Zijpe en tinzepolder
zal zijn algesioten
TWEEDE BLAD.
ZATERDAG 20 MEI 1939
No. 58
WM OMSTREKEN
binnenlandsch"nieuws:~
ïl'
RIETSCHOUW
OP 3 JUNI 1939
marktberichten.
damestasschen
DENTOFORM
donderdag
van half 10 tot half 12 uur.
cafe ,,'t vosje",
Cwjyietfy
oooïkonm
JOH. LAUWERS,
WIERINGER
«SEUWS* E IfcS ADVERTENTIEBLAD ¥QO R
v.
.J»;
EüifENLANDSCH NIEUWS.
PALESTINA OVER 19 JAAR EEN
ONAFHANKELIJKE STAAT
Aan de vestiging van dezen „Pales-
tijnschen staat'' zal een overgangs
periode vooraf gaan. gedurende wel
ke d'e Britsche Regeering de verant
woordelijkheid blijft dragen.
Donderdagavond heeft de Britsche
Regeering door de publicatie van het
Witboek haar toekomstige politiek
ten aanzien van Palestina uiteengezet.
De Britsch plannen komen - aldus
meldt Reuter - in hoofdzaak hierop
neer Na 'n tijdsverloop van 10 jaren
zal een onafhankelijke Palestijnsche
staat worden geconstitueerd. Het cij
f-er van de Joodsche immigratie
wordt beperkt tot 75.000, verdeeld over
'n periode van 5 jaren. Na afloop van
deze 5 jaren wordt de Joodsche' im
migratie in Palestina definitief stop
gezet.
De Britsche Regeering weigert den
eisch der extremistische Arabieren,
Palestina tot 'n Arabischen staat te
maken, in te willigen, doch verwerpt
eveneens den Joodschen eisch, Pales-
tin^ tot een Joodschen staat te verkla
ren, aangezien de Regeering meent,
dat dit in strijd zou zijn met de uit
het mandaat voortvoeiende verplich
tingen van Engeland tegenover de
Arabieren.
Zij heeft daarom öen middenweg
gekozen, die beoogt Palestina te ma
ken tot een staat, die - noch Joodsch,
noch Arabisch - als Palestijnsch
land, gegrondvest zal zijn op het sa
menwerken binnen de landsgrenzen
van het Joodsche en het Arabische
element.
ALGEMEENS STAKING DER
JODEN TE WACHTEN
Protest tepen inhoud van Witboek
Illavas meldt uit Jeruzalem
De algemeene staking der Joodsche
bevolking, als protest tegen de ver
wachte strekking van het Witboek in
zake Palestina, zal thans over het ge-
heele land beginnen. De duur er van
is onbeperkt volgens geruchten zou
zij 10 dagen duren.
Zooals gemeld heeft de politie uitgc
breide veiligheidsmaatregelen geno
men om incidenten te vermijden. Alle
openbare activiteit zal van het aan
breken van den dag tot midder
nacht worden stopgezet. De toegang
tot Tel Avix zal verboden zijn. Politie
en troepen hebben bevel gekregen
zich gereed te houden.
Uit Bagdad verluidt dat de Regee
ringen van Irak en Saoedië en Ara-
bië de Britsche Regeering ervan in
kennis hebben gesteld, dat zij de Brit
sche voorstellen in zake Palestina be
schouwen als 'n afwijzing der eischen
van de Arabische staten.
UITKOMSTEN EN ERVARINGEN MET DE AKKERBOUWGEWASSEN
f
Oogstjaar 1938,
op het particuliere landbouwbedrijf in de Wieringermeerpolder in
volgens een onder de landbouwers ingestelde enquête
door lr. C. Kalisvaart.
VERVOLG.
We zijn wat uitvoeriger op deze cijfers ingegaan, om eens te laten zien, hoe voorzichtig
men met conclusies, zelfs uit cijfers, moet zijn. Want men zou zoo, bij oppervlakkige be
oordeeling, toch gemakkelijk tot foutieve conclusies kunnen komen, afgezien daarvan, dat
m dit geval de bestaande kennis omtrent de neiging tot legeren van de verschillende
havervariëteiten, al direct doet vermoeden, dat er iets niet klopt bij deze cijfers.
Zulke bestaande kennis is er echter niet altijd.
Andere remmende invloeden worden slechts in enkele gevallen genoemd. Op alle 182 ha-
verbedrijven wordt 2 maal vreterij gemeld, 9 maal stuiven, 4 maal zure grond, 1 maal veen
en 1 maal fritvlieg.
De invloed van de grondsoort (zie tabel), is voor de Binder-haver een duidelijke afna
me, zoowel voor korrel als voor stroo, bij lichter worden van den grond. De uiterste grond-
soortgroepen loopen met bijna 600 kg korrel en ruim 1000 kg kg stroo uiteen. Het verschil
tusschen de grondsoorten is iets grooter dan in 1937, waaraan het droge weer wel schuld
zal hebben. Echter ook hier is het als bij de wintertarwe, dat desondanks vastgesteld kan
worden, dat de lichtste grondsoortgroep in 1938 gemiddeld toch 600 kg korrel meer heeft
kg zaai
zaad/ha
opgebracht
dan in
1937. (Bij de zwaarste
groep
is dit verschil bijna
800 kg.)
Grond
kg stikstofm.stof
totaal
korrel
korrel
Haver
soort
gegeven-fcorrectie
oor
(aantal
stroo
kwal.
deel
gevallen)
Invloed
t/m 2
128 13 115
4.5
5150 (21)
5760
4.3
grondsoort
t/m 3
144 1 145
4.4
5070 (27)
5420
4.3
op Binder
t/m 4
179 11-= 190
4.3
4840 (43)
4990
4.4
t/m 5
225 14 239
4.0
4570 25)
4690
4.2
Invloed
t/m 2
150 15 135
5.0
5350 6)
6120
3.6
grondsoort
t/m 3
179 16 195
4.1
4450 6)
5630
4.2
op Adelaar
t/m 4
218 36 254
3.7
4530 7)
4460
4.4
t/m 5
238 -f 25 263
3.6
4600 (12)
4950
3.7
GEMIDDELDEN
Binder
Adelaar
Zege
Ster
Early Miller
Orion
3.3
3.6
3.5
3.9
3.0
2.8
132 3 135
205 19 234
230 7 237
238 0 238
200 7 146
139 7 146
4.3
4.0
4.0
4.1
3.3
3.6
4890(116)
4800 (31)
4680 (19)
4790 (10)
3930 8)
3840 7)
5160
5240
4870
4990
4200
4310
4.3
3.9
4.0
4.3
4.1
4.3
109 90-225)
107 (70-200)
115 (80-150)
112 (95-140)
101 (65-110)
119(100-140)
PINKSTERVERLOF
VOOR MILITAIREN
Voor het niet bij de „buitengewone
oproeping uitwendige veiligheid" in
gedeelde personeel is door den com
mandant van het Veldleger bepaald,
dat ter gelegenheid van het Pinkster
feest van Zaterdagnamiddag na af
loop van den dienst tot Maandag
avond, dus van 27^29 Mei, aan 50 pCt.
der aanwiezigie sterkte bewegingsvrij
heid kan worden verleend.
De andere helft van het personeel
kan een hiermede overeenkomende
bewegingsvrijheid genieten van Zater
dagmiddag 3 t.m. Maandag 5 Juni.
LANDBOUWER VERBREEKT
HET ZWIJGEN NIET
Bewijzen, dat misdrijf is ge
pleegd, stapelen zich op.
Ofschoon de landbouwer uit Kootwij
kerbroek, die met zijn huishoudster
op vermoeden van kindermoord vorige
week door de Barneveldsche politie
gearresteerd en in het Huis van B'ewa
ring te Utrecht opgesloten werd, nog
steeds het stilzwijgen blijft bewaren,
is het thans door enkele uitlatingen
der vrouw zekerheid geworden, dat
er in deze afgelegen buurtschap een
afschuwelijk misdrijf gepleegd is.
Volgens de verklaringen van de
huishoudster, heeft de reeds op leef
tijd gekomen landbouwer, bij wlen zij
in betrekking was, haar levend gebo
ren kindje, waarvan hij vader was,
kort na de geboorte van haar wegge
nomen. Zij zeide voorts haar kind
niet meer te hebben teruggezien en niet
tè weten, wat er verder mee gebeurd
is. De vrouw trekt zich de arrestatie
sterk aan en vooral in het begin moest
er voortdurend bij haar gewaakt wor
den, daar zij telkens poogde zich van
het leven te berooven. Alles schijnt
er ook wel op te wijzen, dat de vrouw
weinig of niets van het misdrijf &f-
Bij Adelaar is het verschil in de grondsoorten minder regelmatig, vooral wat de korrel
opbrengst betreft. Waarschijnlijk wordt dit mede veroorzaakt door het geringere aantal
gevallen. Het totaal oordeel geeft wel een regelmatige afname bij het lichter worden van
den grond, zelfs in sterker mate dan bij Binder.
De stikstofbemesting, die gegeven is, neemt ook regelmatig toe met het lichter worden
van den grond. De gegeven hoeveelheid is, gezien de noodig geachte correctie, op de zwaar
ste gronden gemiddeld te zwaar geweest. Bij het lichter worden verandert dit steeds meer
in het tegengestelde. Gecorrigeerd is het grootste verschil 125 kg stikstofmeststof, dus
aanmerkelijk geringer dan bij de wintertarwe en de haver op het meerendeel der bedrijven
naast elkaar, onder vrijwel gelijke omstandigheden voorkomen. Voor zoover dit niet het
geval is, zal dit hoofdzakelijk zijn op de allerlichtste bedrijven, waar altijd wel haver, maar
minder wintertarwe wordt verbouwd. Als gevolg hiervan zou het verschil bij de haver juist
grooter moeten zijn dan bij de wintertarwe. We kunnen dan ook gerust aannemen, dat dit
kleinere verschil in stikstof van lichtere en zwaardere gronden bij haver vergeleken met
tarwe werkelijk bestaat, waarmede het echter nog niet is verklaard. Dit zullen we ook niet
trachten te doen. Practisch kan men er echter rekening mede houden.
Van de verschillende variëteiten loopen Binder en Adelaar gemiddeld weinig uiteen. Ook
is er geen aanwijzing voor een betere geschiktheid van een van beide voor lichtere of zwaar
deren grond. Het voornaamste verschil is, dat cie kwaliteit van de korrel bij de Adelaar
minder wordt geoordeeld, hetgeen niet hieraan zal liggen, dat de Adelaar speciaal dit
jaar een slechtere korrel heeft gegeven, maar daaraan, dat zelfs de meest ideale Adelaar
korrel iets minder gewild is. De Zegehaver en de Sterhaver verschillen ook weinig van de
reeds genoemde. Early Miller laat het zoowel in korrel als stroo leelijk zitten. Vermoedelijk
zal deze soort wel weer even snel uit de Wieringermeer verdwijnen, als ze gekomen is. De
zwarte Orion haver heeft dezelfde opbrengst gegeven als de Witte Early Miller.
De gebruikte zaaizaadhoeveelheden verschillen gemiddeld voor de variiëteiten niet veel.
Voor iedere variëteit loopen ze echter nogal sterk uiteen. (De grootste hoeveelheden bij
Binder en Adelaar zijn echte uitloopers.)
(Wordt vervolgd.)
v ..'-,1
'v-
De oude Vermaning te Stroe, achter het uutlid van een boerderij.
weet, en het stilzwijgen omtrent de
verdwijning van haar kind slechts be
waarde uit vrees voor den landbou
wer. Tegen hem stapelen de bewijzen
zich echter meer en meer op en spoe
dig genoeg zal zijn hardnekkig stil
zwijgen hem niet meer haten, ondanks
het leit, dat de politie er tot dusver
nog niet in mocht slagen het kinder
lijkje of de resten daarvan terug te
vinden. Tal van mogelijkheden wor
den nog onderzocht en in verband
daarmede blijft de politie nog steeds
spaarzaam met mededeelingen.
Het verschrikkelijke vermoeden
wint echter veld, dat de landbouwer
het pasgeboren kindje in een varkens
trog heeft gegooid.
GEMEENTE ZIJPE.
BURGERLIJKE STAND
Gem. Zijpe van 12 t.m. 17 Mei
Geboren Tamis, zoon van Johan-
nes Rampen en Johanna Maria Admi
raai; Agatha Lucia, dochter van Adria
nus Heddes en Catharina Anthonia
Klaver.
Ondertrouwd Jan Hendrik Wil
lem Peetoom, 21 jaar, Caféhouder te
Schageai en Catharina Kuit, 22 jaar,
zonder beroep te Zijpe Wijbrand
Bruin, 52 jaar, schipper en Catharina
Slikker, 52 jaar, zonder beroep, bei
den te Zijpe Dienaard van der Vorst
22 jaar, slager te Zijpe en Alida Leen,
18 jaar, zonder beroep te Schoorl.
Getrouwd Simon Petrus van Duin
'27 jaar, landarbeider te Harenkarspel
en Cornelia Appelman, 20 jaar, zon
der beroep te Zijpe Teunis de Waard
20 jaar, landarbeider en Johanna Jo-
sephina Hubertina Tolen, 19 jaar,
zonder beroep, beiden te Zijpe Hen
drik Kistemaker, 26 jaar, landbouwer
te Barsingerhorn en Wilhelmina
Blaauboer, 25 jaar, zonder beroep te
Zijpe.
Overleden Geene.
PREDIKBEURTEN ZIJPE.
ZONDAG 21 MEI.
NED HERV. GEM.
Oudesluis v.m. 10.30 uur Ds. Witkop.
Petten v.m. 10.30 uur D». van Beek.
Burgerbrug, St. Maartensbrug, en Schager-
brug geen dienst.
DOOPSGEZ. GEM
Oudesluis v.m. 10.30 uur Ds. R. v. d. Veen.
over de weg- en
dykslooten en de
Onbemalen landen.
DIJKGRAAF en HEEMRADEN van het
Waterschap ZIJPE EN HAZEPOLDER maken
bekend, dat den
Belkmerweg tot den Pettener-
kluft met ingang van 23 MEI
a.s. voorm. 6 uur tot en met
24 MEI nam. 6 uur
voor het doorgaand verkeer met rij- en voer
tuigen
DE GRAANMARKT
ALKMAAR, 19 Mei 1939. Op de ge
houden markt waren aanvoer en prij
zen als volgt 9 HL Voertarwe f 6,90;
60 HL Gerst f 8,37 idem chev. f 8,50-
8,60 49 HL haver f 6,50-7,60; 21 HL
boonen w.o. bruine f 30-38 citroen
f 14-28 en witte boonen f 18-30 17 HL
Erwten w.o. kleine groene f 9,75-11,50
groote groene f 17 grauwe f 30-35 en
vale erwten f 12-15. Alles per 100 Kg.
Handel stug. Aanvoer totaal 156 HL.
EIERVEILING SCHAGEN.
Noteering van 17 Mei 1939. Aange
voerd 70,000 Kipeieren.
Prijs 310 a 375. Alles per 100 stuks
WIER1NGEN vóór 50 JAAR.
Strude met jou teerde schuren
Met je lage wit gekalkte muren,
Met je scnippe an t' zeletouw
Oude grijze tttrucie, ik hou van jou
We vinden dit versje in n' brief van 'n reeds
jaren overleden Stroeenaar, maar we geioo-
ven dat alle echte Stroeërs hem dit ook nu
nog willen nazeggen, want inderdaad, zooa.s
die rij oude boerderijen daar ligt, op de hoog
te aan n' kronkelende binnenweg, al die wal
letjes* en hekken, dan is daar niet dat koude
strakke, maar dat warme in alle vormen
doorsneden landschap, dat aantrekt, niette
genstaande boomengroepen bijna geheel ont
breken. Ja,waarom is Stroe eigenlijk zoo
boomloos De meeste oude boerderijen
hebben slechts 'n bloementuintje voor 't ka
merraam en 'n beetje laag struikgewas om
de moestuin, maar dat is dan ook alles
We hebben dikwijls oude Stroeërs er naai
gevraagd, maar niemand kon ons daar 'n
antwoord op geven. Was dat waarschijnlijk
een stijf principe van geslacht op geslacht,
dat men niet wilde loslaten We kunnen
't ons moeilijk indenken, Want ook de ge
neugten van *t leven liet men er niet voorbij
gaan. We noemden reeds 't wagentjesrijden,
aoch Stroe had ook met de Pinksterdagen
zn koekslieren, (hoe dat ging beschreven we
reeds eerder bij Den Oever) en 't krenteboilen
dobbelen met Nieuwjaar bij Piet Jongkind en
ln 't huis van Elbert Lont, in de naoijheid
van het kerkhof, dat voor kort werd aige^
broken. Aan dit alles kan men nagaan, dat
Stroe vroeger meer dorpsallures had als in
dezen tijd. Er waren immers twee kerken,
leen doopsgezinde en een hervormde), een
school (in het vroegere huis van Jan Everts)
en in de boerennofstede waar nu Simon Snooij
wodnt, een bakkerij van Simon Tiesen.
't Een na het ander is met de jaren ver
dwenen, doch daarmede ging tevens het
HELDERSCHE EIERVEILING
Noteering van 17 Mei 1939. Aange
voerd 27000 Kipeieren. Eendeieren 700
Prijs 52-54 Kg. a 300 55-57 Kg.
300 a 330 58-60 Kg. 300 a 350 61-b3
330 a 370 64-70 Kg. 3ÖO a 400 Eend-
eieren a 200. Alles per 100 stuks.
De Kaasmarkt.
ALKMAAR, 19 Mei 1939. Op de ge
houden markt waren aanvoer en prij
zen als volgt 32 stapels wegende
120000 Kg. kaas 30 stapels Kleine fa-
briekskaas f 18 1 stapel Kleine Boe
renkaas f 18 1 stapel commissiekaas
prijs niet genoteerd. Alles met. Rijks-
merk. Handel goed.
DE VEEMARKT
LEEUWARDEN, 17 Mei 1939. Op de
gehouden veemarkt waren aanvoer
en prijzen als volgt Stieren 122 En
ter f 85-215 352 Vette koe-en f 125-265;
942 Melk- en kalfkoeien f 115-260 64
Pinken f 0-160 26 Vette kalveren
f 120-65 570 Vette schapen f 10-24
1020 Nuchtere kalveren f 3-7 185 Wei
deschapen f 7-14 1704 Lammeren
f 3-6,50 262 Vette varkens f 45-140
28 Magere varkens 22-45 cent per Kg.;
152 Kleine biggen f 7-15 36 Bokken
en Geiten f 7-15 103 Paarden, prij
zen niet genoteerd. Totaal aanvoer
5691 stuks.
BENZINETANKSTATION NIET ONDER
VESTIGINGSWET
De Kontonrechter te Arnhem heeft uit
spraak gedaan in de zaak tegen den exploi
tant van een benzinetankstation te Velp, die
vervolgd was wegens overtreding van de
Vestigingswet. In het sedert enkele maanden
geopende service-station is een inrichtin;
voor het doorsmeren van auto's aanwezig en
het was nu de vraag of een zoodanige inrich
ting ook onder het vestigingsverbod voor ga
ragebedrijven valt. De kantonrechter heeft
den verdachte, tegen wien oplegging van geld
boete was geëischt, ontslagen van rechtsver
volging.
BOSEER'S BOEKHANDEL
dorpscachet van Stroe teloor.
Het historische hervormde kerkje viel on
der sloopershanden, en de oude „Vermaning"
van 1738 werd 6 April 1933 door het vuur ver
woest.
Zeker mag hier gesproken worden van een
ramp, als we gevoelen, dat dit schuilkerkje,
waar de voorvaderen gebeden en gestreden
hebben voor hun geloof, meer was als een
monumenthet is geweest de slagader van
het Stroeër Doopsgezind geloofsleven.
De stichtingsdata van 1738 blijkt echter
een „verbouwing", want Ds. Wiersma, schrijft
daaromtrent
Onder de jaren 1737 en 1738 worden mede
deelingen gedaan omtrent de kerkgebouwen,
hier nooit gelijk elders vermaningen, maar
steeds vergaderplaatsen genoemd. Er waren
er van ouds drie ééne op de geest bij den
Oever, ééne te Stroe en eene even beoosten
het dorp Hippolytushoef. Deze werden volgens
de oude berichten op de volgende wijze on
derhouden die op de geest door de leden in
den ban van Oosterland en den Oever wo
nende, die te Stroe door de daar gevestigde
leden en die te Hippolytushoef door de leden
ingezetenen van dat dorp en van den Wes-
terlandschen ban. Daar evenwel in het ge
bouw op de geest hoe langer hoe minder ge
predikt werd en ditgedurig meer in verval
raakte, werd het ('t is reeds tal van jaren
geleden) verkocht.
Ook de vergaderplaats te Stroe vereischte
in 1737 dringend vernieuwing, die een jaar
later door een voorschot van de leden aldaar
en van een paar gezinnen uit het Westerland
lot stand kwam, nadat een poging om de
beide vergaderplaatsen voortaan voor geza
menlijke rekening te onderhouden op den
tegenstand van de meerderheid der Wester-
landers was afgestuit. De houten wanden
maakten plaats voor steenen muren en het
jaartal 1738 prijkte van nu af in ijzeren an
kers op den voorgevel.
(Wordt vervolgd.)
TANDHEELKUNDIGE
INRICHTING
SPREEKUUR
C. SLIK MARKT SCHAGEN
geeft een groote voorsprong.
De monerne monturen die
wij te Uwer keuze hebben,
geven een beschaafd, open
en aangenaam uiterlijk. Kom
eens zoo'n moderne bril pas
sen. U zult tevreden zijn over
Uwspiegelbeeld.
OPTICIEN.
Ziekenfondsleverancier.
PAYGLOP 3 ALKMAAR Tel. 2606.
