6 4 KEG'S THEE TWEEDE BLAD. VRIJDAG 2ö NOVEMBER 1932 No. 93 NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WIERINGEN EN OMSTREKEN WIERINGER COURANT Sociaal en Maatschappelijk allerlei. De Christelijke Vakbeweging. Naast de Socialistische vakbeweging, die, zooals wij zagen arbeidt vanuit eigen grond gedachten en een daarmee verbonden levens- en wereldbeschouwing, stellen wij nu de zgn. „Christelijken", d.w.z. die vakbeweging, die met klem beweerd, dat zij een religieuse basis heeft. We beginnen dan met een scheiding te maken tusschen de Protestantsch Christelij ke en de Roomsch-Katholiek-Christelijke or ganisaties. Een scheiding die weer geboren is uit het verschil aan opvatting inzake de godsdienstige beginselen, die zich moeten uitwerken in het sociale leven. Hoe zal nu een protestantsch christelijk arbeider kunnen pleiten voor eigen organi satie Waaruit, uit welk gezichtspunt werd organisatie daar geboren Het beste antwoord, dunkt me, heeft Ds. Talma gegeven in een geschrift „De Arbei dersbeweging." Op blz. 66 zegt hij „Ik zou ditwillen afleiden uit de stelling, dat hij zijn arbeidsleven heeft op te vatten als een van God hem gegeven roeping. De men- schen mogen hem zien als een deel van het proletariaat, van de massahij moet zich zelf zien als een persoonlijkheid, door God in de wereld gezet met een roeping tegenover zichzelf en zijn naaste, of liever tegenover de naaste en zich zelf. De heerlijkheid van zijn leven zal tot hem komen in de trouw aan die ïoeping. De krachten die hij heeft ontvan gen, lichamelijk en geestelijk, heeft hij in de vervulling van die roeping te gebruiken op de plaats waar God hem stelde." Wie zoo staat kan, en dit is begrijpelijk, twee dingen die hun rol spelen in de moder ne vakbeweging niet onderschrijven lo hij zal nooit uit kunnen gaan van de klasse- strijd (immers zijn naaste is niet alléén zijn mede arbeider en 2o hij zal nooit er kennen, dat men „neutraal" kan zijn, daar hij meent, dat er ook is een roeping Gods voor den christen in het maatschappelijk leven. Uit deze tegenstelling is de christelijke vakbeweging geboren, met haar eigen gedach ten over maatschappelijke vragen. Hoe heeft zich dit nu ontplooid in de ge schiedenis Allereerst moeten we dan weer opmerken, wat ook reeds gezegd is over 't begin der moderne vakbeweging men zag in den eer sten tijd de lijnen niet duidelijk, vermengde politieke, stands- en vakorganisatie. Zoo ontstond in 1876 de werkmansbond „Patrimonium", hoofdzakelijk met een poli tiek doel, opgericht naast en tegen het alge meen „Werkliedenverbond." In Patrimonium hebben we voor ons een standsorganisatie (werklieden!) die tracht te arbeiden op po litiek terrein, maar daarnaast het sociale niet vergeet en zich uitspreekt voor vakorga nisatie. Bij een dergelijke instelling kan men licht de verschillende terreinen verwarren. De Staat is iets anders dan de maatschappij en een industrie-arbeider zal andere belan gen hebben dan een landarbeider. Om kerkelijke redenen (Het uittreden van Dr. A. Kuijper uit de Hervormde Kerk en de Stichting der Gereformeerde Kerk geschiedt in 1886 werd naast „Patrimonium" de „Christelijk-Nationale Werkmansbond" ge vormd, werkende voor en binnen de Ned. Herv. Kerk, (1890). Vanuit de gedachte aan Vakorganisatie gezien werd hier hetzelfde gedaan, wat ook van Patrimonium is gezegd, alleen dat ook nog het oog geslagen werd op het terrein der Kerk. Men lette er op het bovenstaande wil niet zeggen dat én Patrimonium én de Christelijk-Nationale - Werkmansbond geen recht van bestaan zouden hebben. Het be- teekent slechts ditgaat men over tot Vak organisatie dan zal men dit doen op een an dere organisatorische basis. Er blijft ver wantschap de noodzaak van samenwerking tusschen stands- en vakorganisatie (hetgeen ook geschiedt in de Besturen bonden, dus een centraal lichaam en een plaats, waar men dan een afdeeling van het C. N. V. bestaat) zal blijven bestaan, maar ieder moet arbeiden voor eigen doel. Het historisch verloop is dan ook zoo ge weest, dat uit de Standsorganisatie de chris telijke vakbeweging is ontsproten. Zoo heeft bijv. Patrimonium advies gegeven aan het voorbereidingscomité van het Sociaal Con- DE MUILEZEL VAN MEESTER ARNAUD. Nicolette, het mooiste kantwerkster tje van Avignon, de Zuid-Afrikaansche stad, bevond zich in een moeilijk geval Twee aanbidders maakten haar het hofJohan, een arme smid en meester Arnoud, die een voorname plaats in het stadsbestuur bekleedde. Johan was een flinke gespierde jon ge man, met levendige oogen en een opgewekten geest. Johan ging altijd te voet. Meester Arnoud was vijftig jaar, hij droeg een bril op zijn langen neus en men zag hem nooit anders, dan op een prachtig opgetuigden muilezel met zilveren belletjes en roode kwasten. -- Johan, redeneerde Nicodette bij zich zelf, is wel een aardige jongen. Hij is flink gebouwd, hij maakt me com plimentjes, die je gewoonlijk alleen maar in boeken leest en als hij me aankijkt, ik weet niet hoe het komt, maar dan voel ik, dat ik een kleur krijg.. Het is alleen jammer, dat hij zoo arm is Maar meester Arnoud bevalt me ook wel. Mijn vriendinnen vinden hem oud en hebben altijd wat van zijn neus te zeggen, maar dat is enkel ja loezie. En dan zijn muilezel. Ik heb nog gres (1891). Allengs komen dan de verschil lende vakorganisatie's, waarvoor ik hier en kele jaartallen noem In 1891 vereenigen zich de timmerlieden, 1894 de typografen, 1895 de sigarenmakers. We krijgen dus deze toestand twee stands- organisatie's, waarvan Patrimonium hoofd zakelijk, dus niet uitsluitend, Gereformeerd is terwijl de Chr. Nat. Werkmansbond al leen Hervormde leden telt en daarnaast, maar nauw verbonden daarmee, de verschil lende vakvereenigingen, waarin Hervormden en Gereformeerden samenwerken. Het volgende, meest voor de hand liggen de, wordt ditde verschillende vakvereeni gingen zullen onderling contact zoeken. Dit- is dan ook gebeurd en wel in 1901, in welk jaar het Christelijk-Nationaal Arbeids-Secre- tariaat werd opgericht. In 't begin had men met veel moeilijkheden te kampen een aan eensluiting met de Roomsch-Katholieken in 1908 op interconfessioneele basis (men aan vaarde den christelijken godsdienst, het gezin en privaat bezit als de onmisbare grondsla gen, waarop een gezonde sociaal economische samenleving kan en moet worden gebouwd) in een Christelijk Nationaal Vakverbond viel in 1911 en volgende jaren weer uiteen toch groeide gestadig aan het ledental. Het Chris telijk Nationaal Vakverbond (C.N.V.) bleef bestaan, maar als een confessioneele, dus Protestantsch-Christelijke centrale voor de protestantsch christelijke vakvereenigingen en zet als zoodanig heden ten dage zijn ar beid met kracht voort. Na de teekening van de gang van zaken, nog enkele principieele punten, die uit het verloop wel blijken, maar toch nadrukkelijk aan de orde moeten worden gesteld. Allereerst deze vraag „Volgt uit het wezen der Vakbeweging, dat alle arbeiders uit het zelfde vak in één organisatie worden veree- nigd (Dit is dus het standpunt v. d. mo derne vakbeweging.) Vanuit de Christelijke Vakbeweging werd dit geantwoord (Christ.-Sociaal Congres A'dam 1905 „De protestantsch- christelijke arbeiders behooren zich in afzon derlijke vakvereenigingen te organiseeren, daar de christen arbeider niet lid kan zijn van de bestaande neutrale vakvereenigingen, die staan op het standpunt van den klassen strijd, en anderzijds, omdat de roomsch-ka- tholieken zich naar hun beginsel gebonden achten aan de kerkelijke leiding, die uit den aard der zaak alleen voor hen kan gelden. Scheiding tusschen de protestantsche chris tenen op het gebied der vakvereenigingen is in beginsel af te keuren." Men kan over den inhoud van dit antwoord denken wat men wil, het is in ieder geval klaar en duidelijk Een volgende vraag. Wij hebben een nauw verband gezien tusschen de Moderne Vakbe weging en de S.D.A.P., (samen hebben zij de groote pers!); hoe staat de christelijke vakbeweging tegenover de politiek Als christelijke vakbeweging bemoeit zij zich niet met de politiek ieder van haar leden kan die politieke partij kiezen, die het best overeen komt met zijn wenschen en ge dachten omtrent het te voeren beleid in Staatsaangelegenheden. De Vakbeweging heeft uitsluitend te doen met de maatschap pij Hoe staat het met het „recht van staken"? In 1890 veroordeelde Patrimonium iedere werkstaking. Langzamerhand brak zich ech ter een andere opvatting baan. Werkstaking, mits alle andere middelen zijn uitgeputde staking geen politiek doel beoogt alles ver meden wordt, wat lijkt op Sabotage, wordt als het recht van den arbeider erkend. Na een greep uit mogelijke vragen, die bij tientallen kunnen opkomen, maar hier niet te behandelen zijn, nog enkele cijfers 1 Januari 1910 19 aangesloten organisaties met 6.580 leden. 1 Januari 1920 21 aangesloten organisaties met 70.262 leden 1 Januari 1925 21 aangesloten organisaties met 50.687 leden 1 Januari 1930 23 aangesloten organisaties met 72.964 leden 1 Januari 1932 23 aangesloten organisaties met 103.248 leden. Van deze 103.248 leden behooren tot de Ned. Christel. Landarbeidersbond 16870 tot de Ned. Chr. Fabrieks- en Transportarbei ders 17877 tot de Bouwvakarbeiders 12.891. Ook op internationaal gebied heeft de Christelijke arbeider zich aaneengesloten en nooit zoo'n mooi opgetuigd dier gezien maar hij kan het ook doen, hij is rijk Ik geloof wel, dat ik meer van mees ter Arnoud houd. Een licht gedruisch stoorde Nico lette in haar overpeinzing. Ze keek op en zag Johan voor zich staan. Nicolette, ik kom je goeden dag zeggen. Ik heb voor twee maanden werk gekregen in Montpellier. Ik hoop er veel geld te verdienen. Nico lette, wil je me beloven Maar Nicolette viel hem lachend in in de rede -- Ik wil je beloven, Johan, dat ik wel eens aan je liedjes en je vroolijk ge praat zal denken en ook zal ik je Zon dags wel missen, want met niemand dans ik zoo heerlijk als met jou. Verder beloof ik je niets Johan's gezicht betrok. Hij draaide zich om en ging weg met opgeheven hoofd en veerkrachti- gen stap. En terwijl Nicolette hem na keek, kwamen er tranen in haar oogen Johan, Johan Ik ben dwaas ge weest, van jou houd ik, van jou alleen! Maar toch bedacht zij, dat het bijna twaalf uur was en dat meester Arnoud volgens zijn gewoonte, wel spoedig op zijn muilezel voorbij zou komen. Ze droogde haar tranen en wachtte met 'n blos van genoegen op den vroolijken stap en de zilveren belletjes van den wel in 1920, toen het Internationaal Christe lijk Vakverbond werd' '^pgericht te Scheve- ningen. Een permane^ïe zetel kreeg dit te Utrecht. Het aantal der bij haar aangesloten leden is ruim 2.000.000, nog een gering getal tegen over de 14.000.000 van het I.V.V. Het I.C.V. (Intern. Christel. Vakverbond) heeft dan ook tot nu toe tevergeefs gevochten tegen het .IV.V. om een plaats op de internationale arbeids conferentie. (Wordt vervolgd.) FINKENSIEPER. BUITENLANDSCH NIEUWS. Bloedige ruzie met een geestelijke. In het Poolsche dorp Borosjof be stond reeds geruimen tijd een strijd tusschen de orthodoxe boeren en den geestelijke. Deze strijd is een dezer da gen in een waar oproer ontaard. De boeren staken de kerk in brand, omsin gelden de pastorie en begonnen deze met steenen te bombardeeren. De in 't nauw gebrachte geestelijke loste eeni- ge schoten uit een revolver, waardoor twee boeren werden gedood, zoodat de verbittering onder de boeren nog steeg. Zij staken de pastorie in brand, zoodat de geestelijke naar buiten moest ko men, waar hij ernstig werd mishan deld. Hij zou ongetwijfeld zijn gedood, indien op het laatste oogenblik niet de politie was verschenen, die hem uit de handen van de boeren wist te bevrijden DOOR BEDELAAR GEDOOD. Te St. Quen (Noord Frankrijk) vroeg een bedelaar aan de vrouw van een boer een aalmoes. Zij weigerde en de man verwijderde zich onder het uiten van bedreigingen. Den volgenden dag kwam hij terug en herhaalde zijn vraag. Toen hij ook nu weer een weige rend antwoord kreeg, trok hij een re volver en schoot de boerin dood. VEREENIGDE STATEN. De fatale termijn van 15 Dec. a-s. Volgens de New - York Herald Tribu ne zijn de Europeesche landen-schul- dnnaars verplicht den 15den December a,s. aan de Vereenigde Staten het vol gende te betalen, iets waarvoor zij, op Italië na, vrijwel alle uitstel, zoo niet afstel hebben gevraagd: België: 2.125.000 dollar aan rente: Tsjecho Slowakije: 1:.500.000 doliar op de hoofdsom; Estland 111.000 dollar aflossing; en 245.370 dollar aan rente; Frankrijk 19.261.432 dollar rente Finland: 58-000 dollar aflossing en 128.535 dollar aan rente; Groot Brittannië 30.000.000 dollar aflossing en 65.550.000 dollar aan rente Hongarije 12.285 dollar aflossing en 28.4-44 dollar aan rente. Letland 46.200 dollar aflossing en 102.652 dollar aan rente. Litauen 92.386 dollar aan. rente. Polen 1.357.000 dollar aflossing en 3.070.980 dollar aan rente. Het niet onbelangrijke tol aal-gene raal bedraagt het lieve sommetje van 124 milioen 934.421 dollar. 1 Stroocartonfabricage in Engeland Bedreiging der Nederlandsche Industrie. Reuter seint uit Londen, dat een maatschappij is opgericht met 'n kapi taal van 1 millioen pond sterling tot op richting van 2 stroocartonfabrieken, in Berkshire, waartoe besloten is in de vergadering van de „National Farmers Union" te Faringdon Men wijst er op, dat dit de eerste fa brieken van dien aard in Engeland zijn, en zij zullen in staat zijn het stroo carton 120 proc. goedkooper te procudee ren dan de Ned. fabrieken. muilezel. Johan overpeinsde intuschen. dat het leven hard is voor arme menschen als hij. Hij kwam voorbij het raadhuis, waar alle muilezels van de leden van het stadsbestuur stonden vastgebonden. Die van meester Arnoud met de roode kwasten, liep dadelijk in het oog. Johan .bedacht, dat het warm was en een heel eind naar Montpellier en dat meester Arnaud eigenlijk geen vriend van hem was. Zonder aarzelen maakte hij den muilezel van meester Arnaud los. sprong erop en reed weg. Het was in het morgenuur doodstil in alle straten en Johan kwam nie mand tegen. Toen meester Arnaud eenige mimi- ten daarna buiten kwam, miste hij da delijk zijn muilezel, maar al zijn jam meren hielp niets, niemand had het dier gezien. Van den kerktoren sloeg het twaalf uur, waarop hij gewend was het met bloemen versierde raam van NicoleUe te rijden. Hij zou toch maar gaan, al was het dan loopende. Dat zou mischien wel indruk maken, haar overtuigen van zijn liefde. Die gedachte gaf hem moed. Meester Arnaud haastte zich naar de straat, waar Nicolette woonde, en hij kwam BINNENLANDSCH NIEUWS. HEVIG ONWEER boven Amersfoort Woensdagmiddag is tijdens 'n hevig onweer de bliksem ingeslagen in den Onze Lieve Vrouwe-toren met gevolg, dat het schakelbord van het electrisch net en de motor van het klokkenspel uit elkaar werden geslagen. Doordat verschillende electrische ge leidingen in de binnenstad in verbin ding stonden met den kabel, die naar den toren leidt, is in verschillende za ken in de binnenstad de lichtleiding e- veneens stukgeslagen. Doch dank zij de hulp van de Prov. Utrechtsche Elec triciteitsmaatschappij kon men weel spoedig de zaken verlichten. OORLOG AAN DE RATTEN. Het plan de campagne opgemaakt. Een rattenverdelgingsdag en lezingen. Het Comité voor bestrijding van de ziekte van Weill door middel van ratten ver delging deelt mede, dat het na uitgebreide proefne mingen en ingewonnen advies bij de voor aanstaande deskundigen een vaste houding heeft aangenomen ten aanzien van het toe te passen rattenverdelgingsmiddel. Reeds binnen enkele dagen hoopt het Co mité een gedeelte liggende aan de Zuidzijde van Rotterdam te ontratten. Mede uit propaganda-oogpunt zal door het Comité in navolging van het buitenland (zooals eenige weken in Engeland) binnen afzienbaren tijd een rattenverdelgingsdag organiseeren, waarbij op (elke ingeleverde rat een premie zal worden gesteld. Men zal echter geheele ratten dienen te leveren, daar het comité gevrijwaard wil blijven van dat gene, wat in het buitenland is voorgekomen, n.1. dat men een premie stelde op elke „rat tenstaart", dat tot gevolg had, dat men zoog. „rattenkweekerijen" oprichtte en rattenstaar ten verzamelde. Een staart kan men gerui men tijd bewaren, wat niet het geval is met een geheelen rat. Door het Comité zullen bul letins worden verspreid, welke vermelden den juisten datum, waarop deze verdelgingsdag zal worden gehouden. Verder zal het Comité in elk stadsgedeelte lezingen doen houden. STROOPER DOODGESCHOTEN. Te Egmond-Binnen. Woensdagavond omstreeks halfnegen is te Egmond-Binnen Krijn Dekker bij het stroo pen door een jachtopziener doodgeschoten. Het lijk is in beslag genomen. Nader meldt men Een strooper was met zijn broer in de duinen om konijnen te van gen, toen het tweetal plotseling werd ontdekt door twee rijksveldwachters. Dezen riepen hen aan, doch zij gaven geen gehoor aan dit bevel en wilden vluchten. Daarop schoot een onbezoldigd rijksveldwachter en raakte den strooper. Hij werd een naburig huis binnen gedragen, waar bleek, dat hij reeds dood was. Het slachtoffer stond goed bekend. De man was gehuwd en was 25 jaar. Het gebeurde verwekte in het dorp groote ontroering. Een uur na het gebeurde trof de burge meester, de heer G. Bos, die inmiddels ge waarschuwd was, het slachtoffer en den da der in de woning van de weduwe Valkering te Rinnego, die het jachthuis van den eige naar van het duingebied bewoont. Het drama heeft zich afgespeeld in de Krim, een duingebied in de gemeente Eg mond-Binnen, op ongeveer een half uur af stand van de kom der gemeente. De burgemeester trof den jachtopziener in een toestand, die eer krankzinnig dan nor maal genoemd kan worden. Van den bege leidenden veldwachter, die met den jachtop ziener op surveillance was, vernam hij, dat de jachtopziener 100 a 150 m voor den rijks veldwachter uitgeloopen had. De jachtop ziener hield de stroopers aan, van wie één /vluchtte en de ander hem, volgens de bewe ringen van den jachtopziener, aanviel. De De strooper gaf den hond van dezen, omdat het beest hem aanviel, een klap met een stuk hout, zoodat de hond terugdeinsde, en den jachtopziener, naar deze beweerde, een slag op zijn arm. Toen de burgemeester hem ondervroeg klaagde hij nog steeds over pijn in den arm. er aan, buiten adem, met een vuurrood glimmend gezicht, terwijl de enkele haartjes die hij nog had, op zijn voor hoofd plakten. -- Goeden dag, Nicolette, parel van Avignon. Maar Nicolette uitte een kreet en deinsde van schrik een paar passen achteruit. Was dat meester Arnaud Dat kor te, dikke, oude, leelijke mannetje, dai de onmogelijkste buigingen stond te maken Bent u het meester Arnaud En uw muilezel, waar is uw muilezel 1 Vraag niet naar mijn muilezel, Nicolette, ik ben vandaag te voet naar je toegekomen, als ik je daar pleizier mee kan doen. O, als 't u belieft nietMaai* waar is uw muilezel hield Nicolette ongeduldig vol. -- Wat kan je toch mijn muilezel schelen, Nicolette. Maar ik wil het je wel zeggen. Iemand heeft me een poets gebakken en den ezel zeker ergens anders vast gemaakt. Maar daar ik niet goed kan zien Nicolette deed woedend het raam dicht. Kijk dan met je neus die is lang genoeg, bromde ze. Wat een vervelende man Ik heb in eens een hekel aan hem. Kwam Johan Vlekvrije stevige Chroömsilver THEELEPELTJES of 4 Taartvorkjes of Een Theezeefje Voor 50 punten uit de pakjes Overal verkrijgbaar De rijksveldwachter had den jachtopziener hooren roepen en was onmiddellijk in diens, richting geloopen, maar toen hij twee scho ten had gehoord, liep hij zoo hard niet meer, omdat hij wist dat zijn kameraad zenuwach tig was en omdat hij niet de kans wilde loo- pen door een verkeerd gericht schot te wor den getroffen. Toen hij op de plaats van het onheil ver scheen, lag de strooper, die in zijn dijbeen was getroffen, kermend van pijn op den grond. De jachtopziener beweerde eerst twee schoten in de lucht te hebben gelost en het derde pas op het been van zijn aanvaller te hebben gericht. Volgens een verklaring van den geneeskundige is de strooper tijdens het vervoer doodgebloed. De burgemeester verklaarde, dat de jacht opziener, die bekend staat als een zenuwach tig man, niet verhoord kon worden. Hij be paalde zich er dan ook toe om de revolver in beslag te nemen. Het lijk is ter sectie-onder zoek naar Alkmaar gebracht. Donderdagmorgen werd door den majoor van de rijksveldwacht den jachtopziener een verhoor afgenomen. CONTINGENTEERING invoer van Metaaldraadlampen. Bij de Kamer van Koophandel en Fa brieken voor Hollands Noorderkwar tier, Oudegracht 182 te Alkmaar zijn voor de belanghebbende importeurs woonachtig in het District dezer Ka mer, formulieren verkrijgbaar voor 't aanvragen van vergunningen voor den invoer van metaaldraadgloeilampen. WINKEL. Naar men meldt zullen 4 dames der gymnastiekvereeniging „Sparta" alhier deelnemen aan de kamioenwedstrijden van het Neder- landsch Gymnastiek Verbond te hou den te Leeuwarden op 18 Deceber a.s. Als een bijzonderheid wordt mede gedeeld dat deze vereeniging thans 255 leden telt, niet alleen wordt regel matig. gymnastiek beoefend, doch te vens wordt onder leiding van den heer S. Keesman een cursus gegeven voor spelleidsters en spelleiders. maar terug, Maar twee maanden du ren zoo lang Twee maanden later kon meester z'n oogen niet gelooven, toen hij, op de ou de plaats, zijn muilezel met de roode kwasten en zilveren belletjes zag staan. Hij sprong er vlug op en reed in ga lop tot aan het venster van Nicolette. Nicolette, ik heb mijn muilezel, kom eens kijken Maar Nicolette kwam niet. Meester Arnaud keek naar boven en toen zag hij door de roode geraniums, Nicolette zitten. Op haar schouder rust te het hoofd van een jongeman en ze keken elkaar over-gelukkig aan. Als protest schudde de ezel zijn kop en liet de belletjes rinkelen. Nicolette draaide het hoofd om, zag Toen stond ze op en verscheen een meester Arnaud en begon te lachen, oogenblikje daarna aan de deur, hand in hand met den jongeman. Hebt u uw ezel terug, meester Arnaud Dan hebben we allebei een gelukkige dag, want ik heb me zooeven verloofd. Johan heet hij. Komt u op onze bruiloft, maar dan met uw ezel hoor. En lachende stak ze dreigend haar vinger omhoog. Meester Arnaud draaide zich om en reed weg. Het hoofd zóó diep gebogen, dat zijn neus bijna zijn borst raakte.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Wieringer courant | 1932 | | pagina 3