TWEEDE BLAD.
VRIJDAG OCTOBER 1934
No. eo
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINQBN EN OMSTREKEN
COEDKOOPenGOED
WIERINGER COURANT
VORSTELIJKE GIFT.
Prinses Juliana schenkt i 90.ÜG0
aan N.C.C.
H. K. H. Prinses Juliana heeft het
Nationaal Crisis Comité, afgeschei
den van de belangrijke maandelijksciie
bijdrage, een gift ineens van f 90.000
doen toekomen.
Nog f iO.ÖGC1.
Het Nationaal Crisis-Comité deelt
mede, dat het van een grooten con-
fectiehandel te Amsterdam een gift,
groot f 10.000, mocht ontvangen.
DE PACHTREGELING IN DE
WIERINGERMEER.
Pacht afhankelijk van melkprijs en
indexcijfer.
In aansluiting op hetgeen wij reeds meld
den over de a.s. verpachting door „Water
staat" in den Wieringermeerpolder, het vol
gende
De boerenwoning bestaat uit een woonka
mer, woonkeuken, spoelplaats, drie slaapka
mers en een zolder. In de schuur is een stal-
ruimte voor 15 stuks runderen, eenig jong
vee en voor paarden, met mogelijkheid tot
uitbreiding.
De oppervlakte van de bedrijven zal als
regel twee kavels omvatten met een minimum
grootte van ongeveer 54 ha, terwijl in bijzon
dere gevallen uitbreiding van deze grootte tot
ongeveer 75 ha kan plaats hebben.
Het is mogelijk om tot uitbreiding eerst in
het 2e, 3e of nog later pachtjaar over te gaan.
De verpachting geschiedt voor den tijd van
zes achtereenvolgende jaren. Het pachtjaar
loopt van 1 November tot en met 31 October.
Na het einde van den pachttermijn bestaat
het uitzicht op verlenging van grondgebruik.
Voor iedere hoeve wordt een grondpacht-
som vastgesteld. Deze grondpachtsom is ver
schuldigd bij het indexcijfer 100. Dit index
cijfer wordt Jaarlijks voor weiland en bouw
land afzonderlijk bepaald. Voor weiland is
het afhankelijk van den gemiddelden melk
prijs in het aan de vaststelling voorafgaande
kalenderjaar, voor bouwland wordt het af
geleid van het algemeene indexcijfer voor ak
kerbouwproducten, zooals dit door de Direc
tie van den Landbouw is bepaald. Wordt het
indexcijfer vastgesteld op b.v. 80, dan is
slechts 80 van de grondpachtsom verschul
digd, wordt het indexcijfer vastgesteld op
120, dan is 120% van de grondpachtsom ver
schuldigd. Bij het indexcijfer 70 en lager
moet 50 van deze grondpachtsom betaald
worden en bij het indexcijfer 130 en hooger
moet 150 betaald worden. Er ;s derhalve
DE STEM VAN ONZE KONINGIN.
Door een predikant in het buitenland ver
nomen. Uiting van geloofsvertrouwen.
„Diep, Rijk, Melodieus en Helder.-
Dr. Edgar Franklin Romig, predikant der
West End Collegiate Curch te New York, die
naar men weet ook meermalen in ons land
heeft vertoefd te Den Haag, en ook wel voor
het Pilgrim-Fathers-genootschap te Leiden is
opgetreden, schrijft aan het Hbld. uit Cape
Cod in Massachusetts
Het stormde hedenmorgen. Om het huis
van mijn buurman te bereiken, die een radio
toestel bezit, moest ik een slingerend landpad
volgen in een slagregen. Maar gaarne maak
te ik de reis om de troonrede van Koningin
Wilhelmina te hooren, die te 's morgens 7.55
(plaatselijke zomertijd) was aangekondigd.
Het dorpje Dennis hier, waar ik een zomerop-
trekje bezit, ligt bij Cape Cod in Massachu
setts, en deze kaap is een historische plek
voor de betrekkingen tusschen Nederland en
Amerika. De „Pilgrim-Fathers" zijn n.1. na
hun reis in de May Flower, na een verblijf
van 11 jaar te Leiden, in het jaar 1620 hier
geland. Na hun vestiging te Plymouth, onge
veer 17 Mei van „the Cape", zijn zij en hun
nakomelingen in den loop der tijden geleide
lijk over dit schiereiland verbreid, zoodat
tegenwoordig meer dan tweederde van de
hier thuisbehoorende familienamen tot dat
kleine groepje Pelgrims, die zooveel aan uw
land te danken hebben, teruggaat. En al ver
gaten wij de geschiedenis, dan zouden wij hier
toch op allerlei manieren aan Nederland her
innerd worden het radio-toestel van mijn
buurman is Nederlandsch fabricaat Ver
spreid over het land zijn de windmolens in
ouden Nederlandschen stijl. Het groote Cape
Cod-kanaal, pas in 1914 gemaakt, is ontwor
pen door Myles Standish, civiel ingenieur van
de „Pilgrim Company," die reeds in 1624, na
vooraf onderzoek in Nederland te hebben, het
noodig vond een kanaal door dit gedeelte
van Massachusetts te maken. Om de waar
heid te zeggen, zelfs de topografie van de
„Cape" doet denken aan uw land, en soms
wanneer ik kijk naar de „duns" bij Barnste-
ble, gaan mijn gedachten naar de duinen
(zoo heet het toch in het Nederlandsch?)
langs de Noordzee.
Maar ik ben hier te lang blijven stilstaan
bij een van mijn geliefkoosde thema's de
banden tusschen Nederland en Amerika
en moet mij thans haasten te vertellen, dat
ik geluisterd heb naar uw Koningin. Weg uit
den onbarmhartigen regen en in de gezellig
heid van het huls van een ouden zeekapitein,
een minimum-, maar daarnaast ook een ma-
ximumpacht. i
De eerste termijn, 50% der grondpachtsom,
verschijnt 1 November na afloop van elk
pachtjaar, de tweede termijn 30 April d.a.v.
Borgen worden niet geëischt van hen, die
bij het teekenen der akte de helft der grond
pachtsom betalen.
Verbeteringen, die door den pachter worden
aangebracht met toestemming van den ver
pachter, worden aan het einde van de pacht
vergoed. Het onderhoud van alle waterleidin
gen, die in onderhoud zijn bij de pachters,
moet geschieden naar een door de directie
vast te stellen Polderreglement.
De pachters mogen geen jacht of visscherij
op het door hen gepachte uitoefenen.
Het onderhoud der bedrijfsgebouwen komt
voor een deel ten laste van den verpachter,
voor een ander deel ten laste van den pach
ter. Een en ander is uitvoerig geregeld in het
Onderhoudsreglement.
De belangen van de pachters worden voor
gestaan door een pachtcommissie, waarvan
de leden door den minister worden benoemd,
na gepleegd overleg met nader aan te wijzen
landbouworganisaties.
Verschillen tusschen verpachter en pach
ter inzake uitleg en toepassing van het pacht
contract worden onderworpen aan het oor
deel van een commissie van arbitrage, door
den Kantonrechter te benoemen.
1. De grondpachtprijzen per ha zijn wis
selend en stijgen geleidelijk aan. Zij zijn voor
ieder bedrijf verschillend vastgesteld. Voor de
akkerbouwbedrijven loopen deze grondpacht
prijzen uiteen van f 45 f 50 in het eerste
tot f 70 f 75 in het laatste pachtjaar. Voor
gedraineerd land is een vergoeding van f 12
per ha per jaar verschuldigd. Het onderhoud
der drainage is ten laste van den pachter.
2. Voor de akkerbouw- en gemengde be
drijven moet het cultuurplan der eerste twee
jaren aan het oordeel en goedkeuring van de
directie worden onderworpen.
worden gehouden om te beproeven
om de kwestie injg^r minne te schik
ken.
MARKTBERICHTEN.
Schagen, 4 Oct. 1934. Op de heden gehou
den weekveemarkt waren aanvoer en prijzen
als volgt7 Paarden f 100 a 300 98 Gelde-
koeien (mag.) f 90 a 160 60 Geldekoeien
(mag.) f 90 a 160 60 Geldekoeien (vette)
f 160 a 280 12 Kalfkoeien f 160 a 210 8 Pin
ken f 60 a 115 36 Graskalveren f 22 a 35
39 Nuchtere kalveren f 6 a 12 50 Schapen
(mag.) f 12 a 17 190 Schapen (vette) f 14 a
18 295 Ovehouders f 8 a 12 7 Varkens
(mag.) f 12 a 18; 11 Varkens (vette) per kg.
30—32 cent52 Biggen f 7 a 10 7 Konijnen
f 0.50 a 1.25 35 Kippen 2050 centHanen
5070 cent.
Hoorn, 4 Oct. 1934. Op de heden gehouden
kaasmarkt waren aanvoer en prijzen als
volgt: 4 stapels kleine fabriekskaas f 18.50
10 stapels kleine boerenkaas f 21; 4 stapels
boerencommissiekaas f 24.50 Totaal 18 s
pels, wegende 13119 K.G. De handel was goed.
Eierveiling Helder, 4 October 1934. Aange
voerd 16516 Kipeieren. Piïjzen als volgt
52—5 Kg. f 4.00 55—57 Kg. f 4.40 a 4.90
61-63 Kg. f 4.80 a 5.00 64^67 Kg. f 5.00 a
5.30 Kleine eieren f 2.60 a 3.70 Eendeieren
f 1.65 a 2.00.
Eierveiling Schagen, 4 Oct. 1934. Aange
voerd 40.000 Kipeieren. Prijzen als volgt
58—60 Kg. f 4.00 a 4.60 61—63 Kg. f 4.40 a
4.70 64—67 Kg. f 4.60 a 4.80. Kleine eieren
f 2.30 a 3.20. 800 Eendeieren f 2.00 a 2.10 12
Kalkoeneieren f 4.90.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
On&nibus conflict.
Om 14 zelfstarters.
Door de plotselinge staking van 4000
man omnibus-personeel moest Maan
dag te Londen de dienst op 5 routes
worden gestaakt. De staking veroor
zaakte veel ongerief aan duizenden
menschen die gewoonlijk per omnibus
naar hun werk in de city gaan.
De grief van het personeel is, dat al
de typen omnibussen, hoewel het was
beloofd, niet van zelfstarters waren
voorzien. Het op gang brengen van den
motor met de handkruk achten zij te
gevaarlijk, omdat in cle' afgeloopen 2
maanden, naar zij beweren, één man
werd gedood en 26 erdoor zijn gewond.
De transportraad, die den omnibus-
dienst beheerd, heeft verklaard, dat
nog slechts veertien van de 98 voertui
gen van een zelfstarter moeten worden
voorzien en dat dit zou zijn geschied
op den vastgestelden dag, 1 October,
indien het werk niet was opgehouden
door vertraging van leveranties.
De stakers hebben inmiddels ver
klaard niet aan het werk te zullen gaan
zoolang niet alle omnibussen van de
zelfstarters zijn voorzien.
De staking is niet door den transport
bond goedgekeurd en vergaderingen
draaide ik snel aan den knop van het radio
toestel om het WE AF-station te krijgen. En
niet te vroeg De omroeper te Den Haag was
reeds bezig, het tooneel in het Parlements
gebouw te beschrijven. Wij zijn gewend aan
de toelichtende opmerkingen van de omroe
pers voor groote plechtigheden, maar toch het
feit, dat de bijeenkomsten in uw land minder
uitgezonden worden dan dergelijke bijeenkom
komsten in andere landen, spande onze ver
wachtingen des te hooger. Toen het „Wilhel
mus vanNassouwe" gespeeld werd, voelde ik
mij vreemd ontroerd. Het had alle waardig
heid en plechtigheid van een religieus koraal.
Het bracht mij terug tot 1933, toen vele mij
ner en uwer landgenooten dit gezang samen
in de Collegiate Churg of St. Nicholas te New
York gezongen hebben ter gelegenheid van
het vierde eeuwfeest van de geboorte van Wil
lem den Zwijger, en waarbij ik de eer had
voorzitter te zijn van het feestcomité.
Na het spelen van het Wilhelmus kwamen
de toejuichingen voor Hare Majesteit. En
toen: Hare Majesteit zelf Mijn ontroerin;
was nog sterker toen zij de eerste woorden
uitte. En toen zij verder sprak moest ik den
ken aan het voorrecht van allen, die haar
konden hooren, hetzij in de Parlementszaal,
hetzij door middel van de radio. Ik versta de
Nederlandsche taal tamelijk slecht en was
dankbaar voor de vertaling die de koninklijke
boodschap volgde, maar het viel mij op, dat,
toen Hare Majesteit sprak, er iets in het tim
bre van haar stem was, dat, daargelaten de
beteekenis der woorden, van nature eerbied
inboezemt, vertrouwen en een soort van eer
biedige sympathie.
Wij Amerikanen luisteren critisch naar al
le „radio-stemmen", en het lijkt mij een vol
doening voor u Nederlanders te moeten zijn,
dat de „radio-stem" van uw Koningin diep,
rijk, melodieus en helder is. De rede klonk
prachtig. Geen overbodige zinsneden, geen
spoor van valsch optimisme. Het was een eer
lijke beschouwing van de feiten, gepaard aan
moed en godsdienstig vertrouwen. On
der deze snel wisselende omstandigheden
moet in het regeeringsbeleid kracht gepaard
gaan met behoedzaamheid en voorzichtige
aanpassing.Met groote bezorgdheid voor
de toekomst der menschheid moet worden
vastgesteld, dat bijna allerwegen de drang
naar sterke bewapening herleefd is. De regee
ring zal doen wat in haar vermogen ligt om
mede te werken aan de beteugeling van dat
streven. Zij' is echter tevens verplicht met
dit verschijnsel rekening te houden
In de onwrikbare overtuiging, dat het ge-
GEMEENTE WIERINGEN.
SPORT.
SUCCES-NIEUWS, 't Programma voor a.s.
Zondag 7 October is vastgesteld als volgt
SUCCES I NIEUWE NIEDORP I 2.30 uur.
PETTEN I SUCCES 2 Vertrek 10.30 uur.
H.R.C. 6 SUCCES 3 Vertrek 11 uur.
SUCCES a Schagen a Aanvang 10 uur.
SUCCES b SCHAGEN b Aanvang 11 uur.
BLANCO STEMMEN ZIJN STEMMEN VAN
ONWAARDE.
Naar aanleiding der kwestie op de Verga
dering van Succes of blancostemmen van on
waarde zijn of dat zij meetellen zegt Art. 44
van het H. H. Reglement N. H. V. B.
1. Van onwaarde zijn stemmen, welke
door den betrokken voorzitter, of indien er
een stembureau is ingesteld, door dit stem
bureau geacht wordt en niet voldoende duide
lijk de bedoeling weer te geven.
Voorts zijn in elk geval van onwaarde
blanco stemmen en onderteekende stembrief-
s.
Stemmen, welke van onwaarde zijn, worden
geacht niet te zijn uitgebracht.
Het verlichtingsbesluit van het terrein is
dus aangenomen bij meerderheid van stem
men.
Avond voor ouderen. Zooals was aan
gekondigd zal onder leiding van Ds.
Meihuizen iedere week een avond voor
ouderen gehouden worden in het nieu
we gebouw der Doopsgez. Gem.
Ook zij, die niet Doopsgezind zijn,
zijn hartelijk welkom. De avond is ge
steld op 's-Maandags te hall negen.
Een gedeelte van den avond wordt ge
wijd aan bijbelbespreking en verder
de behandeling van een of ander Gods|
dienstig onderwerp.
ZIEKENAUTO WITTE KRUIS. Ruim een
week geleden arriveerde hier de Ziekenauto
voor de afd. Wieringen van het Witte Kruis.
De carosserie is gebouwd op een Chevrolet-
luxe chassis, waardoor de voordelen van on-
afhankelik geveerde voorwielen worden be
nut. Het chassis is extra moeten worden ver
lengd tot 3.45 M. Carosseriebouwer is de heer
Boonacker te Oudkarspel, die er volkomen in
is geslaagd een moderne ziekenauto te bou
wen. De patiënt komt te liggen op een bran
card met luchtbed, welke brancard op rails
naar binnen wordt geroldde brancard rust
op z.g. oliedrukstanders, waardoor een zo
rustig mogelike ligging voor den patiënt wordt
bereikt.
Verder is binnenin geplaatst een fonteintje,
een thermosfles, een gemakkelike stoel voor
de begeleidende persoon en een verbandkist.
De auto is uitwendig in grijze tint gespoten,
het interieur in zacht-geel.
Het ligt in de bedoeling als tarief te hef
fen voor leden van het Witte Kruis 12 cent
per K.M., voor niet-leden 15 cent per K.M.
Gelukkige Lotendebitanten. Onze bekende
lotendebitanten D. en V. Vroone, in wiens
collectie Medemblikker Loten den hoofdprijs,
(Lot 452) n.1. 3 luxe paarden en een aantal
andere schitterende prijzen vielen, schrijven
ons 't volgende We mogen bekend maken
van den eigenaar, dat de Hoofdprijs is ge
wonnen door P. L. Vroone, Voorwaar een
mooi buitenkansje in dezen crisistijd. Piet
geluk er mee, hoor We willen er nog even
aan toevoeging dat dit Lot reeds eenige maan
den voor het etalageraam heeft gehangen,
zoodat het geheel verkleurd was van de zon,
zoodat niemand het lot wilde hebben, en
onze gelukkige Piet zich liet getroosten om
dit lot dan maar te nemen. Je weet toch
nooit waar je geluk ligt.
Op verzoek van den Heer P. L. Vroone
langs dezen weg zijn hartelijken dank aan
het Bestuur v. d. Medemblikker verloting,
voor de prompte uitbetaling aan hem gedaan
nog denzelfden avond, zonder eenige korting.
Nogmaals zijn dank daarvoor. De gelukkige
winnaar heeft inplaats van de drie paarden
f 810.genomen.
Stremming scheepvaart. De schut
sluis te Den Oever zal wegens het ver-
rfchten van onderhoudswerken op
Donderdag 4 October 1934 van voorm.
6 uur t.m. Vrijdag 5 October 1934 nam.
7 uur, of zooveel langer als noodig zal
blijken, gedeeltelijk voor de scheep
vaart gestremd zijn.
Loop der bevolking over September.
Ingekomen. (11 m. en 9 vr.) Jobs. Oost
en gezin uit Óverschie; C, Roeland uit
Gorinchem C. v.d. Zei uit Hoorn
L. H. Veenendaal en gezin uit Heere
waarden Mw. P. Spaander geb. v.d.
Schalie uit Dordrecht P. C. Bosters
uit Nw. Vosmeer H. en G. Udo uit
Heerewaarden Johs. v.d. Ven en
echtgenoote uit Den Haag; W. de Jong
uit Haskerland H. Sepers en echtge
noote uit Dreumel H. Smit en echt
genoote uit Barsingerhorn.
Vertrokken: (15 m. en 14 vr.) Mw. C.
A. Nederlof naar Giessendam H.
Bertelds en gezin naar Zuidhorn R.
loof in Gods almacht ons Volk den noodigen
levensmoed geven kan en met de bede, dat
liet Hem behagen moge, Zijn zegen te schen
ken op uwen in eendrachtige toewijding aan
het Vaderland te volbrengen arbeid, verklaar
Ik de gewone zitting der Staten-Generaal
geopend."
Deze woorden bevestigden in mij de groei
ende overtuiging, dat uw Koningin in deze
dagen van het zoeken van redmiddelen niet
iemand is, die aan den afgod der „Onmiddel
lijkheid" gelooft. Zij zal geen snelwerkende
panacaeën aanwenden. Zij heeft niet alleen
Haar liefde en Haar wil, maar ook het ver
stand aan Haar volk, de menschheid en God
gewijd.
De regen was opgehouden, toen ik langs
het slingerpad huiswaarts ging. Voortdurend
waren mijn gedachten bij uw land, dat in
zijn kleinheid zoo groot is. Ik vroeg mij af,
waarom ik, ofschoon in mijn aderen weinig
of geen Hollandsch bloed vloeit, mij zoo ont
roerd voelde bij de gedachte aan Nederland,
en ik begreep, dat op een of andere wijze in
Koningin Wilhelmina, evenals in haar voor
vader Willem den Zwijger, duurzame waar
den voor de geheele wereld leven.
POSITIE DER GEMEENTEN.
„Hachelijke tijden voor het
gemeentewezen".
Behalve het reeds vermelde adres der
Vereeniging van Ned. Gemeenten met
betrekking tot de wetsontwerpen be
treffende wijziging der wet op de finan
cieele voorzieningen terzake van ge
meentelijke kosten van werkloosheids -
zorg is thans ook bij Gebr. Van Noord
wijk te Schiedam een brochure ver
schenen getiteld „Hachelijke tijden
voor het Gemeentewezen, een waarschu
wend woord", van de hand van mr. V.
Sickenga, gemeente-secretaris van
Schiedam. Schr. geeft daarin uiting
aan een groote teleurstelling, waartoe
de ingediende en aangekondigde wets
ontwerpen op dit gebied z.i. aanlei
ding geven.
Wat de werkloosheidslasten betreft,
Pais en echtgen. naar Vlagtvvedde
R. Berkenbosch en echtgen. naar Me-
demblak B. Dekker naar Giessen
dam S. Bakkeren Mw. de Wed. Jobs.
Heenk naar Den Helder Th. van Hoe
sel Sr. naar Rumpt Mw. M. van Krie
ken geb. Snooy naar Wonseradeel
Mw. G. Bezaan geb. Berkemeier naar
Amersfoort Sj. de Boer en gezin haar
Drachten J. Postma naar Westdonge
radeel; D. Masselink naar Den Helder;
H. de Groot en gezin naar Velzen.
Schaken. De eerste ronde van de win
ter-competitie der W. S. C. is vrij nor
maal verloopen. Op een enkele uitzon
dering na wonnen diegenen van wie
zulks verwacht werd. Voor de traditio-
neele verrassing- zorgde de lieer P.
Smit, die in een pittige partij van een
der hoogste borden wist te winnen.
De volledige uitslag is als volgt
J. Navis-G. Steging V2-V2 G. Steging-
J. Navis 1-0 P. Dekker-P. Smit 0-1
F. Koopmans-C. Bakker 0-1 S. Dek-
iker-A. Trager 1-0 A. Knipmeijer-J.
'de Ruiter 0-1 G. Steging-P. Smit 0-1.
Meester Lilienthal in de Wieiinger
Schaak Club.
J.l. Woensdagabond vond in Hotel
jde Haan de lang verbeide simultaan
seance van den heer Lilienthal plaats.
De belangstelling voor deze gebeurte-
'nis bleek onder de Wieringer Scha-
jkers en die uit de omliggende gemeen
ten zeer groot te zijn, zelfs uit Enkhui-
.zen en Medemblik waren liefhebbers
verschenen.
Om kwart voor acht, het uur van aan
vang, hadden 36 schakers, alle bezield
met de beste voornemens, zich g,ezet
achter even zooveel borden die in lan-
'ge rijen keurig stonden opgesteld. Na-
'dat de voorzitter der W. S. C. de heer
jZanstra de aanwezigen een hartelijk
.welkom had toegeroepen, en de heer
(Trager in een keurig speechje den Hon-
gaarschen grootmeester in het Duitsch
had toegesproken, begon de heer
Lilienthal precies om 8 uur zijn rond
wandeling langs de borden. Rondwan
deling is hier eigenlijk het juiste woord
niet, want de eerste 10 ronden draafde
de meester letterlijk door de zaal. Deze
eerste 10 ronden, waarin hij dus 360 zet
ten deed, volbracht hij in 20 minuten,
hetgeen dus neerkomt op een gemiddel
de van 18 zetten per minuut Daarna
werd het tempo vanzelfsprekend iets
minder. Na drie kwartier spelen viel
het eerste slachtoffer en langzamee-
hand volgden de anderen. Hetgeen de
heer Lilienthal presteerde grenst aan
het ongelooflijke verschillende par
tijen waarin hij het mat aankondigde
j in 3, 4 of 5 zetten. En wat te zeggen van
|de blindpartij welke hij beëindigde met
ieen schitterende combinatie en een
'mat aankondiging in 3 zetten Deze
prestatie is des te girooter waar zijn te
genspeler, S. Minnes, zich zeer goed
geweerd heeft en zelfs na de openings
zetten in het voordeel kwam. De blind-
speler wist hem echter door opoffering
van nog een pion af te leiden en won
keurig.
moet men zich volgens schr. afvragen:
waar een algemeene nivelleering van
den belastingdruk, als door de wet op
de financieele verhouding beoogd
wordt, zoo moeilijk te bereiken is, ja
zelfs allerlei tooverformules daarbij
worden te pas gebracht waarom men
dan niet begint met het allereenvoudig
ste te doen of liever na te laten, n.1. de
gemeenten niet met werkloosheidslas
ten te belasten, waardoor zelfs de beste
regeling van de financieele verhouding,
wordt oprvergeworpen.
Noch rechtens, noch economisch,
noch financieel behooren z.L deze las
ten op de gemeente te rusten zij zijn
Rijks zaak. Voor de (valide) werkloo-
zen wil hij een fonds, dat de kosten
van hun ondersteuning bestrijdt, door
een omslag over de gemeenten naar
hun belasting-capaciteit. De vraag,
welke heffingen het Rijk hiervoor zou
kunnen gebruiken, beantwoordt hij als
volgt de z.g. gemeentelijke draag
kracht-belastingen gemeentefonds-
belasting, opcenten vermogensbelas
ting, en personeele belasting. Hij wil
dus voor de werkloosheidslasten be
stemmen de gemeentefondshelasting,
plus vijftig opcenten voor de afzonder
lijk gemeenten, honderd opcenten op
de vermogensbelasting, 50 voor het ge
meentefonds en 50 voor de afzonder
lijke gemeenten), henevens de perso
neele belasting met gemiddeld 125 op
centen, en op dit complex zoo noodig
het vermenigvuldigingscijfer toepas
sen, da£ noodig is om het vereischte be
drag te halen. De opbrengst zou in een
fonds moeten worden gestort. (Naar
men weet wil de regeering inderdaad
zulk een fonds stichten, maar daarin
wil zij uit de Rijks-middelen 46 miili-
oen storten en verder de opbrengst van
het z.g. prélèvement, n.1. bepaalde aan
tallen opcenten op de gemeentefonds
vermogens- en personeele belastingen,
Niet van de ingezetenen zelf, maar van
de gemeenten wil de heer S. de genoem
de opcenten heffen, m.a.w. de gemeente
besturen zouden vrij blijven o>m de be
dragen te heffen op de wijze, die elk
het best schikt. Gemeenten, die on
danks het voor haar vervallen van de
werkloosheidslasten er toch nog niet
zouden kunnen komen, wenscht schr.
door een speciale regeling, geholpen
te zien. Daarbij, en in het algemeen, is
een Rijkstoezieht noodig, maar moet
zich, aldus S., over alle gemeenten uit
strekken, en dus van een anderen aard
zijn dan het „dwangsysteem", dat, zoo
als hij het uitdrukt tegenwoordig op de
zwaar belaste gemeenten wordt toege
past.
Schr. betoogt nader, dat de genoem
de belastingen in vele gemeenten reeds
tot het uiterste zijn opgevoerd, doch
dit is hoofdzakelijk juist het gevolg van
de omstandigheid, dat de werkloosheids
lasten op de gemeenten drukken.
Neemt dus het Rijk deze lasten over,
dan kan het ook een gedeelte van dit
gemeentelijke belastinggebied voor
zich opeischen. Het is dus slechts een
verplaatsing van belastingdruk tegen
over de algemeene verhooging staat
immers een gelijke verlaging in de nu
te zwaar belaste afzonderlijke gemeen
ten, waardoor deze huishouding weder
gezond wordt.
In het vervolg van zijn betoog schrijft
de heer S., dat de tot nog toe getroffen
regelingen altijd door het belang van
's-Rijks schatkist zijn ge-inspircerd
hij meent daartegenover dat men Rijk
en gemeenten als een geheel moet zien,
waarbij de gemeenten een zeer belang
rijk onderdeel vormen, zoodat de toe
stand van het geheel eerst gezond is,
als ook de gemeenten gezond zijn. Nu
de regeering versobering van de gemeen
tehuishoudingen in het algemeen be
lang acht, moet een daartoe strekkend
toezicht niet op een gedeelte der ge
meenten, maar op alle gemeenten wor
den toegepast.
Ten slotte betoogt schr. dat bij een
regeling, als hij aangaf ook het crediet
der gemeenten weder hersteld zal zijn
en de „hachelijke tijden voor het ge
meentewezen" weer zullen overgaan.
