ftP.R c: n 11 k a n t
W ItKIWULK G U U K A IN 1
TWEEDE BLAD. VRIJDAG 13 JANUARI No. 4.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
Massale vechtpartijen in Friesland.
Tusschen de jongemannen uit Hou-
ligehage en Harkema-Opeinde heersent
sedert eenige weken een vijandschap,
die weder aan vroegere tijden terug
doet denken, toen de hevigste vecht
partijen in die streek schering en in
slag waren. De werkelijke oorzaak van
deze veete heeft men nog niet kunnen
ontdekken, doch de politie vermoedt,
dat het schoone geslacht hier in het
spel is. Herhaalde malen komt het tot
flinke vechtpartijen, die vorige week
Zaterdagavond tijdens een danspartij
te Houtigenhage wel zoo erg was, dat
hieraan meer dan honderd personen
deelnamen, waarbij allerlei wapenen
zoowel door mannen als door vrouwen
werden gehanteerd. Een twaalftal per
sonen uit Harkema-Opeinde moest het
tegen de groote overmacht uit Houti
genhage afleggen en zich, na afgeran
seld te zijn, door een overhaaste vlucht
redden.
De gemoederen zijn door dezen strijd
ten zeerste verbitterd en wanneer per
sonen uit Houtigenhage te Harkema-
Opeinde komen, of omgekeerd, dan
worden zij flink afgeranseld.
Maandagmorgen j.1. moest 'n knecht
van een fouragehandelaar te Surhuis-
terveen klanten te Harkema-Opeinde
bezoeken. Nog maar juist in het dorp,
of hij werd door een achttal personen
aangevallen en ergerlijk mishandeld.
Door het trekken van een revolver
wist hij zijn belagers ten slotte op de
vlucht te jagen. De veldwachter, wien
dit ter oore kwam, hield den schieter
aan, die niet gerechtigd bleek, vuurwa
penen te dragen, zoodat procesverbaal
en inbeslagneming volgden.
Ook Woensdag is het weer tot tref
fen gekomen, waarbij harde slagen zijn
uitgedeeld. Het wordt hoog tijd, dat de
politie aan deze binnenlandsche twis
ten een einde maakt. De politie heeft
te Surhuisterveen proces-verbaal op
gemaakt tegen zekeren G. G. aldaar,
die door 't roeReloos omgaan met een
revolver de veiligheid van andere per
sonen in gevaar bracht.
bleven vruchteloos. Gevreesd wordt
dat het stoomschip verloren is gegaan.
(De Zee van Ochotsk is een deel van
den Stillen Oceaan aan de Oostkust
an Siberië.)
GEMEENTE ANNA PAULOWNA.
Verkoop van „hoogtezon"-
apparaten.
Geval van oplichting
Voor het kantongerecht te Medein-
blik werd behandeld de zaak tegen E.
V. en de K., wegens onbevoegd uitoefe
nen der geneeskunde. Verdachten,
die niet waren verschenen, hadden
o.a. te Hoogwoud aan verschillende
personen „hoogtezon-apparaten" ver
kocht tegen f 150 per stuk en
Bioscoop zaal Kossen. Het pracht-
iilmwerk, dat Zondag gaat: „De Graf
kelder der Levenden", verdient wel 'n
nadere beschouwing. Immers vertoont
de film niet alleen de machtige natuur-
en bouwwerken in Italië, maar ze doet
ons meemaken een der geweldige over
stroomingen van de rivier de Tiber. Hui
zen storten in en mensch en dier wordt
door 't watergeweld meegesleurd.
Dan zien wij de trouw van een hond,
die met zijn tanden de drijvende mand
grijpt waarin zich een kind bevind, 'n
aandoenlijk schouwspel. Het is een film
die ons telkens grijpt tot in het hart
Zie advertentie in dit nummer.
'n Weerspannige Waterleiding.
In den loop dezer week ontstond weer
'n lekkage in de waterleidingbuizen en
noodlottiger wijze juist weer onder het
geasfalteerde gedeelte aan de Molen-
vaartsweg nabij de Nieuwe weg.
Spoedig waren deskundigen ter plaat
se en konden 't euvel verhelpen.
Nieuwbouw. Voor rekening van den
heer J. Koole, zal, onder toezicht van
den heer W. A. Hoep van Breezand,
aan de Molenvaart bij de Driebruggen
een landhuisje met garage gebouwd
worden. De heer A. A. Schouten is be
last met het timmerwerk, de heer P.
Broers met het metselwerk, de heer
L. Pieterse zal het schilderwerk ver
zorgen én de heer P. Kaandorp water
en electriciteitsleidingen aanleggen.
BREEZAND. De bouw van een boer
derij aan de Kooij voor rekening van
Jhr. Ir. Laman Trip, is bij onderhand-
sche aanbesteding gegund aan den
heer J. Hoep, aannenjer alhier.
Gegund. Het schilderwerk van de
boerderij te bouwen voor rekening van
Ihr. ir. Laman Trip aan de Kooij, is ge
gund aan den heer C. Goet te Oudesluis
door bestraling herstel toegezegd van
allerlei kwalen^ als rheumatiek, jicht,
asthma enz., terwijl bij de apparaten
tevens een gebruiksaanwijzing was
gevoegd.
Niet alleen waren de apparaten van
geen nut gebleken, doch de daarvoor
bedongen prijs ging bovendien zeer
ver uit boven de eigenlijke waarde.
Een drietal getuigen werd gehoord.
Het bleek, dat ongeveer 60 toestellen
verkocht waren.
De ambtenaar van het O.M. wraakte
de handelingen van beide verdachten
en noemde het een ernstig geval van
oplichting door valsche voorspiegelin
gen, waarna veroordeeling volgde tot
300 gulden boete of 100 dagen hechte
nis.
Daar ook in onze omgeving door en
kele personen getracht wordt deze toe
stellen te verkoopen, (enkelen zijn er
reeds ingevlogen) waarschuwen wij
ernstig om niet zonder geneeskundig
advies, van dergelijke toestellen ge
bruik te maken.
JONG BEGONNEN.
Een 17-jarige oplichtster.
De Hilversumsche politie heeft een
17-jarig meisje aangehouden, dat, na
dat verschillende artikelen, afkomstig
van Hilversumsche winkeliers, in haar
woning waren aangetroffen, bekende
deze winkeliers te hebben opgelicht.
Chemische industrie te Beverwijk.
Het is een verblijdend bericht, dat
in dezen moeilijken tijd, waarin vele
industrieele ondernemingen het bedrijf
moeten stopzetten, een fabriek te Be
verwijk zich niet alleen door de moei
lijkheden weet heen te slaan, maar
tot uitbreiding kan overgaan.
De Vereenigde Chemische Fabrie
ken „Ceta-Bever", die met 40 tot-50 men
schen werkt, is bezig haar bedrijf uit
te breiden om zich in het in aanbouw
zijnde nieuwe fabrieksgedeelte toe te
leggen op de fabricatie van een nieuw
product, dat zij binnenkort in den han
del zal brengen.
GEEN TROUWLUSTIGEN.
In de gemeente Nieuwvliet in Zee
land met bijna 500 inwoners is in het
afgeloopen jaar geen enkel huwelijk
gesloten.
Loop der Bevolking.
Ingekomen?: F. Clasen van Dannen-
berg Duitschl.). L. J. Andringa van
Arnhem.
Vertrokken: J. de Bruin naar Apel
doorn; J. M. Keppel naar Bergen; Mej.
r. Elzinga naar Apeldoorn; Mej. A.
Koning naar Wieringerwaard; Mej. P.
daarbij K°°Pman naar Wieringerwaard.
Schipbreuk in de zee van Ochotsk
Russisch schip met 254 personen
aan boord vergaan
Het 3650 ton metende Sovjet-Russi
sche stoomschip „Sachalin" is met
een bemanning van 54 koppen en '2300
passagiers aan boord in de Zee van
Ochotsk in nood. Het schip wordt als
verloren beschouwd.
Het Japansche stoomschip,, Saporra
Maroe" ving Donderdagochtend S.O.S.
seinen op, welke direct zijn doorgezon
den aan het radiostation te Hokkaido
en andere stations. Alle pogingen om
draadloöze verbinding tot stand te
brengen met het Sjovjetstoomschip, loon pl.m. f 30 per week ;1 ankerwik-
Burgerlijke Stand
Geboren: Wouter Cornelis Pieter,
mon van A. Hogewoning en I. J. Bak
ker; Si,mon, zoon van P. Hoenson en
G. Looij.
Getrouwd: P. Zeeman en A. Koning.
Overleden: Wed. A. M. Heiligenberg,
md 72 jaar.
„De wonderen der Natuur".
A.s. Dinsdag te 's-,morgens 10 uur
zal in „Veerburg" vertoond worden de
ilm ,JDe wonderen der Natuur" in
5 afdeelingen, o.a. Insecten, Aquarium,
Planten, enz., alles onder toelichting
van den vervaardiger Dr. Mol.
Werkloozen hebben op vertoon van
hun kaart vrijen toegang.
GEMEENTE WIERINGEN.
BEKENDMAKINGEN.
HONDENBELASTING.
De burgemeester van Wieringen her
innert de houders van honden aan hun
verplichting tot het doen van aangifte
voor de hondenbelasting, welke be
hoort te geschieden in de maand Janu
ari ten kantore van den gemeente-ont
vanger, bij gebreke waarvan tegen de
nalatigen, onverminderd hun verplich
ting tot betaling der belasting, proces
verbaal zal worden opgemaakt. De be
taling der belasting moet tegelijk met
de aangifte geschieden.
Wieringen, 11 Januari 1933.
De burgemeester voornoemd,
L. C. KOLFF.
INDIENING van VORDERINGEN.
Burgemeester en Wethouders van
Wlieringen verzoeken belanghebben
den hun vorderingen ten laste der ge
meente voor den dienst van 19312 zoo
spoedig mogelijk en in elk geval vóór
l April a.s. ter gemeente-secretarie in
te dienen.
Wieringen, 11 Januari 1933.
De burgemeester voornoemd,
L. C. KOLFF.
Overplaatsing. Met ingang van 16
Januari a..s wordt de Rijksveldwach
ter Joh. Hazelager in gelijke betrek
king overgeplaatst naar Heiloo.
De standplaats Westerland waar de
heer Hazelager resideert wordt alsdan
met gelijke datum opgeheven.
ARBEIDSBEURS.
Geplaatst van 6 t.m. 12 Jan. 1933.
8 landarbeiders, 3 ijzervlechters, 2 tim
merlieden, 2 stokers.
Staan nog als werkloos ingeschreven
139 grondwerkers, 9 stokers, 16 bak-
schippers, 3 ijzervlechters, 8 machinis
ten 1 opperman, 1 magazijnknecht, 2
ploegbazen, 1 timmerman, 1 vuurwer
ker, 1 steenzetter, 1 kantoorbediende.
Buiten Wieringen kunnen nog ge
plaatst worden
Mannen: 1 azijnmaker voor dadelijk
keiaar, zelfstandig werker en tevens
b.m. gewoon installatiewerk voor da
delijk, loon nader overeen te komen
1 ingenieur 3e klasse met telefoon-
practijk 1 fijnleder-bewerker, model
leur, voor dadelijk, f 27.50 per week;
1 zaalchef voor Hotel.
Vrouwen 1 juffrouw voor de huis
houding (hotel) tevens belast met het
toezicht op de kamermeisjes, leeftijd
plm. 40 jaar, f 40 p. mnd. pl. kost en in
woning 1 sel Jeerjuffrouw (vischres-
taurant) moet bekend zijn met bedie
nen, alleen kost, inwoning en fooien
moet nette verschijning zijn, bij voor
keur R.K., verder dienstboden enz.
Ernstige aanri>iing. Donderdagmid
dag, (het was tamelijk mistig), reed de
heer Tenkbergen uit Bergen (leider der
ontspanningsgebouwen voor Zuiderzee
arbeiders met zijn auto over de Gemee-
nelandsweg te Wieringen, Eensklaps
zag hij een wielrijder uit de mist opdoe
men, die aan de linkerzijde van den
weg reed en op 't laatste moment nog
bewegingen scheen te maken, alsof hij
naar de andere zijde wilde oversteken.
De heer Tenkbergen remde nu zeer
krachtig, om een aanrijding te voorko
men, doch de wagen slipte en de wiel
rijder werd overreden. Dadelijk werd
geneeskundige hulp gehaald en Dr.
Beeker, die spoedig ter plaatse was,
constateerde, dat de wielrijder, (het
bleek te zijn de heer M. Heijblok Vz.),
beide beenen had gebroken en ook een
hoofdwonde had bekomen. Per zieken
auto van den heer Boersen werd de
ongelukkige naar het Marinehospitaal
te Den Helder vervoerd.
De auto van den heer T. was na het
slippen in de greppel langs de weg te
recht gekomen en daar over de kop ge
slagen. De bestuurder bekwam wonder
genoeg geen letsel.
Ofschoon het slachtoffer aan de ver
keerde zijde reed, rijst ook hier weer
de vraag: reed de auto, bij zulk mistig
weer niet te snel Al heeft men nog
zulke krachtige remmen, het slipge
vaar is er dan nog, die al deze hulpmid
delen waardeloos maakt. Het „weest
voorzichtig" kan niet vaak genoeg wor
den gezegd, maar moet ook worden
begrepen en opgevolgd.
Denkt u om de leerzame avond
Wij brengen in herinnering, dat a.s.
Dinsdagavond ir. de Vries in Hotel
Lont te Hippolytushoef zal spreken o-
ver veefokkerij en veevoeding. Er staat
dus voor de veehouders weer een leer
zame avond voor de deur en we ver
wachten, dat velen de zaal weder zul
len vullen, en hierdoor ook blijk geven,
de activiteit van ons afdeelingsbestuur
Holl. Mij. van Landbouw te waardee-
ren. Ook niet-leden hebben toegang.
Instituut voor Arbeidersontwikkeling.
Zaterdag 28 Januari 1933 wordt door bo
vengenoemde afdeeling een tooneelavond
georganiseerd.
Opgevoerd zal worden dien avond door de
„Jong Spelers", het welbekende stuk „De ma
trozen van Cattaro."
SUCCES NIEUWS, 't Programma voor a.s.
Zondag 15 Jan. luidt als volgt
SUCCES I—WIERINGERWAARD I 2 uur.
SUCCES 3—HELDER 5 12 uur.
De overige elftallen zijn allen vrij.
PREDIKBEURTEN WIERINGEN.
ZONDAG 15 JANUARI 1933.
NED. HERV. GEM.
H.-hoef 's av. 7 uur Ds. Van Beek.
Kapel Den Oever v.m. 10 uur de heer Franck
In 't gebouw Land in Zicht 's avonds half 8
bijbellezing over Efeze I.
EVANGELISATIE
H.-hoef v.m. 10 uur de hr. O. Deen.
H.-hoef nam. 4.30 uur de hr. O. Deen.
Donderdag 19 Jan. 7.30 uur Jaarvergadering
Chr. Jong. Vereen.
GEMEENTE ZIJPE.
Officieel.
VERJARING VAN VORDERINGEN.
Burgemeester en Wethouders der gemeente
ZIJPE (N.H.) brengen in herinnering, dat
alle rechtsvorderingen ter zake van geldschul
den ten laste van het Rijk, een provincie, een
gemeente of een waterschap, veenschap of
veenpolder in elk geval verjaren door verloop
van 5 jaren na den 31sten December van het
jaar, waarin de schuld opvorderbaar is ge
worden, tenzij zij reeds ingevolge de bepalin
gen van het Burgerlijk Wetboek aan een kor
tere verjaring onderworpen zijn.
Het vorenstaande is niet van toepassing op
vorderingen wegens rente en aflossing van
geldleeningen en wegens pensioenen.
Belanghebbenden worden verzocht niet
den uitersten termijn af te wachten, maar de
indiening hunner vorderingen zooveel moge
lijk te bespoedigen. Met betrekking tot den
dienst 1932 worden de vorderingen ten laste
der gemeente gaarne ingewacht ter gemeen
tesecretarie vóór 1 Februari a.s.
ZIJPE (N.H.) 11 Jan. 1933.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
J. DE MOOR.
De Secretaris,
J. A. DE BOER.
PAARDENFOKKERIJ.
De Burgemeester van Zijpe (N.H.) herin
nert, dat volgens artikel 23 per paardenwet
1918 (staatsblad no. 419) ieder, die eigenaar
of houder is van een tweejarigen of ouderen
hengst, verplicht is hiervan bij den Burge
meester der gemeente zijner inwoning aan
gifte te doen binnen een maand, nadat de
hengst twee jaar is geworden of in zijn bezit
is gekomen, alsmede vóór den eersten Fe
bruari van elk jaar.
De Burgemeester geeft van deze aangifte
kosteloos een bewijs af, volgens en door den
Minister van Binnenlandsche Zaken en Land
bouw vastgesteld model.
Overtreding wordt gestraft met geldboete
van ten hoogste tien gulden.
Ingevolge artikel 24 der wet is de eigenaar
of houder van een merrie, welke een veulen
heeft geworpen, verplicht, zoolang het veulen
niet is gespeend, om op vordering, onmiddel
lijk het betreffende dekbewijs (waarmede
een verklaring, gewaarmerkt door het bevoegj
de gezag eener buitenlandsche gemeente, dat
de merrie in die gemeente is gedekt, wordt ge
lijkgesteld) te vertoonen aan dc in het eerste
lid van artikel 37 bedoelde ambtenaren.
Het is dus noodzakelijk, dat bedoelde eige
naars of houders bij de dekking van de mer
rie een dekbewijs van de houders der heng
sten vragen.
Overtreding wordt gestraft met een geld
boete van ten hoogste 100,
ZIJPE (N.-H.) 11 Januari 1933.
De Burgemeester voornoemd.
J. DE MOOR.
BURGERLIJKE STAND
Zijpe van t.m. 12 Jan. 1933.
Geboren Hendricus Johannes, z.v. Petrus
Albertus Klaver en Maria Catharina Juur-
link.
Ondertrouwd Johannes Blankendaal, 24
jaar, landbouwer, te Harenkarspel en Catha
rina Agatha Veul, 20 jaar te Zijpe.
Getrouwd Cornelis Moerbock, 24 jaar, Urn
merman, te Warmenhuizen en Maatje Her
men, 23 jaar te Zijpe Allert Noorman. 25 Jr.,
schoenmaker, en Trijntje Eriks, 20 jaar, bei
den te Zijpe.
Overleden Geene.
Loop der bevolking ZIJPE over het jaar 1932.
Bevolking op 31 December 1931 2854 m..
2661 Vr., totaal 5515.
Vermeerdering door geboorte 59 m., 46 vr.,
totaal 105 vermeerdering door vestiging
155 m., 146 vr. tot. 301, totale vermeerdering
214 m., 192 vr. tot. 406.
Vermindering door overlijden 35 m„ 30 vr.
tot. 65 verm. door vertrek 203 m., 212 vr.
tot. 415 Totale vermindering 238 m., 242
vr., tot. 480.
afneming der bevolking 24 m., 50 vr. tot. 74.
Bevolking op 31 Dec. 1932 2830 m., 2611 vr..
totaal 5441.
SCHAGERBRUG. Donderdagmorgen had
hier wederom een aanrijding plaats bij den
opgang van de Groote Brug. Een Amsterdam
sche marktkoopman in sigaren kwam met
zijn auto uit de richting van het Kanaal, ter
wijl uit de richting St. Maartensbrug, langs
de westzijde Groote Sloot, de heer P. de Boer
van Burgerbrug naderde. Even voor den op
gang der brug trof de auto van den heer De
Boer zijn tegenstander en beschadigde tree
plank en spatbord, terwijl zijn eigen auto be
schadigd werd aan de voorzijde. De inzitten
den liepen geen letsel op. De politie heeft van
een en ander procesverbaal opgemaakt, om
de schuldvraag uit te zoeken.
OUDESLUIS. Het schilderwerk van een te
bouwen boerderij te Anna Paulowna, voor re
kening van den heer Jhr. Ir. Laman Trip, is
bij onderhandsche aanbesteding opgedragen
aan den heer C. Goet alhier.
OUDESLUIS. In den nacht van Dinsdag op
Woensdag brak omstreeks 2 uur brand uit in
het perceel van den heer KI. Slikker, waar
schijnlijk veroorzaakt door wegspattende von
ken uit een schoorsteenpijp. Het jongste kind
kwam het eerst tot ontdekking van het knet
teren, waarop de oudere broers met emmers
water beproefden het vuur te blusschen. Door
een gebrek aan de telefoonleiding kon de
brandspuit van Schagerbrug niet tijdig ge
waarschuwd worden, zoodat er een drie kwar
tier verliep, voordat de motorspuit met volle
kracht werkte. Daardoor kon het achterste
gedeelte behouden blijven, behoudens veel
waterschade. Het belendende huis van een
broer van eerstgenoemde eigenaar werd ech
ter ook aangetast en is totaal verbrand. De
huizen waren laag verzekerd.
OUDESLUIS. Voor een goed bezette verga
dering hield Ir. Muntinga Woensdagavond
in de Doopsgez. Kerk alhier een couserie met
lichtbeelden over zijn reis door Rusland. Hij
wist een juist beeld te geven van dit reus
achtige rijk met z'n geweldige coöperatieve
Staatslandbouwbedrijven en enorme fabrie -
ken te Moskou, Rostov en Kiëw. De grootte
van één landbouwbedrijf bedroeg de helft
van alle a.s. Zuiderzeepolders. Stukken van
1000 H.A. met tarwe werden geoogst en ge-
dorscht door dezelfde machine. De aanwezi
gen hebben genoten van deze zeldzame, leer
rijke voordracht, waarin de spreker opwekte
tot samenwerking van allen om de toestan
den voor allen dragelijker te maken. Ds. Van
Veen vertolkte de gevoelens van allen door
den spreker hartelijk dank te betuigen.
PREDIKBEURTEN ZIJPE.
ZONDAG 15 JANUARI 1933.
NED. HERV. KERK
Schagerbrug v.m. 10 uur Ds. Witkop.
Oudesluis, Burgerbrug, St. Maartensbrug en
Callantsoog geen dienst.
Petten 's avonds 7 uur Ds. Witkop.
EVANGELISATIE
Schagen v.m. 101/* uur Ds. Dosselmann
van Amsterdam.
N&m. 5.30 uur, de hr. v. d. Kaalj, v. A.'dam.
Breezand, voorm. 10 uur de heer Boon.
Breezand n.m. 3.30 uur de heer Boon.
STER DER HOPE
Callantsoogs 'sav. 7.30 uur den heer
Sevensma v. Amsterdam.
Ingezonden Stukken.
Nogeens ,Jets nieuws op het gebied
van hypothecaire Credieten."
Tot mijn genoegen bemerkte ik in het blad
van j.1. Dinsdag, dat de heer Th. J. van Veg-
ten zich de moeite heeft getroost mijn artikel
verschenen in het nummer van Vrijdag 6
dezer, te bestudeeren.
Deze heer schijnt zich gedrongen te voelen
door middel van een geestigen, amicalen
„open-brief" mijn epistel te becritiseeren
en stelt mij daarbij eenige vragen, welke niet
direct ontbloot zijn van eenige satirische
zinsneden. Daar ik echter A. heb gezegd, wil
ik ook B. zeggen, hoewel het mij spijt, dat
de Redactie mij niet de gelegenheid bood
tezelfder plaatse van repliek te dienen. Het
lag, zooals de oplettende lezer bemerkt zal
hebben, in mijn bedoeling in het kort de
werkwijze van dit nieuwe soort onderneming
te beschrijven. Daar in ons land momenteel
pas een enkele dergelijke maatschappij be
staat kon ik niet beter doen dan deze als
voorbeeld te stellen. Zeer gaarne had ik
een vervolg-artikel van gemaakt, doch aan
gezien dit blad nu eenmaal geen speciaal
vakblad is, en men niet altijd over plaats
ruimte kan beschikken, hetgeen voor vervolg
artikelen zeer belemmerend is, leek het mij
beter een minder langdradig overzicht te
produceeren. Dat had ook de heer v. V., die
toch in de journalistiek werkzaam is, moeten
begrijpen. Het had dan de weg geweest om
mij persoonlijk om verdere inlichtingen te
vragen, welke ik dan zeer zeker aan den heer
v.V. had verstrekt.
Hoewel het ook in dit epistel niet in mijn
bedoeling ligt om te ingewikkeld te worden
met samengestelde intrest c.a.. ben ik thans
genoodzaakt op deze wijze enkele kolommen
te vullen.
Zeer juist merkt de heer v.V. op. dat ik in
het bedoelde artikel een reserve maakte.
Waarom Omdat mij nog niet gebleken is
in hoeverre de Rohyp aan haar verplichtin
gen heeft voldaan of zal kunnen voldoen.
Dit houdt geen verband met het principe,
doch met de interne organisatie en bedrijfs-
politiek van de betrokken onderneming. Juist
daarom sprak ik den wensch uit, dat dit
soort ondernemingen onder contróle der Ver
zekeringskamer zou worden gesteld. Tot zoo
ver om uit te laten komen, dat ik geenszins
een met name genoemde instelling zou heb
ben aanbevolen. En nu ter zake.
1. De heer v. Vegten weet schijnbaar nog
niet van het bestaan van dergelijke onderne
mingen af. Dat is te betreuren, want nu kon
hij ook niet weten, dat in Engeland reeds in
1781 een bouwspaarkas werd opgericht; Daar
waren in 1928 reeds 1035 van deze kassen
met l'/i milliocn spaarders en Amerika 13.000
bouwspaarkassen met 12 millioen spaarders
en 5000 millioen gld. aan uitgezette hypothe
ken. In deze landen woont dan ook ongeveer
85 der bevolking in een eigen huis.
Wat Duitschland betreftin Mei 1931 tel
den b.v. de 19 oudste maatschappijen (er zijn
er ruim 300)
aantal leden 229.147
aantal verleende hypotheken 23.048
totaal bedrag der gevraagde
hypoth. R M. 2.482.016.000.—
totaal bedrag der verleende
hypoth. R.M. 300.345.000.—
Waaruit blijkt, dat er wel eenige „liefheb
berij" voor is.
2. Wanneer meer gespaard wordt dan het
voorgeschreven minimum, vervroegt men,
door dat meer spaardagen vormt, de toeken
ning. Ik deelde mede. dat bij toekenning in
het 2e contract-jaar 5% van de leening moest
worden gestort in het reservefonds, In mUn
«reval dus f 200.Ik schreef nimmer daar
bij, dat dit juist „een BEZWAAR" zou zijn,
heer van Vegten, „waar U niets van geloof
de." Hier is Uw fantasie waarschijnlijk te
sterk geweest. Het was slechts mijn bedoe
ling aan te stippen, dat men op deze storting
in het reserve-fonds geenerlei recht meer
heeft. Ontegenzeggelijk verhoogt dit bedrag
in zoo'n geval den crediet-prijs.
3. Het woord „onopzegbaar" heeft dezelf
de beteekenis. die het altijd heeft gehad, nJ.
niet opzegbaar. Hier wil het zeggen „Van de
zijde der Rohyp zal niet kunnen worden op
gezegd", welke bepaling opgenomen wordt
in de hypoth.-akte.
De leening wordt direct opeischbaar, wan
neer
a. een maandelijksche aflossing geheel of
te minste 3 mnd. achterstallig is
b. wanneer het onderpand niet of niet
voldoende tegen brandschade Is verzekerd bij
een door de directie der Rohyp goedgekeurde
maatschappij of dat de premie dezer verze
kering niet behoorlijk wordt voldaan
c. wanneer de deelnemer ln staat van
faillissement wordt verklaard, surseance van
betaling vraagt of onder curateele wordt ge
steld
d. op het onderpand wettelijk beslag wordt
gelegd
e. de rechtsgeldigheid of de rang der hy
potheek wordt bestreden.
4. Het beschikkingsrecht over het crediet.
Van het bedrag der leening kan de deel
nemer een woning koopen, bouwen, verbou
wen op de wijze, zooals hij dat wenscht. Hij
kan er ook een bestaande hypotheek mee af
lossen. De deelnemer is zelf eigenaar en het
huis of anderzins staat op zijn naam.
5. Het in zee gaan van den heer v.Vcgten.
Na twee jaar sparen heeft hij ongeveer
f 200.Is hij nu niet meer in staat te beta
len, dan zegt hij de overeenkomst op. Dan
ontvangt hij de gespaarde bedragen terug op
het tijdstip, waarop hij voor toekenning der
door hem gevraagde leening, in aanmerking
zou zijn gekomen, wanneer hij regelmatig
had doorbetaald.
6. Het geval,, dat men niet meer aan zijn
aflossing kan voldoen.
Zooals reeds bij no. 3 gezezgd wordt de lee
ning dan direct opeischbaar. De aflossing be
draagt, zooals U weet voor een leening van
f 4.000— f 20.per maand of wel ongeveer
f 4.50 per week.
Bij ziekte, werkloosheid zal men toch zeker
ook zijn huur moeten betalen En hoe dacht
U dat het bij een gewone hypotheek zou zijn''
Daar gelden toch dezelfde bepalingen
7. De eigenaar van een „half" huis.
Hier moet ik teruggaan tot de elementaire
begrippen van hypothecair crediet. De aard
van dat crediet brengt mede, dat er voor een
dusdanige leening een aanwijsbaar onder
pand moet zijn in den vorm van een onroe
rend goed of schip. Wij hebben hier twee ge
scheiden begrippen, n.1.
a. Volgens de Wet is het door U gekochte
onroerend goed uw eigendom (te meer indien
het ten volle betaald ls.)
b. Op dien eigendom sloot U een leening.
U kunt dus altijd eigenaar zijn van een heel
huis, met daarop een hypothecaire schuld,
welke voor de helft is afgelost.
Wanneer Jaap en Tijs echter tezamen een
huis koopen, dan kan b.v. Tijs zeggen, ik ben
eigenaar van een „half" huis.
Gewoonlijk zegt men dan echter dat men
een half aandeel in dat huis heeft.
8. de onvergeeflijke flater mijnerzijds,
zooals de heer v. Vegten die noemt.
De grootste flater is echter door hem zelf
begaan, daar hij niet verder gelezen heeft.
Hij becritiseert hier één alinea, terwijl hij de
daarop aansluitende zinsneden over het
hoofd ziet. Ik schreef woordelijk „Wanneer
op het tijdstip der toekenning eens een ge
wone hypotheek was genomen van f 4.000.-
tegen 5%, dan zou aan rente zijn betaald
16.36 x f 200.- is f 3.272.-.
Wanneer geen rekening wordt gehouden
met de rente van eigen kapitaal volgt hieruit
een voordeel van f 2.820.03. Deze vergelijking
is niet juist te noemen, hetgeen ook blijkt uit
de door den heer d. J. verkregen uitkomst."
Ik liet dus wel degelijk uitkomen, dat deze
vergelijking niet de Juiste is. Ik weet niet
hoever de algebraïsche kennis van den heer
v.V. strekt, doch wanneer ik hem van dienst
kan zijn met de juiste vergelijking kan hij
die gerust ter inzage krijgen en narekenen,
zooals ik dat heb gedaan. Dus met behulp
van samengestelde interest.
Het heeft op deze* plaats echter geen zin
dit aan te toonen, daar het meerendeel der
lezers er totaal niets aan heeft.
De bedoeling was echter deze.
Iemand die per jaar f 200.— rente betaalt,
dus per week ong. f 4.— en dus niet aflost,
heeft na 16.36 jaar f 3.272.— rente betaald,
doch nog zijn volle schuld van f 4.000.- te
betalen.
Wanneer hij wel aflost wordt het weke
lijksche bedrag (of het nu rente is of aflos
sing) de eerste jaren, aanmerkelijk hoogei
Bij de door mij bedoelde onderneming lost
'men per maand f 20.— af of ong. f 4.50 per
