aspirik
9
Niet alleen
pijn verzachfen,
maar bestrijden:
rOaJt
het product van vertrouwen.
zenden kilometers te hebben afgelegd ver
schenen weer vijf leeuwen vlak bij de auto.
Dien nacht sliepen de reizigers in een kamp
vlak bij het huis van een der opzichters, een
oud-Rotterdammer, de heer Ledeboer. Daar
de leeuwen des nachts zeer gevaarlijk zijn,
heeft men in het Wildpark slaapgelegenhe
den ingericht bij de huizen der opzichters,
die allen zeer goede schutters zijn, dat ga
randeert grooter veiligheid. In zoo'n kamp
staan ronde hutten, gebouwd van groote
steenblokken, waarin men volkomen veiüg is.
Dien nacht gebeurde er niets. Toen men ee-
nige dagen later den heer Ledeboer weer
ontmoette, vertelde hij, dat den nacht, vol
gend op het vertrek der automobilisten, drie
leeuwen in het kamp waren geweest. Zij had
den een van zijn koeien verscheurd. Hij had
de drie leeuwen doodgeschoten. Staande op
de veranda van zijn huis had hij, terwijl zijn
vrouw het terrein met een sterke electrische
lantaarn verlichtte, de dieren neergeschoten.
Het bezoek van de leeuwen had heel wat op
schudding veroorzaakt in het kamp, waar
juist nogal wat reizigers onderdak hadden
gezocht.
Zijn vrouw en zijn broer onthoofd
Te Belgrado is een afschuwelijke
misdaad gepleegd ter gelegenheid van
het feest van het orthodoxe Nieuwjaar.
Een boer heeft zijn vrouw en zijn
broer onthoofd en hun hoofden door
het venster geworpen tusschen de
feestvierende menigte, die zich op het
openbare plein van het dorp, bevond.
De ^moordenaar is vervolgens met de
twee onthoofde lijken in een slede ver
dwenen.
Sneeuwstormen in Pyreneën.
Geweldige sneeuwstormen hebben
in de Pyreneeën gewoed. Tal van dor
pen zouden volkomen zijn geisoleerd,
Verscheiden treinen zijn in de sneeuw
blijven steken.
Het drama van de baby Lindbergh.
De verdachte I-Iauptman.
De derde week van het proces-Haupt
mann te Flemington is begonnen met
voortzetting van 't verhoor der schrift
kundigen. De deskundige Osborn ver
klaarde, dat er onweerlegbare bewij
zen zijn, dat de losgeldbrieven. door
Hauptïman zijn geschreven.
Het standpunt van den verdediger,
Reilly, dat de brieven zijn geschreven
door Isidore Fisch, wees de deskundi
ge als volkomen onjuist af.
In het verdere verloop van het pro
ces Hauptmann verklaarde een in
woonster van het New-Yorksche stads
deel Bronx, dat zij op het telegraaf
kantoor van het station te Bronx dr.
Gordon korten tijd voor de uitbeta
ling van het losgeld had gezien. Ach
ter hem had een man gestaan, die dr.
Gordon scherp observeerde. Deze man
was de beklaagde Hauptmann ge
weest. Behalve Osborn werd nog de
schriftdeskundige Steiii gehoord. Ook
hij hield Hauptman voor den schrijver
der 14 losgeldbrieven.
Het afgeloopen week-end is voor
Hauptmann 'n onafgebroken kwelling
geweest. Men heeft den indruk, dat hij
zich tenslotte in de rechtszaal nog
eenigermate ontspant, want naarmate
het oogenblik nadert, dat hij weer naar
zijn cel wordt teruggebracht, neemt z,'n
nervositeit toe.
In de uren in de cel doorgebracht is
Hauptmann geen oogenblik alleen en
die onafgebroken bewaking is oorzaak
dat hij niet pieer kan slapen, niet
meer kan eten. Spreken kan hij wel
en mag hij ook, maar er is niemand
die antwoordt. Een paar maal heeft
hij getracht een gesprek aan te knoo-
pen met zijn bewakers, doch dezen zijn
gewaarschuwd, dat zij. zullen worden
ontslagen als zij een woord met den
verdachte wisselen.
In zijn cel bevinden zich dag en
nacht twee gewapende mannen, die
voortdurend hun oogen op hem ge
richt houden. Als hij- zijn maal nut
tigt, zitten bewakers aan zijn zijde en
bespieden hem hun oogen volgen el
ke beweging, die hij maakt. Het ge
volg is, dat Hauptmann niet meer kan
eten.
Als hij zich op zijn brits neerlegt om
te trachten te slapen, zijn weer die be
vvakersoogen op hem gericht.
Den ganschen nacht blijven de lam
pen in de cel gloeien. Een der laatste
dagen van de vorige week werd het
Hauptmann te machtig. Na een poos
in bed te hebben gewoeld, wierp hij
de dekens verbijsterd van zich en be
gon in zijn cel op en neer te loopen.
De jury, die uit acht mannen en vier
vrouwen bestaat, en die geen con
tact met de buitenwereld jmag hebben,
volgde Zondag het advies van rechte}
Trenchard op, gezamenlijk een uit
stapje te maken. Per autobus reden zij
door het district Hunterdin, in gezel
schap van eenige militairen, die er
voor moesten zorgen dat de jury niet
werd beinvloed. Zij reden door ver
schillende dorpen in de omgeving van
Flemington, waar zich al spoedig de
mare had verbreid, dat de jury uit
Flemington was gekomen. Vrienden
spoedden zich naar buiten teneinde
de juy-leden te begroeten. Er werd ge
wuifd en geroepen, doch de militairen
zorgden er voor, dat de antwoorden
der jury-leden zich beperkten tot een
simpele beantwoording dier groeten.
Buiven een gevaar voor historische
bouwwerken.
De beroemde kathedraal,van Rouaan
loopt groot gevaar haar honderden
van buiten aangebrachte beelden le
verliezen. Een aantal bouwdeskundi-
gen hebben een petitie onderteekend,
waarin wordt gezegd, dat in elk beeld
eenige duiven zijn genesteld en dat.
indien dit zoo voortduurt, de beelden
met algeheele vernieling worden be
dreigd.
De vogels hebben reeds onmetelijke
schade aangericht, niet slechts aan de
beelden, maar ook aan het fraaie
beeldhouwwerk van den gevel. De
prachtige beedhouwwerkeu, zooals
„Het feest van Herodes", „Si. Stefa-
nus Martelaar" en „De bekroning van
Maria", krioelen van de duiven.
Ter voorkoming van verder onheil
bevelen de arhitecten aan de nesten
uit te halen en de vogels te dooden.
Het raadsel opgelost.
In de buurt van het plaatsje Mieh
len in de Pruisische provincie Hes
sen Nassau heerschte sedert drie
jaar watergebrek. Er was in de rivier
wel een stuwdam aangelegd, maar dit
werk was niet voldoende voor de wa
tervoorziening. Thans heeft men ont
dekt dat in den bodem van het stuw
bekken een gat was gehakt, zoodat
het water in den grond zakte. Blijk
baar heeft men hier met een geval van
sabotage te doen.
DE HANDEL MET
DUITSCHLAND.
Als in oorlogstijd
Met nadeelig verschil.
Zooals overal op de wereld is er in
ons land bijna van alles teveel. De
producenten snakken er daarom naar
om te kunnen uitvoeren naar een an
der land en de Regeering wil dit zoo
veel mogelijk aanmoedigen. Maar de
zelfde Regeering moet thans noodge
dwongen zeggen.in dezen tijd.
terwijl men schreeuwt, dat de uitvoer
moet toenemen....
Gij moogt niet uitvoeren
Net als in oorlogstijd, toen men ook
in Nederland zuinig moest zijn met le
vensmiddelen en andere grondstoffen
en voor uitvoer een vergunning noo
dig was van de Nederlandsche Uitvoer
Maatschappij. Er is echter een nadee
lig verschil wanneer men in den oor
logstijd een vergunning had voor uit
voer, kon er geweldige winst worden
gemaakt en tegenwoordig.
Voor den uitvoer naar Duitschland
is tegenwoordig weer een vergunning
noodig, want het is misgeloopen met
de clearing.
Zooals bekend gaat er volgens het
clearing verdrag geen geld meer over
de grens van Nederland naar Duitsch
land. Omgekeerd ook niet. Voor het
geen de Nederlander uit Duitschland
invoert, stort hij niet meer een bedrag
in Duitschland, maar in Nederland en
dat geld wordt gebruikt om Nederlan
ders te betalen, die naar Duitschland
hebben uitgevoerd en dus van Duit-
schers geld (hebben te ontvangen. Het
duurde vorig jaar maanden vóór men
zijn geld uit Duitschland kreeg en
daarom vond men clearing veiliger
voor de Nederlandsche belangen.
Op het oogenblik is de toestand ech
ter zóó, dat er minder wordt ingevoerd
uit Duitschland en meer wordt uitge
voerd naar Duitschland, zoodat er in
Nederland minder wordt gestort dan
in Duitschland. Zoo ontstaat er (lus 'n
nadeelig verschil, dat de importeurs
hier minder storten dan de exporteurs
moeten ontvangen. Het feit, dat van
hetgeen hier wordt gestort nog 10 pCt.
wordt gereserveerd om achterstallige
het
handelsverkeer echter niet zoo groot
is, en met Italië, een land, waarmee
van Nederland uit wel veel handel
wordt gedreven. Italië en Denemarken
hebben ook clearimgovereenkomsten
moeten sluiten en er dreigen ook nog
moeiijkheden met Spanje, want op
betaling uit Spanje moet men thans
reeds twee a drie maanden wachten.
Het ziet er naar uit, dat de in- en uit
voer naar tal van landen onder regee-
rings-controle zal komen, zooals nu
met het handelsverkeer met Duitsch
land het geval is en die ontwikkeling
van zaken is uiterst bedenkelijk voor
Nederland. Uit de ervaring met
Duitschland is gebleken, dat dergelijke
controle voor NederlamI vermindering
van den uitvoer betóSfoFmten Ne
derland moet leven^Un den uitvoer
Men gaat nu inzien, dat het verkeerd
is geweest van Nederland zich te veel
te richten op Duitschland, want
Duitschland wordt voor den Neder-
landschen handel van steeds minder
beteekenis. De handel zal de speuren
de oogen naar afzetgebied in andere
richting moeten wenden, steunend op
de superieure kwaliteit van het Iiol-
landsche product.
Aan de overzijde van den Oceaan
ligt daar nog 'n geweldig afzetgebied
Amerika Bij den omvang van dat ge
bied zinkt al het andere bijna in het
niet. Amerika is voor velen Neder-
land's hoop. In Maart wordt in Was
hington 'n Ajmerikaansch-Nederland-
sclhe handels-conferentie gehouden.
Dan valt er misschien voor Nederland
afzetgebied te winnen. Mits men dan
echter tot tegemoetkoming bereid is,
mits men dan bereid zal zijn wat meer
graan uit Amerika af te nemen. De
Nederlandsche landbouwpolitiek be
weegt zich juist in tegenovergestelde
richting, maar om het reusachtige af
zetgebied van Amerika voor een deel
te winnen, moet men ook bereid zijn
iets over te hebben, al lijkt dit op het
eerste gezicht voor den Nederland-
schen landbouw nadeelig te zijn. Bij
de tegenwoordige handelsbesprekin
gen tusschen de landen geldt meer
dan ooit voor wat hoort wat.
W!anneer er straks in Amerika voor
Nederland niet een eenigszins gunstig
resultaat wordt bereikt— en die kans
is niet onmogelijk omdat de Amen
kaansche regeeringspersonen meer
dan eens hebben verklaard geneigd te
zijn de tariefmuren te verlagen dan
ziet de toekomst voor Nederland
donker uit. Dan dreigt de toestand,
dat men wil uitvoeren en niet mag
uitvoeren, net als in oorlogstijd met
het nadeelig verschil, dat men in den
oorlogstijd bij geringen uitvoer rijker
werd en thans steeds meer verarmt.
ONS WIERINGERMEERHOEKJE.
INGEZONDEN STUKKEN.
BINNENLANDSGH NIEUWS.
12
wat
vorderingen van Nederland op
Sonderkonto te betalen en andere om
standigheden vergrooten nog dit na
deelig sald,o, dat na 2 1/2 maand
raillioen gulden bedroeg.
Sindsdien is het tekort, op
hier wordt gestort, niet verminderd,
doch thans zelfs nog gestegen tot 13 1/2
millioen. Wanneer dit zoo doorgaat,
komen de Nederlandslche exporteurs
voor dezelfde stroppen te staan als ze
reeds hebben gehad en daarom was
ingrijpen in dezen toestand noodzake
lijk.
Voor den handel is dit ingrijpen
rampzalig.
Om. verbetering in den toestand te
krijgen is het noodzakelijk, dat de im
port uit Duitschland toeneemt en de
uitvoer daalt. In de laatste richting
heeft de Regeering thans maatregelen
genomen.
Naar men weet loopt tegenwoordig
de invoer in Duitschland van Neder-
landsch-Indische producten ook over
de clearing, ofschoon vroeger daarvoor
in klinkende munt moest worden be
taald, waartoe Duitschland bereid was,
omdat het onze Indische producten
broodnoodig heeft. Maar omdat Ne
derland een passieve handelsbalans
had tegenover Duitschland, werden
onze Indische producten in de clearing
opgenomen o,m in en uitvoer ongeveer
in evenwicht te brengen. Die Indische
producten, welke naar Duitschland
worden uitgevoerd, dreigen echter de
clearing „scheef" te trekken en daar
om heeft de Regeering den uitvoer
van Indische producten beperkt. De
uitvoer van thee bijvoorbeeld met
40 pCt.
Het handelsverkeer met Duitsch
land gaat over onoverkomelijke hin
dernissen en dezelfde ellende dreigt
reeds met Denemarken, waarmee het
HET
ZEEUWSCHE
UITSTERVEN DER
OESTERS.
Invoering van nieuwe soort
De vorige week is te Ierseke onder leiding
van den voorzitter van het Zeeuwsch Vis-
scherijbestuur een bespreking gevoerd tus
schen hacteriologen uit Bergen op Zoom,
Amsterdam en Den Helder, teneinde maatre
gelen te beramen om verbetering te brengen
in den ernstigen toestand in het oesterbe-
drijf.
Er werd voornamelijk de kwestie besproken
of de perceelen op de banken te Ierseke en
Bergen op Zoom schoongemaakt kunnen wor
den, en zoo ja, of de kweekers dat zelf kun
nen betalen, of dat Regeeringssubsidie noo
dig is. Voorts werd de ziekte der oesters en de
oorzaak der sterfte besproken. Men is van
meening -dat er niets aan te doen is en dat
de oester geheel zal uitsterven. Op dertig ver
schillende perceelen zijn monsters genomen
en steekproeven gedaan, doch de resultaten
waren hopeloos. Dus moet getracht worden
een nieuwe oestersoort in te voeren.
JACHT OP SMOKKELATO.
Bestuurder door revolverschot getroffen.
Woensdagmiddag tegen vijf uur zagen de
dienstdoende ambtenaren van het grenskan-
toor te Tegelen uit de richting Duitschland
een vrachtauto komen, die langs het kantoor
ons land binnenreed. De ambtenaren som
meerden den bestuurder te stoppen, doch
deze reed met groote snelheid door in de
richting Tegelen. Een der douane-ambtenaren
sprong achter op den wagen en sommeerde
den bestuurder nogmaals, om halt te houden,
doch weer werd hieraan geen gevolg gegeven.
De ambtenaar schoot hierna enkele malen in
de lucht en toen de bestuurder toch in volle
vaart doorreed, schoot de ambtenaar op den
smokkelaar, die in den rug getroffen werd.
De wagen kwam hierna tot stilstand. De be
stuurder poogde nog te vluchten, doch zakte
enkele meters verder in elkaar. De man, die
ernstig gewond was, werd naar het r.-k. zie
kenhuis te Tegelen overgebracht. De auto en
de smokkelwaar, die uit 2000 kg Duitsche
margarine bestond, werden in beslag geno
men. De toestand van den getroffene is zeer
ernstig.
WORKUM BIJ NACHT.
Geen veldwachters op straat.
De stad Workum heeft de primeur
De burgerij is opgeschrikt door het besluit
van den burgemeester, inhoudende voortaan
geen permissie te geven na middernacht. Ver-
eenigingen en allen, die zich nog wel eens
na middernacht op straat vertoonen, zijn
door dit besluit onaangenaam verrast.
Men liet het er niet bij zitten. De burgerij
kwam in het geweer en zoo gebeurde het,
dat men ter vergadering in de Wijnberg bij
eenkwam om te overleggen wat in deze kon
worden gedaan. Van de zijde van het Comité
van Actie werd medegedeeld, dat de burge
meester dit besluit in een onderhoud had
toegelicht. De burgemeester had gemeend,
dat hij, met het oog op het tegenwoordige
salaris van de politie-agenten, dezen niet
meer mocht belasten met het toezicht na
middernacht. Mochten de loonen van deze
ambtenaren te eeniger tijd weer verhoogd
worden, dan zou er wellicht voor den burge
meester aanleiding zijn, op dit besluit terug
te komen.
Ter vergadering kwamen vele tongen los.
Woordvoerders van vereenigingen betoogden,
dat door het besluit het bestaan van sommige
vereenigingen wordt bedreigd.
Wieringen, 17 Januari 1935.
W. Redactie
Naar aanleiding van het ingezonden stukje
in uw blad van den Hen Januari j.1. „Con-
sentratiekamp of Werkverschaffing" zou ik
gaarne het volgende willen schrijven. In ver
band hiermede verzoek ik U beleefd een
weinigje plaatsruimte. Bij voorbaat mij dank.
Met innerlijke verontwaardiging heb ik
gelezen het nieuwsbericht, waarin b.v.b. ver
meld dat een zekere arbeider H. een werkbaas
T. H. de Jong zou hebben neergeslagen en dit
geanalyseerd wordt als „Poging tot doodslag
in de werkverschaffing." En naar aanleiding
hiervan schrijft J. Peute uit Breezand een in
gezonden stukje „Consentratiekamp of Werk
verschaffing
Mijn bedoeling is juist niet om J. P. zijn
ingez. stukje aan een critiek te onderwerpen,
want dit zou uit menschelijk oogpunt bezien,
niet rechtvaardig zijn, om de eenvoudige
reden, dat b.b.d. stuk ten volste gerechtigd is,
en kan ik hier niets anders doen dan slechts
de bewijsvoering en motiveringen van J. P.
onderstrepen. Men leest b.v., daar arbeider
H. nooit anders is geweest dan grond- en
landarbeider en daarin een volslagen vak
man is (bewijst ook zijn reeks van getuig
schriften) is dit gezegde wel degelijk gebaseerd
op de waarheid en wel om het feit, dat ik
persoonlijk H. heb zien arbeiden en ik reeds
de opmerking moest maken Die H. is een
goede grondarbeider
Waarde lezer wanneer ik deze zin schrijf,
en opzettelijk onderstreep, doe ik dat uit ge
voel als arbeiderswaardeering voor den pro
ductieven werker, die een zóó belangrijke
plaats inneemt in het geheele productie
aparaat. Verstaat weleen goede grondarbei
der, een goede technici, een goede bouwvak
arbeider, en wat dies meer zij en al deze
„mensehen" zijn onder gebracht in de „werk
verschaffing". Wat beteekent nu eigenlijk
„Werkverschaffing" Men zou dit letterlijk
kunnen verklaren dat men de menschen werk
verschaft, en dan zeker bedoeld om in hun
onderhoud te voorzien Maar dat is helaas
geheel niet het geval, afgezien van het feit
of hier sprake kan zijn van normaal werk.
Typeerend is ook, dat de Wieringermeerar
beiders, en merkwaardig kan men bij alle
menschen, van verschillende schakeeringen
dat waarnemen, zij zich ten volle bewust zijn,
het werk wat door hun verricht wordt pro
ductief en cultureel werk is, wat noodzake
lijker wijze moet plaats hebben. De drainee
ringen, het verdiepen en verbroeden van ka-
velslooten, het spitten van boschgronden, het
onzurings-proces, dat alles is cultureel en
productief werk. Ook verklaren de uitvoer-,
ders dier werken dat veel werken met haast
en met versneld tempo worden uitgevoerd, in
vele gevallen zijn de hoogwaterstanden of de
seizoenen daar de oorzaak van
Nu moet ik verzoeken aan de lezers, dat
zij zich eens een oogenblik willen verplaatsen,
zoover zij niet in de werkverschaffing zijn
betrokken) in den toestand van arbeiders zelf,
die des morgens zich naar de werkterreinen
begeven, met het beeld voor oogen, productie-
ven arbeid te moeten verrichten, tegen een
ongekend abnormaal laag loon, Een loon, dat
varieert ver beneden het levenspeil, waardoor
zij dan ook regelmatig in een stoffelijken
nood verkeeren (de loonstandaart leest men
in J. P. zijn citeeringen) met geen ander
vooruitzicht dan „werkverschaffing." Wat
moet er wel omgaan in de harten van al die
tientallen zwoegende werkers? Wat moet er
wel omgaan in de harten van die tallooze
vrouwen, die hier hun mannen en kinderen
niet meer naar behooren kunnen voeden,
omdat zij met dat weinigje huishoudgeld niet
kunnen rondkomen, ondanks al hun bezuini
gingen, al hun beperkingen, hun inkrimpin
gen er is steeds een materieel tekort. De
zakenmenschen zouden met cijfers kunnen
aantoonen, in hoe een toestand de arbeiders
gezinnen zich bevinden, in één periode waar
het maatschappelijk economische stelsel ver
keert in een stadium van onhoudbaarheid.
En dan, hoe is de verhouding waaronder de
arbeiders werken Ik had gaarne gezien van
J. P., dat hij het werksysteem, de methodes
die door de werkbazen vaak worden toege
past, practischer uiteen had gezet, daar hij
dit maar kort heeft aangeroerd. Want b.v.
heeft hij slechts over één enkele werkbaas
gesprokenzoo zou ik over tal van werkba
zen kunnen schrijven, die door hun hande
lingen, hun optreden zich ontpoppen als
„menschen" die met alle menschelijkheid
hebben afgedaan, hun mentaliteit grenst vaak
aan het ongeloofelijke. en als gevolg hiervan
zijn er vele arbeiders die eenvoudig zulke per
sonen hebben uitgeschakeld, d.w.z. die zich
geestelijk en moreel ver boven dezulke heb
ben verheven, die, wanneer zoo'n baas hun
iets toespreekt of eens goeden morgen
wenscht, zeer eenvoudig hem den rug toe
draaien. Dit getuigt toch wel van de inmorc-
liteit van zoo'n werkbaas. Er zijn ook andere
werkbazen, waar zelfs vele arbeiders met
waardeering over spreken, (hoewel ik in veel
gevallen nog al principieele bezwaren heb om
met waardeering over een werkbaas te spre
ken) maar bij zulke bazen komen haast ook
geen schorsingen voor, ook worden zij niet
door de arbeiders neergeslagen.
Omdat zij beschikken over een soort tact
over een dosis ervaring, om met menschen
om te gaan die gebukt gaan onder deze hui
dige toestanden. Maar ook zulke werkbazen
moeten hun eigen positie handhaven, en dit
is een zware taak, daar zij door hun superi
euren streng op hun vingers worden gekeken,
met als gevolg, dat zij daar niet menschelij
ker door worden. Het is nu reeds ongeveer
15 jaar dat ik het grondarbeidersvak uitoe
fen, en ik kan ook verklaren dat ik altijd een
geschoold grondewerker ben geweest en
steeds mijn volle 100% werk heb kunnen doen,
doch zoolang ik in de „werkverschaffing"
ben, en waar er van mij 100% werk werd ge-
eischt, is dit mij tot nu toe nog niet gelukt
om dat te doen, om de doodeenvoudige reden
dat het werkkwantum mij te zwaar valt. Maar
zoo zijn er nog tientallen anderen, waar het
zelfde verschijnsel zich voordoeter wordt
actie gevoerd om intrekking van het besluit
te verkrijgen.
GASVERGIFTIGING TE ALPHEN.
Maandagnacht heeft zich te Alphen a. d.
Rijn een geval van gasvergiftiging voorge
daan. Bij de familie A. T. van Vliet in de
Oranjestraat werd de vrouw des huizes om
streeks 4 uur wakker door het schreien van
een der kinderen.
Mej. v. Vliet, die in de bedstede in de ka
mer sliep, wilde deze verlaten, maar zakte
gearbeid met een tempo, die de kracht van
den arbeider ten eenenmale te boven gaat.
Ik heb een artikel gelezen van een gem.-
raadslid uit Hoorn, den Hr. Baesjon, medisch
arts, die in zijn scherpe debatten de noodtoe
standen in de Wieringermeerpolder becriti-
seert, dat tal van zijn patiënten voor hun le
ven lang verknoeid zijn, en zijn relaas is een
scherp protest tegen de „Werkverschaffing"-
directies. Ik heb arbeiders gezien wier voe
ten waren opgezwollen, hun hielspieren ont
wricht door het te-ver kruien veroorzaakt,
afstanden van 90 M. en dit 10 a 11 maal per
uur. Er is niet één particulier bedrijf waar
zulks plaats heeft, en als ze naar hun dokter
gaan, zoo deze hun niet geheel voor onge
schikt verklaart, geeft deze vaak een briefje
voor licht werk maar licht werk is er niet
aanwezig, blijft ook weer niets anders over
dan boschgronden spitten. Dit heet dan licht
werk te zijn, waar men 74 M2' per dag moet
spitten pl.m. 60 c.m. diephieruit begrijpt
men, dat men daar op een manier verknoeit
wordt. Een zekere Seh. ging naar den opzich
ter en gaf daar te kennen, dat het kruien
hem te zwaar viel, daar hij ongeveer 5 maan
den had moeten leven van natura-bonnen
(deze was indertijd geschorst geweest) en
was daardoor zoo verslapt, dat hij lichter
werk wenschte. Hij kreeg ten antwoord, dat
er geen licht werk was en bovendien kon
iedereen wel komen om licht werk, dus hij
moest maar probeeren, of er bij neervallen
(eigen opmerking.)
Hier voelt men den verbitterden geest, die
leeft in vele arbeiders en is het ook heel ver
klaarbaar, dat zij opstaan tegen hun werk
baas dat er een innerlijk verzet is, die bij
de minste aanleiding tot uiting komtde ge
volgen daarvan zijn nog onhoudbaarder.
Schorsingen, wat tevens beteekent broodroof,
kloppartijen (beteekent gevangenis). En
zoo reeds J. P. schreef zou er een einde ge
maakt moeten worden aan de dictatoriale
machten, maar daarvoor is noodig saamho
righeidsgevoel, medegevoel voor anderen, en
dat ontbreekt zoo vaak. Maar laten de arbei
ders eens iets doen dat leidt tot een positieve
en nuchtere oplossing om te komen tot meer
menschelijkheid.
Welnu, vormt een groep goed gezinde en
zuiver denkende arbeiders, die een commissie
vormen, en zich tot taak stellen om de grie
ven en ongeoorloofde schorsingen te onder
zoeken, opdat deze niet meer plaats kunnen
hebben. Er zijn nog veel meer wegen, mis
schien zelfs practischer, maar de Red. kijkt
al ernstig, dat het stukje zoo uitvoerig wordt,
daarom zou er persoonlijk met mij daarover
gesproken kunnen worden.
P. LAROS.
WIERINGERMEERVARIA.
ZURE GRONDEN.
Zeer veel verwarring heerst er bij de land
bouwers over het begrip zure gronden. De be
tekenis die men er vroeger aan gaf en de
tegenwoordige uitleg zijn geheel verschillend.
Het oude idee is nog niet geheel uitgesleten,
zeker bij de oudere generatie niet de nieuwe
zienswijze en beredenering is nog niet geheel
doorgedrongen bij de lieden die er belang bij
hebben. De overgang zal zeker veel misvat
ting teweeg gebracht hebben. Is het daarom
te verwonderen dat er bij boeren en tuinders
een alles behalve duidelijke voorstelling is
van deze materie De nieuwe begrippen
winnen echter sterk terrein en de jongere
generatie's zullen de scheikundige bodemon
derzoekingen verder uitdragen en er naar
handelen. In vroeger tijd stond een stuk wei-
of bouwland met doorgaans slechte opbreng
sten bekend als „zuur land" met de betekenis
van slecht land. De begrippen zuur en slecht
waren gelijkwaardig, ja ze dekten elkaar vrij
volkomen. Het woord zuur had vroeger in de
Nederlandse taal, en nu nog, een ongunstige
betekenis. De uitdrukkingeneen zuur ge
zicht, een zuur leven, zuur verdiende lonen,
een zuur mens, enz., laten dat voldoende
aanvoelen.
Omtrent de vermeende oorzaken van de
slechte opbrengsten op die „zure" gronden
vinden we weinig in de oude landbouwlittera-
tuur vermeld. Natte gronden, die dus overlast
van het vocht ondervonden, stonden algemeen
als zuur te boek. Lagere natte weien werden
eveneens. „zure" weien genoemd. Op zulke
weien was het vetgehalte der melk vaak be
duidend lager en de melkopbrengsten daalden
er ook. Ook hooi en stroo van zure weien en
gronden afkomstig stond als veevoeder niet
hoog aangeschreven.
In tegenstelling met het vorige werden hoo-
ge gronden zoete gronden genoemd, die een
goede naam hadden en waarvoor heel wat
hogere pacht- en koopprijzen bedongen wer
den. De begrippen zuur en zoet werden vak
termen der boeren en tot op heden leven ze
jammer genoeg nog voort en brengen nog
verwarring teweeg. De gunstige betekenis
van het woord zoet beluisteren we nog in
een zoet leventje, een zoet buitenkansje, de
zoete inval, enz.
Voor de boeren en tuinders van ons landje
hebben we deze wens, dat de oude begrippen
zuur en zoet, als landbouw-technische ter
men zoo spoedig mogelijk tot het verleden
gaan behoren.
Verder passen wij ons aan, en spannen ons
in om de juiste betekenis te achterhalen van
de nieuwere begrippen zuurgraad, pH, kalk-
toestand, en zuren grond in scheikundigen
zin.
Zoo zullen wij de zure plekken in de pol
der gaan bekijken. y.
Verpachting boerderijen in de
Wieringermeer.
Verschenen is hel prospectus van
de vierde serie der in de Wieringer
meer uit te geven boerderijen.
Verpacht zullen worden vier boerde
rijen voor grasland- of gemengd be
drijf op lichten grond, ter 'grootte van
50—75 h.a.
Prospectus aan te vragen en nadere
inlichtingen te bekomen aan het Do
meinkantoor te Slootdorp.
In opdracht van de vergadering wordt thans onmiddellijk bewusteloos ineen. Haar echtge- lijk.
noot, die zich weliswaar zeer duizelig voelde,
slaagde er met eenige moeite zijn slaapstede
te verlaten.
Het bleek, dat ook de kinderen zich onwel
gevoelden. Nadat een onderzoek was ingesteld,
kwam aan het licht, dat een gasslang welke
de verbinding vormde tusschen de kraan en
een gascomfoor gescheurd was.
Een onmiddellijk ontboden geneesheer
slaagde er in mej. van Vliet weer tot bewust
zijn te brengen. Haar toestand is thans rede-
