N. V. NOOROERBANK
Alkmaar-Hoorn
ZITDAG MIDDENMEER
TWEEDE BLAD.
ZATERDAG 'o DECEMBER 1938
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
9|-3ȟr.
WERK!
STAD DER BROEDERLIJKE LIEFDE
No. 1 -i -4-
WIERINGER COURANT
WIJ BELASTEN-ONS MET DEN AAN- EN VERKOOP VAN
EFFECTEN EN HET VERZILVEREN VAN COUPONS.
VLIEGRAMP BIJ DE
K. L. M.
„DE EKSTER" VERONGELUKT.
Vier inzittenden gedood.
Toestel lag in brokken in een
sloot, juist naast een boerderij
Vrijdagmorgen om 11.20 uur heeft
zich in de onmiddellijke nabijheid van
het vliegveld Schiphol, een ontzettend
vliegtuig-ongeluk voorgedaan.
Tijdens een oefenvlucht is het Lock
heed Super Electra-vliegtuig van de
Iv.L.M., de „Ekster" blijkbaar door het
afzetten van eeti der motoren tijdens
den „klim" afgegleden en in een sloot
naast een boerderij terecht gekomen.
Onmiddellijk is het toestel in brand
gevlogen toen de eerste menschen er
bij kwamen, was het een woest bran
dende massa.
Onder aan den Ringdijk van do Haar
lemm,ermeerpolder, ongeveer 2 Km.
van Schiphol, lag de brandende en roo
kende Lockheed een puinhoop
„Koopt tandpasta uit eigen land,
Dat geeft meer werk in Nederland."
„IVOROL" DE Nederlandsche tandpasta.
(uit een artikel van Louis Zara in „Coronet,"
Chicago, September 1938).
r\E eerste blanke, die de wateren naderde,
welke het gebied nabij Philadelphia
bespoelen, was Henry Hudson, die in
1609 de opening van de Delaware-baai binnen
voer. Op grond van zijn ontdekkingen maakte
Nederland aanspraak op een gebied, ongeveer
gelegen tusschen de Hudson-rivier, genaamd
naar den ontdekker en de Delaware-rivier die
lord de la Warr, gouverneur van Virginia,
bescheidenlijk naar zichzelf noemde.
Omstreeks 1637 kwam een groep Zweedsche
kolonisten in de buurt aan in de volgende
tien jaren namen zij bezit van een gebied, dat
zij versterkten en New Swederlandstream
noemden. De Hollanders en de Zweden kwa
men veelvuldig tot bloedvergietenbeide
partijen probeerden grondgebied van elkaar
weg te kapen, maar tot een open oorlog kwam
het niet. De bont- en tabaksindustrie gedijde,
de kolonisten hadden voorspoed en de nabu
rige stammen waren vriendschappelijk. De
Zweedsche politiek, om de Indianen goed te
behandelen, werkte zoo gunstig, dat de Hol
landers haar tenslotte overnamen. Toen Wil-
liam Penn kwam was het dan ook in dit deel
van de nieuwe wereld niet ongewoon, dat
men de Indianen behoorlijk behandelde.
De Engelschen begonnen al spoedig stukken
grond aan de Delaware te verwerven het
werd een rustige driehoekstrijd om dit gebied
De Zweden verlieten hunne kolonies tenslot
te en lieten de Engelschen en Hollanders sa -
men kibbelen. Maar in 1673 versloegen de En
gelschen hun vijanden en kreeg de hertog
van York de gebieden, thans bekend als Penn-
sylvania, in zijn bezit. Een jaar later ver
schafte een vredesverdrag de heerschappij
over al deze nederzettingen aan de Engel
schen de Hollanders en Zweden verloren
hun laatste politieke aanspraken op dit ter
ritorium.
Dit gekibbel had voortgeduurd tot William
Penn kwam. Om hem te begrijpen moet men
bedenken, dat hij Quaker was, iemand die
zijn geloof in practijk bracht, maar niet al
tijd practisch was, een kampioen voor gewe
tensvrijheid, terwille waarvan hij verschei
dene malen gevangenisstraf onderging, en
bovenal iemand, die zich op bestuurszaken
toelegde en ongewone leidersbekwaamheden
bezat. Na den dood van zijn vader, een admi
raal en gunsteling van Karei II, beheerde
William Penn een boedei, bestaande uit land
goederen aan den oostelijken oever van de
Delaware. Teneinde deze landerijen te ont
wikkelen, moedigde hij de emigratie naar
Amerika aan en zond hij een schip naar zijn
Delaware-landerijen. Deze pogingen bevielen
hem zoo goed, dat hij besloot een „heilige
proefneming" te doen, door een kolonie te
stichten, waar de menschen de vrijheden zou
den genieten, welke kerk en staat In Europa
Hoe het verschrikkelijke ongeluk ge
beurd was Er werden slechts veron
derstellingen geuit enkelen slechts
hadden het vliegtuig zien starten en er
eigenlijk verder niet opgelet dat is
tegenwoordig immers te gewoon.
Een ooggetuige had de „Ekster" zien
vertrekken en in den „klim" plotse
ling een ongewone beweging zien ma
ken een op zijn kant gaan staan van
het vliegtuig en daarna een duik.
De „Ekster" was thans in gebruik
genojmen voor oefenvluchten. De be
kende piloot Van der Sijde was bijna
klaar met zijn instructie-vluchten met
den piloot Sclirey op deze machine,
het was clus een van zijn laatste vluch
ten met de Lockheed. Het is zijn aller
laatste geworden
Passagiers waren niet aan boord, wel
een 2e piloot Schrey en dan nog een
marconist en een boordmecanicien.
Die allen zijn hij dit verschrikkelijk ge
beuren om het leven gekomen
De K.L.M. betreurt weer 4 dooden
Natuurlijk waren er dadelijk én van
den Luchtvaartdienst én van het Na
tionaal Luchtvaart-laboratorium amb
tenaren ter plaatse, die aldus de situa
tie konden opnemen en kennis nemen
van verschillende omstandigheden.
Daaruit zal men dan trachten na te
gaan, hoe het ongeluk zich heeft toe
gedragen.
niet wilden verleenen.
Zijn vader had hem geldelijke aanspraken
op de kroon nagelaten. Penn wist het hof te
bewegen hem daarvoor grond te geven en in
1681 stond de koning hem 45.000 vierkante
mijl wildernis in de nieuwe wereld af, volgens
een charter, dat Penn met zekere reserves
absoluut eigenaar maakte van het betrokken
gebied.
Penn wilde zijn provincie eersr Nieuw Wa
les noemen en toen dit werd geweigerd stelde
hij Sylvania voor. De koning voegde Penn
eigen naam er aan toe, waarover Penn heele-
maal niet gesticht was, want hij vond het
ongepast zijn eigen naam te gebruiken. Maar|
het bleef Pennsylvania.
Op 28 December 1682 landde Penn aan de
oevers van de Delaware terstond deelde hij1
den bewoners mede, dat hij van plan was'
een vrijen staat te stichten, waar de men-1
scnen hun eigen wetten moesten maken. Er is
waarschijnlijk in de nieuwe wereld geen twee
de gemeenschap gesticht op grond van zulk
een idealistisch geloof. Philadelphia was
Penn's stad. Hij maakte er de plannen voor
en noemde haar de stad der Broederlijke
Liefde.
Penn bezat een ongewonen geest. Zijn char
ter gaf hem absolute macht over de men
schen en het bestuur. Maar hij wilde een re
geering van vrij burgers en onderscheidde
zich als wetgever door de grondwet, die hij
aan het volk gaf. Men kan zijn karakter het
best leeren kennen door zijn „Opstel over den
huiden vrede van Europa" te lezen, waarin
hij den oorlog betreurt en een beperkte Ver-
eenigde Staten van Europa voorstelt met een
Landdag, waarheen iedere natie vertegenwoor
aigers moest zenden. Historisch gesproken
stamt de Volkenbond van dit voorstel af.
Het is begrijpelijk, dat de roep van vrijheid
en verdraagzaamheid, welke de provincie
Pennsylvania genoot, immigranten aantrok,
zoowel hen die van vervolging te lijden had
den, als hen die fouten wilden maken. Het
stroomde Engelschen en Duitschers. In weer
wil van de zachte protesten van sommige van
Penn's vrienden, mocht iedere verdrukte
sekte de zegeningen genieten van Penn' be
stuur. De kolonie was inderdaad een heilig
experiment. De eerste menschen in Amerika,
die zich tegen de negerslavernij uitspraken,
waren kolonisten van Penn.
Na Penn kwam Franklin. Hij verliet Boston
in 1723, toen hij nog slechts 17 jaar was. Op
zijn twintigste was hij een belangrijk boek
drukker te Philadelphia. Op zijn 23ste jaar
gaf hij er het eerste nummer uit van de
„Pennsylvania Gazette". Het was een levende
stad, die sprankelende hoofdartikelen en dis
cussies van openbaar belang waardeerde.
Franklin kende zijn kolonisten en wist wat
zij wilden spoedig was hij een gewichtig
man. Hij ging een maandblad uitgeven. Hij
publiceerde brochures over onderwerpen als
de verdediging der stad tegen de Fransche en
Iidiaansche bondgenooten, toen die met En-
Het bergen der slachtoffers,
Zoodra de felle brand eenigszins ge-
bluscht was, is nTefc begonnen de vrij
wel geheel verkoolde lijken te bergen
De K.L.M.-dokter Slotboom had bij
dit sinistere werk de leiding.
De overblijfselen der ongelukkigen
werden in lakens gewikkeld en op
brancards vervoerd het was een el
lendig werk, omdat de cockpit in de
moddersloot gedrongen was
Officieele lezing van het ongeluk.
Naar men meldt heeft de K.L.M. een
officielee lezing van dit ongeluk gege
ven.
De Lockheed werd op het moment
gebruikt om piloten het gebruik der
machine te leeren. Nu moest bestuur
der A. van der Sijde zijn collega C. M.
Schrey inwijden in de geheimen van
liet vliegen met de Super Electra.
Een van de oefeningen - er worden
er vele gehouden om de machine onder
alle vveers- en andere omstandigheden
te beproeven - was het stilzetten van
één der motorn na de start.
Men vermoedt nu, dat bij deze oefe
ning het volbelaste vliegtuig snelheid
verloren heeft en afglijdende, in den
grond is gekomen
JUBILEUM-VERGADERING
Op Donderdag 29 Dec. 1938 zal de Ver
eeniging van Oud-leerlingen der Rijks-
landbouwwinterschool te Schagen,
in het Biosdoop-Theater „Royal" al
daar, hare Jubileum-Verg. houden.
De vereeniging bestaat dan 75 jaar.
De agenda bevat onder meer het
Bestuurvoorstel De Heeren P. de
Boer en H. Pilon, leeraren aan de
Rijkslandt>ouwwinterschoolj te benoe
men tot Eere-leden der Vereeniging.
Tevens is er een verkiezing van een
lid van het bestuur wegens periodieke
aftreding van den Heer D. Kramer Glij
nis te Stompetoren, niet herkiesbaar.
Opgegeven werden J. C. Bakker,
Midden-Beemster P. Donker Cz. Jr.,
Twisk K. Metselaar. Opperdoes.
De dag zal worden besloten door een
BAL met diverse ATTRACTIES. Aan
deze attracties zal medewerking wor
den verleend door de dames G. Bakker-
Jonges te Mi.-Beemster, T. Kistemaker
te Kolhorn, P. Rezelman te Anna Pau-
lowna, de Afd. „Schagen" van den
Bond van Oud-leerlingen der Landb.
huishoudschool te Schagen en de Heer
cn Mw. Blaauboer te Groetpolder, Win
kei.
Het vertrek van het K.L.M.-Vliegtuig „Reiger" van Schiphol voor een speciale
vlucht naar Zuid Afrika ter gelegenheid van den lOOsten Dingaansdag.
Een drietal snapshots voor het vertrek.
1. Tijdens de rede van den Zuid Afrikaanschen gezant, Z. Exc. dr. H. D. van
Broekhuizen. Daarachter v.l.n.r. wethouder Kropman, minister mr. J. A. N.
Patijn, Z.K.H. Prins Bernhad, ministe-president dr. H. Colijn, en jhr. mr.
F. Beelaerts van Blokland, die als vertegenwoordiger der Nederlandsche regee
ring de reis naar Zuid Afika meemaakt.
2. Een laatst vaarwel. V.l.n.r. wethouder Kropman, havenmeester Thomson en
Z. K. H. Prins Bernhard. Onder Overzicht van het vertrek.
geland in oorlog waren.
Het was Franklin, die in 1728 de Junto
stichtte, een literaire club voor genoeglijke
intelligente debatten. Uit de Junto groeide zijn
denkbeeld van een bibliotheek, de eerste in
het land waarop men kon inteekenen. Zijn
verlangen naar kennis leidde tot het Ameri-
kaansch wijsgeerig genootschap, dat hij te
Philadelphia organseerde. In 1732 gaf hij zijn
Poor Richard's Almanac uit, die geweldig po
pulair werd.
Hij gaf den stoot voor den bouw van een
ziekenhuis. Hij vond een kachel uit en wei
gerde een patent. Hij streefde naar verbete
ring op het gebied van nachtveiligheidsdien
sten, bestrating, verlichting, stadsreiniging
en brandbestrijding. Later begon hij ook aan'
brandassurantie. In 1749 stelde hij een oplei
dingsinstituut voor, dat later de academie
werd en nog later de universiteit van Penn
sylvania.
Franklin was de beste afgezant der kolonie
naar het moederland keer op keer stak hij
den oceaan over, om de zaak van Pennsylva
nia te bepleiten en tevens die van andere
kolonies. Hij was welgesteld, knap en werd
algemeen geëerd. Toen Philadelphia het Con
tinentale Congres ontving, werd Franklin als
lid gekozen later werd hij benoemd tot
directeur-generaal van de posterijen der ko
lonie Hij was zeventig, toen de onafhanke-
lij kheidsver klaring ge teekend werd. Toen hij
terugkeerde van een zeven-jarig verblijf te
Versailles als gezant, mèt speciale taak de
Amerikaansche zaak bij Franklin te beplei
ten, liep heel Philadelphia uit om hem te be
groeten
Pen was wetgever enidealist, Franklin ge
leerde en man van de wereld. Stephen Girard,
de derde in de rij van groote mannen uit Phi
ladelphia, was koopman enphilantroop. Gi- 1
rard was een Franschman, die in Philadelphia
kwam een paar weken vóór de onafh ankelij ijk
heidsverklaring geteekend werd. Hij woonde
in de stad gedurende al de stormachtige jaren
der revolutie, toen Philadelphia hoofdstad
der nieuwe natie was. Na eenige succesvolle
waagstukken op handelsgebied ging hij zich
aan de scheepvaart wijden en vóór het eind
van de achttiende eeuw was zijn vloot be
kend bij de varensgezellen op alle zeeën en
was Philadelphia het belangrijkste handels
centrum van de Unie geworden. Daar de stad
snel groeide, vergaarde hij een groot vermo
gen en werd een van de eerste Amerikaansche
bankiers, die op internationale schaal zaken
deed.
Girard diende zijn stad tientallen jaren in
openbare functies. De Bank der Vereenigde
Staten ontving veel hulp van hem. Toen de
oorlog van 1812 uitbrak, was hij de financiëele
steun der regeering eens nam hij de meer
derheid over van een leening van vijf millioen
dollar. Een ander maal redde hij den staat
Pennsylvania met een leening van 100.000
dollar.
Girard had altijd hard gewrekt en kon
geen ledigheid velen. In zijn familiebetrek
kingen was hij niet gelukkig hij wilde zijn
geld graag gebruikt zien en kon de gedachte
niet verdragen, dat zijn erfgenamen het zou
den verspillen. Toen Girard in 1932 stierf en
zijn testament werd voorgelezen, stond men
verbaasd. Al zijn verwanten en vrienden kre
gen maar kleine bedragen, doch er waren
groote legaten voor ziekenhuizen, asyls en de
armen. De rest van zijn bezit, ongeveer zes
mllioen dollar, werd ter beschikking van Phi
ladelphia gesteld, voor den bouw en het In
stand houden van een weeshuis.