DOÜWE EGBERTS
PAARSMERK
DE WACO
hijhharSé;#
hte&a TXfoAXj^£raAj p
Va*. 10 Ge*/; yen
03u8 tuXunouojioC j
Z cUd&dhi 7vaanaC?l
50 et. p.'/jp
20 ct. por on»
I0ct.p.'/3on<
ECHTE FRIESCHE HEEREN-BAAI
VERSCHAFT U WOLKEN VAN GENOT
DE AARDAPPELEN - MISéRE.
De toestemming om handel in aardappelen
(consumptie) te drijven wordt door 3 land
bouwkundige Ingenieurs, 2 landbouwers,
waarbij als adviseurs optreden een Binnen-
landsche handelaar in aardappelen en een
exporteur in aardappelen, geregeld, en hier
mede de Nederlandsche aardappelenhandel.
En hoe is deze nu de eerste 2 maanden ver-
loopen. Iedere week nieuwe bepalingen van
heffing, zoodat de handelaren de kluts kwijt
laakten, en zelf niet wisten wat er iedere
week gebeuren zou. De genoemde ingenieurs,
mogen bekwame Landbouwkundigen zijn,
maar hebben geen verstand van de binnen-
landsche handel, en van wat er door de be
volking gevraagd wordt. Op elke HL. (70 Kg.)
komt tegenwoordig 1.22'/; tot 1.40 crisisgel-
den, en zijn de aardappelen goedkooper, dan
de crisis-lasten. Duizenden Hl.'s aardappelen
gaan naar België, voor f 1.- per 100 Kg., waar
deze worden doorgezonden naar Marokko en
omstreken. Onze Hollandsche exporteurs en
werklieden, ook kistenfabrieken, Stoomvaart
Maatschappijen, verdienen hier dus niets aan,
zoodat onze export zich verplaatst heeft naar
Antwerpen. Dit was toch niet de opzet van de
Nederlandsche Regeering. Geruchten gaan,
dat de Aardappelen Centrale al vele finanti-
eele moeilijkheden heeft, o.a. teveel gestorte
gelden zijn niet los te krijgen. Handelaren,
die 10 dagen crediet van genoemde Centrale
hadden, voor van de boeren gekochte aard
appelen, namen een maand crediet, zelfs wist
men niet hoeveel deze handelaren moesten
betalen voor hun gelaadden aardappelen.
Boeren wachten op uitbetaling, controleurs
waren 5 weken in dienst en hadden slechts 1
week salaris ontvangen. Gelukkig heeft de
Minister ingegrepen en moet er verantwoor
ding gedaan worden door de monopoliehou
ders aan de Crisis accountants dienst. Wel
licht kan men te weten komen hoeveel cri-
sisgelden voor aardappelen in SeptOct. to
taal zijn binnengekomen en wat er aan on
kosten is afgegaan. Bedenk dat dan de land
bouwers tot andere gedachten zullen komen.
1 November moeten de verbouwers van aard
appelen hun pachten betalen en er zijn er
velen, die nog geen aardappel verkocht heb
ben. Wanneer de Centrale nu goed werk ver
richt, moet zij maar 50% voorschot geven aan
de Landbouwers die hun aardappelen willen
overdoen aan de Centrale. Tot heden ligt de
handel in het land dood in de steden is er
weinig omzet. De crisisgelden op de aardap
pelen zijn te hoog opgevoerd door de heeren
in Den Haag, denkende het gaat net zoo goed
als de boter, belasting met f 1.per 100 Kg.
Aardappelen is een massaproduct en een
volksvoedsel. Hoe het a.s. winter moet gaan,
wanneer het eens eenige weken vriezen wil.
en de voorraad in de steden zal niet te groot
zijn, doordat er elke week nieuwe bepalingen
komen, en de handel tot heden al met groote
verliezen gewerkt heeft
De smokkelhandel in aardappelen gaat ge
regeld door, om aan een auto van 2000 Kg.
f 40.- te verdienen is in dezen tijd erg be
geerlijk. Een leger van ambtenaren loopen
rond, maar toch is dat leger nog te klein.
Wanneer het 70 ct. per 70 Kg. belasting was
gebleven, zonder de groote rompslomp van
ambtenaren, had er meer in de crisiskas ge
komen.
BOTSING TUSSCHEN DOKTERSAUTO EN
VRACHTAUTO.
Disdagmiddag kwam de auto van dr. Roel-
vink te Steenbergen in botsing met een zwaar
beladen vrachtauto. Mevr. de wed. Roelvink
werd zeer zwaar gewond en moest per bran
card naar haar woning worden vervoerd. Dr.
Roelvink bekwam geen letsel, doch zijn auto
werd zwaar beschadigd.
VOORTZETTING OF NIET DER INPOLDE
RINGSWERKZAAMHEDEN.
De Kamerleden verdeeld. Wat heeft
voorrang de Z.W. of de N.O. pol
der
Volgens het V.V. bepleitten een aantal le
den de voortzetting der inpoldering ook in
de huidige omstandigheden, met het oog op
de behoefte bij jonge boeren aan voor cultuur
geschikten grond en vooral met het oog op
de werkverruiming, die er het gevolg van zal
zijn.
Andere leden zouden zich niet bereid kun
nen verklaren aan voortzetting der inpolde
ringswerkzaamheden medewerking te verlee-
nen, indien zou worden vastgehouden aan de
tempori-seeringsplannen ten aanzien van de
wegen-verbetering.
Eenige leden waren van oordeel, dat, moch
ten de werkzaamheden inzake de inpoldering
voortgang vinden, inpoldering van den Z.W.
polder de voorkeur verdient boven die van
den N.O. polder, aangezien in het aangelegen
land van Noord-Holland meer behoefte aan
cultuurgrond bestaat dan aan den Frieschen
of Gelderschen wal. Andere leden konden zich
hiermede niet vereenigen. Zij. wezen op de
voorbereidende werkzaamheden, welke ten
aanzien van den N.O. polder reeds zijn uitge
voerd. Het zou naar het oordeel dezer leden
slechts tot vertraging der inpoldering kunnen
leiden.
Tegenover die leden, die op spoed bij de
verdere inpolderingen aandrongen, merkten
eenige leden op. dat naar hun meening het
geld beter besteed kon worden door het be
vorderen van kolonisatie op de bouwgronden
in de N.O. provincies.
Eenige leden hadden bezwaren tegen de
groote bedragen, welke nog steeds voor proef
nemingen in deWieringermeer worden uitge
trokken. Verscheidene leden verklaarden zich
tegenstanders van Staatsexplotatie der gron
den. Andere leden waren van oordeel, dat ge
zien de tegenwoordige economische verhou
dingen, Staatsexploitatie de meest gewensch-
te vorm van exploitatie is.
Aan het verslag is toegevoegd een nota van
den heer Van der Waerden, waarin het vraag
stuk van de uitgifte en van de beheersvorm
nader wordt uiteengezet.
ROTTERDAMS OUDSTE INWONER.
Honderd en drie jaar geworden.
De heer L. Ouwenbroek, sedert eenige ja
ren de oudste Rotterdammer, is Woensdag 103
jaren oud geworden. Opa Ouwenbroek rookt
nog dagelijks zijn sigaar en maakt zijn wan
deling.
ARBEIDSGEMEENSCHAP
VOOR WERKLOOZEN OPGERICHT.
Een aantal werkloozen te Rotterdam, heeft
opgericht de Eerste Nederlandsche Arbeids
gemeenschap, die bedoelt door particulier
initiatief de overheid te helpen bij de bestrij
ding der werkloosheid.
Het nieuwe lichaam heeft een centrale za
kenbeurs geopend in het gebouw van den
Volksbond tegen Drankmisbruik, waar werk
loozen en zakenlieden tot elkaar zullen wor
den gebracht.
Overigens moet menzich nog beraden op
de wijze waarop' deze arbeidsgemeenschap zal
werken.
In het comité van oprichting zitten eenige
intellectueele werkloozen en dezen verwach
ten dat degenen die zich aanmelden niet al
leen wenschen maar ook ideeën inzake werk
verruiming zullen meebrengen.
ONRECHTMATIG STEUN GETROKKEN.
Een 29-jarige schilder te Rotterdam is aan
gehouden, daar hij maandenlang onrechtma
tig steungelden had opgestreken. Thans is
aan het lichtgekomen dat de man al dien tijd
niet werkloos was geweest.
DIEFSTALLEN OP DE VEEMARKT.
Woensdag hebben dieven op de Veemarkt
te Rotterdam hun slag geslagen. Een veekoop
man uit Montfoort deed aangifte dat zijn
portefeuille met inhoud van 3000 op onver
klaarbare wijze is zoek geraakt en daar deze
tot nu toe niet als gevonden is aangegeven,
rijst het vermoeden dat het hier diefstal be
treft.
Bovendien is een os op spoorlooze wijze
verdwenen. Het dier was eigendom van een
landbouwer uit Klaaswaal.
Een slager uit de Nieuwe Boezemstraat mis
te ten slotte twee schapen, die hij naar het
abattoir had doen vervoeren.
DAME EN HAAR ZOONTJE BIJ VREELAND
VERDRONKEN.
Auto in het Merwede-kanaal
gereden.
Woensdagmiddag omstreeks half drie is bij
het station Vreeland een auto komende uit
Den Haag in het Merwede-kanaal gereden.
Een dame en haar zoontje van negen jaar
zijn verdronken.
Omtrent het ongeluk wordt nader gemeld
dat de auto behoort aan een Haagsche ver-
huuronderneming en werd bestuurd door een
jongen chauffeur, hij was achttien jaar. In
de auto zaten vier personen, n.1. de ongeveer
60-jarige mevrouw Muller, echtgenoote van
een gepensionneerd arts uit Ncderlandsch-
Indië en thans woonachtig te Den Haag
voorts een schoondochter van mevr. Muller
en haar twee jonge kinderen, een jongen van
negen en een meisje van acht jaar. Zij waren
op weg naar Laren.
Bij het station Vreeland is een brug over
het kanaal. Aan de Oostzijde van die brug
ligt, links omgaande de weg naar het dorp
Vreeland. Men moet dan slechts een klein
eindje het kanaal volgen en daarna rechts
afslaan. De chauffeur, die ter plaatse onbe
kend was, had dat niet gedaan hij reed recht
door langs het kanaal over een weg die voor
het verkeer eigenlijk niet geschikt is en die
daar dan ook door „Waterstaat", zooals een
bord aanwijst, is afgesloten (dus niet door
een feitelijke sluiting). De chauffeur had dit
niet gezien en was door gereden, tot hij be
merkte, dat de weg zoo slecht werd, dat het
niet de goede kon zijn. Hij keerde om, reed
nog een eind terug, en schijnt daarna op den
glibberigen dijk de macht over het stuur te
zijn kwijt geraakt. De auto schoot in het ka
naal en dompte onder.
De chauffeur, de oude dame on het meisje
konden spoedig worden bevrijd zij waren
er in geslaagd een portier te openen, en er
uit te kruipen. De bruggewachter en anderen,
die ter plaatse waren, hielpen de drenkelin
gen, die er, ondanks de koude, goed waren
afgekomen.
De burgemeester, de politie en de arts van
Baambrugge de gemeente waaronder het
ongeluk gebeurde waren spoedig ter plaat
se en hielpen de drenkelingen.
Men poogde ook de tweede dame de
moeder van de kinderen te redden. Zij was
gedeeltelijk uit den wagen gekropen, doch
schijnt zichzelve niet dadelijk geheel te heb
ben kunnen bevrijden.
Vrij spoedig is zij opgehaald, maar zij bleek
reeds te zijn overleden, hoewel geruimen tijd
kunstmatige ademhaling is toegepast.
Het tweede kind, de jongen van negen jaar,
is pas gevonden, toen de auto in den loop
van den middag was opgehaald. Het kind
was in den wagen en had blijkbaar den uit
gang niet kunnen vinden. De jongen moet
zeer goed hebben kunnen zwemmen. De an
deren konden niet zwemmen.
Nader meldt men nog, dat de echtgenoot
van den verongelukte dame in Indië verblijft.
De burgemeester van Baambrugge heeft hem
telegrafisch van het droeve gebeuren op de
hoogte gesteld.
GEEN LIEFHEBBERS.
In Boskoop zouden ontwikkelings
cursussen voor werkloozen worden ge
organiseerd, indien er tenminste 25
deelnemers waren. Er zijn slechts
11 gegadigden.
Reeds 9500 koeien in één week.
De eerste stap der crisisrund
vee-centrale.
Er komen nu eenige cijfers los ten
aanzien van de rundvec-opkooperij
door de crisiscentrale in de afgeloopen
week.
In tegenstelling met de aanvanke
lijke vrees, dat er niet genoeg vee ter
opruiming zou worden aangeboden,
werd er méér geoffreerd, dan practisch
kon worden overgenomen
In totaal zijn ongeveer 9500 beesten
door de Crisisrundvee-centrale overge
nomen, waarmede naar schatting een
bedrag van één a één en een kwart
millioen gulden mee gemoeid zal zijn
geweest. Hoeveel van die dieren zijn
vernietigd en hoeveel in het blik en in
de vrieshuizen zullen belanden, is niet
bekend.
Wekelijks duizenden kilogrammen
Duitsche margarine gesmokkeld.
De margarinesmokkelarij aan de
Limburgsch-Duitsche grens beleeft
thans een bloeitijdperk. De boter-smok
kelarij, die reeds sinds het in werking
treden van de Crislszuivelwet aan de
Limburgsch-Duitsche grens bedreven
wordt, is thans door een nieuwen maat
regel van Duitsche zijde opnieuw tot
bloei gekomen. Vooral de groote smok
keiaars verdienen thans kapitalen.
Geen wonder dus, dat de smokkelarij
van Duitsche «margarine hoe langer
hoe meer in het groot gedreven wordt,
dat de smokkelaars in de Limburg-
Duitsche grensstreek steeds meer tot
samenwerken overgaan en er thans
niet geheel zonder reden in de smok-
kelwereld van een „boter-centrale"
gesproken wordt.
De Duitsche regeering, die thans al
het mogelijke doet om eigen handel en
industrie te bevorderen, heeft voor den
margarine-uitvoer een premie vastge
steld, waardoor de hooge belasting van
de margarine-fabrikatie op uit te voe
len partijen geheel komt te vervallen.
Hierdoor kunnen de smokkelaars
margarine koopen voor ongeveer 30
ct. per K.G., terwijl zij er bij de hande
laren in ons land graag 70 ct. voor
krijgen.
Deze abnormale winst, de armoede
der grensbewoners en het in smokke-
laarsoogen geringe risico, dat zijn de
drie factoren die oorzaak zijn, dat
thans vrijwel het geheele smokkelwe-
zen van de Limburg,-Duitsche grens
streek zich met allen ijver toelegt op
het ons land binnenbrengen van Duit
sche margarine.
De algemeene opinie in de grens
streek is, dat het thans voor de grens
politie onmogelijk is dezen frauduleu-
zen handel afdoende te bestrijden. Het
is waar, dat er in de laatste dagen
verschillende vrachtauto's margarine
zijn aangehouden -- we maakten daai
reeds melding van maar dat was
voor het grootste gedeelte aan toeval
of een verraad te danken.
Het kleine commiezencorps kan deze
omvangrijke smokkelarij niet afdoen
de bestrijden. En de assistentie, die
rijks- en gemeente-politie geregeld ver
Iconen, is te gering, om van afdoende
bewaking van de grensstreek te kun
nen spreken.
INGEZONDEN STUKKEN.
Wat sommige menschen denken
Weet U en heeft U al eens, gedacht,
dat het deze winter voor groote gezin
nen nog moeilijker zal zijn, dan de
winter te voren De kleeren, die in
betere tijden gekocht zijn, zijn nu veel
al versleten en dunner geworden, dus
is er te kort en van nieuw koopen kan
geen sprake zijn en ik zou bijna zeg
gen, al moge 't vreemd klinken, dal
hoeft ook niet.
\Y;at dan wel noodig is
Dat degenen, die wél nieuw koopen.
goed nazien of er bij 't goeu, dal nu
niet meer wordt gebruikt, nog wat
bruikbaars is. Ik wed, dat uit Uw oude
w intermantel, die op de naden erg is
gesleten, nog, een stevige mantel voor
een twaalfjarig meisje kan worden ge
maakt, wellicht met een muts erbij
vair Uw man's jas een dito jongensjas,
on wat kan uit de goede stukken van
die twee jurken van Uw jongste doch
tertje nog niet een alleraardigst kleu-
terjurkje van borststuk van dat
zoo deerlijk versleten baaienhomd kan
werkelijk nog 'n warm baby-flanelle'je
uit Uw verbleekte onderjurk een kin
derhemd. Als U eenigszins tijd heeft
maakt U 't zelf en anders doet 't een of
ander jong kennisje voor U, want wie
eenmaal zoo iets gedaan heeft, die zal
volgende ,maal zich gaarne laten vin
den voor dat animeerend werk.
Of is 't niet aardig als van een stel
kousen, waarvan de voeten totaal zijn
versleten en de beenen toch nog zoo
best zijn, een keurig kinderdirectoir-
tje geworden is. Weet U beslist nie
mand te vinden, die 't. naaien kan, dan
zijn er altijd wel verschillende vereeni
gingen, die 't voor U willen doen en
dan die kleeren keurig voor de kinde
ren passend gemaakt in hun kerstpak
ken aan die gezinnen toezenden, waar
zij wc.*en, dat er behoefte aan is.
En heeft U soms kleeren klaar om
weg te geven, maar weet U geen adres
sen, dan willen diezelfde vereenigin-
gen het gaarne in hartelijken dank
van U ontvangen. Maar geef geen goed
dat niet zoo gebruikt kan worden aan
oen moeder van zeven of tien kleine
kinderen, want zij heeft immers toch
geen tijd om dat goed in orde te ma
ken en de allervriendelijkste buren,
die 't voor zoo'n vrouw in orde maken,
zijn zeldzaam*
Weest dus zuinig met, goed bruik
bare lappen van onder- en bovengoed
en ook met uw tijd, dan kunt U Uzelf
en anderen bijna kosteloos een genoe
gen doen en draagt U zoo in de zorgen
mede en verlicht de lasten, die zoo
heel zwaar kunnen drukken. Misschien
weet U geen vereenigingen in de
plaats uwer inwoning
t
autobusdiensten gaan door een groot ge
deelte van Noord Holland.
U krijgt de dienstregeling gratis van de
chauffeurs. Op Wieringen bij de DE HAAN
en TIMMERMAN.
In Anna Paulowna weet ik er één,
n.1. de Vrijzinnig Christelijke Jonge
ren Bond. Elk harer leden persooonlijk
(en als U er geen kent, dan noem ik er
U hier een Bella Vorstman, pastorie
KI. Sluis), wil gaarne Uwe gaven ont
vangen.
Maar ook andere meisjes en vrou-
wen-vereenigingen zullen zich ver
moed ik zéér gaarne van dergelijke
opdrachten kwijten.
L. S. V. -- C. v. B.
Bij Apoth. co Drogist*»
TEXEL.
Door gas bedwelmd.
Aan een groot gevaar ontsnapt
Maandagmiddag heeft zich op de
motorkotter TX 39 een ernstig geval
gasbedweiming voorgedaan. Schipper
P. v.d. Vis en zijn knecht A. Vonk wa
ren gerui;nmn tijd bezig met de motor,
waaraan iets haperde. Ook een broer
van de schpper, J. v.d. Vis, beurtschip
per op ITarlingen hielp een handje
mee. Ze hadden de z.g. „lampen" la
ten branden. Deze werden op de duu'-
gloeiend, waardoor de olie snel ver
dampte. Het gas, dat hierdoor ont
stond, kon door de motorkap niet vol
diende ontsnappen. liet bleef in de
mchinekamcr hangen, met het gevolg,
dat de mannen onwel werden. Ze za-
nog kans de trap op te gaan, doch op
het dek raakten twee hunner het be
wustzijn kwijt. Schipper J. v.d. Vis be
gon hevig te braken, doch was spoe
dig daarop weer vrij goed. Erger waren
de anderen er aan toe. Omstanders
trachtten onmiddellijk hen bij te bren
gen door kunstmatige ademhaling.
Dit gelukte echter niet. Hierop riep
havenmeester Hemelrijk telefonisch
de hulp in van dokter Boswijk, die
spoedig ter plaatse verscheen, en con
stateerde, dat het een zeer ernstig ge
val van gasvergiftiging was. Een zuur
stofapparaat moest er noodzakelijk
aan te pas komen. Dit bleek echter
niet te Den Burg aanwezig, doch te de
Koog. Het duurde gerumen tijd, voor
het te Oudeschild arriveerde.
Met behulp van het apparaat wer
den de mannen toen spoedig bijge
bracht. Ze klaagden echter over hevi
ge pijnen in 't hoofd en het zal ook web
eenige dagen duren., voordat ze de na-
deelige gevolgen van deze gebeurte
nis te boven zijn. Het is dus nogal
goed afgeloopen, doch het was op
het kantje af. Men is wel eenige uren
vergeefs bezig geweest om het bewust
zijn te doen terugkeeren. (Onmiddel
lijk de dokter waarschuwen zou heter
zijn geweest. -- Red.
Uit het geval blijkt intusschen, dat
men niet te voorzichtig kan zijn in met
fciotordampen bezwangerde ruimten.
Het geval verwekte op de haven veel
consternatie. Ook op de andere sche
pen, die nog in de haven lagen. Een
zwager van Van der Vis raakte geheel
overstuur, en verloor ook eenige oogen
blikken zijn bewustzijn. Tex. Crt.
DE COCKSDORP.
De watergolf vreet verder.
Dreigend overstrooming s-
gev^aar.
Nu storm- en regenvlagen wederom
hun „spel" zijn begonnen, heeft de „wa
terwolf" zijn vernielend werk aan de
noordpunt van ons eiland weer met
kracht ter hand genomen. Tijdens het
laatste stormachtige weer hebben
strand en duinen weer eenige „veeren"
moeten laten. Op het meest bedreigde
punt ten Oosten van het Eierlandsche
Huis kan men niet meer langs de
voet der duinen loopen, ook bij laag
water niet. Ilier valt de afgebrokkelde
kust bijna loodrecht in zee.
Nu het wel zoo goed als zeker is,
dat hier deze winter een doorbraak
moet plaats hebben, heeft de eigenaar
van het Eierlandsche Huis, de lage
cluintjes, die zich op het land bevin
den, onderling door dijkjes doen ver
binden, waardoor een gedeelte van de
landerijen, bchoorende bij deze hofste
de, althans voor onmiddellijke over
strooming worden behoed.
Texelsche Crt.
GEMEENTE WIERINGEN.
Roodvonk. Een zoontje van den Heer
D. Tijsen Wzn. te Den Oever is lijden
de aan roodvonk.
Vereenigingsgebouw. Naar wij ver
nemen zal de Afd. Wieringen van de
S. D. A. P. alhier thans overgaan tot
de oprichting van ecu vereen iging.sge-
bouw aan den betonweg nabij Hippo-
lytushoef.
Mond- en Klauwzeer. Nieuwe geval
len van mond- en klauwzeer zijn ge
constateerd onder het vee van de hee
ren J. Kooy Gzn., \V ester land, N. Bak
ker, Gemeenelandsweg, F. Lont Ge-
meenelandsweg, Jac. Lont Dz., Stroe,
P. Hellingman, Hofstraat, M. Ileyblok,
Akkerweg en bij den Heer D. Pijper aan
den Den Oeverschen weg in den Wie-
ringermeerpolder.
WIERINGER SCHAAKCLUB.
Competitiewedstrijd. Gesp. partijen 31 Oct.
(WIT)
(ZWART)
B. G. Zanstra
J. Bosker Ozn.
1—0
J. Bosker Ozn.
B. G. Zanstra
S—'/f
C. C. Bakker
J. Bosker Ozn.
1—0
J. Bosker Ozn.
C. C. Bakker
1—0
M. Oden
J. Navis
0—1
J. de Ruiter
B. G. Zanstra
1—0
S. K. Minnes
C. C. Bakker
0—1
J. Brands
Th. J. van Vegten
1—0
Th. J. v. Vegten
J. Brands
0—1
H. Timm
J. Navis
0—1
M. Oden
J. Brands
0—1
J. Brands
M. Oden
1—0
J. Navis
H. Timm
0—1
B. G. Zanstra
Th. J. van Vegten
1—0
Th. J. v. Vegten
B. G. Zanstra
0—1
J. Brands
J. Navis
1—0
H. Timm
J. de- Ruiter
0—1
Th. J. v. Vegten
J. Navis
0—1
S. K. Minnes
B. G. Zanstra
1—0
Niet gespeeld Dr. J. Beeker, D. Dokter, G.
Steging, N. F. Stolk, H. Wilms en F. Koop-
mans.
De stand is als volgt:
gesp. gew. rem. verl. pnt.
B. G. Zanstra
11
8
1
2
8".*
J. de Ruiter
8
8
0
0
8
J. Brands
10
6
0
4
6
J. Navis
13
6
0
7
6
C. C. Bakker
7
5
0
2
5
S. K. Minnes
8
5
0
3
5
H. Timm
9
5
0
4
5
J. Bosker Ozn.
4
1
1
2
l'/i
Dr. J. Beeker
2
1
0
1
1
D. Dokter
2
1
0
1
1
N. F. Stolk
2
1
0
1
1
F. Koopmans
1
0
0
1
0
G. Steging
1
0
0
1
0
Th. J. v. Vegten
8
0
0
8
0
M. Oden
10
0
0
10
0
H. Wilms
De leden worden er op gewezen, dat ingaan
de Dinsdagavond 7 November a.s. de club
avonden zullen worden gehouden in de hal
van de nieuwe bioscoop van den heer M. de
Haan.
GEMEENTE ZIJPE.
AUTO GEKANTELD.
Maandag is op den Rijksweg langs het
N.H. kanaal onder Burgervlotbrug een auto,
bestuurd door een bollenkweeker uit Lisse en
rijdende in de richting Den Helder, geslipt.
De wagen kwam met de wielen omhoog op
de naast den weg liggende stortgronden te
recht.
Wonder boven wonder bekwamen de inzit
tenden geen letsel. De kap van den auto werd
belangrijk beschadigd.
BOOMVEREERING EN SPIJKERS.
M. D. Teenstra schreef in zijn in 1643
verschenen boek „Volksverhalen en
Legenden"
Te IJde, een gehucht in Drente, na
bij De Punt, woont een hoefsmid, alias
wonderdokter, met name Willem Jan
Smit, die iederen Vrijdag in Jelis' kel
der aan de Groote Markt te Groningen
te spreken is en ter genezing van breu
ken spijkers verkoopt. De onnoozele
lijder koopt van dezen slinkschen be
drieger drie latspijkers en slaat ze bij
na horizontaal in een dikken wilge
boom zoodra de koppen der spijkers
door de bast van den wilg overgroeid
en onder de schors verborgen zijn -- zoo
zegt baas Smit -- is de breuk genezen,
hetwelk vooral het geval zal zijn, als
hij zelf de spijkers in den boom slaat,
terwijl hij, na ,met ontblooten hoofde
eerbiedig, voci' den boom te hebben ge
bogen, onder allerlei gezichtsverdraai
ingen cenig abracadabra uitspreekt"..
Uit bovenstaande aanhaling blijkt,
dat in de 17e eeuw door een deel der
menschen reeds geen geloof meer werd
gehecht aan dergelijke geneeswijzen,
hoewel ze nog veelvuldig werden toege
past.
De oorsprong van dat spijkerslaan
ligt in het grijs verleden, toen de men
schen dachten, dat de bosschen door
geesten werden bewoond. Het. woud
met zijn reuzenstammen maakte een
diepen indruk op den natuui mensch,
en een zijner eerste beschavingsuitin
gen bestond in boo|mvereerin.g.
Men veronderstelde, dat de boom
werd bewoond door een machtigen
geest, wiens hulp men kon inroepen,
door een spijker of een nagel in den
stam te slaan. Op die wijze dacht men
in aanraknig te komen met den geest.
Zoo heeft er in het aartje van Wee-
nen een spijkerboom gestaan, waarin
iedere leerjongen gedurende zijn leer
jaren een spijker sloeg, om zich geluk
te verzekeren.
In estfalen schijnt het nog voor te
komen, dat men bij diefstal drie nieu
we hoefnagels voor zonsopgang in een
pecreboom slaat, om op die wijze den
dief te dwingen, het gcstoleno terug te
brengen. -£j
De boomvcrecring is later in een
beeldendienst overgegaan. Houten aU
godsbeelden kwamen in de plaats van
de spijkerboomen. In Afrika zijn zul
ke afgodsbeelden nog hier en daar on
der de negerstammen meestal zijn
ze van onderen tot boven vol gedre
ven met spijkers. In vele volkenkun
dige musea kan men zulke spijker-
beelden aantreffen.
Evenals de heidenen aanraking zocli
ten met de machtige geesten, door spij
kers in hoornen of heelden te slaan,
hebben de Ilindenburgverecrdcrs in
Duitschland als het ware contact ge
zocht met den grooten veldheer, toen
zij in den wereldoorlog een 10 M. hoog
beeld van hem liet oprichten op den
Koningplatz te Berlijn en de gelegen
heid openstelden er tegen een kleine
gift een spijker in te slaan.
Reeds op den eersten dag werden er
20.000 in getimmerd en weldra was het
houten beeld zoo bespijkerd, dat men
kon sprekeu van den „IJzeren Hinden
burg."
