Cinema De Haan Spel [met den Dood Het Wrekende Water 3000 Heerencostuums Koopt bij NEELS C. Rezelman Jzn. Vuurtorentjes Let op Lage Prijzen BIJENKORF Wieiinger Wielerbaan riet van Kempen rice i. de Draal 15 ORANJEDAG Kapperszaken Z50 GRONDBEZIT IN SPANJE SP0RTC0STUUMS 7.95, 12.50, 15.00, 17.50 GARAGE C. S. DE HAAN - H.-Iioef VLOOTREVUE en het PRINSELIJK JACHT WOL-ARTIKELEN Tarwebloem I. G. MEUBELMAGAZIJN GRATIS KNIPPATRONEN 29 AUG. 2 UUR 29 AUG. GROOTE STAYERSWEDSTRIJDEN ACHTER MOTOREN: (uit een artikel van Heinz Paechter in „The Contemporary Review", Londen, Juni 1937). O PAN JE zou een rijk land kunnen zijn het is een arm land. De helft van het 1«r land is bedekt met steppen, die weinig- opleveren. Vijf millioen hectaren, of 10% dei- oppervlakte, zijn een paradijs met tropischen plantengroei rond artesische putten of na- "I tilurlijke oasen. Tien procent is volkomen onvruchtbaar. Het gemiddelde Europeesche klimaat met voldoenden regenval heerscht slechts in een strook langs de Portugeesche grens, waar tarwe wordt verbouwd, aan de I bergachtige Atlantische kust, waar vee wordt geteeld, en in de valleien der Pyreneeën. De Oostelijke kuststrook heeft een Middelland- sche Zee-klimaat met sinaasappelboomen, I rijst en zelfs specerijen als het land bevloeid I is, vooral in de huerta, den tuin van Valencia. Doch 32 van de 48 provincies, 68% van de op pervlakte des lands vormend, lijden aan wa tertekort 17 millioen ha zijn geheel droog (secano) secano levert slechts iets meer dan de helft aan graan op van geïrrigeerd land (regadio). Bovendien komen 7 millioen ha niet elk jaar onder den ploeg. Sommige stre- 1 ken zijn van nature zoo arm, dat de boeren verplicht zijn teelaarde mijlen ver naar den rivieroever te vervoeren. Daar de bodem het j vee niet voldoende kan voeden, wordt de grond niet genoegzaam ververscht. Men raamt dat ongeveer 40% van den bodem in het ge- heel niet of onvoldoende is gecultiveerd. Het eerste probleem is dus kunstmatige bevloei- ïng. De vijf groote rivieren leveren water ge- J noeg voor 3-4 millioen ha, maar nauwelijks de helft wordt geïrrigeerd. De groote plannen van Primo de Rivera hebben tot een financi- eele catastrophe geleid, moesten stopgezet wor den, of overgelaten aan monopolitische maat schappijen, die het water verkoopen tegen prijzen, welke de boeren niet kunnen betalen. Alleen waar de staat voor de watervoorziening zorgt en het water aan den bodem gebonden I is, of waar oude democratische instellingen een eerlijke verdeeling verzekeren, komt de irrigatie den pachter ten goede. Te Valencia houden de „water-rechters", zelf landbouwers, eiken Vrijdag voor de kathedraal zitting zij verdeelen het water in eigen beheer. In andere streken zou een breed opgezette boschpolitiek de watersituatie kunnen verbeteren en tevens het klimaat. Maar wie zal de verbetering fi nancieren en wie moet er gebruik van ma ken Intensieve bebouwing vooronderstelt boeren, die moderne machines kunnen en willen gebruiken en grooter oogsten begeeren. Hoe vreemd het ook klinke al deze factoren zijn bij de tegenwoordige eigenaars niet aan wezig, hetgeen te wijten is aan het eigendoms stelsel, dat in Spanje bestaat. In den loop der jaren zijn er groote ver schillen ontstaan in de verdeeling van het grondbezit. In het Noorden is het land ver deeld in kleine stukken 90% van de Galici- sche en Asturische boerderijen zijn „minimo- fundios" lappen van één ha of minder. In het centrum daarentegen is grootgrondbezit regel en in het Zuiden kon men jaren geleden uren loopen, van Granada naar Cordova, zon der het enorme grondbezit van één grande te verlaten. Hoe later een provincie door de christenen werd veroverd, hoe grooter het deel der groote vazallen in den buit hoe ver der naar het Zuiden dus, hoe grooter het grondbezit en hoe geringer het aantal dor pen. Zoodoende is „Spanje het land met te veel menschen zonder land en met te veel land zonder menschen." Deze verkeerde verdeeling van den grond remt den technischen vooruitgang. Kleine pachters kunnen geen moderne machines betalen groote grondbezitters willen hot niet en zijn er ook niet toe verplicht. Want de levensstandaard op het platteland is zoo el lendig, dat arbeidskracht er góedkooper is dan gereedschap. De arbeidsproductie op de groote landgoederen is middelmatig. De ar beiders zijn vaak beschuldigd van indolentie en onverschilligheid voor eiken vooruitgang. Inderdaad hebben zij weinig belangstelling voor hun werk, maar „dit is alleen de hou ding van landlooze menschen dezelfde lie den zullen van gedachten veranderen, zoodra zij grond in eigendom krijgen" (Madariaga). Het is een feit, dat overal waar de arbeiders armzalig land hebben gekregen, zij het vrucht baar hebben gemaakt. Vandaar de worsteling om grondbezit. Van daar sociale onrust, diefstal, sabotage, lui heid vandaar de kloof tusschen de natuur lijke rijkdommen van het land en den scha- melen oogst, welken het kan geven aan hen, die het bewerken. In het Zuiden, waar het land aan de gran- des werd gegeven, moesten landbouwers, die grond begeeren, pacht aanvragen. Na veel strijd slaagden de pachters erin een bepaling aangenomen te krijgen, waardoor de pacht niet korter dan vier jaar kan duren. Nadien heeft de pachter geen recht op vergoeding voor verbetering van den grond. Dit stelsel remt den vooruitgang men moet' den pach ter bij de wet dwingen boomen te kweeken. In Catalonië verwierven de wijnboeren de zekerheid, dat zij niet verdreven zouden wor den zoolang de door hen geplante wortel leefde.In de Oostelijke kuststrook had het stelsel, waarbij de pachter de helft van de opbrengst aan den eigenaar afstaat, zich bij na ontwikkeld tot een soort erfpacht. Maar in alle gevallen moet de pachter de loonen en verbeteringen betalen en niettemin den oogst met den grondbezitter deelen. Toen de repu bliek trachtte den pachters het recht te ge ven land te koopen, dat zij meer dan twaalf jaar hadden bewerkt, werden ér duizenden verdreven, uit vrees dat zij oude rechten zou den doen gelden. De landeigenaren houden vast aan het patriarchale karakter hunner bezittingen de arbeiders daarentegen willen zelfstandig zijn. In dezen strijd is verpacht land verloren land. De grondbezitters willen daarom geen pachters, die weten hoe zij hun stukjes grond moeten verdedigen en die een ontwikkeling zouden bevorderen, waardoor de maatschap pelijke positie der eigenaars kan worden aan getast. Zelfs al zou verhuren van den grond hun inkomsten vermeerderen, dan nog laten zij hem liever bewerken door groepen arbei ders, die geheel afhankelijk zijn van de gun sten hunner „labrador" of bedrijfsleiders, onkundig worden gehouden van moderne techniek en analphabeet blijven. Het aantal daglooners is dan ook naar verhouding groo ter dan in eenig ander Europeesch land. Hun aantal beloopt 3 millioen, de helft der totale landbouwbevolking en meer dan de helft van het geheele aantal loontrekkers. In 1931 be droeg hun loon slechts 34 peseta per dag. De gemengde rechtbanken, ingesteld door de eerste republikeinsche regeering stonden hen G9 peseta toe, doch toen er in 1934 weer een conservatieve meerderheid kwam, daalde het loon beneden het vroegere peil. Boven dien is er 100 dagen per jaar geen werk soms laten de eigenaars het land braak lig gen. Er zijn „stakingen" geweest, waarbij de arbeiders tegen den wil hunner grondbezit ters bleven werken. Vooral de „Yunteros", arbeiders die een trekos hebben om te ver huren, wilden geen stakingen, waardoor hun bezit werd bedreigd. Erger dan de afwezige landheer is zijn rent meester, de dorpschef of cazique. Zelf afhan kelijk van den landheer, combineert hij feo dale, politieke en kapitalistische machten om den arbeider uit te buiten. In 1934 werd in het parlement verklaard, dat de „labradors" de loonen hunner mannen geheel hadden ingehouden ter betaling van „voeding" zij verplichten de arbeiders en pachters de her bergen of winkels te bezoeken, welke zij ex- ploiteeren hun methodes doen denken aan de ergste voorbeelden van vroeg kapitalisme de politieke corruptie, welke in deze klasse menschen bestaat, is vaak de ondergang van het land genoemd. Het is waar, dat het „caziquisme" altijd de geheime constitutie van Spanje is geweesthet zal niet gebroken worden zoolang de sociale structuur, waar door het gesteund wordt, niet is veranderd. Aan den top der sociale pyramide bevindt zich een groep parasiteerende afwezigen dan komt er, in plaats van een nijvere mid denstand, een groep tuss^henpersonen, die het bedrijfs-, het plattelands- en het politie ke leven met hun corr «ptie overstroomen en onderaan bevinden zich, in plaats van on afhankelijke boeren en geschoolde arbeiders, pachters, die onder bijna middeleeuwsche voorwaarden werken, en arbeiders, die te dicht bij het pauperisme leven om iets posi tievers te doen dan helpen bij eeuwige op standen en die niet in staat zijn aan een beter leven te denken, tenzij door een volko men revolutie. Geen van de groepen kunnen democratische centra vormen. AANGETEEKENDE BRIEF MET f 18000 ZOEK. Waarschijnlijk gestolen bij verzending van Zutfen naar Amsterdam. Een aangeteekende brief met een bedrag van f 18.000 aan bankpapier, verzonden van Zutphen naar Amsterdam, is zoek en waar schijnlijk gestolen. De brief was afgegeven aan het postkantoor te Zutphen. De hoofd stedelijke politie en die te Zutphen stellen een uitgebreid onderzoek in. Het geld was bestemd voor de Associatle-Cassa in de hoofd stad en verzonden door een kassier te Zut phen. De nummers van de bankbiljetten (vijftien biljetten van f 1000, 24 van f 100, vier van f 50 en een van f 25) zijn bekend. De politie te Amsterdam heeft de betrok ken employé's van de posterijen reeds ge hoord. De politie te Zutphen heeft aldaar een onderzoek ingesteld en ook het personeel van den trein, waarmee het stuk is verzonden, is aan een streng verhoor onderworpen. De b£ ken zijn gewaarschuwd. BIJ WOESOENG ZIJN 5000 JAPANNERS VERSLAGEN. Chineezen hadden mijnen gelegd in het terrein, waar de Japansche troepen passeerden. POETOENG GEBOMBARDEERD. Uit Chineesche bron wordt gemeld, dat 5000 man Japansche troepen, die te Woesoeng ontscheept waren, Woensdammorgen na een hevig gevecht zijn verslagen, waarbij de Ja panners zware verliezen hebben geleden. Onder de gesneuvelden zou een Japansche generaal zijn. Reuter meldt omtrent deze gevechten nog nader, dat de Chineezen overal langs den oever van de Wang, poe machineg^weerpósten hadden opgesteld, met op 500 m. daarachter een tweede verdedigingslinie. Toen de Japan sche troepen de eerste linie gepasseerd waren, vonden zij het terrein bezaaid met mijnen, die ontploften en een vernietigende uitwer king hadden. VOOR DE VAKSCHOLEN TEEKENBORDEN TEEKENHAKEN PASSERDOOZEN BOSKERs BOEKHANDEL H.-HOEF - MIDDENMEER. 31 AUGUSTUS 1937 WIERINGEN. 's Namiddags na 1 uur zijn onderstaande S. de Vries J. Numeijer A. Gieles. A. Schmitt. ZATERDAG EN ZONDAG 8 UUR TWEE HOOFDNUMMERS. Ie Hoofdnummer met KAREN MORLEY en LLOYD NOLAN. 2e Hoofdnummer KEN MAYNARD, de bekende COWBOY in Een vuistgevecht, een spannende ontsnapping en dan Ken Maynard komt in actie, hij schiet, rijdt en vecht Zaterdag Populaire prijzen Zaal f 0.30, f 0.40, Balcon f 0.75. ZONDAG BUS VERTREK DEN OEVER 7.30. ZONDAGMIDDAG 3 UUR „HET WREKENDE WATERS ZAAL f 0.25. BALCON f 0.50 bestaande uit 25 maten hebben wij voorradig Voor ieder figuur Voor lang en, slank Voor klein en schraal Voor kort en dik Voor groot en zwaar voor personen wegende tot Hier volgen onze maten voor kort en dik Maat 4874 voor lang en slank I Maat 46 Maat 45 Maat 48 Maat 50 Maat 52 Maat 54 Maat 56 Maat 58 Maat 47 Maat 49 Maat 51 Maat 53 Maat 55 Maat 5074 Maat 5274 Maat 5474 voor groot en zwaar Maat 487a Maat 507a Maat 527a Maat 547a Maat 567a Maat 587a Maat 607a Maat 627a Komt U overtuigen, wij zullen u alle maten in groote ver scheidenheid toonen. Goede passende confectie is beter en goedkooper dan maatwerk. Reiskosten worden vergoed. Vraagt zichtzending. Wij zijn 20 procent goedkooper. KEIZERSTRAAT DEN HELDER. aangesloten onder Algemeene kennisgeving. Hiermede vervullen wij den droeven pücht U kennis te geven, dat na een langdurig doch geduldig lijden is over leden mijn geliefde Echtgenoot en zorgzame Vader, Behuwd- en Grootvader, de Heer ARIE DIJKSHOORN, in den ouderdom van 75 jaar. (In >leven gepens. majoor-torp. K.M.) Den Helder, 25 Aug. 1937, Koningdwarsstr. 61. Uit aler naam WED. A. DIJKSHOORN- geboren Doves. De teraardebestelling zal plaats vinden Vrijdag 27 Aug. a.s. op de Algem. Begraafplaats. Vertrek van het sterfhuis om 2 uur. Naar de Amsterdam. TE HUUR GEVRAAGD PAARDEN om te ploegen voor SEPTEMBER en OCTOBER met opgaaf van prijs aan L. DUIJZER, Middenweg 59, BREEZAND, Allen, die a.s. ZATERDAG een BOOTTOCHT daarheen willen medemaken a f 1.per persoon kunnen zich opgeven bij N. DE HAAN, Belt 62, H-hoef en bij P. KEIJZER, Zeestraat No. 8, Den Oever. Koopt uw bij S. WILMS, Spoorbuurt Anna Paulowna. RUIME KEUZE. Molenaar Wieringerwaard Telefoon No. 7. Een product van eigen bodem, Geeft smakelijk en voedzaam brood. Prijs per 12' - Kg. 1 2.00. Franco thuis. Wij zijn 20% goedkooper. Uitschuiftafels, eiken blad 9.90 Ronde Salontafels 4.90 6-deelige Bedstellen 12.90 6-deeIig Kapokmatrassen bl. damast 23.90 Roomkleurige Slaapkamer compleet 28.50 Eiken Slaapkamer compl. 57.90 Dressoirs met vitrine 10.90 Eiken Dressoirs met halve vitrine 12.90 ZIET DE ETALAGES. Het adres is welbekend. Keizerstraat 32, Den Helder. tot 4 regels 40 cent. TE KOOP 3 WAAK OF TREK HONDEN. Te bevragen bij P. MOLENAAR, Abbekerk. Bouwmeester Revue, Buzieau Woensdag en Donderdag, 1 en 2 Sept., 7.10 u. vanaf Den Oever, 7.20 H.-hoef per bus. Plaatsbespre king vanaf heden (spoed) M. Geel. DAMES KOUSEN matzijde, nieuwe, kleuren 27 Wollen ANGORA warme stof, 70 cm. breed verschillende patronen, per el 49 Wollen MOUSSELINE extra aanbieding in 12 dessins, 70 cm. breed koopje 38 Wollen BOUCLÉ zeer geschikt als rokstof, 140 cm. breed in zwart, don ker blauw, midden kleur, beige en grijs, per el 165, 150 WOLLEN STOF voor Japonnen, 130 cm. breed in verschillen de kleuren en kwaliteiten, per el 1.95, 1.65, 1.35, 1.10 LEUKE RUITSTOFJES voor blouses en kinderjurken 38, 29, 19 CREPE DE CHINE, zware kwaliteit 80 cm. breed per el 36 KINDERMANTELS Satijn metgummi binnen kant, extra aanbieding vanaf 1,48 Gabardine dames REGENMANTELS enkele stuks maat 4648 9.75 Gelakt KINDER - LEDIKANT met onderlaag verschillende kleuren 4.80 Baby JURKJES en PAKJES, wol met zijde, slechts 9J Echte Holtkamp GEZONDHEIDS MATRAS 2-persoons 2-deelig versterkt met garantie 10.90 GRIJZE WERKJASJES 2-rij model, drie naads ge stikt met versterkte zakken 1.60 Zware kwaliteit KEPER FLANEL extra aanb. per el 24 bij aankoop van f 2.50 aan stof. Ziet in onze etalages onze geheel nieuwe collectie WOL, tegen voordeelige prijzen. Voor het najaar brengen wij een mooie collectie stoffen japonnen. RECLAME JAPONNEN van wollen spiretta, in verschillende goede modellen, kleuren en maten voor 6.75 Eerst kijken in de SPOORSTRAAT hoek Koningstraat Den Helder. Verder een keur van goede renners in het vóórprogramma, w.o. ZWARTEPOORTE, ROES, HIDDES, BRIZEE, v. GAGELDON CK DIETERMAN, SCHIPPER en velen van onze plaatselijke renners. Dit is een „STADION - PROGRAMMA Bespreken van plaatsen Telef. Hippo 5 of 66. Loge f 1.75, Overdekte tribune f 1.50, Noord-tribune f 1.25. Staanplaatsen f 0.75 (kinderen f 0.25.) Loketten open 10 uur.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Wieringer courant | 1937 | | pagina 3