HERTEIS
27e JAARGANG
VRIJDAG 10 JANUARI 1936
No. 3
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
/kSPIRIN
LANDBOUW - CRISIS - BUREAU.
MESALLIANCE.
REIST PER W.A.C.O,
KONINGIN CHRISTINA.
Kippen nog niet
aan den leg?
W1ERINGER COURANT
VERSCHIJNT ELKEN
DINSDAG en VRIJDAG
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden f 1.
UITGEVER
CORN. J. BOSKER
WIERINGEN
BUREAU
Hippolytusboef Wieringen
Telef. Intercomm. No. 19.
ADVERTENTIëN:
Van 1 5 regels f 0.50
Iedere regel meer f 0.10
J Een gevoel van moeheid,
f pijn in de ledematen.
J Dan direct naar bed en
f tot de dokter komt
fvan tijd tot tijd:
J net produet van vertrouwen
Uifslulfend verkrijgbaar in de oranje-bandbuisjes van
20 tabl. 70 ets. en oranjezakjes van 2 tabl. a 10 C
Van officieele zijde wordt medege
deeld, dat over eenigen tijd de afkondi
ging van de teelt regeling voor late
aardappelen oogst 1936 kan worden
tegemoet gezien.
Deze regeling wijkt op enkele pun
ten af van die, welke voor het oogst
jaar 1935 heeft gegolden.
Zoo is een onderscheid gemaakt tus-
schen aardappelteelt op klei- en andere
dan kleigronden, in dier voege, dat bij
'n uitpoot van niet meer dan 50 are over
10 are aardappelen geen teeltlieffing
behoeft te worden betaald als het den
verbouw op klei-, en over 20 are als
het den verhouw op andere dan klei
grond betreft.
In verband daarmede behoeven te
lers, die niet meer dan 10 are aardap-
peen verbouwen, niet in het bezit te
zijn van een teeltvergunning, terwijl
telers van aardappelen op andere dan
kleigronden wanneer zij meer dan. 10,
doch niet meer dan 20 are verbouwen,
een kostelooze teeltvergunning zullen
ontvangen. Telers, wier bedrijven zich
gedeeltelijk op klei-, gedeeltelijk op an
dere dan kleigronden bevinden, zullen
worden aangemerkt als behoorende
tot de groep van kleigrondtelers, tenzij
zij kunnen aantoonen, dat alleen op
andere dan kleigrond aardappelen
worden geteeld.
Bij een uitpoot van meer dan 50 are
aardappelen wordt, op welke grond
soort de verbouw ook geschiedt, niet
meer eenig oppervlak van de betaling
der teeltheffing vrijgesteld.
Voorts zal het niet mogelijk zijn, dat
voör een zelfde bedrijf behalve een uit
pootkaart voor fabrieksaardappelen
nog een teeltvergunning voor consump
tie-aardappelen wordt verstrekt.
Teneinde de afgifte van de teeltver
gunningen zoo vlot mogelijk te doen
verloopen, is reeds een aanvang ge
maakt met bet toezenden van aanvraag
formulieren aan de bekende telers*
Dengenen, die nog niet bij een L.C.Q.
FEUILLETON
Roman door
COR DE BLIJ.
31.)
„U bedoelt." De rechter was een en al oor.
Daar zou je 't hebben
„Nou ja, dat snapt U wel. Kijk, hij was
natuurlijk razend jaloersch. Marie zit ervan
in 't gekkenhuisen hijwascht zijn
handen in onschuldt
„Zeker, juffrouw Drost, zeker, U meent
„Ja, wat zegt U, en wat meent Umaar
U bent toch zeker ook niet van gister..Voor
een vrouw is het niet zoo makkelijk om over
die dingen te praten."
„Dat begrijp ik volkomen, juffrouw Drost.
Maar laat ik op den voorgrond stellen, dat de
jonge Swievers op mij in het geheel geen
slechten indruk gemaakt heeft. U spreekt met
een oud man, die heel wat ellende hier in
deze kamer gezien heeftspreek dus vrij
uit. U doet er hoogstwaarschijnlijk onze vriend
Swievers een dienst mee, enU ontlast Uw
eigen geweten, naar ik veronderstel."
„Ja, daar kom ik juist voor." Trijn begon
zenuwachtig te huilen, onder den indruk van
den gemoedelijken toon van den menschen-
kenner.
„Kijk. Arie, die ging met een meisje, die
bij ons in betrekking was. Of eigenlijk „gaan"
niet. Maar die jongen was gek op d'r. Nou is
zij, ongelukkig geworden, Meneer begrijpt me
wel, en toen zij hoorde, dat de jonge mijnheer
bij ons met een meissie van zijn stand ging
trouwen, werd ze malend. Nu zit zij met de
gebakken peren, in het gekkenhuis. Arie is te
weten gekomen, hoe 't in elkaar zit, dat zijn
meisje bedrogen was, en heeft toen gestoken.
Het is van Meneer Jan ook een fieltenstreek."
„Ja zeker, juffrouw Drost. U is in betrek
zijn aangesloten of die op 15 Januari
nog geen aanvraagformulier hebben
ontvangen, wordt in overweging gege
ven zich alsdan voor een dergelijk,
formulier te wenden tot de L.C.O., bin
nen wier werkgebied hun bedrijf is ge
legen.
De door telers ingevulde aanvraagfor
muiieren moeten uiterlijk 25 Januari
zijn ingezonden aan de betreffende
L.C.O.
Het totaal areaal, dat met aardap
pelen mag worden bebouwd, is, even
als in 1935, vastgesteld op 100.000 ba.
indien de totaal aangevraagde opper
vlakte dit oppervlak niet overschrijdt,
dan zullen alle aanvragen voor 100
pCt. worden toegewezen begin Febru
ari zal hieromtrent nader mededee-
ling worden gedaan.
Evenals het vorig jaar het geval is
geweest, zal de teeltheffing worden be
rekend naar de aangevraagde en toege
wezen oppervlakte slechts in zeer bij
zondere gevallen zal, wanneer minder
wordt uitgepoot dan is aangevraagd,
daarvan ontheffing worden verleend.
Ten aanzien van de betaling der
teeltheffing zij opggemerkt, dat zulks
moet geschieden voor 1 Mei 1936, ten
zij voor dien datum met de betreffende
L.C.O. een regeling tot betaling is ge
troffen.
Telers, die de teeltheffing voor oogst
1935 nog niet hebben betaald, kunnen
slechts dan een teeltvergunning
voor 1936 verkrijgen, als ze de teelt
heffing voor 1935 ten volle, en die voor
oogst 1936 voor 50 p.Ct. contant heb
ben betaald.
PERSBERICHT.
Van bevoegde zijde wordt medege
deeld, dat de Minister van Landbouw
en Visscherij beeft besloten een ver
mindering van de totale bietengarantie
met 5 pCt. ten bate van de Veenkoloni
ale fabrieks-aardappeltelers 1936 door
te voeren, ten einde althans eenigs-
tegemoet te komen aan de zeer sterke
beperking, welke ten aanzien van de
teelt van fabrieksaardappelen nöodig
zal zijn.
PROTEST TEGEN TARWEPRIJS-
VERLAGING.
Vergadering van het hoofdbe
stuur H. M. v. L.
Het hoofdbestuur der H. M. v. L.
beeft ten aanzien van de richtprijsver
laginfg der tarwe en het steunen
geld aan de kleine bedrijven zijn stand
punt bepaald in zijn vergadering van
3 Januari.
Met klem wordt stelling genomen
legen het feit, dat deze belangrijke be
slissingen zijn genomen zonder eenig
overleg met den georganiseerden land
bouw. Dit is in strijd met hetgeen van
ministerieële zijde meermalen lot uit
drukking is gebracht. Het is ook ir
strijd met bet algemeen belang, niet
alleen om de waardevolle adviezen,
welke het georganiseerde bedrijfsleven
kan verstrekken, doch vooral daar de
king bij
„Nou, bij de Burgemeester natuurlijk, edele
heer, bij Mijnheer Van Beers."
„Juist, ja, dus die jonge Mijnheer Jan van
Beers, heeft dat andere dienstmeisje, dat bij
jullie diende, en waarop Arie Swievers verliefd
was, ongelukkig gemaakt. Juist, juist. Apro
pos, juffrouw Drost, die Jan van Beers is
meen ik sinds eenigen tijd verloofd, met een
meisje uit Amsterdam
„Ja, die is 't Meneer de rechter."
„Ah zoo...." met een fijn lachje. „Nu, U
hebt er dien armen drommel een weldaad
mee bewezen door hier te komen. Mocht ik U
nog noodig hebben, dan reken ik op U. Goe
den dag, juffrouw Drost."
„Moet ik soms nog zweren, Mijnheer de
rechter
„Nee, nee, gaat U maar. Veldwachter, laat
de juffrouw uit."
Alleen gebleven zat hij even in gedachten
„Zoo. zoo, Jan van Beers, de vriend uit Lei
den van mijn jongens.zoo, zoo, ik zal dat
heertje eens hier laten komen
„En hep 'k 'm fijn effe gesproke. Waar blijf
je nou 't Is wat een nette man hoor. Nou
Meneer de glimdienaarman, wat hei je
toch een mooi pakkie, la me d'r es uit. 'k Zal
blij zijn, as ik hier weg ben. Manhoe
hou je 't uit. Al had je honderd duizend gul-
de en 'k zou hier met je motte wone, dan
moet ik je nog nietHè, hè, geef mij maar
poleneize met slagroom. Maar 't is een nette
man! Da's waar. ZegMeneerzit
Arienou in een hokkie hier Och
't is toch watAfijn 't zal de langste tijd
wel geleë hebbe. Maar ik zeg niks. Ik zwijg
in zeven tale. Dag veldwachter. Ajuu."
HOOFDSTUK XXI.
Gljs Verhoeven zat inééngedoken in een
hoekje van een eerste klasse compartiment.
Amersfoort.... Vervelend.... meerdere pas
sagiershè, dat die man met dat kind, die
medewerkende standsorganisaties een
groote beteekenis bebben voor de Re
geering tot het verkrijgen van een zoo
geordend mogelijk verloop bij de land
bouwcrisis-maatregelen en deze nega
tie hun aanzien ernstig afbreuk zal
doen.
In een schrijven aan bet K.N.L.C. zal
op den ernst van deze factor liet volle
licht geworpen worden.
Voorts wordt het tijdstip, waarop de
beslissing ten aanzien van de tarwe-
prijs-verlaging is gevallen al zeer on
gelukkig geacht. De tarwe is gezaaid,
vele landbouwers hebben bun bedrijf
voor Kerstmis weder moeten inhuren
en elke teler rekende op f 10.- richtprijs
tarwe en mocht daar ook op rekenen,
daar geen enkele aanwijzing tot verla
ging bestond en alle officieele stukken,
als Rijksbegrooting en regeling opper
vlakte tarwe, op f 10.- waren gebaseerd.
De verlaging van den prijs zelf wordt
ongemotiveerd geacht. Wiel staat een
1' 10- richtprijs tarwe boven het prijs-
niviau van andere gewassen, doch dit
is voor een groot deel schijn, daar het
tarwestroo weinig of niets waard is en
de geldnood de tarwe vroeg deed afle
veren tegen wat lageren prijs.
Van belang mag hier naai- het oor
deel van het Bestuur alleen zijn de
vraag of de positie der akkerbouwers
deze verlaging motiveert, en zulks is
naar het inzicht van het bestuur niet
het geval.
Een berekening door de Akkerbouw
commissie uit het Hoofdbestuur opge
steld, geeft als resultaat, dat de gun
stige bedrijfsuitkomsten van bet oogst
jaar 1935 vervangen zullen zijn door
slechte uitkomsten, die te vergelijken
zullen zijn met die der veehoudersbe-
drijven.
Deze achteruitgang vloeit voorname
lijk voort, uit liet feit, dat de oogsten
in 1934 zeer groot waren, belangrijk
hooger dan in 1935, al zijn ook leze
geenszins laag en uit het feit, dat mid
delerwijl de richtprijs yoor tarwe reeds
van f 11.- op f 10.- voonbieten van f 11-
op f 10.- en van erwten van f 10.- op
f 9.- is gebracht. Bovendieri worden de
ze richtprijzen niet steeds bereikt en
is ook de aardappelprijs wellicht ge
middeld 50 ct. per H.L. lager dan in
1934.
Men behoeft deze voor een ieder te
controleeren factoren niet. eens volle
dig in rekening te brengen om tot een
voor de akkerbouwers bij gemiddelden
oogst onboud baren toestand te conclu
deeren.
En nu zal de minister zonder eenige
compensatie dezen onhoudbaren toe
stand nog slechter maken.
De gevolgen dezer prijsverlaging zoo
zij door zal gaan, zullen voelbaar zijn
3 x per dag vanaf Haukes naar MEDEMBLIK-
HOORN - EDAM - AMSTERDAM en geheel
Westfrieschland.
Indische jongen nu juist bij hem kwamen.."
Hij had waarachtig wel behoefte om alleen te
zijn Het Handelsblad schijnbaar lezend,
in ieder geval, er achter verscholen, zat hij
te peinzen, 't Was een zware gangmaar
hij moest nu klaarheid hebben. Hij zou dien
Van Beers eens a faire nemen, maar eerst
met zijn beide broers spreken, haarfijn weten,
wat er allemaal gepasseerd was.... Vaaer.
beroerd hoe zouden ze hem ontvangen
Janook al de dupe van de verwikkelin
gen. Fransbeste hartelijke kerelen
fin, die ging z'n geluk tegemoetmaar dan
Marie. Wat had Kitty ook al weer gezegd
Malende.... Zou toch zeker overdreven zijn.
Dat hem tenslotte de oogen geopend moes
ten worden door dien Beukers. Eigenlijk een
diepe moreele vernedering.... maar ja, voor
het geluk van zijn dochter, voor Kitty, zou
hij grondig onderzoeken
Door de revue van de te wachten moeilijk
heden nog niet in zijn geheel overtuigd, dat
aan hem de meeste schuld toekwam
dommelde hij inHalfwakende toestand.
„Pappie, o kijk eens, is dat nu sneeuw ja
Och kassian, smelt op de ruit.o nee, die
blijven zitten.... betoel ja.... O, mooi die
bevriesde glasZou bij Opa ook sneeuw
Ik ballen gooi.... pop maak...."
„Ja, ventje boft wel. Dan gaan we sa
men een groote sneeuwpop makendat
deden we vroeger, toen jouw Pap klein was,
voor de school."
De Vader was een door de tropen gebruind
man, een goede veertiger. Een groote zwarte
snor, met puntbaard, verhoogde het donkere
teint. Onberispelijk in blauw costume, eenigs-
zins opzichtige das het was alles gloed
nieuw, evenals het matrozenpakje van den
jongen.
In het bagagerek eenige valiezen met la
bels, waarvan de opschriften per S.S. „Johan
van Oldenbarneveldt" deden vermoeden, dat
de repatrieerende juist was aangekomen.
,Is het daar mooi bij Grootvader en Oma
En hebben ze veel beesten Hebben die het
in het meer scheuren van grasland,
een grootere werkloosheid onder de
landarbeiders, die juist op de hier ge
troffen bedrijven in grooten getale wer
ken, een nog verder toenemende armoe
de en helaas ook grootere ontevreden
heid. Dit alles had voorkomen kunnen
worden door bespreking met den geor
ganiseerden landbouw, waarhij de
moeilijkheden hadden kunnen worden
belicht.
Het verleenen van steun in geld uit
het L.C.F aan kleine boeren en tuin
ders wordt om twee redenen zeer be
treurd. Ten eerste omdat hiermede
het principe van bedrijfssteun wordt
verlaten, hetgeen tot onmogelijke con
sequenties zal leiden, o.m. omdat min
stens even groote armoede onder de
werkgevers der grootere bedrijven
wordt geleden ten tweede omdat het
geld daarvoor genomen wordt uit het
L.C.F., dus wordt genomen van geld,
dat bestemd is voor bedrijfssteun aan
werkgevers, die gemiddeld reeds met
veliezen werken. Het steunen van den
kleinen boerenstand, welke geen be-
staansmoglijkheid meer heeft, o.m.
doordat geen gelegenheid meer be
staat tot bij-verdienen elders, is een
sociale aangelegenheid, die door het
Departement van Sociale Zaken met
ernst en op deugdelijker wijze dan met
een eenmalige gift dient te worden be
hartigd.
Besloten werd dé C.O., het K.N.L.C.,
met den meesten nadruk te verzoeken,
in samenwerking met beide andere
organisaties, een ernstige poging te
doen alsnog tot overleg met den minis
ter te komen en daarbij de hiervoren
ontwikkelde gedachtengang tot de zijne
te maken.
CINEMA DE HAAN WIERINGEN
Binnenkort verwacht Greta Garbo in
VOOR HET KIND.
DANK U
De Centrale Propaganda-Commissie zegt
allen dank die haar het werk van de afgeloo-
pen 5 weken hebben verlicht de pers, de
verkoopsters en verkoopers van postzegels en
briefkaarten, en de koopers
Het Misdeelde Kind is er ruimschoots door
gebaat.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
De aardschokken op Sumatra.
Ervaringen van een nieuweling.
Hedenmorgen te negen uur tien
viel aldus de Deli Courant van 28
Dec. j.1. wederom ter Oostkust een
aardbeving te constateeren, die van vrij
hevigen aard was, en die ongeveer
twee minuten aanhield.
Een pas uit Holland gearriveerde le
zer schreef aan het blad over deze be
ving het volgende van zijn ervaring
„De aarde is een rond ei waarvan
nu niet koud Is het een lieve tante Pap
pie, kijk eens, een heeleboel kippen. O, kijk
eens".
Het kleine mannetje was opgesprongen, in
kinderextase, stootte tegen de courant aan
van den dommelenden overbuur
„O, Pardon Mijnheer.ik heusch per on
geluk, javerlegen keek de jongen naar
Gijs Verhoeven.
„Het is niet zoo erg hoor, ventzuur-
zoette deze.
„Ik ga met mijn Pa, naar Opa en Oma, en
Tante Marie, is het niet Pap Zij weten niet,
dat ik kom, ja. Wat zullen zij blij zijn. Ik
heb ze nooit gezienalleen op een portret
je. Bent U ook wel eens op een groote boot
geweest Zoo mooien ik heb een heele
boel voor mijn Oma meegebrachtzit in
die koffer.mag ik zelf geven.
„Nou vent, val Mijnheer nu niet verder las
tig, och" tegen Verhoeven hij is aan
boord 'n beetje ziek geweest, en toen razend
verwendnu denkt hij maar, dat hij alles
doen mag Maar.... Uw gezicht.. Mijnheer..
hmeen gelijkenistrekken van
vroeger jaren
Ook Gijs, eerst met verveeld, geamuseerden
glimlach, had al enkele oogenblikken zitten
staten, met verwonderde oogenWie
was dat?"
,Ik ben namelijk ruim twintig jaar in de
Oost geweestIk moet U kennen.... ik
ben VerhoevenKlaas Verhoeven
„Klaas.... kerelik ben Gijs!!!"
Een oogenblik zaten de twee broers de han
den omklemdHet wederzien was wel on
verwacht. Gecorrespondeerd hadden ze zel
den, de laatste jaren in het geheel niet. De
oudste was sporadisch bij zijn ouders geweest
had dus niet de kiekjes gezien uit Indië. De
beide mannen, voor het laatst bijeen aan de
boot bij het afscheid nemen van den jongen
koloniaalin 1911waar was de tijd
gebleventwee broersverschillende
richting gaand op den levenswegbeiden
hoewel zeer verschillend, opgeklommen op de
Neemt dan toch proef met
„Bertels' kunstkorrel"!
Hiermede verkrijgt U spoedig
een hooge eierproductie
bij lage voederkosten.
Vraagt offerte bij Uw leverancier
of direct aan de fabriek.
Oliefabrieken N.V. - Amsterdam
de schaal echter nog minder stevig is,
dan het kalle-omhulsel waarvoor de
kip zorgt", was een geliefkoosde uit
drukking van mijn aardrijkskunde lee
raar, en als brave leerlingen noteer
den wij dat in onze cahiers om het te
onthouden. Ervaren hebben wij het ech
ter nooit.
Hadden we het nooit, moet ik thans
echter schrijven, want sedert heden
morgen weet ik, hoe onze leeraar tot
deze uitdrukking kon komen. Ik heb
gevoeld, dat de schaal waarop wij
hier in Indië leven niet bijzonder ste
vig is, en het is een merkwaardige sen
satie te weten, dat men geen vasten
grond onder de voeten kan krijgen, al
moet ik toegeven, dat de plasticiteit
der aardkorst geen directe reden tot
vreezen behoeft te geven.
Ik weet niet, of het algemeen zoo is,
maar mijn eerste constateering vond
plaats, doordat mijn ontbijt verdachte
neigingen ging toonen, om zich van
mijn maag naar boven te werken, in
plaats van, zooals eiken dag, haar duis
teren tocht voort te zetten naar lagere
regonen. Op advies van collega's be
gaf ik mij naar buiten en daar waren
de gevolgen duidelijk waarneembaar
rytphmisch dansende telefoondraden,
zacht wiegende palen, zwenkende
boomtakken die zwaaiden alsof een
krachtige hand vruchten wilde schud
den zooals de Hollandsche jongen
appels gapt bij den buurman.
Het geheel vormde een ballet, dat
door zijn natuurlijkheid een groote be
koring had en instede van angst te
voelen, was ik geboeid door dezen
machtigen cadans van alles, wat zoo
stevig en sierlijk geleek.
Ja, onder die omstandigheden wist
ik, dat ook schoolcahiers nog vele
duistere zaken kunnen ontsluieren,
indien men maar rond kijkt in de we
reld. De idee, dat ik mij od een aard
bol bevond was echter verdwenen,
eerder dacht ik mij te bevinden op een
paddestoel, die door dwergen in bewe
ging gebracht, koelte moet toewaaien
aan ieder die er zich onder bevindt.
Want dat er honderden meters onder
mij een kokende, borrelende massa be
maatschappelijke ladderbeidenko
mende uit hetzelfde eenvoudige Oudernest.
Nu beiden op weg naar de geboorteplaats
maarhoewelk een onderscheid.
„Dit is mijn jongen. Bertie, geef je Oom
eens een hand. Neen, nu niet verlegen, ja het
is ook om verlegen te worden, hé vent. Maar
heusch, deze groote Mijnheer is je Oom. Een
echte Oom
Even later
„Kerel ik wist niet dat je getrouwd geweest
bentje vrouw.
„Is dood, Gijs. Een jaar geleden gestorven.
Een beste vrouw, o heel eenvoudig, een Ja-
vaansche, maar al was de kleur van buiten
wat donker, van binnen kereleen pracht
juweel. Daar was ze blanker dan menige
Europeaansche. Ze is jaren met me mee ge
trokkenen leefde ze nogwel, dan
hadden w ij elkaar n u hier misschien ont
moet. Weer trouwen, ja jamot je Indië
kennen vroegerhaha, werd je als kolo
niaal, later sergeant tenslotte onder-luitenant
met den nek aangekeken. Zoo'n soort uitge-
stootene. Iets fulgairsJe mocht met je
eigen mannen omgaanje mocht in je
eigen cantine of soos komen. Voor enkele
jaren nam ik mijn pensioen. Kreeg een reu-
zenbaan bij de spoorwegen. En of dat nog
niet genoeg voor me waskwam ik bij de
belastingen. Carrière. Helaas, dan stierf plot
seling MieraDaar kwamen zë aan „ik
was toch zoo'n braaf mensch geweestom
die Inlandsche te trouweneen leger we
duwen, gescheiden vrouwtjes.... man, een
lust om te zien. Allemaal trouwlustig. Maar
Klaas dacht„trima kassie". Ik most ze
niet. Als je eens in je leven getrouwd bent
geweest met een vrouw met een ziel als een
opengeslagen boek, danheb je geen an
der exemplaar meer noodig. Vroeger spuwden
ze op menu wil ik ze graag de mesalli-
canee met den gewezen koloniaal besparen."
,Nog altijd dezelfde.... maar je hebt toch
nu een positiegeld
(Wordt vervolgd).