Douwe Egberts
30e JAARGANG
ZATERDAG 13 MEI 1939
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
No. 56
tandheelkundige'
L. GOYARTS.
hippolytushoef
middenmeer
WERKDRANG VOOR
JONGE HANDEN.
feuilleton.
DE VIERDE MAN.
AFD. SLIJTERIJ.
W. A. C. O. AUTOBUSDIENSTEN.
ZOMERDIENSTREGELING
VANAF 15 MEI 1939.
FRIESCHE HEEREN BAAT
WIERINGER COURANT
VERSCHIJNT ELKEN
DINSDAG, DONDERDAG EN ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden f 1.25.
IEDEREN DINSDAG 10—2.30 UUR.
HOTEL CENTRAAL S. KAAN Pz.
IEDEREN DINSDAG 3—5.30 UUR
HOTEL SMIT, (aparte ingang.)
LAGE VASTE TARIEVEN.
De reeds vrij lang geleden medege
deelde plannen der Regeering betref
fende de bestrijding der jeugdwerk
loosheid zijn door de indiening der
suppletoire begrooting van Sociale
Zaken, benevens het staat-van-dienst-
boekje iets dichter tot hun verwezen
lijking genaderd.
Daar is in de eerste plaats de ver
hooging van de Regeeringsbijdrage
met ruim 5 millioen ten behoeve van
kampwerk, cursussen, centrale werk
plaatsen, jeugdregistratie en, wierkob-
jecten voor jeugdige werkloozen, wel
ke bijdrage voor het jaar 1939 dus
thans op totaal ruim 8 millioen zal
worden gebracht.
De thans reeds functioneerende een
trale werkplaatsen zullen met 6 kamp
werkplaatsen worden aangevuld. Bo
vendien zullen nog weer 4 andere,
nieuwe centrale werkplaatsen worden
ingericht.
Het moeilijkste punt bij al deze maat
regelen voor de jeugd namelijk of de
medewerking der jonge werkloozen
door directen of indirecten dwang zal
worden verkregen, wordt door Minister
Romme in het wetsontwerp voorloo-
pig nog met accent op het laatste op
gelost. Als middel hiertoe wordt thans
het reeds lang aangekondigde staat-
van-dienst-boekje voorgesteld. De be
doeling is. dat dit document zal wor
den uitgereikt aan jonge mannen be
neden de 21 jaar, en wel „op hun ver
zoek." De jongelui zullen dit boekje
echter slechts kunnen verkrijgen, in
dien zij den leerplchtigen leeftijd ach
ter den rug hebben. Aan de werkge
vers wordt echter de verplichting opge
legd geen „jeugdige mannelijke perso
nen beneden 21 jaar" in dienst te ne
men of te houden, tenzij deze jongeren
in het bezit zijn van het nieuw in te
stellen dienstboek. Aanteekeningen en
gedragingen van de werknemers zul
len in dit boekje echter „niet" voor
komen. Het getuigschrift blijft naast
het nieuwe document dus volledig ge
handhaafd. Daar echter het boekje
UITGEVER
CORN. J. BOSKER
WIERINGEN.
L
B
BUREAU
Hippolytushoef Wlerlngen
Telefoon Intercomm. No. 19
ADVERTENTIëN
Van 1 5 regels f0.90
Iedere regel meer f 0.10
(Een geval uit de praktijk van Inspecteur
Sanders, lid der Centrale Recherche)
door UDO VAN EWOUD.
Nadruk verboden.
POLITIENIEUWS.
Emiel Wils, de eerste stadsreporter van „De
Mercuur" klopte licht op de deur, welke
toegang gaf tot het vertrek van den dienst-
doenden inspecteur van politie en trad dan,
zonder antwoord af te wachten, binnen.
,,'n Avond
Inspecteur Sanders keek even op van het
rapport, dat blijkbaar al zijn aandacht in
beslag nam.
„Hallo. Miel Nog zoo laat op pad
De verslaggever gaf op deze laatste vraag
niet direct antwoord. Schijnbaar zonder acht
te slaan op den inspecteur, die zich reeds
weer in zijn rapport verdiept had, klopte hij
het water van zijn doornatte regenjas, liep
daarna naar den radiator der centrale ver
warming, trok een stoel bij en vlijde zich
vergenoegd tegen de koesterende warmte
bron.
Eenige minuten bleef het stil. Inspecteur
Sanders las het rapport teneinde, zette er
daarna zijn handteekening onder en zei, het
papier zorgvuldig afvloeiend
„Hondenweer, wat
„Miserabel," gromde de late bezoeker, naar
voren wippend, zoodat de stoel weer in zijn
normalen stand kwam te staan en den poli
tieman z'nsigarettenétui voorhoudend, ver
volgde hij
,,'k Heb van acht uur af bij een vergadering
van metaalbewerkers gezeten in de hoop ten
slotte nog iets anders te zullen hooren dan
dat voortdurende geamenteer over het nut
van organiseeren en samenwerken, maar er
aanteekeningen zal bevatten, niet al
leen van den arbeid dien de betrokke
ne in dienst van den werkgever heeft
verricht, maar ook van zijn deelneming
aan verschillende vormen van werk
loosheidsvoorzieningen, geeft het in
zijn eenvoudigsten vorm duidelijke
aanwijzingen voor de werkbiografle
van den betrokkene.
Het spreekt van zelf, dat jonge werk
nemers met een goeden staat van
„dienst" zich hier in een betere positie
kunnen plaatsen dan anderen.
Overigens staat het den werkgever
geheel vrij om de gegevens uit het
boekje naar eigen inzicht te beoordee-
len. Het boekje schept geen „plicht",
maar ook geen „recht."
Het is verder de bedoeling aan de
Kroon de bevoegdheid te geven, de
leeftijdsgrens in verband met de staat
van-dienst-boekjes van 21 tot 25 jaar
uit te breiden. Dit zal vooral geschie
den,, wanneer de werkloosheid onder
die bijzondere leeftijdscategorie sterk
om zich heen grijpt. Ook dan ver
wacht de Regeering van den maatre
gel grootere deelneming aan het kamp
werk als indirect gevolg.
Natuurlijk zal in de practijk moeten
blijken, of deze maatregelen voldoende
zijn. De jeugdwerkloosheid is een der
venijnigste vormen van het algemeene
werkloosheidsprobleem. Met de be
strijding daarvan blijkt het de Regee
ring thans inderdaad ernst te zijn. Het
is te hopen, dat het overleg met de
Staten-Generaal in een vlot tempo
verloopen zal. De plannen zijn goed.
Mogen zij op korten termijn tot uit
voering worden gebracht.
HET VERKRIJGEN
VAN RIJBEWIJZEN
De A.N.W.B. schrijft het volgende
Vrijwel iedere post brengt ons tegen
woordig vragen van menschen, die
zich ongerust maken naar aanleiding
van de nieuwe voorschriften omtrent
keuring ter verkrijging van een rijbe
wijs. Zij vreezen bij de nieuwe keu-
ringseischen te zullen worden afge
keurd en daardoor hun middel van
bestaan, waardoor het zelf autorijden
beslist noodzakelijk is, te zullen ver
liezen.
De keuringseischen kunnen inder
daad tot misverstand aanleiding ge-
Ven. Eenzijdnge blindheid bijvoor
beeld maakt hen, die 'n motorrijtuig
als bedoeld in Art. 65, 2e lid, willen be
sturen, ongeschikt, indien zij niet
reeds tevoren in het bezit waren van
een rijbewijs. De hier bedoelde motor
rijtuigen zijn kort samengevat ta
xi's, autobussen en vrachtwagens.
Voor hen, die 'n ander motor-rijtuig
willen besturen, dus bijvoorbeeld ge
wone personen-auto's, geldt als eiscli,
HOTEL CAFÉ RESTAURANT
i"
11
(v./h. HOTEL SMIT)
Steeds voorradig de allerbeste soorten
Gedistilleerd, Wijnen en Likeuren
tegen vastgestelde prijzen.
Jenever en Oude Jenever van
Pollen, Bols en Wijnand Fochink.
Likeuren van Pollen en Wijnand
Fochink.
Citroen-Jenever, Bessen, Zoete
Schillen, Fledderak, Brandewijn,
Cognac, enz.
GRATIS BEZORGEN AAN, HUIS.
Jéd&i pa/ye
iaéüJt uiï jfmfce
is gelijk aan het voorgaande - is
dus zacht, geurig en goed brandend
en verschaft „Wolken van genot".
En daarbijtabak uit Joure
verdient de naam van Echte
Friesche Heeren-Baai
vpc&pufyej met
/ut^eV.EtnefiAÏ
dat zij op het slechtste oog nog 1/10
gezichtsscherpte hebben en er wordt
geen uitzondering gemaakt voor hen
die tevoren in het bezit waren van 'n
rijbewijs.
De e'ischen zijn dus zwaarder dan
voor het besturen van autobussen,
vrachtwagen enz. Het spreekt vanzelf,
dat er onder de bestuurders van ge
wone auto's tal van menschen zijn die
hun middel van bestaan niet kunnen
uitoefenen wanneer zij hun rijbewijs
zouden verliezen.
Maar nu is er een tweede bepaling,
die maakt dat de tegenwoordige hou-
Uitbreiding op de lijnen
Hoorn Medemblik Den Helder.
De Streek Enkhuizen.
Hoorn Amsterdam.
Nieuwe lijn HoornDen Oever in aansluiting
A.T.O.-dienst naar Leeuwarden.
Dienstregelingen verkrijgbaar bij Chauf
feurs en onze kantoren.
zat nog geen vijf regels behoorlijke copie in.
't Is toch eigenlijk droevig, dat een paar le
zers je kunnen dwingen om je kostelijken
avond op een dergelijke wijze door te bren
gen. Heb jij ooit wat van permanente samen
werking bij vakorganisaties kunnen ontdek
ken Als dat inderdaad mogelijk was, zouden
ze toch ook wel allen in één vereeniglng kun
nen gaan Maar nee, de menschen willen
persé in afzonderlijke groepen georganiseerd
zijn, omdat ze nu eenmaal allen verschillende
belangetjes hebben om dan tenslotte te trach
ten of ze het, als de nood aan den man komt,
ook met elkaar eens kunnen worden
..En als dat dan niet lukt, verwijten ze el
kaar nog een gebrek aan collegialiteit, vulde
o'e inspecteur hét betoog van zijn bezoeker
aan. „Ja, beste jongen, je kunt er beter met
de politie op uittrekken, wat
„Dat is ook al weer in lang niet gebeurd,"
gromde de reporter, zijn vorige positie tegen
den radiator weer innemend en terwijl hij de
rookwolkjes van zijn sigaret naoogde, infor
meerde hij onverschillig
„Is hier nog nieuws
De inspecteur lachte geheimzinnig, toen
hij, op het eerste woord sterk den klemtoon
leggend, antwoordde
..Hier niet".
„Hier niet, waar dan wel vroeg Wils,
plotseling hevig geïnteresseerd.
..In Rotterdam
.Daar zal Hobbema ons dan wel over in
lichten." Laat die vriend ook eens wat te doen
hebben. Zoo'n joppie als hij heeft niet ieder
een
„Het is mogelijk, dat die er nog niets van
v/eet," hernam inspecteur Sanders. „En bo
vendien heb ik zoo n flauw idéé, dat jij je er
met de eerste de beste taxi heen laat bren
gen, als ik je vertel wat er gebeurd is. Een
geval, Miel," vervolgde hij nu, een en al ernst,
„zcoals we in ons land in lang niet gekend
hebben.
..Wat dan Wils scheen den inspecteur
„het geval" van het gezicht te willen lezen.
„Een moord
„In Rotterdam
„Nee, niet in Rotterdam, maar in den trein
die vanavond om 7.10 van hier daarheen is
vertrokkenWe hebben zoo juist een
telefoontje gekregen. Natuurlijk nog weinig
bijzonderheden. Alleen het feit, dat de moord
in dien trein heeft plaats gehad en dat het
slachtoffer een Amsterdammer is en nog wel
een Amsterdammer, die ook jou goed bekend
is."
„Wie dan
„Leuvensteyn, één van de beide directeuren
der „Hollandsche Hypotheek en Voorschot
bank
„Ben je gek
De journalist sprong plotseling van zijn
stoel op.
„Leuvensteyn De baas van Han Adams
„Dezelfde", antwoordde de inspecteur kalm.
„Zooals ik zei, is hij met den trein van 7.10
om tot dusver onopgehelderde redenen van
hier naar Rotterdam vertrokken. We heb-
ben getracht die redenen te weten te komen
door iemand naar de bank te sturen, maar
Van Doorn, Leuvensteyn's compagnon, zooals
je weet, is al twee dagen op reis en de procu
ratiehouder Han Adams, die ons misschien
ook zou kunnen inlichten, was er, volgens den
conciërge van 8 uur af geweest, maar tegen
negen uur weer vertrokken. De man zelf kon
ons natuurlijk geen inlichtingen geven. Wij
hebben nu iemand naar Adam's huis gestuurd,
zoodat je, als je nog even geduld hebt, mis
schien iets meer te weten kunt komen. Mij is
alleen nog bekend, dat volgens den conduc
teur bij het vertrek van den trein vier perso
nen in de coupé van Leuvensteyn hebben
gezeten, n.1. hij zelf, een dame, volgens op
gave van den conducteur een verpleegster en
nog twee heeren. Wij zullen echter wel gauw
nadere berichten ontvangen."
Wils keek nadenkend voor zich uit en het
was tenslotte de inspecteur, die de stilte ver
brak met de wat overbodige opmerking
„Een merkwaardige zaak, Miel."
„Mag ze gepubliceerd worden vroeg deze,
een notitieblok te voorschijn halend.
„Er si mij geen geheimhouding opgelegd
en in Rotterdam zal het waarschijnlijk reeds
bekend zijn. Bovendien zal de tot dusver na
tuurlijk nog onbekende dader er allicht van
overtuigd zijn, dat de politie de zaak in han
den heeft."
„Is 't een roofmoord
„Zeer waarschijnlijk wel. Leuvensteyn bleek
ders van rijbewijzen zich niet ongerust
behoeven te maken. Bepaald is name
lijk, le. dat er voortaan 7 soorten van
rijbewijzen zullen zijn, waaronder
no. 5 voor gewone personenauto's, no.
6 voor gewone personenauto's, lichte
vrachtwagens en taxi's en no. 7 voor
gewone personenauto's,, taxi's, auto
bussen en alle vrachtwagens.
2e. dat de tegenwoordige houders
van de rijbewijzen a, die voor alle au
to's gelden, hij het eindigen van den
meer recht hebben op een rijbewijs 7.
Als nu een houder van een gewone
personenauto maar zoo slim is om een
rijbewijs 7 aan te vragen (dus voor al
le mogelijke auto's) dan wordt hij
goedgekeurd, terwijl hij als hij een
bewijs 5 zou aanvragen voor een gewo
ne personenauto, zou worden afge
keurd. Voor hen, die nu een rijbewijs
hebben, is er dus geen gevaar, maar
later zou de toestand moeilijkheden
kunnen bezorgen.
De A. N. W. B. heeft echter de aan-
al thans niets meer van waarde in zijn bezit
te hebben. Voor zoover kon worden vastge
steld, is hem de inhoud van zijn portemannaie
portefeuille en actetasch ontstolen. Eenige
waardelooze papieren 'n paar brieven waar
uit men z'n identiteit kon vaststellen en wat
aanteekeningen zijn nog in zijn portefeuille
gevonden. Overigens zal natuurlijk zijn fami
lie moeten uitmaken, wat nog meer vermist
wordt. Misschien hebben ze op de krant wel
nadere bijzonderheden uit Rotterdam ont
vangen."
„Ik mag wel even van de telefoon gebruik
maken, hè vroeg Wils, en nog eer de inspec
teur een bevestigend antwoord had kunnen
geven, was hij reeds aan het toestel, dat op
den schrijftafel stond.
Hallo, Hermansja, met Wils.
Hebben jullie al bericht van Hobbema over
een moord op de bankier Leuvensteyn
Ja, ik ben op het hoofdbureau, 't Is hier zoo
even pas bekend gewordenVanavond,
tusschen zeven en negen uur in den trein naar
Rotterdam. Ik weet ook maar enkele bijzon
derheden, die we in ieder geval in 't ochtend
blad kunnen doen.nee ik hoor direct mis
schien nog meer. Ik maak er dan even een
stukje van, dat ik door deze of gene zal la
ten brengen. Reken er dus op, dat je wat
krijgt en zeg even tegen van Leeuwen, dat ik
nog vanavond naar Rotterdam ben gegaan
en ze de eerste dagen dus niet op me moeten
rekenenja, ik zal Hobbema wel inlich
tenmerci, Adieu
„Nog niets bekend vroeg inspecteur San
ders.
„Geen letter", antwoordde Wils, de tele
foon op den haak leggend.
„Wil je er zelf heen
„Vanavond nog Ik wacht nog even tot
Adams hier geweest is, zoodat ik weet waar
om Leuvensteyn naar Rotterdam is gegaan
en zei dan trachten een auto te krijgen. Je
weet, Wil, dat ik me voor dergelijke zaken
altijd bijzonder interesseer, 't Zou niet voor
de eerste maa lzijn, als ik bij het onderzoek
de politie de behulpzame hand bood en voor
de krant is het natuurlijk schitterende sopie."
„Ik heb je al eens meer gezegd waarde
heer," antwoordde de inspecteur, den ander
lachend op de schouder kloppend, „dat jij je
dacht van den Minister hierop geves
tigd en heelt ook wel goed;e hoop, dar.
het nieuwe voorschrift alsnog zal wor
den gewijzigd.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
R.S.A.P.-ZENDER TE
ROTTERDAM ONTDEKT.
Woensdagnacht hebben rechercheurs
te Rotterdam in samenwerking met
ambtenaren van den P.T.T. een radio
zender in beslag genomen, welke
stond in een woning in het. Noordelijk
stadsdeel.
Men heeft hier te doen met een z.g.
geheimen zender, die iederen Woens
dag- en Zaterdagavond na afloop van
het VARA-programma, uitzendingen
gaf, welke met de „Internationale" be
gonnen en welke werd aangekondigd
met „Hier de Noorder Omroep." Er
werd regelmatig propaganda gemaakt
voor de R.S.A.P.
Het pand waarin de zender stond,
werd bewoond door een 39-jarigen be
roeping bent misgeloopen. Er mag in jullie
vak dan nog zooveel gelegenheid zijn om je
speurzin te ontwikkelen, de recherche is en
blijft toch maar de beste leerschool."
Wils kreeg geen gelegenheid om deze bewe
ring te bestrijden of te bevestigen, want op
hetzelfde oogenblik werd er op de deur ge
klopt en kondigde een brigadier den heer
Adams aan.
„Laat meneer binnenkomen", beval de in
specteur.
De procuratiehouder stormde het vertrek
binnen en zonder den journalist te bemerken,
ijlde hij op den inspecteur, die hem reeds te
gemoet kwam toe.
„Sanders't is toch niet waar
Leuvensteyn doodvermoord? Maar hoe
is dat dan in 's hemelsnaam mogelijkwie
heeft hem vermoord en waaromm'n he
mel, was hij maar niet gegaan."
De politieman trachtte den opgewonden
man wat te kalmeeren.
„Helaas, Adams, het /is inderdaad waar.
Een conducteur heeft hem bij aankomst van
den trein in Rotterdam vermoord in een
ccupé gevonden. Wie de daad heeft gepleegd
en wat de beweegredenen zijn geweest is mij
nog niet bekend, maar ik heb je juist laten
ontbieden, omdat je ons wellicht kunt inlich
ten. waarom de heer Leuvensteyn vanavond
naar Rotterdam is gegaan."
De procuratiehouder keek wanhopig rond
en bemerkte toen eerst den journalist, die
zich wat op den achtergrond had gehouden.
„Wils jij ook hierheb je 't gehoord..
vind je 't niet verschrikkelijkdie goede,
beste, Leuvensteynwil je gelooven, dat
ik 't me eenvoudig niet voor kan stellen.
Vanmiddag zat-ie nog op kantoor en nu
dood
(Wordt vervolgd.)
IN VIER BLADEN ADVERTEEREN VO0R
EENMAAL BETALEN
Wieringermeerbode.
Wieringer Courant.
De Polderbode.
Zij per Courant.