emnEÉi
27e JAARGANG
VRIJDAG sa MEI 1936
No. 41
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN^ËN OMSTREKEN
BOERDERIJEN IN DE WIERINGERMEER.
HET MYSTERIE.
NAAR
HOORN - MEDEMBLIK - AMSTERDAM
WIERINGER COURANT
VERSCHIJNT ELKEN
DINSDAG en VRIJDAG
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden f 1.—.
UITGEVER
CORN. J. BOfeKER WIERINGEN
BUREAU
Hippolytushoef Wieringei
Telef. Intercoram. No. 19.
ADVERTENTIëN
Van 1 5 regels
Iedere regel meer
f 0.50
I 0.10
Er zullen 34 onderhands worden verpacht.
EEN LANDBOUWGEBIED VAN
GROOTE BETEEKENIS.
In navolging van voorgaande jaren is ook
thans wederom een prospectus verschenen
inzake de onderhandsche verpachting van
boerderijen in de Wieringermeer. De uitgifte
zal dit jaar 4 akkerbouw-, 18 gemengde en 12
weidebedrijven omvatten. Daarnaast werden
reeds 9 akkerbouwbedrijven in pacht toege
zegd aan bedrijfsleiders, die aan het in cul-
tuurbrengen van de Wieringermeer hebben
deelgenomen en op dien grond voorkeursrecht
konden doen gelden,, zoodat dit jaar 43 be
drijven omvattende een oppervlakte van cir
ca 1500 H.A., zullen worden verpacht. In 1934
werden 46 bedrijven met een oppervlakte van
1800 H.A. uitgegeven, terwijl in 1935 67 boer
derijen ter gezamenlijke grootte van 2700 H.A.
werden verpacht. Wanneer de verpachting dit
jaar haar beslag zal hebben gekregen, zullen
derhalve 6000 H.A. of 1/3 gedeelte van het
totale in de Wieringermeer beschikbare cul
tuurgrond bij particuliere landbouwers in
gebruik zijn.
De resteerende oppervlakte blijft als groot
bedrijf in exploitatie bij de landbouwcultuur-
maatschappij „de Wieringermeer", tot we
derom een gedeelte geschikt voor verpachting
zal worden bevonden er worden n.1. geen
gronden aan particulieren in handen gegeven,
alvorens is gebleken, dat daaraan geen noe
menswaardig risico voor de pachters meer
verbonden is.
In de eerste dagen van het in cultuurbren-
gen zijn verrassingen op de jonge zeegron
den niet uitgesloten, waarom deze zooveel
mogelijk worden opgevangen door den staat.
Stond men aanvankelijk over het algemeen
in landbouwkringen eenigermate gereserveerd
tegenover het aanvaarden van een boerderij
in de Wieringermeer, omdat men op zoo'n
korten termijn, dat de gronden in cultuur
waren, nog moeilijk een oordeel kon vormen
omtrent de cultuurwaarde van den bodem, al
spoedig echter toonden de practische uitkom
sten dat voor landbouwersgezinnen bestaans
mogelijkheden aanwezig waren.
De bevredigende uitkomsten, welke de eerst
verpachte boerderijen het vorig jaar reeds
opleverden, deed de belangstelling voor het
verkrijgen van een boerderij in pacht in de
Wieringermeer aanmerkelijk verlevendigen en
velen moesten het vorig jaar reeds worden
teleurgesteld. Deze hopen dit jaar gelukkiger
te zijn, al zal ook thans aan velen een teleur
stelling niet kunnen worden bespaard.
Vele landbouwers uit verschillende streken
van ons land maakten reeds voor dit jaar
gading naar een bedrijf, terwijl dit aantal
nog steeds toeneemt. De aanmelding staat
dit jaar tot 11 Juni open. Uit den aard dei-
zaak maakt deze groote belangstelling het
noodig, een strenge selectie toe te passen.
Niet alleen wat de persoonlijke geschiktheid
betreft, doch eveneens aangaande het finan-
cieele weerstandsvermogen en de landbouw-
technische kennis.
Om voor een bedrijf in aanmerking te kun
nen komen, wordt een bedrijfskapitaal van
f 300 per H.A. voor een akkerbouw en f 250
per H.A. voor een gemengd- en weidebedrijf
geëischt. Gegadigden moeten dit bedrijfska
pitaal öf zelf bezitten óf daaraan door naaste
familie worden geholpen. Dit bedrijfskapitaal
is noodig om te kunnen slagen. Ongetwijfeld
zullen deze eischen ertoe medewerken den
landbouwersstand in de Wieringermeer op
hoog peil te brengen.
Ook thans bieden de te verpachten boer
derijen weer 'n variabel-beeld. De grootte
loopt uiteen van 10 tot 75 H.A., de weidebe
drijven bestaan in hoofdzaak uit zand
grond, de gemengde bedrijven uit zand, zavel
en klei, de akkerbouwbedrijven meerendeels
uit zwaarderen grond. De pachtprijzen zijn
vastgesteld overeenkomstig die voor soox*tge-
lijke bedrijven in vorige jaren en houden niet
alleen rekening met den oogenblikkelijken
cultuurtoestand van den grond, doch sluiten
tevens in een steun aan den optredenden
pachter.
Zij varieeren van f 25f 50 in het eerste
en tweede tot f 50f 80 in het vijfde en zes
de pachtjaar. Een conjunctuurcorrectief wordt
thans verkregen door toepassing van een
indexcijfer. De aanbesteding
voor bouw van boerderijen voor de te ver
pachten bedrijven heeft Dinsdag plaats ge
had. Deze zullen een hooge gebruikswaarde
bezitten, omdat het mogelijk is daarbij reke
ning te houden met de bijzondere eischen,
welke aan een boerderij worden gesteld en
met de ervaringen welke bij het gebruik van
boerderijen reeds is opgedaan.
De Wieringermeer begint als landbouwge
bied wel beteekenis te krijgen. Geen wonder
ook, want waar elders in ons land treft men
een verkaveling, een wegen- en scheepvaart-
net aan als juist in dezen eersten Zuiderzee
polder, waar van het eerste oogenblik af kon
worden rekening gehouden met het scheppen
van een outillage, welke een economisch be
drijf in hooge mate in de hand werkt
De uitgifte van gronden in de eerste twee
jaren mag als uitstekend geslaagd worden
genoemd. Zonder twijfel zullen de ook in de
toekomst beschikbaar komende boerderijen
gretig aftrek vinden en de tijd is niet meer
veraf, dat de Wieringermeer zal worden be
schouwd als een der mooiste landbouwgebie
den van ons land.
DE TE BOUWEN BOERDERIJEN.
Nu de aanbesteding van den bouw van
weder een 45-tal boerderijen in Nederlands
twaalfde provincie heeft plaats gehad, heeft
de Directie van de Alkm. Crt. een praatje ge
maakt met de te Alkmaar gevestigde Wierin-
germeerdirectie, om te informeeren naar de
plannen tot bebouwing van het tot dusver
drooggelegde gedeelte van de voormalige
Zuiderzee. Een langdurig gesprek met: den
architect A. D. van Eek, van wiens mededee-
lingen wij hier den korten inhoud laten vol
gen.
Boerderijen van verschillende typen.
De bouw van bovengenoemde 45 boerderijen
zal geschieden in vijf groepen in verschillen
de deelen van den uitgestrekten polder, vol
gens de typen q, r, s, t en o, waarnaar ook
het vorige jaar reeds een aantal boerderijen
werden gebouwd. Deze typen zijn in hoofd
zaak gelijk, zij verschillen slechts in inhoud
wat de tasruimte en de stallen betreft, zulks
in verband met de grootte en den aard van
het bedrijf waarvoor zij moeten dienen. Het
zuidelijk deel van den polder is het meest
geëigend voor akkerbouw als zijnde kleigrond,
de streek aan den kant van Medemblik
leent zich voor gemengd bedrijf, het noorde
lijk deel van den polder kan het best dienst
baar worden gemaakt voor melkbedrijf.
De letters en cijfers, waarmee de verschil
lende bouwtypen worden onderscheiden, be-
teekenen voor de ingewijden een aanduiding
van het aantal normaaldwarsprofielen, ook al
weer afhankelijk van den aard van het te
vestigen bedrijf. Er werden b.v. vier dwars
profielen van groot naar klein ontworpen voor
resp. de typen q, r, s en o, waarvan de eerste
drie precies gelijk stalprofiel (Zuidhollandsch)
hebben, doch waarvan het type o, in verband
met de relatief hooge kosten van een derge
lijken stal, een Friesch of een Noordhollandsch
stalprofiel bezit. De spantafstand is in alle
typen gelijk genomen en zoo heeft men nut
tige tasinhouden van 450, 350, 250 en 150 kub.
M. verkregen voor de genoemde typen q,
en o. Op deze wijze is het zeer gemakkelijk
te bepalen welk type voor een bepaald bedrijf
het meest gewenscht is. Het type t is gelijk
aan s, maar kleiner en speciaal voor weide
bedrijven van 25 H.A.
Voor al deze bouwtypen zijn verschillende
maten dezelfde en ook in vele onderdeelen is
FEUILLETON
een streng systeem doorgevoerd, waarbij ech
ter is gezorgd, dat men niet verviel in star
heid, waardoor het practische nut zou kun
nen worden geschaad. De ervaring heeft ge
leerd, dat deze opzet de bouwkosten gunstig
beïnvloedt.
De woningen van de 45 boerderijen zijn bij
34 ervan rechts en bij 14 links vóór de schuur
gedacht. Met deze soort bouw is men pas ver
leden jaar begonnen. Tot dien tijd werden
woning en schuur onder één kap gebouwd,
wat in de practijk in verband met den slap
pen bodem wel eens bezwaren opleverde, om
dat immers een hooge en zware brandmuur
tusschen beide deelen van het gebouw noo
dig was. Bij den nu voorgenomen bouw heeft
de woning den brandmuur met de schuur
gemeen. Een ander voordeel is nog, dat er
meer vrijheid bestond ten aanzien van de
indeeling der ruimte en dat men ook méér
rekening kan houden met de zon.
De woningen beschikken over een woon
keuken van 6 bij 3.60 meter, een kamer van
4 bij 4.50 meter, een spoelkeuken, een badcel
en een slaapkamer beneden, met zolder, en
boven nog drie slaapkamers, terwijl er voorts
nog aanwezig is een ruime kelderkast.
De stallen.
Wat de stallen betreft, in het voorgaande
terloops aangeroerd, zij opgemerkt, dat voor
de groote boerderijen het enkelrijïg Zuidhol-
landsche type is gekozen. De practijk heeft
Er is nog wel tijd om alles te ree
tificeeren, zei madame, hem van ter
zijde aanziende.
-- Ik heb u al gezegd, zei hij met
steeds aangroeiende ergernis, dat ik
mijn lot gekozen heb. Er kan nu niets
meer veranderd worden. Wij ver-
kSvisten onzen tijd, madame. Bestaat
er een reden, om dit onderhoud te ver
lengen
Ben je er niet nieuwsgierig naar,
hoe wij toegang hebben gekregen op
Trebanvitch, Aldred En zou je niet
graag weten hoe wij hier zijn gekomen
als gasten van den hertog
ik vind het wel vreemd, maar
veel belang stel ik er niet in, zeide hij.
Dola de Bernier fronste het voor
hoofd, veel was zij niet vooruitge
komen.
Toch ben ik er zeker van, dat je
het wel graag zou weten, hield zij vol,
wij hebben ongeveer een maand gele
den den hertog en lady Trevalge ont
moet bij een uitstapje op de rivier. De
hertog en Francois konden het samen
best vinden, zij bespraken samen
steeds de politiek en om kort te gaan,
de hertog inviteerde ons om een paar
weken hier te komen logeeren. Lady
Trevalga is allerliefst, je kent haar
misschien wel, Francois is smoorlijk
op haar verliefd en
Ik verlang er niets meer van te
hooren, zei Aldred buiten zichzelf, ik
heb het nu al gezegd, niets dat u mij
vertellen kunt boezemt mij belang in.
Ik ben een uitgeworpene volgens mijn
eigen wensch, dat kan zijn, maar daar
om stel ik weinig belang in alledaag-
sche praatjes. Laat mij stil en in vrede
leven.
Je zegt vreemde dingen, Alfred.
Je stelt toch zeker wel belang in lady
Trevalga. Zij is niet alleen de dochter
van je chef zullen wij maar zeggen,
maar zij is ook een allerliefst meisje.
Je bent toch zeker niet blind voor haar
bekoorlijkheden, al leef je dan ook
buiten de wereld om.
Hij antwoordde niet, maar zij zag
dat hij de lippen stijf opeen kneep als
of hij zijn zelfbeheersching niet wilde
verliezen. Zij waren nu genaderd tot
aan de groote rots die op liet einde
van liet stuk strand stond en daar
bleef hij staan en vroeg
llebt u mij nog iets bijzonders
te zeggen, anders neem ik nu maai af
scheid.
Dola stond hem een poos zwijgend
aan te staren, de glimlach was van
haar gelaat verdwenen, maar zij was
zeer schoon met den gloed van de on
dergaande zon op haar fraai blond
haar, dit moest Aldred wel bekennen,
al wist hij ook zeker dat zij al haar
praatjes alleen hield om hem te kwel
len. Hij kende haar maar al te goed
en niets van wat zij zeggen kon zou
hem overtuigd hebben van haar eer
lijkheid.
Ja, ik heb nog wel iets te zeg
gen, Aldred. Luister nu goed en denk
goed na voor je spreekt.
Haar stem klonk ernstig, maar ii
Aldred's ooren was de toon ervan ge
dwongen en theatraal.
Het dient nergens toe om het
verleden nu weer op te halen, ging zij
voort, dat is afgehandeld, zooals je
en alle andere plaatsen in West-Friesland,
PER WACO AUTODIENSTEN.
Veiligste en goedkoopste reisgelegenheid.
bewezen, dat de pachters het liefst met een
dergelijken stal werken zelfs zij, die, vóór
zij in den Wieringermeerpolder kwamen, een
ander staltype hadden, b.v. het Friesche of
Noordhollandsche, verkozen den Zuidholland-
schen stal als den meest practischen.
De ramen der stallen worden van beton ge
maakt, zoodat ondanks een uiterst langen
levensduur er slechts een minimum-onderhoud
zal noodig zijn. De ramen worden zóó ge
plaatst, dat het licht achter de koeien valt,
in tegenstelling met andere stalinrichtingen.
Men bereikt hierdoor dat men méér licht heeft
bij het melken en, wat nog van groot belang
is, er zal méér licht vallen in de omgeving
van de zoogenaamde „groep", waardoor de
ontwikkeling van vliegen e.d. wordt tegenge
gaan. Hoewel de ramen niet draaibaar zijn, is
men er in geslaagd ze toch dienstbaar te
maken aan den toevoer van versche lucht.
Trouwens, het vraagstuk van de ventilatie is
nog lang niet als opgelost beschouwd. Telkens
weer worden en werden er proeven genomen
om het meest mogelijke te bereiken. Dit geldt
ook ten aanzien van de zoldering der stallen.
Intusschen kan wel al gezegd worden, dat
reeds een enorme vooruitgang is gekomen
vergeleken met de toestanden van een paar
tientallen jaren geleden. Deze zoldering toch
bevat een inrichting tot het afzuigen van
staldampen, maar, zooals gezegd, telkens
worden nog proeven genomen om de reinheid
en de zuiverheid in de stallen te bevorderen.
Nóg iets gunstigs valt van de stallen te
zeggen zij zijn brandvrij. De zoldering wordt
n.1. gemaakt van bims-betonbalken en -pla
ten, zoodat in geval van brand op de boer
derij ruimschoots gelegenheid bestaat het
vee te redden, vóór de zoldering zou instor
ten. De constructie is niet zoodanig, dat bij
instorting van het gebouw de stalzoldering
intact zal blijven.
En ten slotte van de stallen nog dit de
voedering der dieren geschiedt op zéér gemak
kelijke wijze, doordat het voer zonder veel
moeite in een goot wordt gedeponeerd, welke
voorlangs het vee loopt. De stalknecht behoeft
zich dus bij het voederen niet meer tusschen
de dieren te begeven, waardoor behalve het
gemak ook de vlugheid van werken wordt
gediend.
De koeien zijn in de stallen van elkander
gescheiden door ijzeren bokjes ter hoogte
van 90 c.m. waaraan zich verstelbare vastbin
ders bevinden, zoodat voor elk dier afzonder
lijk het meest geschikte bevestigingspunt kan
worden opgezocht. Om bij het kalven en in
tijden van ziekte onder de koeien over méér
ruimte te kunnen beschikken, zijn de afschei
dingen om de ander uitneembaar. Voor de
drinkwatervoorziening zijn aan de vaste
bokjes automatische drinkbakken bevestigd,
waarin het water van den onderkant af wordt
aangevoerd.
De bakbedekking en constructie der
boerderijen.
De dakbedekking der boerderijen zal be
staan uit een laag pannen, waaronder riet
ter dikte van 7.5 c.M., of dekriet. Deze laatste
wijze van dakbedekking is wel duurder ii
aanleg en in onderhoud en ook is het brand
gevaar grooter dan bij de eerstgenoemde dak
bedekking, maar toch zijn er ook voordeelen
aan verbonden. Een rieten dak bezit immers
jichtlijder, wanneer
de pijnen ondragelijk
worden.
Dan is er maar één
i middel dired te nemen
/lm en we':
ji
^het product van vertrouwen^
Uitfluitend verkrijgbaar Ir de oranje-bandbulije» van
30 tabl. 70 ctf. en oranjezekjei van 2 tabl. 10 ets.
de eigenschap van isoleerend en ventileerend
en tevens absoluut waterdicht te zijn. Dit
laatste nu is in den Wieringermeerpolder ei
genlijk op geen andere wijze te bereiken, om
dat bij storm zelfs bij de best sluitende pan-
nenbedekking het water tusschen de pannen
wordt doorgejaagd. Dit gevaar zal onvermin
derd blijven duren totdat het dak ouder is
geworden en de naden tusschen de pannen
zijn dichtgewaaid of op andere wijze zijn af
gesloten en pas als de boombeplanting in den
polder als een windscherm zal functionnee-
ren, zal het bezwaar naar verwacht mag wor
den geheel worden opgeheven. Een voorname
aanleiding voor het toepassen van rietbe
dekking is ook nog gelegen in het feit dat de
noodlijdende rietcultuur erdoor zal worden
geholpen op zeker niet onbelangrijke wijze.
De kapconstructie wordt samengesteld uit
gezaagd hout.
De hoofdconstructie wordt gevormd dooi
de bekende vierkant-constructie in moderner
uitvoering. Ten behoeve van het grootste
type q, dat dus ook bestemd is voor de groot
ste bedrijven, is een speciale spantconstructie
ontworpen, met een zeer groote vrije ruimte,
welke de mogelijkheid biedt met een verplaats
baren transporteur de tasruimte volledig te
vullen. Voor het eerst zal men nu over een
groote ruimte beschikken, waarin geen enke
le spant of v/at ook een hinderpaal vormt
voor het vrije gebruik van de groote ruimte.
Onderscheidene van de pachtboeren, be
woners van de reeds eerder gebouwde boer
derijen, hebben van hun waardeering getuigd
voor deze inrichting der bedrijfsgebouwen.
Trouwens, dit geldt ook voor de woningen.
Natuurlijk mag niet verwacht worden, dat een
boerderij in den Wieringermeerpolder, als
zijnde feitelijk een confectieproduct, in alle
opzichten zal voldoen ook aan de speciale
wenschen van de toekomstige bewoners, voor
namelijk reeds daarom, omdat deze menschen
vaak afkomstig zijn uit streken waar een
gansch ander type boerderij inheemsch is.
Maar in elk geval staat wel vast, dat de Wie
ringermeerpolder op de nu nog meest practi
sche wijze wordt bebouwd.
zelf zegt. Je zoudt mij toch niet geloo-
ven, al zei ik dat ik spijt had en mijn
berouw gaat misschien ook niet zoo
diep, als jij wel verwachten zoudt. Eén
ding wil ik je echter wel zeggen, om
dat het zoo vreemd is, zooals de dingen
geloopen zijn. Vandaag had ik een
oogenblig erg spijt van mijn verkeer
de daden, ik zou heel wat hebben wil
len geven om alles ongedaan te ma
ken en ik weet zelf niet,
hoe het kwam, maar ik gevoelde be
hoefte om te bidden.
Zij keek beschaamd en uitte de
laatste woorden fluisterend. Het was
zeker een vreemde bekentenis voor
Dola de Bernier, maar het was waar,
zij had gebeden om vergeving van
haar zonden. Hoe kon hij de waarheid
daarvan betwijfelen
Aldred legde zijn hand op haar arm
en begon
- Dola maar voordat hij nog
iets kon zeggen, was zij reeds aan zijn
aanraking ontsnapt en lachte schril.
- Och het duurde maar een enkel
oogenblik zeide zij en het kwam door
jou muziek, Aldred, het was terwijl
jij speelde was dat niet vreemd
- Erg vreemd, mompelde hij, zich
van haar afkecrend.
- Maar wat ik verder zeggen wou,
was, dat de uitwerking van dat oogen
blik nog niet geheel weg is. Ik gevoel
nog genoeg berouw om je alles terug
te geven, wat je verloren hebt en ten
opzichte daarvan heb ik je iets voor
te stellen. Je zei, dat ik een woord had
kunnen spreken, dat je zou gered heb
ben.
Aldred knikte zwijgend, hij wilde
niet vooruitloopen op het voorstel, dat
zij te doen had en hij voelde zich als
verstijfd door alles wat hij dien dag
beleefd had. Zijn tijd van rust en vrede
was nu voorbij en hij durfde er niet
aan denken, wat de toekomst hem
brengen kon.
Je dacht er niet aan, dat ik dat
woord nog wel steeds uit kan spreken,
ging zij voort, nu komt dat er niet op
aan, maar ik zou het nu wel willen
doen.
Zoudt u nu de waarheid willen
bekennen vroeg hij ongeloovig.
Ja, dat bedoel ik.
Er zal nog wel iets meer zijn.
Ik wil je alles teruggeven, wat je
verloren hebt, je goeden naam, je
rechtmatige positie, als je mij wilt
maken tot je vrouw.
Eenige oogenblikken heerschte er
diepe stilte, die alleen verbroken
werd door het slaan der golven tegen
de door de zon verlichte rotsen. Aldred
stond Dola de Bernier aan te staren
met een blik dien zij haar geheele le
ven niet vergat en eindelijk zei hij
Vijf jaar geleden hebt u mij de
eer gedaan mij uw liefde aan te bie
den. Die heb ik toen geweigerd en dit
heeft mij mijp carrière gekost. En nu
wijs ik die weer af, finaal en absoluut,
al zou die weigering mij ook het leven
kosten.
Haar schoon gelaat werd asch
grauw en een poos lang schoot er een
gevaarlijk licht uit haar oogen. Zij her
kreeg echter haar zelfbeheersching
spoedig en met een glimlach stak zij
hem haar hand toe.
Dan kunnen wij niets anders doen
dan afscheid nemen Aldred, het is mo
gelijk dat wij elkander nog eenmaal
ontmoeten, maar het is ook mogelijl
van niet. Na den tegenspoed van van
daag kunnen wij dat niet weten. Nu
zal ik echter voor het oogenblik maar
afscheid nemen.
Bijna dadelijk was zij weg en hij
stond haar na te kijken, terwijl zij
over het strand wegging. Toen zij weg
was, begon Aldred opeens te begrijpen
in welk gevaar hij thans verkeerde.
Wat hij met haar besproken had, her
innerde hij zich nauwelijks, alleen
wist hij nog, dat hij haar opnieuw van
zicli gestooten had en hij tot loon daar
voor een glimlach van diepgaanden
haat van haar had gehad. De herinne
ring aan dien glimlach vervolgde hem
nu.
Hij viel op een van. de rotsen bij de
zee neer en het gelaat in de handen ver
bergende, verdiepte hij zich in een
reeks bitter^ overdenkingen.
III.
Aldred wist zelf niet hoelang hij wel
op de rots was blijven zitten, maar te
gen zonsondergang kwam hij tot de
ontdekking dat de vloed opkwam er
het dus niet veilig zou zijn om lan
ger op het strand te blijven. Hij stond
op en wandelde naar den heuvel, waar
zijn klein huisje stond aan den zoom
van het bosch. Hij ging echter niet
naar binnen, want hij zou het in huis
niet hebben kunnen uithouden mei de
gedachten, die hem thans vervolgden.
De wind stak op er toen het getij op
kwam sloegen de golven met kracht
tegen de rotsen. De jonge organist
stond aan den kant van de klip en
staarde ernaar van een hoogte af van
ongeveer driehonderd voet.
Wordt vervolgd.