer een
kwartier aan die hitte te zijn blootgesteld, gaan
de schuiven open en de gebrande partijen stroo
men uit in groote vaste platte kuipen, eigenlijk
zeven, want de bodem laat lucht door. En 1111
worden door middel van roertoestellen de bruine
massa's al maar over en door elkaar gedreven,
onderwijl zeer krachtige exhausters door den bo
dem der zeef voortdurend lucht zuigen om de
boonen spoedig af te koelen en verder doorbran
den te voorkomen. Want ook hier geldt „de
juiste maat." DèArin en in de keuze der goede
soorten schuilt, evenals bij de tabak en ook voor
al bij de thee waarover aanstonds nog een
woordje de kwaliteit
Nu meent U is de koffie voor gebruik ge
reed Tot zekere hoogte ja, maar als U ze zóó
thuis kreeg, zou U stellig niet tevreden zijn en
geen geregelde gebruikster blijven, want er schui
len nog steentjes en stofjes in de massa, die vóór
de verpakking nog eerst zorgvuldig verwijderd
dienen te worden.
Het zuiveringssysteem berust cp verschil in
zwarte Het stof is lichter en de steentjes zijn
zwaarder dan de boonen. De massa wordt ge
voerd in een grooten trechter, waaruit een niet
te dikke en te krachtige „straal" naar buiten
valt. Direct zuigt een zwakke exhauster de stof
weg, doch de zwaardere boonen en steentjes
gaan door. Maar even later haalt een krachtig-?
zuiger de boonen weg en laat de zwaardere
steentjes vrij. Zóó is de zuivering geschiedt
Eenvoudig Zeker, maar het bedienend perso
neel heeft al weer goed te letten op zuiver stoe
len van de apparaten. Iets te sterke zuiging y.cv
met het stof ook de ljchtste boonen meevoerc
en mét de koffie ook de lichtste steentjes, te'-
wijl de zwakke zuiging stóf zou laten tusselier
de boonen en boonen tusschen de steentjes.
Nu kan de verpakking beginnen, die bijna gt
heel automatisch op zeer ingenieuze wijze ge
schiedt. Zoo komen duizenden pondjes dage
lijks, zoowel in de branderij te Joure als te
Utrecht, ter aflevering gereed.
Tjenslotte vragen we nu nog even Uwe aan
dacht voor de afdeeling thee, die wel zéér bij
zondere zorg eischt, omdat juist door het men
gen van soorten de gewenschte „smaak" gevon
den wordt. Het is n.1. een kwestie van fijnproc-
ven, om een melange samen te stellen, die de
meest verwende tongen ten volle bevredigt. Dat
is aus 'n „fabrieksgeheim", evengoed en nog
meer haastdan het meieeren van tabak en kof
fie.
Als de soortverhouding gereed is, wordt daar
van ineens ongev. 800 pond gestort in die groo
te meleertrommel, die U daar ziet. Groote schep
raderen slingeren de massa al maar zóó door
een, dat tentslotte in elke hoeveelheid die men
er uit zou nemen, al de soorten in de aangege
ven verhouding voorkomen, melange
is gereed. Daar U weet, dat d valiteiten
in den handel gebracht ,_-grijpt U
meteen, met welk een uitgebi ei. ^g en uiter
ste nauwkeurigheid ook hier gewerkt moet wor
den. En altijd maar weer wordt in de monster
kamer van tabak, koffie en thee gezocht naar
iets beters.
We zuilen nu verder zuiveraars, exhausters,
automatische afweegapparaten eet. onbespro
ken latenl, U begrijpt, dat die ook hijer e'en
woordje meespreken en met behulp waarvan
weer tal van meisjeshanden een keurig verpakt
artikel afleveren.
Zoo hebt U een blik geworpen in het grootbe
drijf van Douwe Egberts (D-E), dat zich nog
voortdurend uitbreidt. Bij het heengaan loopen
we nog even door de ruime kantoor-afdeeling
met telefoon-centrale, verkoop-, boekhoud-,
reclameafdeeling enz. en in de verschillende
bergplaatsen verbaast U zich over de aanzien
lijke voorraden tabak, koffie en thee, die, op
hun beurt, voor de consumptie gereed gemaakt,
over heel ons land gedistribueerd, worden.
U stelt er natuurlijk geen belang in, te weten,
uit welke streek onzer vijf werelddeelen de vele
soorten tabak, koffie en thee zijn gekomen en
evenmin of de directeuren ze aan de Beurs te
Amsterdam, Londen of New-York kochten, o\
direct ter plaatse waar ze geoogst werden.
Voorts is het U onverschillig of die soort zus en
die zóó heet, het komt er voor U maar op aan,
dat U de beschikking heeft over een artikel, dat
volkomen aan Uw smaak en hooge eischen be
antwoordt een geurige kop thee of koffie en
een fijne pijp tabak.
U kan gezien den loop der geschiedenis
van „Douwe Egberts" volkomen vertrouwen,
dat deze U steeds zal weten te leveren wat U
begeert.
PROVINCIALE
„VAN WEEK TOT WEEK RUBRIEK."
Vernielzuchtige menschen. Twee ver
slaggevers en één luchtballon. Een
nieuw middel tegen mond- en klauw-
zéèr
U herinnert zich nog de opmerking, waarmee
we de vorige week besloten „Het schijnt, dat
de Hollanders niet kunnen nalaten, om mooie en
nuttigie dingen stuk te maken." Daar hoorden
we deze week weer een nieuw voorbeeld van.
Een verslaggever van „De Telegraaf", zeker daar
toe geleid door de talrijke klachten, is op onder
zoek uitgetrokken, hoeveel van de mooie en
veel geprezen duinstreek langs de Noordzee voor
het publiek toegankelijk is en hoeveel afgesloten
terrein, 't Resultaat was bedroevend. Slechts 40
H.A. bleek niet door prikkeldraad of andere ver
sperringen ontoegankelijk gemaakt. En natuur
lijk klaagde de krantenman met zijn publiek
mee „Het is toch treurig, dat voor het genoegen
van enkele rijke landheeren en jachtliefhebbers
alle andere menschen het loodje moeten leggen."
Maar toen kwam er een van die eigenaren, en
die heeft tegenover dien verslaggever eens een
boekje opengedaan over zijn ondervindingen uit
den tijd, dat hij zijn landgoed voor het publiek
had opengesteld. En dat was werkelijk een treu
rige historie. Boomen, bloemen, vogels en nes
ten, alles had het moeten ontgelden. Alles, wat
eenigzins draagbaar was, werd meegenomen, en
wat niet meegenomen werd, werd grondig ver
nield. In ruil daarvoor kon de eigenaar iederen
Maandag een kolossale hoeveelheid papier en
ander afval bijeenzoeken. En 't mooiste was nog
dit de eigenaar ontmoette op een keer een stel
vlegels, die het al bijzonder bont maakten. Hij
wees hen er op, dat zooiets niet te pas kwam,
doch het eenige antwoord, wat hij kreeg was
„Nou kerel, waar bemoei je je toch mee Na zul
ke ervaringen kan men zich toch wel voorstellen,
dat de eigenaars het moe worden en de heele
zaak sluiten.
Als je zoo hoort, hoe veel menschen zich ver
dringen op ieder mooi plekje van de wereld,
krijg je wel eens het idee, dat de menschheid
eigenlijk leelijk uit haar kleeren groeit, dat de
wereld te klein wordt. En misschien is het ook
daarom wel, dat de menschen het hooger zoe
ken, per vliegmachine of luchtballon. Hoewel
daar ook al niet zooveel ruimte schijnt te zijn,
als het wel lijkt. Want, hebt U daar wel eens
eerder van gehoord, dat men moet loten om een
plaatsje in de lucht Dat is gebeurd op Koning
innedag in Alkmaar. Tot verheffing van de
feestvreugde ging daar de bekende luchtreiziger
Van Pottum met zijn luchtballon omhoog. Er
kon één passagier moe, en dat was natuurlijk
weer een krantenman die zijn zoo ongeveer
overal haantje de voorste. Doch in Alkmaar
zijn twee kranten en daarom waren er ook twee
liefhebbers voor de< luchtreis. Tben moesten ze
dus loten, waarna de één met een vroolijk ge
moed opsteeg en de ander diep in den put ach
terbleef. 't Mooiste was nog, om later in het
verslag van de reis te lezen, dat het den verslag
gever zoo speet, dat zijn collegts van de andere
krant niet mee kon En dan durft men soms
nog te spreken van nijdige concurrenten. Men
zou zoo zeggen, het was heel natuurlijk geweest
als de achterblijver bij het vertrek zijn collega
naar een nog veel hoogere hoogte, n.1. naar de
maan gewenscht had. Doch éls hij dat gedaan
heeft, dan is toch zijn wensch niet vervuld,
want de luchtreizigers zijn na IV2 uur behou
den in de Wormer geland.
Nog sneller dan de beste luchtballon stijgt
den laatsten tijd het aantal gevallen van mond
en klauwzeer. Daarom zal door de boeren ook
met belangstelling vernomen worden, dat er in
den omtrek verschillende proefnemingen wor
den gehouden met een nieuw bestrijdingsmid
del, „Antafteen". Dit middel schijnt in het bui
tenland en ook in Indië met veel succes ge
bruikt te zijn. Daar de veeartsen hier te lande
tot heden nog weinig belangstelling hebben ge
toond, heeft de Kamer van Koophandel te
Hoorn gemeend, zich er mee te moeten bemoei
en, juist omdat Hollands's Noorden zooveel
schade van de ziekte ondervindt. Eenige vee
houders werden aangezocht en bereid gevonden
het middel toe te passen en thans zijn de eerste
resultaten bekend gemaakt. Het betrof hier het
vee van een landman te Blokker en volgens de
berichten hielp hier liet middel uitstekend
Doch het is altijd moeilijk om uit te maken, wat
men van zulke berichten moet aannemen men
moet ook niet vergeten, dat fabrikanten van
dergelijke middelen steeds zooveel mogelijk re
clame maken. Dat is hun goed rcicht, maar
jut|t daarom zegt een voorzichtig mensch (en
wie is voorzichtiger dan een Noordhollandsche
boer „Laten we niet te voorbarig wezen en
eerst de kat eens uit de boom kijken. Prcefne-
men, dat is heel goed, maar dan zullen we later
wel eens zien, wat er van die mooie berichten
waar is."
In het belang van do veeteelt is het te hopen,
dat er heel veel van waar is
BUITENLAND.
NAAR AANLEIDING VAN EEN WEER
VOORSPELLING.
Op 18 Juli hebben wij melding gemaakt van
de weerspellingen, die een Engelsche deskundige
in de „Daily News" voor Augustus meende te
mogen geven. Die voorspelling zag er niet bijster
gunstig uit, maar ze gold natuurlijk voor Enge
land en wij behoefden er ons dan ook niet al te
bezorgd over te maken, zoo waarschuwden we.
En de waarschuwing bleek zeer van pas. E
vriendelijk lezer onzer courant heeft zich de moei
te gegeven den weervoorspeller eens te controlee
ren en het resultaat was, dat van de 31 dagen van
Augustus- de Engelsche weervoorspeller het
slechts voor zeven dagen geraden had..als we
zijn voorspelling op ons land toepassen.
Of hij het voor Engeland, waarvoor zijn voor
spelling feitelijk gold, niet beter heeft geraden,
weten we niet, maar naar het weer hier te cordee-
len is het toch wel waarschijnlijk dat hij zich
lichtelijk heeft vergist.
Overigensmogen we belangstellenden herinne
ren aan onzen vermaarden Enkhuizer almanak,
die liefst voor het geheele jaar dag aan dag de
weervoorspelling placht te geven en den weer
kenner van de „Daily News" dus nog verre voor
uit is.
HAAN OF KIP NAAR VERKIEZING.
Wie zich met eierbroeden afgeeft speelt een
soort dobbelspel. Komen er veel hennetjes, dan is
hij gelukkig zijn er wat veel haantjes bij dan
is het geen fortuinlijke broed.
In Amerika, het land der onbegrensde moge
lijkheden, zegt men het thans in de macht tc
hebben, om de uitkomst der broederij naar ei
gen verkiezing te bepalen. Men heeft ei- een sy
steem gevonden, waarbij het mogelijk is de
broedeieren zoo te behandelen, dat er, als mei
zulks wil, alleen hennen uit komen. De kooper:-
kunnen dus bestellen óf broedeieren die alleen
hennen leveren, óf eendagskuikens die alleen
uit hennen bestaan.
Het systeem berust op een sterke bestra!in
zoodanig dat de mannelijke geslachtscellen vei
tigd worden en aleen de vrouwelijke aanleg o
verblijft.
Zondag 23 Sept. a.s. de prijzen vastgestel
volgt le prijs 200 2e pr. 100 3e pr.
4e pr. 25.
Voor verdere aanwijzingen tentoonstellj
harddraverij betreffende verwijzen wij
zers naar de in dit blad voorkomende
tentie.
Op Maandag 8 Oct. heeft Mr. Laq
van Alkmaar zich beschikbaar gesteld vo
Middenstandsvereeniging Wieringen een
te- houden over „de onteigeningswet," en
daaruit voortvloeit.
Wij juichen dit ton zeerste toe, omd-u
onteigeningen hier in deze gemeente pla»
ben gehad en nog zullen plaats heblet
dienste der Zuiderzeewerken, terwijl de
ken eigenaars feitelijk niets van die
ningswet afweten en dat hun toch in sa
Opzichten van groot nut zou zijn. Ieder
niet-leden van de Middenstandsvereej
heeft tot deze vergadering vrijen toegang.
Onze plaatsgenoote de jongejuffr.
Bakker te Oosterland, leerlinge aan de
school te Schagen is bevorderd van de le
de 2e klasse.
DOOPSGEZ. GEM.
Woensdag 5 Sept. 8 uur Doopsgez. Zuster
ANNA PAULOWNA.
GEMEENTE WIERINGEN.
Ten overstaan van notaris Obreen had j.1.
Zaterdag 1 Sept. des avonds half negen in net
café van den heer M. de Haan te Hippolytushoet
ten verzoeke van de erven J. Jongkind de open
bare verkooping plaats van een woonhuis met
erf en tuin staande aan de Beltstraat alhier
groot 530 M2. Hoogste bieder en kooper was
de heer B. H. Kraan voor 3750.
In het café van den Heer D. Lont te Hippo-
lytushoef vergaderde j.1. Zaterdagavond de
rundveefokvereeniging „Oost- en West-Wie-
ringenringen ter voorziening in de vacature die
was ontstaan door het bedanken van den heer
D. Lónt Kz. welke tot analyst bij de M.U.Z. was
benoemd .Aangemeld hadden zich twaalf solli-
tanten. De voordracht door het bestuur opge
maakt luidde als volgt 1 de heer Alb, de Graaf,
te Westerland 2. de heer D. Cz. Tijsen, te Hel
der, 3. de heer N. Mostert Jz. te Scheveningen.
Waarvan met 9 stemmen werd benoemd de
heer Alb. de Graaf, 4 werden uitgebracht op den
heer Tijsen, en 5 op den heer Mostert, en een
van onwaarde.
Het mond- en klauwzeer dat zich in den
laatsten tijd al meer en meer begint uit te brei
den, neenit thans een meer ernstige vorm aan,
vooral bij den landman den heer W. Mostert te
Westerlad hebben de beesten het hard te verant
woorden en is reeds een koe aan deze ziekte be
zweken.
Aan den heer M. Tijsen Nz. lichtopsteker
bij de Rijksvuren te Den Oever is op zijn ver
zoek wegens bereiken van den leeftijdsgrens
eervol ontslag verleend en gaat de heer Tijsen
deze tak van dienst met pensioen verlaten.
Vermelden wij in een onzer vorige berich
ten dat wegens invoering van verkorte arbeids
tijd van het varend personeel door de M. U. Z
tegen 1 Sept. j.1. ontslag was aangezegd, zoo ver
namen wij thans dat 180 man zijn ontslagen,
waarvan het gros thuisbehoort te Volendam en
Urk, welke allen j.1. Vrijdag en Zaterdag zijn
Vertrokken.
Door de melkslijters te Den Oever is ingang
1 September 1.1. de een sumptiemelk met 2 ct
per liter verhoogd en alzoo gebracht van 12 op
14 cent.
Naar wij vernemen is aan den heer P. Gons
te Medemblik opgedragen het aanbrengen van
een electrische installatie op de Oude Zeug.
De bloemenvereeniging „Flora" te Den
Oever heeft in overleg met een drietal heeren
uit Anna Paulowna ten opzichte der a.s. aldae?'
te houden groote handicap-harddraverij oor
paarden volgens de bepalingen van hel regie
ment der Ned. Harddr. en Ren vereen iging op
De vereeniging „Sportlust" hield Zal
avond 1 Sept. eene ledenvergadering in d
van Slikker.
Nadat de voorzitteo met een welkom di
godering heeft geopend, leest de secretar
notulen, welke onveranderd worden goedj
Vervolgens doet de penningmeester rel
en verantwoording.
Begonnen is met een kassaldo van
met dit bedrag meegerekend hebben de
ontvangsten van draverij, harddraver^
motorwedstrijden, standen op de tenta
ling, enz. bedragen f 2385.50; de totale uil
f 1838.93, zoodat er een batig saldo is
f 546.57. De heeren Van der Goes, Benema
Wit, die door voorzitter worden verzocht
keningen te willen nazien en vergelijken,
ren, nadat dit met nauwkeurigheid is ges
alles volkomen in orde te hebben bevondj
Nadat voorz. commissie en penningm
heeft bedankt en gewezen heeft op het pi
ge resultaat, komt een voorstel aan de on
de contributie te brengen van f 1.50 op
voor het volgend jaar, hetwelk na ecni|
spreking algemeen wordt goedgevonden.)
Een bestuursvoorstel om 15 Sept. een
wielerwedstrijd te houden, wordt, daar op
a>*g harddraverij aan de Spoorbuurt zal
hebben, uitgesteld tot een andere datum.
Besloten wordt, als die wielerwedstrijd
plaats hebben, absoluut geen honden op li
rein toe te laten.
Nadat bij de rondvraag de heer Krouwei
bestuur woorden van dank brengt voor di
bemoeiingen en de schitterende draverij
een en ander wordt in 't midden gebrachi
verbeteringen wat betreft het gezicht
baan, sluit voorzitter onder dankzegging
gadering.
BREEZAND. Wat wij voorspeld hebb)
bewaarheid. Zaterdag j.1., de dag, dat Mi
Zelvelder 25 jaar hier onderwijzeres
Breezander school was, is voor haar tot ee
vergetelijke gemaakt. De jeugd had ge
voor een met bloemen bestrooid pad, en
lijk werd „juffouw" ingehaald.
Dan kwamen uit verschillende monden
lukwenschen, de een kort, een ander lang,
allen zoo welgemeend, vol hulde en eerbii
Ook het hoofd van de Gemeente, de Edel
bare Heer Lovink, was aanwezig, en in hs
ke woorden vertolkte hij de waardeering
Gemeentebestuur en gansch de burgerij ti
werk van juffrouw Zelvelder.
Verschillende cadeaux werden den juli
se overhandigd namens de scholieren en
rij van Anna Paulowna.
Al geruimen tijd gingen de geruchten,
hier in Breezand een R.K. Kerk zou worde
bouwd in den Verlengde Meerweg. 1
schijnt dit officieel te zijn. Ook is al een
toor voor de parochie Breezand benoemd,
neer het kerkgebouw zal worden aanbeslei
nog niet vastgesteld.
-- Het Koninginnefeest van Vrijdag j.1. is
schitterend geslaagd, 's Middags werden
derspelen gehouden, die voor klein en gr<x
notvol verliepen. Des avonds werd een
werk afgestoken, hetwelk ook door een
belangstellenden werd aanschouwd.
Zondag j.1. hadden in Breezand de voli
len plaats, ook op hei terrein van Keizer.
Hier was de belangstelling enorm. De
gen luidden als volgt:
Hardrijden met kinderwagens voor dam
le prijs Mej. Corrie van Eeten; 2e pr. Me
Koster en 3e pr. Mej. Adr. Hoogschagen.
Mastklimmen om prijzen, die gehaald
ten worden uit de top van de mast. Deze wi
gewonnen door de heeren J. Daalder, Joh.
raven en J. Hoogmoed.
ÏTonsteken: le pr. J. Schippors; 2e pr. J.
der en 3e pr. D. Daalder.
/Touwtrekken gewonnen door de heeren
Daalder, Jac. Hoogmoed, K. Nieuwland, M.
gers, Jac. Meiling en Jan Meiling.
Fietsrijden met Hindernissen: le pr.
Hoogmoed; 2e pr. M. Broers, en 3e pr. K
land.
Een over druk doch gezellig bal in de
van Borst besloot de zoo prachtig ge^la
Breezander festiviteiten.
SPORT.
SUCCES-NIEUWS. Zondag speelde Suctf
een vriendschappelijke wedstrijd legen Scb
II en buiten verwachting is het Succes II
deze wedstrijd met 52 te winnen. Twintig
voor het einde stond Sch. nog met 20 voc
toen het einde kwam was de stand 5—2
Succes, dus dat ging van een leiën dakje.
Om half drie kwam Succes I in het veld
ke een vriendschappelijke wedstr ijd zou
len tegen Schagen I. Succes trapt af en al
dig ontwikkelt zich een vlug spel. De eerstel
is voor Succes doch Gijzen schiet over. Aan
