IIPP NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
VRIJDAG l© MAART 1934
No. 22
WIERINOEN ,^,1 OMSTREKEN
Als men
U zegt,
OM HET GOUD.
Bertels'
Opfokvoeder
25c JAARGANG
wWIERINGER COURANT
VERSCHIJNT EI.KEN
DINSDAG en VRIJDAG
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden 1.
UITGEVER
GORN. J. BOSKER WIE RINGEN.
BUREAU
Hippolytushoef Wieringen
Telel. Intercomm. No. 19.
ADVERTENTIëN
Van 1 5 regels f 0.50
Iedere regel meer f 0.10.
dat iets „even goed"
is als Aspirin.v ter»
wijl het geen Aspirin
is - stel U daar niet
mee tevreden 1 Alleen
de echte Aspirin met
Bayer-kruis en met
den oranje band helpt
U zeker, zonder ge
vaar voor hart, maag
en nieren!
UiUlulttnd »«r-
krllibiar in da
oranjaband-
nuialaa van 20
Het Joodsche Leer- en Werkdorp
in de Wieringermeer.
Constructieve arbeid voor de
emigranten
In een gehouden persconferentie heb
ben mr. dr. G. v.d. Bergh, voorzitter der
Stichting Joodsche Arbeid" en dr. H.
Lubinsky, die als leider van het in den
Wieringermeerpolder in het leven te
roepen leer- en werkdorp voor jonge
Joodsche emigranten uit Duitsch-
land, waarover reeds het een en ander
werd gepield, nadere mededeelingen
omtrent doel en opzet der stichting
verstrekt.
Zoowel voor de jongeren, die al ge
ëmigreerd zijn, als voor hen die nog in
Duitschland vertoeven, maar zich
daar elke kans op een menschwaardig
bestaan ontnomen zien, wil men de
gelegenheid scheppen ojm een opleiding
te krijgen, waardoor zij straks, elders
in de wereid, in land- en tuinbouw of
in eenig handwerk een levensmogelijk
heid zullen krijgen hetzelfde geldt
voor degenen, die na hun schooljaren
in Duitschland tengevolge der daar
tegen de Joden getroffen maatregelen
tot het droeve lot van paupers gedoemd
zouden zijn. Uit den aard der zaak zal
men in tal van landen een soortgelijke
taak op zich moeten nemen en ten
deele is dit reeds geschied, b.v. in Po
len, Tsjecho-Slowakije, Frankrijk, Bel
gië, Zwitserland enz.
Nederland is echter het eerste land,
waar dank zij door de stichting natuur
lijk buitengewoon op prijs gestelde me
dewerking van de Regeering en andere
autoriteiten met name vooral ook
van de Directie der Wieringermeer --
zulk een constructieve arbeid onder-
no.men zal worden.
Onze Regeering heeft voor hei bij
Nieuwe Sluis gelegen leer- en werk
dorp plm. 65 ha grond ter beschikking
gesteld, alsook eenige eenvoudige
maar goedgebouwde barakken en een
groote schuur. Daar worden de jonge
lui tot landbouwer, tuinder, bouwvak
arbeider, meubelmaker of smid opge
leid, om na verloop van 2 jaar 'n nieuw
bestaan te zoeken in landen als Pale
stina, Zuid-Amerika en Australië,
waar zulke krachten plaatsing zullen
kunnen vinden. De opleiding, zal, in
dien mogelijk, veelzijdig zijn, niet zoo
gespecialiseerd, zooals voor Europee-
sche industrie-arbeiders doelmatig: zou
zijn.
De leiding is van plan, in den loop
van de volgende twee maanden, onge
veer 110 personen op te nemen, die ge
lijkelijk over den landbouw en tuin
bouw eenerzijds en over de industrie
vakken anderzijds, verdeeld zullen
worden. Vermoedelijk zal ongeveer
een derde gedeelte van deze jongelui
uit de Joodsche vluchtelingen hier te
lande gekozen worden, die zoodoende
eindelijk weer tot productieven arbeid
komen, terwijl men de rest uit Duitsch
land zal opnemen. Verder ligt het in de
bedoeling der leiding het aantal deel
nemers in den loop van het jaar uit te
breiden tot 150, later zelfs tot 300.
Als leerkrachten worden voor het
meerendeel Hollanders gebruikt. Taal
onderwijs wordt naar keuze in He-
breeuwsch, Engelsch of Spaansch ge
geven, m.a.w. de talen der landen,
waarheen de emigratie na den oplei-
dingstijd zal plaats vinden. Ook geeste
lijk zullen d© a.s. pioniers op de landen
waar zij een blijvende nieuwe toe
komst hopen te vinden en waarvoor
vooral Palestina in aanmerking zal ko
men. worden ingesteld.
De onderneming, berust financieel
op samenwerking van Duitsche, Hol-
landsche en Engelsche-Amerikaansche
Joodsche krachten. De jongelui, die uit
Duitschland komen, moeten zelf een
maandelijsche bijdrage in de kosten
van gemiddeld f 30-f 35 betalen. De
vluchtelingen uit Holland, die reeds
door het comité tot nu toe weliswaar
niet productief werden onderhouden,
zullen verder op dezelfde wijze onder
houden worden, eenige studenten zul
len misschien uit de middelen van de
International Student Service een bij
drage voor hun beroepsverandering
ontvangen de vrij hooge kosten voor
den bouw en inrichting van vaste
werkplaatsen (hiervoor dienen voor-
loopig barakken, en een gemeenschaps
huis (met eetzaal, leeszaal enz.) het eer
ste „bouwdoel" van het werkdorp, zijn
grootendeels reeds van Hollandsche
zijde bijeengebracht, bovendien heb
ben de Engelsche en Ajmerikaansche
comité's belangrijke bijdragen voor
de loopende bedrijfskosten toegezegd.
Het werkdorp zal, om elke concur
rentie op de Hollandsche arbeids- en
goederenmarkt te vermijden, het pro
duct van haar arbeid zelf consumee-
ren, dus een soort autarkie vormen.
Vandaar de verdeeling in een afdee-
ling landbouw, tuinbouw en bouwbe
drijf met aanverwante vakken. De
deelnemers verbruiken, wat land- en
tuinbouw opbrengt, zij wonen in de ge
bouwen en maken gebruik van de voor
werpen, die de groep handwerklieden
hun verschaft.
De stichting heeft zich hiertoe ge
heel en al eigener beweging verplicht,
evenals zij, naar wij onlangs ook al
vermeldden, aan de regeering kenbaar
heeft gemaakt, dat na afloop hunner
opleiding de arbeidskrachten niet
hier zullen blijven, doch naar die lan
den zullen emigreeren, waar voor hen
werkgelegenheid zal zijn. Natuurlijk
zal daarbij de Hoogen Comissaris van
den Volkenbond MacDonald, die voor
het Nederlandsche plan uit den aard
der zaak warme sympathie koestert en
FEUILLETON.
(85
Rouquin overviel een huivering. Zijn
tanden beten door de punt der sigaar,
die hij in den mond had.
Om mij te dooden herhaalde
hij met heesche stem.
-- Ja.
Rouquin verschanste zich, om zoo te
zeggen achter zijn tafel, zocht naar 'n
wapen en vond er geen. Hij werd bleek.
Nu lachte de markies. Hij was ook
ongewapend, tenminste het had allen
schijn daarvan. Hij was uiterst kalm
en iemand die op dit oogenblik het
vertrek ware binnengetreden, had het
hem onmogellijk kunnen aanzien,
dat hij zulk een bedreiging had geuit.
Norbert trad een paar passen op Rou
quin toe.
-- Je behoeft niet zoo te ontstellen
zei hij, voor het oogenblik althans heb
je niets te vreezen
En wie zegt je, dat je wartaal
mij doet ontstellen vroeg Rouquin,
het hoofd fier in den nek werpend.
Zonder de vraag te beantwoorden,
hernam Norhert weer even rustig
Ik ben hier gekomen, om je te
dooden, maar vermoorden wil ik .ie
niet
-- Met welken boozen geest ben je
vandaag bezield, mijnheer d'Argental?
Als je wilt schertsen, kies dan een on
derwerp, dat zich beter daartoe leent
Ik scherts niet.
En waarom, als ik vragen mag,
hierin een uitstekend voorbeeld voor
andere regeeringen ziet, in belangrijke
mate zijn bemiddeling hebben te ver-
leenen.
De stichting vleit zich in den per
soon van dr. Lubinsky, die op het ar
beidsveld. dat hem nu wacht, reeds
waardevolle ervaring in Litauen en in
Duitschland heeft verworven, een ge
lukkige keuze te hebben gedaan. Dr. Lu
binsky is zich heel wel bewust van de
ontzaglijk zware taak, die op hem en
degenen, die hij te leiden krijgt, zal
rusten. Maar hij is er van overtuigd,
dat zij zich de hun geboden kansen en
in niet mindere mate de dankbaar aan
vaarde medewerking der Nederland
sche Regeering waardig zullen toonen,
zoowel door hun gedragingen als gas
ten als ook door de wijze waarop zij
met alle energie hun beste krachten
zullen inspannen om met vrucht van
hun opleiding te profiteeren. Een be
tere leerschool, een schoonere gelegen
heid dan hier verschaft wordt om zich
te bekwamen voor nuttigen handen
arbeid, kan hij zich nauwelijks voor
stellen. Want van de wetenschap, dat
,men deel heeft aan het rhythmus van
den opbouwarbeid, die daar in de Wie
ringermeer door Nederland, getrouw
aan de beste Nederlandsche tradities,
wordt verricht, gaat z.i. wel de allerbes
et opvoedende kracht uit.
Voor belangstellenden in de stich
ting zij nog medegedeeld, dat voors
hands het adres van het secretariaat
is 's-Gravenhekje 7, Amsterdam^ C.
wilde je mij dooden
Ik wil niet langer bondgenoot
zijn Ik heb een afschuw van je mis
daden.
Komaan, is dat het geval Wel
nu, ik kan je met de hand op het hart
bekennen, dat ik een dergelijke verkla
ring van je wel heb zien aankomen.
-- Des te beter, dat bespaart -mij tal
van ophelderingen, die mij pijnlijk ge
noeg zouden zijn je te geven.
-- Neen, neen, zoo is het niet ge
meend. Ik vorder integendeel alle mo
gelijke opheldering van je. We moeten
over die heele zaak eens een ernstig
woordje spreken, als je dat goedvindt.
Rouquin nam plaats plaats, wierp
zijn sigaar weg, stak een andere op en
plaatste zijn heide armen op de tafel
i iemand, die voornemens is, aan
dachtig te luisteren naar een min of
meer uitvoerige verklaring. Bij dit al
les verloor hij Norbert niet uit het oog,
maar zag hem integendeel eenigszins
spottend aan.
Volg mijn voorbeeld, markies,
zei hij, stel je op je gemak, dat zal je
goed doen. Onder het rooken gaat het
praten veel gezelliger, vooral als men
een goede sigaar heeft.
Biji het eerste trekje, dat men doet,
is men nog geheel en al op voet van
oorlog, maar dat betert gaandeweg en
voordat men nog aan zijn tweede si
gaar begint,, reikt men elkaar als goe
de vrienden de hand. Probeer het maar
eens.
De markies schudde het hoofd.
Oorlog is dus het parool vroeg
Rouquin altijd nog op onverschilligen
toon.
Ja, het geldt hier het leven van
BINNENLANDSCH NIEUWS.
Tijdens wandeling aangereden en
gedood.
Dinsdag om zeven uur is een 50-ja-
rige dame afkomstig uit Tegelen, die
met eenige andere dames op den
Rijksweg in de richting Venlo wandel
de, ter hoogte van huize „Gusto" door
een onbekende auto- van achteren aan
gereden en vrijwel op slag gedood. De
bestuurder reed door.
In den laten avond heeft rijks- en ge
meentepolitie van Venlo en Tegelen
een onderzoek ingesteld en zij zijn er
in geslaagd de auto, die de aanrijding
veroorzaakt had, te achterhalen en
den chauffeur te arresteeren.
Een goed voorbeeld.
Ter gelegenneid van de opening van
haar filiaal te Arnhem heeft de firma
Huf honderd paar kinderschoenen
aan het Crisis-Comité aldaar geschon
ken.
Onrechtmatige steun.
Vanwege den dienst van Maatschap
pelijk Hulpbetoon Den Haag is aan
gifte gedaan van zeven gevallen van
onrechtmatig steuntrekken. De politie
heeft hiervan proces-verbaal opge
maakt. Sedert September 1933 zijn
in totaal reeds 150 van dergelijke ge
vallen van oplichting van Maatschap
pelijk Hulpbetoon geconstateerd. Meest
al betreft het werkloozen, die steun
genieten en die nalaten verdiensten
van zich zelf of van leden van hun ge
zin op te geven aan den dienst van
Maatschappelijk Hulpbetoon.
De Burgemeester beleediigd d or
een raadslid.
Het gerechtshof te Leeuwarden heeft
uitspraak gedaan in de zaak tegen den
43-jarigen timmerman G. R. te Tijnje,
die als lid van den gemeenteraad van
Opsterland den burgemeester, den
heer J. Bleeker, heeft toegevoegd de
woorden „lafaard de provocateur".
Veertien dagen geleden werd deze
zaak met gesloten deuren behandeld.
De verdachte hoorde toen 2 maanden
gevangenisstraf tegen zich eischen.
Verdachte werd heden veroordeeld
tot 1 maand ggvangenisstraf. Zooal9
bekend, is de heer R. ook lid van de
provinciale staten van Friesland voor
de communistische partij Holland.
Mislukte roofoverval te Vierverlaten.
Gemaskerde man een woning
binnengedrongen.
De heer S. te Vierverlaten (Gron.)
had Zondagavond bezoek gehad. Toen
hij zijn gasten uitgeleide had gedaan
en weer in de woning terugkeerde,
werd hij binnenshuis door een gemas-
kerden man aangehouden.
Natuurlijk schrok de heer S. hevig
hij ontstelde nog meer, toen de man op
zijn vraag, wat hij in de woning te ma
ken had, antwoordde „Ik wil geld
van je hebben".
De heer S. trachtte toen door te loo-
pen naar het achterhuis om een wapen
te pakken, maar hij werd door den in
dringer aangegrepen. Een worsteling
ontstond, waarbij S. zich tenslotte wist
los te rukken. Hij rende naar de woning
van zijn buurman en riep dezen naar
buiten. Gezamenlijk keerden zij terug,
maar de vogel was reeds gevlogen.
Er werd niets vermist, zoodat de in
dringer, waarschijnlijk angstig door
den onverwachten krachtigen tegen
stand, onmiddellijk is gevlucht.
Gomité „Redt Volendam"
Nationaal-katholieke actie tot
behoud van dit typische vis-
schersdorp.
Nu de Zuiderzee bijna twee jaar is
afgesloten voltrekt zich aan de kusten
een tragisch proces de ondergang van
het stoere Zuiderzeevolk. Het bedrijf,
de visscherij en al de aanverwante ar
beidsgelegenheid, is in den ouden vorm
ten doode opgeschreven.
Daardoor wordt ook het visschers-
dorp Volendam bedreigd met algeheele
.ontwrichting. Het is een stervend dorp
geworden. De honderden visscherssche
pen liggen werkloos en vergaan in de
haven. En toch is de visscherij de eeni
ge basis, waarop Voiendam kan blij
ven dat het tot heden was.
Er heeft zich nu een comité ge
vormd, dat onder de leus „Redt Vo
lendam" een actie van Katholiek Neder
land wil ontplooien om in Volendam
een kern van visscherij te behouden.
Er is daartoe een mogelijkheid, wan
neer de -Volendammers worden gehol
pen aan motoren in hun schepen, net
ten en materiaal om zich ook buiten
de afsluitdijk te begeven.
Naast het uitvoerend comité is een
eere-comité gevormd, waarin zitting
één van ons beiden
Neem mij niet kwalijk, markies,
maar je schijnt totaal te zijn vergeten,
wat je mij bij onze eerste ontmoeting
beloofd hebt, je weet wel toen het
laatste stuk van de armzalige overblijf
selen van je vroegere grootheid onder
den hamer werd gebracht. Ik vond je
wanhopig, in de grootste ellende en je
maakte mij ook geen geheim van je
woede en je vertwijfeling.
Je bedoelt natuurlijk, dat ik bij
die gelegenheid beloofde je bondgenoót
te zullen zijn, ik ontken het niet.
Mijn bondgenoot, totdat onze taak
zou zijn volbracht.
-Een taak, die in het duister wordt
uitgevoerd en bloedige offers eischt.
Maar wat hindert je dat Ik ben
het die beveelt en mijn menschen voe
ren de bevelen uit 1 Het is voor jou al
lergemakkelijkst, om nu het air aan te
nemen van een berouwvol zondaar, nu
je te beschikken hebt over een aanzien
lijk vermogen, dat ons evenwel nog
niet geheel en al toebehoort.
Ik heb je de middelen aan de hand
gedaan o.m rijk te worden. Nu is het
te laat om terug te trekken, markies
Je wilde mij dooden, het is heel licht
mogelijk. Jeb bent tevreden gesteld, je
bent rijk, machtig in aanzien, ik hen je
lastig geworden, alles goed en wel,
maar je bent mij volstrekt niet lastig,
ik zie je gaarne in het leven, ik begeer
je dood niet, integendeel, ik zal je le
ven verdedigen, als het noodig is. Je
ziet dus, welk een kolossaal verschil
er tusschen ons beider wenschen be
staat
Ik ben gekomen, om je te dooden
herhaalde de markies opnieuw, om je
te dooden, of door je gedood te wórden!
-- Welnu, het een noch het ander
gebeurt
Wil je dan niet vechten
Hoor eens, markies, antwoordde
Rouquin, stel je niet aan als een kind!
We zijn in twee jaren bondgenooten
geweest in een zaak, welker goede uit
slag thans nabij is. Bega nu, wat ik je
bidden mag, geen domheid Ik heb ge
houden wat ik beloofd heb mij kun
je niets verwijten. Ik heb je verzekerd,
dat ik je een ongehoord fortuin in han
den zou spelen, welnu, dat fortuin be
hoort je toe, als je mij geen hinderpa
len in den weg legt, denk eens bedaard
over alles na Stel je eens voor, al
wat er reeds gedaan is tot bereiking
van ons doel en hoe weinig er nog be
hoeft te worden gedaan.
-- Je zint op een nieuwen moord
Nog eens, wat gaat dat je aan
Je hebt 9lechts je hand uit te strekken,
om de jmhlioenen op te strijken
-- Ik wil sterven door jou, of jij
zult sterven door mij mompelde de
markies.
Man je bent krankzinnig Weet
je nog wel, hoe ik je heb gewaarschuwd
toen ik je in de rue Lafayette Gabrielle
heb aangewezen? Ik zei je bega nooit
de dwaasheid, in ernst op dat kind
verliefd te worden wees voorzichtig!
Thans is die dwaasheid begaan Ja,
bloos maar Je bent tot over de ooren
verliefd geraakt als een jongen van
twintig jaar
De markies bloosde echter niet en
hoorde ternauwernood wat er gezegd
werd. Hij bleef maar bij het bepaalde
denkbeeld, dat hij zich in zijn hoofd
had gehaald.
Maak er goede legsters van
door ze te voederen met
Vraag bij Uw leverancier
Bertels' Oliefabrieken N.V. A'dam
hebben genomen mgr. J. D. J. Aen-
enent, r.k. bisschop van Haarlem,
pastoor J. G. v.d. Welden van Volen
dam, het Tweede Kamerlid Ch. v.d.
Bilt, burgemeester Th. Kolfschoten,
van Edam-Volendam en mr. C. P. M.
Romme.
EEN ONVOORZICHTIG LEERAAR.
Men zal zich herinneren hoe op 9 Januari
een leeraar van de ambachtsschool te Haar
lem bij wijze van oefening een leerling een
buis liet doorzagen, welke buis een kabel van
het lichtnet bleek te bevatten. Voor den poli
tierechter te Haarlem stond deze leeraar te
recht, beschuldigd van beschadiging van een
te algemeenen nutte dienend electriciteits-
werk.
Tijdens zijn verhoor vertelde de leeraar,
dat op de teekeningen van het gebouw die
buis niet aangegeven stond. De directeur van
de school had hem gevraagd eens te kijken
wat er in zat. Toen de leerling aan het zagen
was, sloegen plotseling vlammen uit, het elec-
trisch licht in het gebouw en in het stadsdeel,
waarin het ligt, ging uit. Het bleek dat men
bezig was een hoogspaningskabel van het
gem. electriciteitsbedrijf, waarop een span
ning van 6000 volt staat, door te zagen.
Een technisch ambtenaar van het bedrijf,
als getuige gehoord, verklaarde dat de kabel
in een ijzeren buis was gelegd om gevaar te
voorkomen. Het O.M. achtte het bedrevene
een daad van groote onvoorzichtigheid en roe
keloosheid. Gelukkig is het goed afgeloopen,
maar het gaat niet aan op dergelijke wijze te
experimenteeren. Spr. eischte f 15 boete. De
politierechter veroordeelde den leeraar tot
f 40 boete.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
BANKROOVERS SLAAN HUN SLAG.
Te Arkinson in den Amerikaanschen staat
Kansas zijn bandieten, gewapend met ma
chinegeweren, een bank binnengedrongen,
waar zij ruim 20.000 dollar roofden. De chef
van de politie werd bij het gevecht met de
bandieten gewond. Negen ambtenaren van de
bank, waaronder twee vrouwen werden als
gijzelaars meegenomen, doch zijn later weer
in vrijheid gesteld.
-- Ik wil je dooden antwoordde
hij, maar ik heb je tevens gezegd, dat
ik niet hier ben gekomen, om je te
vermoorden. Ik verlang, dat je je zult
verdedigen, het moet een tweegevecht
wezen een tweegevecht op leven en
dood.
't Mocht wat, je krijgt mi) niet
tot een duel. Voor mij is het van be
lang, van groot belang, dat je leven
blijft, omdat je persoon voor mij een
fortuin vertegenwoordigt, dat ik niet
wil verliezen. Wat drommel, als ik je
doodde, wat zeker 't geval zou zijn,
zoo wij in een duel tegenover elkander
stonden, gingen er voor mij niillioenen
verloren. Dat weet j© evengoed als ik!
Je zult met mij duelleeren, of je
wilt of niet riep Norbert.
En door welke middelen zou je
mij daartoe dwingen
Door je te beleedigen, als het
moet
Alsof ik mij daarvan iets zou
aantrekken. Onder ons tel ik je belee-
diging niet.
-- Maar in 't openbaar dan
Ei zoo. Dacht je daaraan
Ja. ik zal mijn oogenblik zoodanig
kiezen, dat heel Parijs later ervan ge
tuigen kan, hoe ik met mijn vuisten
je in het gezicht heb geslagen
Drommels, riep Rouquin, het
schijnt het ernst te worden
Zou je dat soms ook lijdelijk ver
dragen vroeg Norbert.
Rouquin zweeg een tijdlang. Zijn ge
zicht en lippen waren bleek. Het kost
te hem een geweldige inspanning, om
niet in drift den ander reeds te lijf te
gaan.
Wordt vervolgd.)