OOK CANADA IN DEN OORLOG
Warschau nog niet Gevallen.
30e JAARGANG
DINSDAG 12 SEPTEMBER 1939
No. 106
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
T
ALS HET GEWETEN
SPREEKT.
N.V. WACO AUTOBUSDIENSTEN
W1ERINGER COURANT
VERSCHIJNT ELKEN
DINSDAG, DONDERDAG EN ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden f 1.25.
UITGEVER
CORN. J. BOSKER WIERINGEN.
BUREAU
Hlppolytushoef Wlerlngen
Telefoon Intercomm. No. 19.
ADVERTENTIëN
Iedere regel meer
Van 1 5 regels
f O.XQ
10.50
In weerwil van den uitroep van Görïng in zijn radiorede
„Wij hebben den ooriog niet gewild en wiilen hem ook heden niet,"
is er niets dat er op wijst, dat de tegenstanders hierdoor van zienswijze ver
anderen. In tegendeel Groot-Brittansië rekent op drie jaren oorlog en aan
alle regeeringsdepartementen is instructie gegeven, dat voor de toekomst
plannen worden gemaakt, gebaseerd op deze veronderstelling.
Tevens heeft Canada aan Duitschland formeel den oorlog verklaard.
Intusschen wordt de inneming van Warschau officieel tegengesproken,
ofschoon Duitsche berichten herhaaldelijk van de inneming der Poolsche
hoofdstad gewaagden.
treft, wijst men erop, dat de stad geen
enkel strategisch of economisch karak
ter droeg. Bovendien vormde elk der
gebouwen in Krakau een artistieke
schat of een historische herinnering.
ONJUISTE BERICHTGEVING.
Het Poolsche Telegraaf-agentschap meldt
een der Duitsche radiostations gebruikt de
golflengte van het station Warschau no. 1 om
onjuiste berichten te verspreiden, o.a. dat
Warschau Vrijdagmiddag zou zijn ingenomen.
Andere Duitsche stations trachten met het
zelfde doel eveneens uit te zenden op de golf
lengten van Poolsche stations.
DUITSCHE TROEPEN TERUG
GEWORPEN.
Het Poolsche legerbericht meldt, dat de
vijand in de omgeving van Warschau werd
teruggeworpen. Duitsche krijgsgevangenen
beweerden er niets van te weten, dat ook
Frankrijk en Engeland met Duitschland in
oorlog waren. 70 Duitsche bommenwerpers
bombardeerden de stad. 15 Machines wer
den neergeschoten. Tevens werden door de
vliegers pamfletten neergeworpen, waarin de
bevolking werd aanbevolen zich over te ge
ven. De pamfletten werden op een hoop ver
zamelden en toen in brand gestoken.
SNELLE TEMPO NIET VOL TE
HOUDEN.
Reuter verneemt uit Berlijn Het Berlijn -
sche nieuwsbureau, maakt aan het Duitsche
volk kenbaar, dat het niet moet denken, dat
het verrassend snelle tempo van de veldtocht
in Polen vol te houden is. In het verover
de gebied moet toch tevens de veiligheid
worden gewaarborgd.
PALESTINA ÉEN.
In Palestina schijnen de onderlinge twis
ten geheel op den achtergrond te geraken.
Een Arabisch blad meldt, dat de Arabieren
zich als één man aan de zijde van Engeland
scharen.
FEUILLETON.
Historische roman
NOG ïS POLEN NIET VERLOREN.
Vijf-rivieren front.
De kern' der Poolsche troepen wordt
herg-egroepcercl op het z.g. vijfrivieren
front ten Noorden en ten Zuiden van
Warschau, teneinde het hoofd te bie
den aan de Duitsche colonnes. De
Poolsche beweging wordt voltrokken
onder bescherming van een hard
nekkige verdediging der troepen, die
het terrein voet voor voet verdedigen
in felle gevechten in de streek van Lodz
op 80 Km. ten Zuidwesten van de hoofd
stad en op een front. dat zich uit
strekt ten Noorden van de Weichsel
van Torun aan den rechteroever van
de rivier Drewens tot Rozan aan de
Narew.
De positie der vijf rivieren is reeds
duidelijk geworden door de zegevieren
de verdediging van de Russische troe
pen in den oorlog van 1914 tegen de
Duitsche legers. Hier ontmoetten el
kander vijf groote stroomen, die rond
om Warschau, een soort ster vormen.
Van het Noorden naar het Zuiden
zijn het de Narew, die in de Boeg uit
mondt, een zijstroom van de Weich
sel zelf, de Bzura, de Rawka en de Pi-
lica aan den linkeroever van de Weich
sel. De Poolsche troepen zullen er de
fensieve slagen kunnen leveren, in den
rug gesteund door den knoop van ver
keerswegen, welke door Warschau
wordt gevormd.
Aan den rechteroever van de Weich
sel zullen de Duitsche troepen stuiten
op den driehoek, die gevormd wordt
door het fort Modlin, Serock en War
schau zelf. De forten dateeren uit het
Russische tijdperk maai- zijn versterkt
door veldfortificaties. Het voorbeeld
van de forten van Verdun toont, welk
een aanzienlijke steun gegeven kan
worden door permanente versterkin
gen, zelfs wanneer zij verouderd zijn,
wanneer er een oordeelkundig ge
bruik van wordt gemaakt.
Wat de bezetting van Krakau be
RUSLAND, EEN EILAND
VAN VREDE.
Normale handelsbetrekkingen
met Polen.
De „Times" meldt uit Moskou d.d.
7 Sept. Vernomen wordt, dat de Sow-
jet-Regeering den Poolschen ambassa
deur fce Moskou heeft medegedeeld, dat
men hoopte de normale handelsbetrek
kingen met Polen gedurende den oor
log te handhaven.
De viering van den Internationalen
„Jeugddag weerspiegelde Donderdag
de Sowjet-Duitsche „wittebroodswe
ken." De anti-fascistische spreuken
en het portret van den Duitschen com
inunist Thalmann waren niet aanwe
zig en hoewel een portret van Diml-
li'ow op het Roode Plein werd rondge
dragen was de secretaris van de Kom
intern eveneens niet aanwezig op zijn
gewone plaats op de tribune.
Staande bij het Lenin-mausoleum,
sloeg admiraal Kutznietow, opperbe
velhebber bij de marine^ het passee-
ren gade van honderdduizenden soida
ten, matrozen en jonge fabrieksarbei
ders, van wie velen gekleurde sport
en gymnastiek-tenues droegen. Ze
droegen vlaggen en banieren, die revo-
lutionnaire opschriften bevatten en
een groot aantal portretten van Regec
rings- en revolutionnaire leiders. Er
werden hoera's uitgebracht op Stalin,
Molotow, liet Roode Leger en de Mari
ne en op Stalin's vredespolitiek.
In alle deelen van het land zijn de
vorige week bijeenkomsten op touw
gezet om de werkzaamheden van den
Oppersten Raad goed te keuren, waar
onder ook begrepen wordt de ratifica
tie van het Russische-Dutsche pact.
Sprekers legden er den nadruk op,
dat de Sowjet Unie een eiland van
vrede is temidden van een oorlogvoe
rende kapitalistische wereld.
ten. Dank zij het feit, dat het evacuatie
probleem langen tijd te voren was
voorbereid,, kon de ontruiming metho
disch en met voorbeeldige discipline
geschieden. Het was in de eerste
plaats de burgerbevolking van de
grensdepartementen Boven-Rijn, Be
den-Rijn en Moezel, die in de eerste
uren der mobilisatie met speciale trei
nen naar centraal gelegen departemen
ten werd gebracht. Men heeft er zorg
voor gedragen, het gezinsverband zoo
veel mogelijk intact te houden. Kinde
ren van eenzelfde school zijn met hun
onderwijzers vertrokken met denzelf
den trein als hun ouders. De scholen
zijn bijna op denzelfden datum open
gegaan als bij de normale hervatting
der lessen in September, zoowel voor
de geëvacueerden als voor alle andere
kinderen in Frankrijk.
Wat Parijs en de Parijsche voorste
den betreft, waren de voorzorgsmaat
regelen tegen luchtbombardementen
falcultatief. Parijzenaars konden per
trein naar andere plaatsen vertrekken
indien zij er zeker van waren daar on
derdak te vinden. Voor de vrijwillig
evacueerden, die niet Voor hun ei
gen verplaatsing kunnen zorgen, is
eveneens gezorgd. Zij zijn onderge
bracht in leege huizen of bij bewoners.
Men heeft gemeenschappelijke keu
kens ingericht en de burgemeesters
hebben overal hulp-comité's ingesteld.
De meesten van deze geëvacueerden
zullen ter plaatse werkgelegenheid
vinden en de eerstaangekomenen heb
ben zelfs niet op een officieele opweK-
king gewacht om zich ter beschikking
van landbouwers en hoeren te stellen
en te helpen bij het binnenhalen van
den oogst. Deze is laat tengevolge van
de zeer regenachtige maand Augustus,
doch is is op het oognblik bijna in ge
heel Frankrijk binnengehaald. Groe
pen padvinders hebben zoowel de hoe
ren als de vluchtelingen geholpen.
Voorts stellen zich vele buitenlanders
beschikbaar, vooral Polen, „om het
dringende werk te helpen afmaken
zoolang zij wachten op hun inlijving
bij militaire afdeelingcn."
GE-EVACUEERDEN BEGINNEN
EEN NIEUW LEVEN.
Groot,scheiepsche -organiisa,tie
in de Provincie.
Havas meldt uit Parijs
Eenige honderdduizenden Fran-
schen hebben hun haardsteden veria-
Met ingang van Maandag 11 Sept. op
alle lijnen gewijzigde dienstregeling.
Dienstregeling verkrijgbaar a 2 cent.
„En deze zijn riep de student uit. „Noem
ze mij, vader ik wil alles, alles doen, wat:
ge slechts wilt, om mij uit mijne benarde om- j
standigheden te redden. Wat moet ik doen,!
om dit geld het mijne te mogen noemen
„U zelf gelukkig maken
„Op welk eene wijze
„Door te trouwen."
„Mij in den echt begeven stamelde Frans
verwonderd.
Misschien mét eene afgeleefde, oude vrouw
naar uwe gedachte, of met een meisje, wier
mismaaktheid de oorzaak is, dat zij geen
echtgenoot vinden kan, niet waar Maar dan
bedriegt ge u. Het u ten huwelijk aangeboden
meisje telt nauwelijks negentien jaren en is
schoon als een engel. Kortom, het is een
meisje, waarmee ge in alle opzichten een
gelukkig leven leiden kunt
„En haar naam
„Dien kent ge
„Ik vroeg Frans verwonderd.
„Ja Ge kent haar en haar naam," riep de
barbier uit. „Julia Van Wassendonk
„Julia riep de student ontzet en als door
den bliksem getroffen uit. „Julia Nimmer
kan zij de mijne worden
„Nimmer antwoordde zijn vader op een
langgerekten toon. „Welnu, Frans dan kan
ik u niet redden dit geld is het hare als
ge haar niet tot echtgenoote begeert, dan mag
ik het u niet geven," en hij wierp de dukaten
weder een voor een in den geldzak.
„Maar, vader hernam Frans, tot het ui
terste gebracht, „zou zij mij kunnen bemin
nen
„Als men beiden jong is, bemint men lich
telijk, en het huwelijk is een goede band voor
het berouw."
„Maar houd nog eens even op, vader riep
Frans uit, toen hij zag, hoe ijverig de bar
bier voortging, de dukaten van de tafel op te
srtijden en in den zak te werpen „als ik met
baar trouwde
„Ge hebt immers -gezegd, dat dit nimmer
zal gebeuren, en een eerlijk man houdt altijd
zijn woord."
„Maar wat zal er dan van mij worden
„Ik weet het niet hernam de vader koel
tjes en vervolgde zijne bezigheid.
Bijna waren al de dukaten van de tafel ver
dwenen, toen Frans eensklaps uitriep
„Ik wil uw raad opvolgen, vader Julia zal
mijne echtgenoote worden
Het spijt mij zeer, lezers dat Frans in dit
opzicht lijnrecht in strijd met alle andere
romanhelden handelt, die voorzeker liever
gebrek geleden, ja misschien wel den honger
dood ondergaan zouden hebben, dan met een
meisje alleen om haar vermogen te trouwen
maar wij willen ons oordeel nog eenigen tijd
opschorten, de wijn had de rede van den stu
dent nagenoeg bedwelmddaarbij was de
nood zeer dringend. De schrijver van dit ver
haal zegt dit alles ter verschooning van zijn
held wellicht dat Frans zich zelf naderhand
door zijne daden rechtvaardigen zal.
„Ik juich uw besluit toe, mijn zoon riep
de barbier, op wiens gelaat zich een helsche
glimlach vertoonde, en de bekers andermaal
vullende, zeide hij „Op het welzijn van uwe
schoone bruid
IV.
„Uw voogd schijnt vandaag al bijzonder
met Frans ingenomen te zijn," zei de huis
houdster, terwijl zij ijverig haar spinnewiel
deed snorren, „al twee malen heeft hij om
wijn gevraagd, en ge weet evengoed als ik,
dat zoo iets een vreemd verschijnsel hier in
huis is."
„Misschien heeft Frans zijne studiën vol
tooid en een aanzienlijken post gekregen ik
zou ten minste niet weten, wat mijn voogd
anders in zulk een vroolijke luim brengen
kan
Deze woorden werden door de schoone Ju
lia gesproken, die ijverig aan het borduren
was.
„Maar, Jonkvrouw Julia duid eene oude
vrouw hare vraag niet ten kwade Mag ik
ook weten, voor wien die prachtige sjerp, die
ge daar borduurt, bestemd is? Ik heb er al
lang mijne aandacht op gevestigd want die
sjerp, en niet alleen deze, maar alle sjerpen
doen mij weder aan vroegere dagen denken,
want Ferdinand Van Kuyk droeg ook zulk
een sjerp, toen ik hem voor de eerste maal
zag, behalve dat zij geheel anders was en in
plaats van oranje, zooals deze, eene blauwe
kleur had. Dat was eene ontmoeting, Jonk
vrouw Julia het bloed steeg mij naar het
aangezicht, en hij zeide zoo tegen mij „Lief
kind waarom zijt ge zoo beschroomd Nu
zeide hij wel niet „kind", omdat ik zoo jong
v/as, want ik had toen juist, met Sint-Jan,
mijn twintigste jaar bereikt, maar dat was
zoo zijne manier van spreken. Ik antwoordde
natuurlijk niets, maar hij streelde mij onder
de kin, en toen hield ik mij, alsof ik zeer
kwaad was, en zeide „Och, kom, heer Rid
der, laat dat
Julia, die vreesde, de geheele liefdesgeschie
denis van Martha opnieuw te moeten hooren,
viel haar in de rede
„Het spijt mij, dat Frans morgen al weer
vertrekt hij zou de geschikste persoon ge
weest zijn, om ons de lange winteravonden te
helpen korten. Zij zijn hier zóó vervelend, al
thans voor mij, die vroeger met mijn vader
eiken avond bezoeken bracht of ontving. Het
spijt mij inderdaad, dat mijn vader de dwaas
heid beging, Tigchelaar tot mijn voogd te
benoemen, een man, die met niemand van
mijn rang omgang heeft
„Ja, vaders hebben soms dwaze denkbeel
den en plannen dat heb ik gemerkt, toen
de oude Baron zijn zoon de toestemming wei
gerde om met mij in het huwelijk te treden
want hij zou dan zijn zin gehad hebben en
ik hier nooit huishoudster geworden zijn En
wat heeft de oude Baron nu van zijne weige
ring gehad Ferdinand is met eene Gravin
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DE TERUGKEER VAN HERTOG EN
HERTOGIN VAN WINDSOR.
De aankondiging- van den terugkeer
van den Hertog en den Hertogin van
Windsor - aldus de „Times" in een
hoofdartikel - zal in Engeland geen ver
bazing noch eenig punt van geschil
veroorzaken. Men heeft altijd aange
nomen, dat een oorlog alle moeilijkhe
den zou wegnemen hij een terugkeer
van den Hertog.
Deze zijn nooit van politicken aard
geweest, hoewel zij de aandacht en
verantwoordelijkheid van het kabinet
raakten. Het blad herinnert er aan,
dat het zich altijd van commentaar
heeft onthouden, omdat het een parti
culiere zaak betrof. De „Times" ver
klaart verder, dat de omstandigheden
waaronder de Hertog zich thans bij
zijn landgenooten voegt, voor zich
zelf spreken.
LUCHTSCHIP ..GRAF ZEPPELIN"
VERNIELD
De „Star" meldt, dat de Graf Zeppe
lin, die te Friedrichshaven geankerd
lag in de lucht is gevlogen, als gevolg
van sabotage.
In herinnering wordt gebracht dat
uit Zurich werd gemeld, dat men in de
richting van Friedrichshafen een ont
ploffing had gehoord en een vuur
straal had gezien.
SLACHTOFFERS VAN „THETIS"
GEBORGEN.
Reuter meldt uit Londen
De duikers, die bezig zijn met het
lichten van de gezonken duikboot
„TheUs" hebben Zaterdag bij kalme
zee hun werk voortgezet en zijn er in
geslaagd in de machinekamer door te
dringen en de lijken van acht slachtof
fers te bergen.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
CRISIS - BUREAU.
BODEMPRODUCTIE
De Staatscourant van 7 Sept. 1939
bevat het Kon. Besluit van 1 Sept. '39,
110. 30. waarbij benoemd wordt tot Re-
geeringscommissaris voor de bodem
productie Ir. A. L. H. Roebroek, Di-
reiCteur-Generaal van den Landbouw.
Dit besluit bevat tevens de benoe
ming van de Commissie voor de bodem
productie, bedoeld in artikel 6 van de
Bodemproductiewet 1939 de Regee-
ings-commissaris voor de bodem-pro
ductie is ambtshalve lid en voorzitter.
Tot leden van de commissie zijn be
noemd
1. Jac. Biemond te Bleiswijk, lid
van het hoofdbestuur van den Chr.
Boeren- en Tuindersbond
2. Ir. J. G. Heijmeijer te 's-Graven-
hage. secretaris van den Roomsch-
Katholieken Ned. Boeren- en Tuinders
bond
3. H. D. Louwes te Westpolder (Ui-
rum) voorz. van het Kon. Ned. Land-
bouw-comité
4. Ir. S. L. Louwes te 's-Gravonha-
ge. Regeeringscommissaris voor den
akkerbouw en de veehouderij
5. F. V. Valstar te Naaldwijk. Regee
ringscommissaris voor de groenten-,
fruit- en sierteelt
6. N. P. van der Weijden te Zeven
hoven, Lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal.
getrouwd en kwam vroegtijdig' te sterven
dat komt er van", besloot Martha haar be
toog, „als men zijne kinderen hun eigen zin
niet laat doen."
.Alleen het toeval heeft mijn vader met
mijn tegenwoordigen voogd in kennis ge
bracht. Toen mijn vader eens op de valken
jacht wasWeet ge, wat een valkenjacht
is
„O ja riep Martha uit, „Ferdinand Van
Kuyk heeft er mij dikwijls van verteld
„Welnu," vervolgde Julia, „mijn vader be
vond zich dan eens op de valkenjacht en had
het ongeluk, van zijn paard te vallen en een
been te breken er was geene geneeskundige
hulp in den omtrek, toen Tigchelaar juist de
plaats, waar het ongeluk plaats had, voorbij
kwam en mijn vader zijne diensten aanbood.
Hij slaagde er in, mijn vader volkomen te
herstellen, en van dien dag af werden zij bei
den vrienden, en wel in die mate, dat mijn
vader bij zijn overlijden hem tot mijn voogd
benoemde."
„Wat uw vermogen betreft, geloof ik wel,
dat het in goede handen gevallen is," merkte
Martha aan „want de meester is, zoals gij
evengoed weet als ik, niet van gierigheid vrij
te pleiten, en dat uwe tegenwoordige leef
wijze zeer moet afvallen bij die, welke ge
vroeger leefdet, kan ik evengoed gelooven."
„Het jaar, dat er sedert den dood van mijn
vader verloopen is en dat ik hier in huis door
gebracht heb, schijnt mij inderdaad toe, een
eeuw geduurd te hebben."
„O, Jonkvrouw Julia, ik twijfel niet, of ge
zult hier wel den langsten tijd hebben door
gebracht want ge zijt nog jong en schoon,
en dan doet er zich spoedig een zwerm van
minnaars op ik weet het bij ondervinding
want ik was zoo wat op uw leeftijd, toen
Ferdinand Van Kuyk mij zijne hand aanbood.
Daarbij was ik slechts een arm meisje, zoo
dat gij, Jonkvrouw Julia die zoo rijk zijt,
voorzeker niet lang meer ongevraagd zult blij
ven. Maar ik vroeg u zooeven, voor wien de
sjerp was, waaraan ge zoo ijverig bezig zijt
is zij misschien al voor een minnaar
„Martha zeide Julia half berispend en
sloeg de oogen neder.
„Ge behoeft u daarover niet te schamen,"
vervolgde de oude vrouw, „en mij ook geen
woord meer te zeggen want nu weet ik al
genoeg. Toen Ferdinand Van Kuyk mijn min
naar was, bloosde ik altijd, als men mij nu
en dan eens vroeg„Schoone Martha,"
v/ant zoo noemde men mij toen algemeen,
omdat ik er gansch niet kwaad uitzag want
als dat niet het geval was geweest, dan zou
Ferdinand Van Kuyk natuurlijk nooit verliefd
op mij zijn geworden, als men mij vroeg
„Schoone Martha, hebt ge nog geen min
naar dan bloosde ik altijd, juist zooals gij
daar gedaan hebt. Ik weet dus bij ondervin
ding, dat zulk een blos „ja" wil zeggen."
Op dit oogenblik trad Frans met den bar
bier binnen, welke laatste aan zijne huis
houdster terstond het bevel gaf, eene bood
schap te gaan verrichten.
„Daarenboven heb ik zelf nog eenige zaken
af te doen," zei de barbier, sloeg zijn mantel
om en verliet zijne woning.
Frans en Julia bleven dus met elkander al
leen, en beiden spraken gedurende de eerste
oogenblikken geen woord Julia hield zich
ijverig, met haar borduurwerk bezig, en Frans
slaakte van tijd tot tijd een diepen, oogen-
sehijnlijk niet te onderdrukken zucht. Einde
lijk verbrak Julia hét stilzwijgen.
„Als ge. altijd even spraakzaam zijt als nu,"
zeide zij, „dan geloof ik weinig bij uw ver
blijf in dit huis gewonnen té hebben."
Frans slaakte weder een diepen zucht en
sloeg de oogen neer als een misdadiger, die
voor zijn rechter staat.
„Of hebt ge al uwe spraakzaamheid bij uw
vader verspild vervolgde Julia„zooeven
hoorde ik u met hem in een druk gesprek ge
wikkeld."
(Wordt vervolgd.)
IN VIEtt BLADEN ADVERTEEREN VOOK
EENMAAL BETALEN
Wieringermeerbode.
Wieringer Courant.
De Polderbode.
i Zijper Courant.