26e JAARGANG
VRIJDAG 7 JUNI 1935
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN OMSTREKEN
UIT HEEL HAAR
HART!
STEUNT
BOTER
■WIERINGER COURANT
VERSCHIJNT ELKEN
DINSDAG en VRIJDAG
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden 1.
UITGEVER
CORN. J. BOSKER
WIERINGEN
BUREAU
Hippolytushoef Wieringen
Telef. Intercomm. No. 19.
ADVERTENTIëN:
Van 1 5 regels
Iedere regel meer
f 0.50
t 0.10
TEXEL.
Onthulling Esperanto-monument.
Meer dan 200 personen waren vorige
week naar Texel gekomen voor den
Esperanto-dag die aldaar gehouden
werd.
Dit feit was ditmaal van grooter be-
teekenis, omdat tevens de onthulling
plaats had van het Esperanto-monu
ment.
't Grootste gedeelte van het gezel
schap arriveerde toen des morgens
met de boot, die om 9 uur uit Den Hel
der vertrekt.
Om half twee arriveerden nog een
groep Esperantisten, die te veraf woon
den om reeds met de boot van 9 uur
mee te kunnen komen. Het gezelschap
begaf zich daarna naar het plantsoen
aan de Koogerstraat, waar het monu
ment is opgericht. De straten in de om
geving waren voor 't doorgaand ver
keer afgezet.
Om 2 uur werd eerst het woord ge
voerd door den heer M. J. Oele, voor
zitter van de Tex. Esp. Fed. Spr. be
tuigde zijn ingenomenheid, dat op
Texel het tweede Esperanto-monu
ment opgericht werd.
Hierna sprak ir. J. R. G. Isbrücker,
die als regeeringsverteg,enwoordiger
naar Texel was gekomen, om 't mo
nument te onthullen. Spr. zeide met
het grootste genoegen deze opdracht
te hebben aanvaard, daar hier de Espe.
ranto zoo druk beoefend wordt, en om
dat hier pionierswerk verricht is.
Hoogstwaarschijnlijk zullen in Neder
land nog tal van monumenten worden
onthuld, doch nu hier een van de eer
ste gebouwd wordt, is dit pioniers
werk. Na dit in de Nederlandsche taal
te hebben gesproken, hield ir. Isbrü
cker nog een korte rede in Esperanto,
waarna hij 't monument onthulde en
aan de gemeente Texel overdroeg.
Hierna sprak de heer W. B. Oort,
burgemeester van Texel, die zeide
trotsch te zijn op dit tweede monu
FEUILLETON.
Roman door
RENé BAZIN.
Nadruk verboden.
ment in Nederland, dat een sieraad is
voor de omgeving en prachtig uitkomt
tegen 't zoo mooie Texelsche landschap
Hoewel persoonlijk geen Esperantist
ging burgemeester Oort voort be
grijp ik ten volle, dat met behulp van
Esperanto de volkeren nader tot el
kaar gebracht worden, hetgeen
den wereldvrede zeer zal bevorderen.
Verder sprak spr. den wensch uit, dat
de Esperantisten die Texel zullen be
zoeken, door dit monument hier hun
thuis zullen vinden.
Hierna werd namens de gemeente 'n
krans aan 't monument bevestigd.
Hierna werd nog gesproken door den
heer Roggeveen, voorz. van de N. Holl.
Fed. Ln Norda Stella. Spr feliciteerde
namens deze vereeniging de ge
meente Texel met het hier opgerichte
monument, en bracht vervolgens dank
en hulde aan den heer Joh. Duinker,
die als bestuurslid der Tex. Esp. Fede
ratie, als pionier voor Esperanto, en
als mentor van 't monumentfonds zoo
veel had verricht.
De heer Oele bracht dank aan de
sprekers.
Het Esperanto-monument is ge
bouwd naar een ontwerp van den ar
chitect L. Igesz, door den heer S. de
Waal, die als Esperant-wereldreiziger
een groot propagandist voor deze taal
is geweest. Prachtig is het opgelicht
in een aardig plantsoen, waar de roode
steenen, waaruit de zuil is gebouwd,
zeer goed uitkomen. Het bouwwerk
wordt bekroond met een als windwij
zer dienende ster, die rust op een we
reldbol, bestaande uit 5 ringen als zin
nebeeld dat de Esperanto-ster de vijf
werelddeelen bestraalt.
Na de onthulling maakten de Espe
rantisten nog een fraaie wandeling
over Texel, waarna allen hoogst vol
daan met de laatste boot weer ver
trokken.
Het was een prachtige dag bij zeer
gunstig weer. Ongetwijfeld hebben de
Esperantisten een goeden indruk van
Texel meegenomen.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
Massa-ontslag bij Stationsbuffetten.
Pachter heeft contract opgezegd
Naar men meldt heeft de directie
van de fa. Van Goetliem en Neuteboom
te Amsterdam, tegen den len Juli a.s.
haar pachten van stationsbuffetten
hier te lande opgezegd in verband met
de afwijzing van haar tot de directie
Spoorwegen gericht verzoek om ver
laging der pachtprijzen.
Aan het geheele personeel (ongeveer
5 honderd personen) der stations-res
taurants van genoemde onderneming,
is derhalve thans tegen genoemden
datum ontslag aangezegd.
Autobus tegen een boom.
Chauffeur moest uitwijken,
zoodat deze botsing onvermij
delijk was. Acht personen
zwaar' gewond.
Toen een der groote autobussen van
de wed. J. .Slof van Joure Zaterdag
morgen ongeveer 8 uur komende uit de
richting Joure ter hoogte van Oude-
schouw was gekomen, kwam plotse
ling van het erf Kuindersma aldaar
de autobus van den heer Elgersma uit
Oldeboorn achteruit den rijksweg op
rijden. Om een botsing te voorkomen
eek de autobus uit Joure naar links
uit en kwam daardoor in botsing met
een langs den weg, staanden boom. De
schok moet hevig geweest zijn, aange
zien de vele inzittenden bijna allen ge
wond werden. De bestuurder en de per
soon die naast hem was gezeten, kre
gen, evenals een vijftal andere inzitten
den ernstige snijwondén aan hoofd en
handen. De bejaarde heer J. Gramsma
van Leeuwarden werd met een gebro
ken schouder bij hotel Kuindersma
binnengedragen en later naar het Di-
aconessenhuis te Leeuwarden overge
bracht. Spoedig waren de doktoren
Leeuwenbrug en Smeding en Zr. de Vos
ter plaatse. Zij verzorgden de gewon
den voorloopig.
De nieuwe autobus werd geheel ver
nield.
VERGADERING L.C.O. v. NOORD-HOLLAND.
Vrijdag j.1. hield de L.C.O. voor Noord-Hol
land voor de eerste maal haar jaarvergadering
in „Het Gulden Vlies" te Alkmaar.
Behalve de vertegenwoordigers der erkende
organisaties waren de vertegenwoordigers der
40 districten opgekomen.
Bij de behandeling van het jaarverslag
waarin uitvoerige mededeelingen werden ge
daan over de maatregelen der rundvee- en
varkenshouderij, de akker- en tuinbouw, ont
spon zich een breed debat over de taak en
werkwijze der districts-commissies.
Van de zetel der bestuurstafel werd opge
merkt, dat de taak der vertrouwensmannen
der L. C. O. in wezen ligt in het geven van
adviezen aan het bestuur terzake van kalver-,
varkens- en biggen-toewijzing, aardappelen,
suikerbieten enz., terwijl het uitbrengen van
rapporten inzake inrichting van het bedrijf,
inventarisatie in het algemeen het verstrekken
van opgaven tot de werkzaamheden der op
zichters en controleurs behooren.
Bij de behandeling van de door de districten
schriftelijk naar voren gebrachte punten werd
medegedeeld, dat inzake de melkregeling aan
de veehouders zoo spoedig als mogelijk is een
voorloopige toewijzing zal worden verstrekt,
zoodat de veehouders voorloopig althans we
ten welk kwantum in ieder geval zal worden
gesteund.
Tevens werd uit de vergadering de wensch
geuit dat het mesten van kalveren moest wor
den beperkt tot hen die van oudsher gewoon
waren kalveren te mesten. Men vreesde n.1.,
dat door de invoering van de nieuwe melkre
geling meer kalveren dan tot nog toe zouden
worden gemest, waardoor de vleeschmarkt
nog voor het najaar zou worden ontwricht.
Algemeen werd geklaagd over de lage ver
goedingen welke aan de vertrouwensmen-
schen worden gegeven.
No. 21.
Dat zijn veel ongelukken in eens, zeide
een stem.
Er kwam geen antwoord. De dood, de on
vermijdelijke was genoemd. En, evenals de
steenen omhoog en omlaag in de straten, tril
len als er een vrachtwagen voorbij gaat, zoo
werden de harten bewogen," bij het hooren
van zijn naam. De tabouretten werden aan
tafel geschoven, de hoeden en mantels ver
dwenen in de groote kast, en het geluid van
de garenklosjes en scharen, die op het groe
ne luster van de tafel werden geworpen, kon
digde aan, dat de arbeid, als eiken morgen,
werd hervat. Henriette liet haar heldere oo-
gen over deze jonge meisjes gaan, terwijl zij
haar japon opnam, om te gaan zitten. Zij
was zenuwachtig en verstrooid, door het on
weer en den slechten nacht. Nu waren de
lachende tanden van juffrouw Cecile niet
meer te zien, noch de kuiltjes van juffrouw
Anna, de apprêteuse van Henriette, een teere
Normandische met een kleur als melknoch
het stille glanzen harer oogen. Zij zwegen
allen, eenigen zonder uitdrukking, bezig met
de voorbereidingen voor het werk, anderen
ernstig en zelfs treurig. Juffrouw Reine, die
het dichtst bij de première zat, met een ge
laat als va neen heilige uit een kerkraam,
bewoog zachtjes haar lippen, haar oogleden
neergeslagen.
Twee of drie meisjes kwamen in het vol
gend kwartier nog binnen, wat frissche lucht
in de plooien harer kleeren meebrengend. Zij
bevestigden het nieuws, door het leermeisje
verteld. M. Lemarié was door een hersenbe-
roerte gestorven, zonder bij kennis te zijn
gekomen men had gezien, dat de vensters
van het huis dicht warende fabriek zou
niet weer worden opgebouwd, tenminste niet
door de familie van den fabrikant. Het ge
rucht liep, dat er een verzoek om hulp aan
den gemeenteraad zou worden ingediend,
ten gunste van de werklieden.
Langzamerhand verminderde de belang
stelling in het leed, de plannen en verwach
tingen rondom dezen gestorvene, de indruk
van den dood.
De zijden rozen, de fluweelen oostindische
kers, de bosjes margrieten of korenbloemen,
begonnen boven de vormen te trillen. De
naalden doorboorden met een barstend geluid,
de harde stoffen en het stroo. De garneer-
sters namen op haar gesloten vuist, den op
te maken vorm, waarvan zij alleen het toe
komstige model konden weten, hielden hem
veraf, op den uitgestrekten arm, lieten hem
ronddraaien, om hem te bekijken en brach
ten hem weer naar zich toe.
Dezen middag zullen wij bepaald een
bestelling van mevrouw Lemarié krijgen,
daar ben ik zeker van, zeide juffrouw Augus-
tine, wier eigenliefde gevleid was, door deze
lange stilte, die zij als een persoonlijke over
winning beschouwde. Al meer dan tien jaar
maak ik haar hoeden op.
Juffrouw Irma, met de grootste oogen, die
het meest schitterden van de werkkoorts, een
artistiek, overspannen meisje, dat de premiè
re niet uit kon staan, antwoordde, aan het
eind van dezelfde tafel
Ik benijd u niet, juffrouw, een rouwhoed!
Men kan hem meer of minder elegant
maken.
Nooitcrêpe, een witte band, een sluier,
zoo lang als de japon, daar kan men niets
mee doen.
Neem me niet kwalijk.
Neem het zelf niet kwalijk. Het zijn af
schuwelijke dingen.
Neen, juffrouw, de mijne niet.
Enfin, gij zult hem niet op uw hoofd
hoeven te zetten en ik ook niet.
Juffrouw Augustine, die geërgerd was, pro
beerde te lachen die plooien groefden zich
in haar puistige wangen. Zij antwoordde ge
Na een kort woord van dank door den voor
zitter, den Heer R. C. Schenk, aan het be
stuur en de commissie-leden werd de verga
dering gesloten.
INSTELLING VAN EEN COMMISSIE VOOR
DE ZOETWATERVISSCHERIJ EN DEN
ZOETWATERVISCHHANDEL.
De Minister van Economische Zaken heeft
bij de Nederlandsche Visscherijcentrale inge
steld een Commissie voor de Zoetwatervis-
scherij en den Zoetwatervischhandel.
Deze nieuwe commissie zal tot taak heb
ben, van advies te dienen bij de voorbereiding
en de uitvoering van maatregelen, welke j
kunnen strekken tot steun aan het zoetwater- J
visscherij bedrijf, dat in zeer sterke mate de I
gevolgen ondervindt van de crisis.
In de commissie hebben zoowel vertegen- j
woordigers van het zoetwatervisscherij-bedrijf
in de rivieren, de binnenwateren en het IJs- j
selmeer, als van den zoetwatervischhandel
zitting, terwijl ook de organisatie van de ri- J
vier- en binnenvisschers de Hoofdafdeeling
.Zoetwatervisscherij" der Nederlandsche Hei-
demaatschappij daarin vertegenwoordigd is.
Als leden der Commissie zijn aangewezen
de Heeren
Mr. J. C. A. M. van de Mortel te Tilburg,
Voorzitter W. Dil Jz. te Zaandam A. P.
Lanthorst te Heerenveen J. P. van Lonk
huizen te Arnhem H. Thijseling te Lemmer
Jac. de Visser Jz. te MoerdijkE. Vlug te Zuid
ScharwoudeJoh. van der Zanden te Raven-
stein.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
PLAATSELIJKE INDUSTRIE en LANDBOUW!
Vraagt daarom uw winkelier
van Kaasfabriek NOOIT GEDACHT, H.-hoef.
Tacoma's „Houtprins" terecht.
Ongedeerd bij de familie W;ey-
erhausen terug.
De „houtprins" van Tacoma, de zoon
van den „houtkoning" Weyerhausen
in Amerika, is ongedeerd bij zijn ou
ders teruggekomen. Zooals men weet
was hij onlangs door een zeldzaam bru
tale bende ontvoerders geroofd, die
tweehonderdduizend dollar losgeld
eischte. Het losgeld schijnt te zijn be
taald, ondanks alle moelijkheden wel
ke rezen voordat de ontvoerders in con
tact konden komen met de ouders,
daar de politie zich met de zaak be
moeide tegen den wensch van de fa
milie Weyerhauser in, die vreesde dat
de ontvoerders represailles tegen hun
zoon zouden nemen.
De politie te Tacoma werd opgebeld
door iemand uit het naburige Issa-
qua, die mededeelde dat hij ergens
langs den weg een kind had aange
troffen dat Weyerhauser junior, den
houtprins" van'Tacoma, bleek te zijn.
Het kind was geheel ongedeerd.
Weyerhauser junior heeft aan de po
litie medegedeeld, dat hij door zijn ont
voerders gedurende vier dagen werd
opgesloten in een verlaten woning,
welke vermoedelijk in de buurt van Is-
saqua staat. Hij kon, daar hem steeds
een blinddoek werd voorgehouden,
uiteraard weinig gegevens verstrekken
over de plaatsen waar men hem heen
had gebracht. De ontvoerders hebben
met den jongen eenige auto-tochten
gemaakt waarschijnlijk naar Oregon,
dus in Zuidelijke richting (Tacoma
ligt in den staat Washington, de staat
Oregon ligt ten Zuiden daarvan.) Op
deze tochten was de jonge George
Weyerhauser geblindoekt in een koffer
vat
Is dat een reden Ben ik soms weduwe?
Onderdrukt gelach ging van de eene tafel
naar de andere. Juffrouw Lucia, de apprê
teuse die altijd klamme handen had en twee
plaatsen van Henriette af zat, boog zich ach
terover en fluisterde
Men zou het waarlijk haast zeggen.
Henriette tegenover juffrouw Augustine,
wilde niet lachen en zeide
Men zegt, dat mevrouw Lemarié heel
goed is.
Toen kwamen van alle kanten en op alle
tonen de woorden los
Beter dan haar man. Die hield niet van
den werkman. Een slechte rijkaard
- Ja, en er zijn toch wel goede. Kijk maar
naar Mourieux.
- Mourieux is niet rijk. Hij verdient zijn
brood evenals wij, alleen een beetje beter.
Hij verkoopt zijn bloemen te duur, maar
toch houd ik van hem. Men krijgt vertrou
wen in hem als hij lacht, terwijl men bij
Lemarié nooit een woord kon zeggenbeve
len, bevelen en met de vuist regeeren, als
men het waagde te zeggen „Mijnheer Le
marié, ik verzoek u
- Mijn moeder heeft mij eens verteld, dat
toen, hij zijn twee machines om erwten te
doppen, in werking stelde, vier honderd vrou
wen werkeloos gemaakt werden, er waren
oude werksters en moeders bij. De mijne ook.
Zij zijn naar het kantoor gegaan, om hem
uitstel of hulp te vragen. Hij antwoordde
„Ieder voor zich. Een dopmachine spaart mij
tweehonderd werksters uit. Ik koop dus de
machine en zend de werksters weg. Ik maak
van mijn recht gebruik." Gelooft gij dat, dat
eerlijk is
Hij had gelijk, hij kon om ons toch geen
verlies lijden.
En de loonen Men verdiende bij hem
amper droog brood. En hij stapelde millioenen
op.
En onbeschaamd dat hij was, met de
meisjes die er aardig uitzagen
Het meisje dat gesproken had, bloosde over
haar werk, toen zij vele hoofden naar haar
zag opkijken. Zij voegde er dadelijk bij
Ik weet het van hooren zeggen.
geborgen, waarin luchtgaten waren ge
boord.
Onderweg kon de jongen de bandie
ten met elkaar hooren spreken, en hij
kon mededeelen hoe de ontvoerders el
kaar noemden. Zij noemden elkaar bij
hun voornamen. Deze zijn dezelfde als
die van de boeven die eenige maanden
geleden den rijken brouwer Edward G.
Bremer uit St. Paul ontvoerden, dien
zij na ontvangst van tweehonderddui
zend dollar losgeld loslieten. De leiders
van deze bende zijn Alvin Karpis en
Harry Campbell, die op het oogenblik
de opvolgers zijn van Dillinger als
staatsvijanden nummer één.
De politie heeft haar speciale afdee-
ling „G" aan het werk gezet om deze
menschenroovers op te sporen. Vele
tientallen politiebeambten zijn bezig op
het spoor te komen van de bankbiljet
ten, welke aan de roovers zijn uitbe
taald, en waarvan de nummers zijn ge
noteerd. De bandieten hebben, zooals
gemeld, hun maatregelen genomen om
te voorkomen dat zij door de bankbil
jetten van het losgeld worden ver
raden, door bankbiljetten van lage
waarde te eischen.
Onbevoegd doopen strafbaar.
Anders dan de ouders van pasge
borenen krijgen zware gevange
nisstraf.
Het doopen van kinderen zonder de
toestemming van hun ouders wordt, naar
uit Moskou gemeld wordt, in een vonnis van
het Hooggerechtshof der Sowj et-Unie,
waarvan in de pers melding wordt gemaakt
gekenschetst als een misdaad, die zware be
straffing eischt. Het hof classificeert de
daad als een schending van de artikelen
van het strafwetboek, die betrekking hebben
op „sociaal gevaarlijke daden, met inbe
grip van fraude, enz., teneinde bijgeloof in
de masssa's der bevolking wakker te
roepen." Deze artikelen noemen als straf
fen een jaar gevangenisstraf, de confisca
tie van een deel van den eigendom van
den beschuldigde in gevallen, waarin groot
ouders, ooms of tantes van een pasggebore-
ne, die bezwaren maken tegen de anti-regi-
lieuze gedachten van de jonge generatie,
NOOIT MEER LAST
ALS PRESTO WAST
Deze Irma, veel te keurig gekleed, voor een
ondergeschikte, die vijftig francs in de maand
verdiende, bleek, met kringen onder haar
oogen, artistiek en zeer grillig, had in haar
stem en in geheel haar wezen, zulk een harts
tochtelijkheid dat men, zoodra zij sprak naar
haar luisterde. Zij hernam
Kortom, het is een man, die veel goed
van de armen onder zijn bezittingen heeft.
Hebt gij in het jaar 2000, gelezen, juffrouw
Jeanne
Neen, van wien
Van Bellamy, een Amerikaan. Ik heb
het al drie maal gelezen. Hij vertelt hoe de
maatschappij aan het eind der twintigste
eeuw zal zijn. Wij zullen er dan niet meer
zijn en dat vind ik jammer genoeg, want dan
zal het beter zijn, om te leven.
Een spottende stem vroeg
Wat weet gij daarvan Zijt gij socia-
liste Houdt gij van hen
Het meisje antwoordde zeer ernstig, terwijl
zij voortging met werken en met onnavolg-
baren smaak een windetak om een strooien
hoed legde
Ja, ik houd van hen. Ik ben op verschei
dene hunner vergaderingen geweest. Al hun
leerstellingen kan ik niet begrijpen, maar zij
geven tenminste toe, dat wij lijden en te kla-
'gen hebben. Het leven is zoo weinig vroolijk
Twee of drie paar van die lippen, nog geen
twintig jaar oud, zeiden „O, ja maar zoo
zachtjes, dat men niet ontwaren kon, van
waar het antwoord kwam.
Ik heb de romans van Eliot gelezen, zei
de juffrouw Reine. Zij hebben mij getroffen
en toch had ik het gevoel, of al die mooie
zinnen in een droom geschreven waren.
Is dat droomen, als men gerechtigheid
vraagt
Reine, ook zenuwachtig rekte haar hals uit,
die zoo geel als ivoor zag.
Ik heb er geen vertrouwen in, antwoord
de zij. Welke reden hebben zij om zooveel van
anderen te houden? Ik zou het kunnen be
grijpen, als zij in God geloofden.
Komaan, die hangt de vrome uit
Zeker.
Welnu, juffrouw, het is juist, omdat zij
niets van het andere leven verwachten, dat
zij in dit leven hun rechten opeischen. Niet
iedereen kan in God gelooven en zich met
devoties sussen als gij. Er zijn menschen, die
lijden, zonder iets gedaan te hebben om het
te verdienen en die verzetten zich. Ik bij
voorbeeld
Haastig gefluisterde woorden antwoordden,
want deze kwestie, welke dikwijls op het ta
pijt kwam, betrof ieder van nabij.
Ik ookik nietik op sommige
dagen. Kijk, mijn naald is gebroken. Henriet
te was enkele minuten geheel ingenomen,
door met studie drie stukken weerschijn-lint
te vergelijken, dat met lila bloemen moest
worden verwerkt. Zij ontvouwde, plooide,
schikte de kleuren bij elkander en bekeek ze
met haar halfgesloten oogen van kleurenken
ster.
Zij kon zich niet weerhouden, haar hoofd
te schudden, toen zij, die zooveel ouder en
wijzer was, de ideeën van die kinderen van
zestien of achtien hoorde. Juffrouw Irma zag
het en zeide
O, gij juffrouw Henriette
Waarom „o gij
Omdat wij wel weten, wat u er van
denkt, u hoeft er niet eens over te spreken.
U bent de deugd, het verstand in persoon, het
meisje, dat niet vallen zal
- Gelukkig maar, want dat doet pijn, zei
de de andere lachend.
Het jonge meisje, met wie zij sprak, keek
haar geërgerd aan en zweeg. Nu ging het
gesprek verder tusschen de scharen, naalden
en vingerhoeden, de geesten volgden ieder
hun weg, daar, waar geen enkele ziel een
andere volgen kan, in droomen zonder rich
ting. De hitte van de zon werd steeds feller.
Door het raam, dat op een kier stond, kwam
een met electriciteit bezwangerde lucht bin
nen, die benauwde en sneller door de longen
teruggestuwd werd, als was ze vergift. Zweet-
droppelen parelden op de onbedekte halzen.
Van tijd tot tijd hoorde men den hak van een
schoen, ongeduldig op den vloer trappelen of
een snelle gamma van vijf vingers op de tafel
De ideeën kwamen minder goed, verkwijnden
en losten in gepeinzen op.
(Wordt vervolgd) c.
i met hoor