TWEEDE BLAD.
ZATERDAG 24 SEPTEMBER 1938
No. ui
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
VOEDT UW HUID 's NACHTS MET PUROL
WIERINGER COURANT
KOLONISATIE - MOGELIJKHEDEN
VOOR NEDERLANDERS IN
ARGENTINIË.
Bloeiend bestaan in de
Parana-delta weggelegd.
Dezer dagen hadden wij gelegenheid
nauwkeurig op de hoogte te worden
gesteld van den tegenwoordigen toe
stand van Tres-Arroyos, de reeds vrij
oude Nederlandsche nederzetting in
Argentinië, in 't zuiden der provincie
Buenos Aires, tijdens een onderhoud
met den secretaris dezer kolonie, den
heer J. Verkuyl, die dezer dagen voor
het voeren van eenige noodzakelijke
besprekingen in ons land is aange
komen.
In 1925 maakte de heer Verkuyl als
jongeman, in gezelschap van anderen,
een excursie naar Argentinië, waar hij
kennis maakte met de Nederlandsche
kolonie te Tres-Arroyos, waar hij zich
korten tijd later vestigde als lid van
genoemde kolonie, waarvan hij thans
secretaris is.
De heer Verkuyl bevestigde de ver
onderstelling, dat er voor menschen,
die over eenig kapitaal beschikken en
anderzijds voor jonge menschen, waar
voor plaatsing als knecht in den land
bouw gezocht wordt, in Argentinië nog
tal van mogelijkheden zijn om zich
aen zelfstandig bestaan te verwerven,
mits zij dan echter landbouwkundig
onderlegd zijn of reeds eerder in den
landbouw werkzaam waren. De ge
schiedenis in Tres-Arroyos leert ech
ter, dat menschen zonder leiding en
zonder practische of theoretische ken
nis van het werk, dat zij willen aan
pakken, tot mislukking gedoemd zijn
en kolonisatie van dergelijke menschen
op niets uitloopt.
Het was in 1889, dat er een groote
trek van Nederlanders naar Argenti
nië was, op initiatief van eenige Ne
derlandsche scheepvaartmaatschap
pijen naar Zuid-Amerika en van eeni
ge Argentijnsche grootgrondbezit
ters. In totaal zullen in dat jaar onge
veer 5000 Nederlanders naar Argen
tinië zijn geëmigreerd. Het waren in
het algemeen menschen zonder midde
len van bestaan, zonder bepaalde vak
kennis, zonder eenigen onderlingen
samenhang, landverhuizers in den
ouderwetschen zin van het woord.
Toen was er echter in Argentinië
nog een overvloed aan ruimte, en was
het landbouwbedrijf eigenlijk nog een
nomadenbedrijf. Later is echter de
noodzakelijkheid ontstaan tot conser
veering en stabiliseering van den bo
dem, wat het best. verwezenlijkt kan
worden door het gemengde bedrijf. Dit,,
en de gunstige economische ontwikke
ling van de Nederlandclie kolonie heeft
steeds sterker gemaakt het streven
naar het bezit van eigen grond. Omdat
de Regeering hierin een economisch
belang voor het land ziet, heeft het
bestuur der provincie Buenos Aires
bij een in 1937 tot stand gekomen wet
besloten tot instelling van een koloni
satie-instituut, dat de beschikking
krijgt over een bedrag van 20 millioen
pesos, welk bedrag kan worden ver
hoogd tot 50 millioen pesos. Hiermede
wilde de regeering der provincie Bue
nos Aires landbouwers in staat stellen
gedeelten van het uitgestrekte vrucht
bare gebied, waarover zij beschik»,
in huurkoop te nemen, tegen 3 pCt.
rente en 3 pCt. aflossing.
Zij stelt daarvoor aan den adspirant
kooper den eisch, dat hij landbouwer
is in den waren zin des woords, dat
hij 10 pCt. van den kostprijs van den
grond als inleggeld kan storten, dat hij
tenminste 5 jaar in Argentinië is ge
vestigd en in Argentinië geboren is.
Van deze uiterst gunstige mogelijk
heid om eigen grond te verwerven,
heeft de Nederlandsche kolonie als ge
heel getracht gebruik te maken., waar
hij men echter op de moeilijkheid
stuitte, dat niet alle leden der kolonie
aan alle gestelde eischen voldeden.
Toch heeft, men getracht het kolonisa
tie-instituut voor de wenschen dei-
Nederlanders te interesseeren en de
wijze, waarop men van Argentijnsche
zijde op deze pogingen heeft gerea
geerd, bewijst duidelijker dan wat ook,
hoe hoog de Nederlandsche landbou
wers door overheid en bevolking van
Argentinië worden aangeslagen en
hoezeer men het op prijs stelt, hun in
de gelegenheid te stellen hun kolonie
op de stevigst mogelijke basis te ves
tigen. Het instituut heeft zich name
lijk bereid verklaard, borg te staar
voor een leening, welke de Neder
landsche kolonie eventueel zal aan
gaan om het benoodigde bedrag voor
den aankoop van den grond te kunnen
verkrijgen. Niet alleen zullen de Ne
derlandsche kolonisten dan alle voor
deden genieten van degenen, die via
het instituut grond in huurkoop ne
men, maar zullen ook de leiding van
het instituut ontvangen om den be3t
mogelijken grond te verkrijgen.
De situatie is dus op het oogenblik
wel zeer gunstig voor de landgenooten
te Tres Arroyos om eindelijk bezitter
van den door hen bewerkten grond te
worden.
De hoop op het vaderland
gevestigd.
Thans is alle hoop gericht op de
mogelijkheid, in het vaderland hulp te
vinden voor 't bijeenbrengen van het
benoodigde kapitaal.
Teneinde hier een leening te sluiten
heeft de heer Verkuyl reeds verleden
jaar, toen het Argentijnsche aanbod
werd gedaan, een bezoek aan ons land
gebracht en om deze besprekingen tot
een einde te voeren, vertoeft hij thans
wederom in Nederland.
Verleden jaar zijn 13 Hollandsche
boerenzoons met hem mee terugge
gaan, om bij de Nederlandsche boeren
gezinnen te Tres Arroyos te werk te
worden gesteld, en ook ditmaal zullen
enkelen hem vergezellen naar Argen
tinië. In hoeverre de Nederlandsche
kolonie medewerking zal kunnen ver
leenen voor het probleem der koloni
satie, zal afhangen van de wijze, waar
op de samenwerking met „Stichting
Landverhuizing" tot stand komt.
Het zou echter jammer zijn, wan
neer van de gunstige kolonisatie-moge
lijk heden. welke Argentinië biedt,
niet meer jonge landbouwers, die in
het vaderland nauwelijks den noodi-
gen grond kunnen krijgen, gebruik
zouden kunnen maken. Het waren de
Nederlanders te Tres Arroyos, die het
eerst de mogelijkheden, welke de
vruchtbare, maar nog oningedijkte
Parana-delta bood, ontdekten én daar
over besprekingen voerden met de re
geering der provincie Buenos Aires,
welke maar al te blij zou zijn, wanneer
Nederlandsche ingenieurs en Neder
landsche landbouwers dit braak lig-
genre land productief zouden helpen
maken. Tijdens het bezoek van de
Nederlandsche handelsmissie is de
aandacht op deze mogelijkheid geves
tigd en ook de Nederlandsche Regee
ring is ervan op de hoogte gebracht.
Tenslotte is op particulier initiatief
van Nederlandsche zijde besloten, een
onderzoek te laten instellen door een
waterbouwkundig en een landbouw
kundig ingenieur, voor welk onderzoek
de Regeering der provincie Buenos
Aires samenwerkt met het particulier
initiatief.
Naar men weet, is dezer dagen een
der beide ingenieurs, Jhr. ir. Van
Kretschmar van Veen, voor dit doel
naar Argentinië vertrokken.
Naar de meening van den heer Ver
kuyl leent het Paranagebied zich uit
muntend voor het beoogde doel en kan
de delta in prachtig vruchtbaar land
worden herschapen, waar de Neder
landsche landbouwer een bloeiend be
staan kan vinden, mits het thans be
gonnen onderzoek uitwijst, dat de in
dijking niet met. zoo groot e kosten ge
paard gaat, dat daardoor de grond
prijs te hoog zou worden.
Resumeerend concludeerde de heer
Verkuyl, dat kolonisatie in Argentinië
mogelijk is en perspectieven biedt
voor hen, voor wie de landbouw niet
vreemd is, die ten minste over eenige
middelen beschikken en bereid zijn
hard aan het werk te gaan. Daarbij
zullen de kolonisten een zekere geeste
lijke homofeemtéit moeten toonen en
onderling moeten samenwerken, ter
wijl het gewenscht en noodzakelijk is.
dat zij door deskundige leiding wor
den voorgelicht en gesteund, waarbij
steun en leiding uit het vaderland bij
voorbeeld door de Nederlandsche Re
geering, er toe zal bijdr igen dat zij,
zelfs na eenige generaties, een Neder
landsche cultuurgemeenschap zullen
blijven vormen, zooais dat ook het ge
val is met de Nederlandsche kolonie
te Tres Arroyos.
Alg. Hbld.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
De Kon. Ned. Middenstandsbond
vraagt gelijkstelling! van Middenstands
woningen met arbeiderswoningen ten
aanzien van premie v. verbeteringen.
Het Hoofdbestuur van den Kon. Ned.
Middenstandsbond heeft zich tot den
Minister van Binnenl. Zaken gewend
naar aanleiding van de Ministerieete
circulaire, onder dagteekening van
23 Juni 1938,, gericht aan de Gemeente
btestuilent
Daarbij werden bedragen a fonds per
du in uitzicht gesteld voor de verbete
ring van bestaande arbeiderswonin
gen. Gedacht wordt aan het verhete-
ren van de inrichting van verouderde
woningen, het treffen van voorzienin
gen tegen vochtigheid of brandgevaar,
het verbeteren van de sanitaire insta 1
latie, aansluiting aan de rioleering, het
restaureeren van verwaarloosde wonin
gen, het aanbrengen van gas, water of
electricteit, het splitsen van voor de
huidige verhoudingen ondoelmatige
perc. in versmallende woningen enz.
De bijdrage avonds perdu wordt ai-
leen verleend, indien in gevallen,
waarin zulks redelij^.is te achten, ook
van de zijde van 't hypothecair crediet
terzake van de op het perceel rustende
lasten een tegemoetkomende houding
wordt aangenomen.
Het Hoofdbestuur van den K.N.M.B.
is het opgevallen, dat de premie uit
sluitend wordt verstrekt voor de ver-
jbetering van arbeiderswoningen). Los
van de vraag, of al dan niet verbetering
van woningen met behulp van pre-
miën als door den Minister in het uit
zicht gesteld, door adressant wensche-
lijk geacht wordt, betreurt het Hoofd
bestuur van den K.N.M.B., dat zulk 'n
premie niet zal worden verstrekt voor
het verbeteren van Middenstands-wo
ningen.
Natuurlijk is adressant, ervan over
tuigd, dat het onjuist zou zijn ruime
groote woningen van hoogen huurprijs
op die wijze te verbeteren, maar dat
ook verbetering van bescheiden Mid
denstandswoningen dient te kunnen
worden verkregen op gelijken voet als
voor arbeiderwoningen in het uit
zicht wordt gesteld, wordt billijk ge
acht.
Daarna wordt in het adres aange
drongen op het scheppen van de mo
gelijkheid, dat ook verbetering van
middenstandswoningen op de wijze,
vervat in de circulaire d.d. 23 Jui 1938
kan plaats vinden.
GEMEENTE WIERINGEN.
FILMNIEUWS.
Zaterdag- en Zondagavond en Zon
dagmiddag in Cinema De Haan
TARZAN EN DE GROENE GODIN
Van de moeilijkheden die Tarzan te
overwinnen krijgt - en dat zijn er vele -
wordt den toeschouwer niets onthou
den. De film geeft een boeiend beeld
van de gevaren van de jungle, treft
de geheimzinnige sfeer van het oer
woud met zijn sinistere geluiden van
dieren en het ruischen van den tropi-
schen wind, het stroomen van de wil
de rivier. In die omgeving meet Tar
zan zijn krachten met roofdieren,
en bindt hij den strijd aan met verra-
lijke inboorlingen en weet dan telkens
ternauwernood aan den dood te ont
snappen, dank zij zijn ongeëvenaarde
kracht.
Buraerlijke Stand Wieringen.
Van 10 t.m. 23 Sept. 1938.
Geboren Gertruida Frederica, doch
ter van C. N. Keijzer en Th. v. Hoesel;
Alberta Grietje, dochter van H. Stub-
be en T. H. Jonk Hendrik Gezinus,
zoon van D. Luppens en B. Endema
Jan, zoon van O. Hoekstra en T. Meijer
Petrus Paulus, zoon van F. van der
Ivreeke en D. Hegeman Paulus Lam
bertus, zoon van L. M. J. Montulet en
J. Lont Johannes, zoon van I. A.
Reijerse en G. Kuiper Gerardus Fran
ciscus, zoon van J. Plieger en M. Ph.
de Booij.
Ondertrouwd Geene.
Gehuwd J. W. J. Cornelisse en T.
de Wit M. Heijblok en B. Buchberger;
Tj. Numan en M. Lont.
Overleden Jacob Lont, 73 jr.,
echtg. van M. Klein.
Mond- en Klauwzeer. Nadat door den
heer S. Bakker, Gesterweg, onder
wiens vee zich in deze Gemeente een
eerste geval van de gevreesde ziekte
voordeed, reeds weer kennis was gege
ven van aangetaste dieren, is thans
weer aangifte gedaan door den heer
S. Rotgans Jz. te Stroe, dat zich onder
zijn vee verdachte verschijnselen voor
doen.
Winkelsluiting. Op 2 October a.s. ein
digt weer de zomertijd. Belanghebben
den dienen er wel op te letten dat
j vanaf dien dag, de winkels alle weer
om 8 uur des avonds gesloten moeten
'zijn.
In de Zondagsluiting is reeds met
ingang van 15 Sept. j.1. wijziging geko
'men. De daarvoor aangewezen win-
j kels die in het tijdvak 10 Juni t.m. 15
September des Zondags gedurende
8 uur lang open mochten zijn,, mogen
thans des Zondags slechts 4 uur lang
geopend zijn.
DEN OEVER. Noodlanding. Donder
dagmiddag omstreeks half vijf, heeft
het watervliegtuig L 9, op weg naar
het vliegkamp „De Mok", aan de noord
kant van den Afsluitdijk, vlak bij het
Monument, door een defect aan een
zuiger, een noodlanding moeten ma
ken, welke gelukkig een vlot verloop
had. De L 9, vloog samen met de G 5,
welke eveneens landde en in de nabij
heid bleef.
Onmiddellijk werd het vliegkamp
De Mok gewaarschuwd, vanwaar een
motorboot welke een snelheid van on
geveer 50 Km. kan ontwikkelen, uit
gezonden werd.
Na betrekkelijk korten tijd was de
motorboot ter plaatse en heeft de L 9
weggesleept naar De Mok, waarna de
G 5 nog eenige rondjes om het Monu
ment maakte en tenslotte eveneens in
le richting van De Mok verdween.
Heden Zaterdag de Padvinders te
H.-Hoef. Heden zaterdagmiddag vanaf
2 uur zullen de Padvinders van Den
Helder, „Jutters 1', groep 2", een pro-
pagandamiddag geven op het terrein
van den heer Jb. Bruul:
Verschillende sportieve demonstra
ties als kleedingrace, Indiaansch doel
Stierengevecht, en zullen worden uit
gevoerd ook een muzikaal gedeelte
is daarbij ingelascht.
Te ongeveer schemer-donker zal het
kampvuur worden ontstoken, waarbij
verrassingen zullen plaats hebben.
Het doel is hier ter plaatse een afd.
te stichten, en als er animo voor is, ook
een Meisjes-afdeeling.
Het publiek heeft tot deze propagan-
da-middag en -avond vrijen toegang
tot het terrein.
DEN OEVER. Een koppige Amster
dammer. Door het vastloopen van een
van de beide opzet-installaties van den
draaibrug te Den Oever, werd deze
brug Vrijdagmorgen eenigen tijd
voor het verkeer gesloten gehouden.
Een troepje Amsterdamsche henge
laars kwamen echter toch onder de af-
sluitboomen door en weigerden aan
vankelijk zich te verwijderen. Na her
haaldelijke aanmaningen gingen de
heer en eindelijk toer maar buiten de
boomen, uitgezonderd zekere K., die
zich heftig verzette en niet dan met
groote moeite verwijderd kon worden.
Ondertusscen was de politie gewaar
schuwd, maar op een of andere ma
nier hadden de heeren daar de lucht
van gekregen en waren ijlings naar
het Monument vertrokken.
Hier was het echter ook lang niet
veilig, want kort na hun aankomst
arriveerde eveneens de politie. In zijn
angst trok de hengelaar zich terug
naar een zekere gelegenheid,, waarvan
hij de knip op „bezet" plaatste.
Toch moest hij ten laatste voor den
dag komen, waarna hij een dubbel pro
cesverbaal tegen zich hoorde opmaken,
één voor het zich bevinden op verbo
den terrein en éen voor het zich ver
zetten tegen een ambtenaar in functie.
CRISIS - BUREAU.
De verbouw van voeraardappelen
verdient, in het bijzonder op de lich
tere gronden en in eth gemengde be-
1 rijfaanbveling. Aardappelen leveren
per ha. 2 a 3 maal zooveel als een
graangewas. Uitbreiding van de aard-
appetee(t verbetert de vruchtwisse
ling, geeft beter gelegenheid tot on-
kruidbestrijding, verschaft meer ar
beid en beteekent dus een intensivee-
ring van het bedrijf, welke vele en
belangrijke voordeelen biedt.
Gestoomde, ingekuilde aardappelen
vormen een uitstekend voeder, niet al
leen voor rundvee, doch ook voor var
kens. Zij kunnen, zonder dat noemens
waardige verliezen optreden, vele ja
ren woorden bewaard en leenen zich
derhalve uitstekend voor vorming van
een reserve aan veevoeder.
Teneinde het stoomen van aardap
pelen voor dit doel te bevorderen, is
het van belang, dat daartoe geëigende
aardappelstoomers bij de practijk in
gang vinden., Daartoe kan voor den
aankoop van een beperkt aantal daar
voor benoodigde stoomtoestellen, een
Rijksbijdraga voor 1938 worden ver
leend. Het ligt in de bedoeling zorg te
dragen, dat de stoomers zoo goed mo
gelijk verspreid komen in de daarvoor
in aanmerking komende gebieden op
dat da practijk op de meest ruime ma-
kan worden voorgelicht.
Belanghebbenden kunnen zich wen
den tot de Rijkslandbouwconsulenten,
bij wie de voor deze subsidiëering ge
stelde voorwaarden verkrijgbaar zijn
en die ter zake nadere inlichtingen
verstrekken.
MARKTBERICHTEN.
HELDERSCHE EIERVEILING.
Noteering van 22 Sept. 1938. Aange
voerd 18300 Kipeieren. Eendeieren 238
Prijs 40-51 Kg 280 a 390 52-54K g-
400 a 450 58-60 Kg. 440 a 480 61-63
Kg. 440 a 500 64-67 Kg. 470 a 500. Eend
eieren 280 a 300.
Alles per 100 stuks.
wnt zij wordt er zoo zacht en mooi, zuiver en gezond door. Doe dit 1 of 2 x per
wek. Ook vetwormpjes, vlekjes, pukkels, en uitslag verdwijnen er door
Tube 45, Doos 60-30 ct.
De aankomst van H. M. de Koningin op het Binnenhof te 's Gravenhage voor de plechtige opening der
Staten Generaal