bafdappelbabben, Gaas
babbel sn alle soorten Kistei
iad ik au naar i Atlas
ErbendePhilipsRadioservice
Bertus Oe Haan
FOTO
sterke KOFFER
CONSULTATIE - BUREAU
WITTE KRUIS WIERINGEN.
I VOOR ECZEEM
JAC. DE BOER
GEBR. TEN BRINKE
Het adres voor
Fa. ANT. HUIBERTS, BREEZAND Tel. 4
WOENSDAGS OP DE BEURS TE MIDDENMEEÏ
DE VOLKS-WERELDATLAS SLECHTS 65 ct
IN BAND 90 ct
TE WIERINGEN.
ERKENDE PHILIPS RADIO SERVICE.
HERV. OF GEREF. ARMENKASSEN
LANDHUUR OVER 1939
DE N.O. - POLDER.
DRIEMAANDELIJKSCH BERICHT
BETREFFENDE DE ZUIDERZEEWERKEN.
Landbouwkundige werkzaamheden
van de Directie van de Wieringer-
meer ten behoeve van den Noord-
Oostelijken Polder.
Wij ontleenen aan het Driemaandelij ksch
bericht daaromtrent het volgende
"••Aangezien bij de voorbereiding en de uit
voering van de werken van den Noordooste
lijken polder herhaaldelijk behoefte bestaat
aan voorlichting op landbouwkundig gebied
en het noodig is, de ontginning van dezen
polder tijdig voor te bereiden, werd de be
hartiging van de landbouwbelangen in dien
polder opgedragen aan de Directie van de
Wieringermeer. Deze bemoeiingen zijn van
zoodanige beteekenis geworden, dat hierom
trent al eenige berichtgeving kan geschieden.
DE NOORD-OOST-POLDER.
LANDBOUWKUNDIGE AFDEELING.
Landbouwkundig onderzoek.
Bodemonderzoek.
In het afgeloopen tijdvak werd veel aan
dacht besteed aan de mogelijkheid, om de
grofzandige en diluviale gronden, die bij Urk
en bij Kuinre voorkomen, vóór het droogvallen
te verbeteren, door deze te bedekken met uit
de kanalen op te baggeren grond. De voor
storting in aanmerking komende terreinen
werden daartoe nader verkend in samen
werking met de Microbiologische Afdeeling
werd een onderzoek ingesteld naar de ge-
geschiktheid van den uit de kanalen te bag
geren grond voor grondverbetering.
Het gedrag van de Noordoostpoldergronden
na het droogvallen werd verder bestudeerd in
proefbakken en op den met Noordoostpolder-
grond bekleeden berm van het dijksvak bij
Kraggenburg. Gebleken is o.a., dat het gehal
te aan uitwisselbaren natron van de Noord
oostpoldergronden veel lager is dan van de
Wieringermeergronden in den aanvangstoe
stand bovendien is gebleken, dat na het
droogvallen zeer veel gips in den bodem ge
vormd wordt. Beide punten zijn voor de
structuur van de Noordoostpoldergronden na
het droogvallen zeer gunstig.
Al bevatten de Noordoostpoldergronden
v/einig keukenzout in hun bovenlaag, toch
zal in deze gronden na het droogvallen een
tamelijk zoutgehalte ontstaan voornamelijk
van magnesiumsulfaat. Onderzocht wordt, tot
welke hoogte deze magnesiumsulfaatconcen-
tratie kan oploopen, terwijl door de Plant
kundige Afdeeling nagegaan wordt, welke
concentrage voor den plantengroei toelaat
baar is.
Proefvelden.
Het proefterrein door den Dienst der Zui
derzeewerken tusschen 21 Juli en 15 Septem
ber 1938 aangelegd op het dijksvak bij Krag
genburg ten behoeve van landbouwkundige
onderzoekingen, bleef de eerste maanden on
geroerd liggen. Toen bleek, dat het gevallen
regenwater niet voldoende kon wegzakken of
afvloeien, werd in December een voorloopige
ontwatering door greppeltjes aangebracht, die
na den winter verder werden opengehouden
en uitgediept en met een paar andere grep
pels werden aangevuld. Het gevolg was, dat de
grond in zoodanige mate indroogde, dat het
mogelijk geacht werd, het ontworpen schema
van proefnemingen te gaan uitvoeren, zoowel
op het lichtere als op het zwaardere vak. Het
terrein werd daartoe uit de hand bewerkt, in
den regel zeer oppervlakkig, n.1. losgeschraapt,
met behulp van wieders, doch op een paar
veldjes werd de grond bij wijze van proef
circa 20 cm. diep .gespit. Op het proefterrein
zal aandacht worden geschonken aan de
keuze van de gewassen, aan de vruchtwisse-
ling, de behoefte aan bemesting met stikstof,
fosforzuur en kali en aan de uitwerking van
enting der vlinderbloemigen.
Microbiologisch onderzoek.
Op den Noordoostpoldergrond op het proef
veld Kraggenburg had de vorstperiode bij de
jaarwisseling een buitengewoon gunstige uit
werking, die door het aanbrengen der grep
peltjes nog versterkt werd. Het vochtgehalte
daalde n.1. zelfs gedurende den winter aan
merkelijk, vooral op het zware gedeelte, en de
microben vertoonden een zeer duidelijken
vooruitgang.
Met het oog op dit zeer gunstige beeld van
den Noordoostpoldergrond werd niet verwacht,
dat op dit proefveld een duidelijke behoefte
aan enting met wortelknolletjesbacteriën zou
bestaan. Toch bleek in de laatste weken, dat
hier de enting ongeveer even noodig is, als
in de eerste cultuur jaren in de Wieringermeer
het geval was. In samenwerking met de land
bouwkundige afdeeling werd hier diverse ent-
proeven genomen met de voornaamste vlin
derbloemige gewassen, n.1. roode en witte
klaver, lucerne, hoperupsklaver, honingklaver,
Lotus villosus, Lotus corniculatus, erwten,
Vicia-boonen en wikken. Al deze gewassen
reageeren zeer duidelijk op de enting en vor
men zonder enting tot nu toe geen knolletjes
op hun wortels. Alleen bij de roode en witte
klaver treden sporadisch ook op de ongeënte
perceelen knolletjes op. De gwassen zijn thans
nog te jong om reeds te kunnen nagaan of
in den loop van de groeiperiode alsnog knol
letjes tot ontwikkeling zullen komen.
Tenslotte kan hier nog met een enkel woord
gewezen worden op het onderzoek van den
baggergrond uit de kanalen van den Noord
oostpolder. De meeste kanalen worden nu
reeds gebaggerd, zoodat voortdurend overleg
plaats heeft met den dienst der Zuiderzeewer
ken, volgens de aangegeven richtlijnen.
Het onderzoek van de verzuringsniogelijk-
lieid van den te baggeren grond is met kracht
voortgezet, zoodat nu voor de meeste kanalen
reeds over vrij gedetailleerde gegevens be
schikt kan worden. In het algemeen vallen de
zware gronden in dit opzicht mee. Alleen in
het Z.W.-gebied, tegen Urk aan, komt in den
ondergrond de geologische formatie van de
„Oude Zeeklei" voor, die voor een groot deel
uit volledig ontkalkten en sterk verzurenden
grond bestaat, zoodat de daar verkregen klei-
baggerspecie vaak het gevaar van verzuring
met zich zal brengen. Elders dreigt dit ge
vaar alleen aan den kant der veengronden, die
evenwel niet zonder vermenging met andere
grondsoorten op het oppervlak gestort kun
nen worden. Wel moet er echter rekening
mede gehouden worden, dat vrijwel al het in
den Noordoostpolder te baggeren zand diluvi
aal en dus kalkloos is, en dat het na het
droogvallen een zwak zuren en zeer armen
bodem zal geven. Daarom werd het storten
van dit zand op de kavels dan ook ontoelaat
baar geacht en zal al het zand in depots bij
eengebracht worden.
Plantkundig onderzoek.
De wenschelij kheid van het belemmeren
van de vestiging en de uitbreiding van éénja
rige onkruiden in den Noordoostpolder door
uitzaai van speciale gewassen en gewassen-
mengsels, werd in aansluiting op de z.g. nood-
mengselpro even in de Wieringermeer bestu
deerd. De voorloopige conclusie mag luiden,
dat aan vlinderbloemigen (lucerne, honing
klaver, enz.) de voorkeur moet worden gege
ven boven grassen of mengsels van gewassen.
De zaadonkruiden worden betrekkelijk weinig
gevreesd, zoodat bij het zoeken naar de meest
gewenschte gewassen in de eerste plaats aan
de grondverbeterende waarde en in de tweede
plaats aan de belemmering van de zaadon
kruiden moet worden gedacht.
Het voorkomen van rietland rondom den
Noordoostpolder werd tot op een afstand van
5 km. van de kust in kaart gebracht. Tevens
werd nagegaan in hoeverre het riet zaad pro
duceerde. Veel aandacht werd tevens besteed
aan de rietcultuur, teneinde te kunnen be-
oordeelen in hoeverre eventueel te nemen be
strijdingsmaatregelen nadeelig voor het riet
gewas zouden kunnen zijn. Hiertoe werd een
drietala snij tijd- en tevens bemestingproef
velden aangelegd op het Kampereiland. Rond
om den Noordoostpolder komt zeer veel riet
voor. Bijna zonder uitzondering vormde dit
riet in 1938 vruchtbaar zaad. Er is geen re
den aan te nemen, dat zulks de volgende ja
ren niet het geval zal zijn. Aanvoer van riet
zaad zal dus naar den Noordoostpolder zeker
wel plaats vinden via het water en door den
wind. Beperking der zaadverspreiding als
preventieve onkruidbestrijding in den Noord
oostpolder, bijvoorbeeld door het riet vóór de
rijpheid van het zaad te snijden, is een kwes
tie van kostenberekening. Deze is niet een
voudig, daar hierbij beoordeeld moet worden,
in hoeverre dekriet en matriet, in het alge
meen in den winter te snijden riet, geschaad
wordt door een of meermalen snijden als
bladriet.
In samenwerking met de Bodemkundige
afdeeling is een begin gemaakt met de be
studeering van den nadeeligen invloed op
landbouwgewassen van hooge Magnesia-con-
centrages in het bodemvocht, welke in den
Noordoostpolder-bodem worden verwacht. Op
een vakkenproef worden bij Noordoostpolder
en Wieringermeergronden van dezelfde
zwaarte ((zware zavel) verschillende MgS04-
concentraties vergeleken. Schadeverschijnse-
len zijn reeds zeer opmerkelijk. De interpre
tatie van de schade verschijnselen is echter
nog niet goed mogelijk.
Cultuurtechnische voorbereiding.
In verband met het feit, dat de Wieringer
meer reeds voor het grootste gedeelte van
draineerbuizen is voorzien, werd overwogen
reeds thans buizen ten behoeve van den
Noordoostpolder aan te koopen.
Hierdoor zou kunnen worden voorkomen,
dat verscheidene draineerbuizenfabrieken ge
durende enkele jaren de fabricage sterk zou
den moeten inkrimpen, zooal niet geheel stop
zetten, hetgeen de werkloosheid ten platte-
lande zou vergrooten. Over enkele jaren daar
entegen zou de productie weder sterk opge
voerd moeten worden om in de behoefte aan
draineerbuizen te voorzien.
Na verkregen machtiging van den Minister
werd met diverse fabrikanten een overeen
komst gesloten tot levering dit jaar van
9.330.000 buizen. Deze hoeveelheid zal opge
slagen worden in de nabijheid van Vollen-
hove, om, na, het droogvallen van den Noord
oostpolder, te worden gebruikt bij de draina
ge der gronden.
schermingsdienst het raadzaam gevonden de]
oefening te wijzigen en plaats en tijd van het
ongeval geheim gehouden, hetgeen voor het i
nuttig effect van een oefening veel beter is.
Ruim half 11 werd gealarmeerd voor het val
len van een gasbom op den hoek van de
Belkmerweg en den Zijperdijk tusschen 't Zand
en Oudesluis. 13 minuten hierna was de hulp
dienst van Oudesluis onder leiding van den
ondercommandant H. Jonker ter plaatse, wel
ke het terrein afzette met gas-waarschuwings-
bordjes en wachten. Vervolgens kwamen,
zooveel mogelijk voorzien van gasmaskers, de
verschillende afdeelingen en functionarissen
van den dienst aan, die ter plaatse de noodige
maatregelen troffen. Deze oefening was af
geloopen te ongeveer kwart over 11, op welk
tijdstip de gewonden per brancard in de zie
kenauto waren gedragen en vervoerd konden
worden.
De beide oefeningen mogen stellig geslaagd
worden genoemd. Natuurlijk zijn er bij de
oefeningen gebreke^k licht gekomen,
welke men zal pogeP^-j^iIaervangeii. Wan
neer men echter in aanmerking neemt de
groote moeilijkheden bij de organisatie van
een luchtbeschermingsdienst in een gemeente
als Zijpe, met 6 dorpen en een nog grooter
aantal buurtschappen, verspreid over een op
pervlakte van ruim 7300 H.A., dan is onge
twijfeld een woord van waardeering voor de
goede organisatie en de goede samenwerking
tusschen de verschillende leden van den dienst
zeer op zijn plaats.
Ten slotte vermelden wij nog, dat beide oe
feningen werden bijgewoond door den Burge
meester van Zijpe.
VRAAGT PROEFMESJE.
Alleen verkrijgbaar
KROEZE's BAZAR
SL00TD0RP.
10 stuks 25 ct.
GEMEENTE ZIJPE.
LUCHTBESCHERMINGSOEFENINGEN.
ZIJPE.
In de nachten van Donderdag op Vrijdag
en Vrijdag op Zaterdag zijn in deze gemeen
te eenige luchtbeschermingsoefeningen ge
houden.
De op die avonden en nachten voorgeschre
ven verduisteringsproef mag stellig geslaagd
worden geacht. Wel moesten nog enkele men-
schen worden gewaarschuwd dat uit hun huis
licht naar buiten uitstraalde, doch dit aantal
was slechts klein. Een tik tegen het raam of
zelfs het dichtslaan van een autoportier had
den directe naleving der verduisteringsvoor
schriften ten gevolge. Eén opmerking dient in
dit verband wel te worden gemaakt. Een groot
aantal menschen had het licht in hun huizen
geheel gedoofd, wat natuurlijk niet de be
doeling is. Bij een verduisteringsproef moet
geconstateerd kunnen worden of het in de
woningen brandend licht niet naar buiten
uitstraalt en dit was door het vorengenoemde
gevallen niet mogelijk.
De oefeningen van den luchtbeschermings
dienst hadden een vlot verloop. De eerste oe
fening werd Donderdagavond gehouden te
Petten, waarbij werd uitgegaan van de vér-
onderstelling, dat in Hazepolder een brand
en een brisantbom waren gevallen tengevolge
waarvan personen waren gewond en brand
was uitgebroken. Om 11 uur werd de bevol
king te Petten middels alarmtoeters gewaar
schuwd, dat er gevaar dreigde. Onmiddellijk
was het personeel van den hulpdienst te Pet
ten onder leiding van ondercommandant Hol
lander bijeen. Enkele minuten later was het
telefonisch contact met de waarschuwingsaf-
deeling op het Raadhuis te Schagerbrug tot
stand gekomen, welke afdeeling onmiddellijk
overging tot alarmeering van de hoofden der
•verschillende afdeelingen. Ongeveer een kwar
tier na de alarmeering waren op de plaats,
waar het ongeval geacht werd te hebben plaats
gehad, aanwezig het Hoofd van de genees
kundige afdeeling voor Zuid-Zijpe, mevr. Van
Slooten-Niessen, met haar kernploeg uit St.
Maartensbrug, het Hoofd van den dienst, de
heer Dekker en het plaatsvervangend Hoofd,
de heer Winkel. Om 5 minuten voor half 12
arriveerde de politie-afdeeling en de brand-
weer-afdeeling (met de autospuit) van Scha
gerbrug, benevens, voor assistentie, de hulp
dienst van Burgerbrug onder leiding van den
heer Kramer, enkele minuten daarna het
Hoofd van de geneeskundige afdeeling voor
Noord-Zijpe, Dr. Boerma, met zijn kernploeg
uit 't Zand. De gewonden waren inmiddels
geholpen en per brancard gedragen in een
gereedstaande auto, welke om 20 minuten
voor 12 wegreed. De brandweer was toen ge
reed met het blusschingswerk, zoodat de oe
fening op genoemd tijdstip was beëindigd.
De tweede oefening werd Vrijdagavond ge
houden. Aanvankelijk zou deze plaats hebben
i te Oudesluis doen toch bleek, dat dit voor-
nemen reeds in breeden kring bekend was
geworden, had het Hoofd van den luchtbe
BOSKER's Boekhandel
BOSKER'S BOEKHANDEL
ZITTING
DONDERDAG 14 SEPT.
Dr. BEEKER (23 uur.)
IN HET GYMNASTIEK-LOKAAL
NIEUWE SCHOOL, H.-HOEF.
DE VREDE STERFT LANGZAAM.
Er is een wonderlijke tegenstelling
ijl en toch schrijnend als de hoogste
toon van een geluid, dat boven het ge
hoor uitgaat, tusschen de zeldzaam
zoete, milde en klare dagen van dezen
door de natuur gezegenden nazomer
en het woeste besluit, waarmee de
volken zich hebben overgegeven aan
het geweld der moordende wape
nen, schrijft „De Tijd."
Het is, alsof de vrede niet van ons
wijken wil en zich met grenzelooze
mildheid uitstort in den matgouden
zonneglans en de heldere kalmte van
den hemel, die zich over reeds met
bloed gedrenkte en over nog op hun
doodenoogst wachtende slagvelden
koepelt. liet valt ons moeilijk aan den
oorlog te gelooven het valt ons moei
lijk te beseffen, dat het moordende
geweld, de haat en de vernieling, waar
van het gerucht tot ons doordringt, de
werkelijkheid zijn, waaraan de mensch
heid zich heeft overgegeven, en deze
vrede der natuur slechts schijn. liet is
als een oorlog in vredestijd.
En tegelijk is het, alsof in de zachte
melancholie van de ijle luchten en de
rijpe kleuren in dit talmend seizoen 'n
langzaam en droef-onherroepelijk af
scheid spreekt, het afscheid van den
vrede.
De vrede sterft langzaam. Europa
had zich aan den vrede vastgehecht
met alle vezels van zijn hart het had
voor den vrede gevreesd en gewerkt
met eindeloooze zorgen en het had
hem tot nu toe behouden met of
fers en met vreugd. De vrede leek
hecht, bijna onverwoestbaar, sterk als
een zomertij, dat zich door alle stor
men heen doorzet. En nu wijkt hij
toch, als een laat seizoen voor een van
onbekende verschrikkingen vervulden
winter.
Ook in het leven der volken sterft de
vrede traag.
Wie de weerklanken van dat leven
op de aethergolven hoort, wordt uit
het oorlogsgerucht telkens weer te
ruggeleid naar de muziek van den
vrede na het legercommuniqué en
het propaganda-ministerie hoort hij
Mozart. Na den haat der wederzijdschc
beschuldigingen, de bloedige pralerij
der strijdberichten, den krijschenden
hartstocht der zelfzuchten, de geme
ten valschheid van het leedvermaak,
dragen dezelfde golflengten de klaar
ste gedachten van den hoogen geest,
de zoetste vruchten eener edele cul
tuur, de teederste stemmen van het
overal met dezelfde innigheid levende
menschenhart. En weer vraagt men
zich af wat is schijn en wat is wer
kelijkheid
Het valt nog altijd moeilijk te geloo
ven aan den harren oorlogswinter, die
over Europa komen wil. Het ideaal
van den vrede is nog altijd levend in
het hart der menschheid de vrede
heeft nog altijd zijn plaats in haar
leven.
MOGEN WIJ HOPEN
Mogen wij hopen, dat het wintertij
van den oorlog kort zal zijn en het le
ven van den vrede niet gansch zal kun
nen dooven vraagt het blad.
Dat het Straks herbloeien zal met
ongebroken en hernieuwde kracht
Of moeten wij vreezen, dat er een win
ter komt, waartegen de teere gewassen
onzer cultuur niet bestand zijn
De vrede sterft langzaam in Euro
pa. tegelijk met het milde seizoen.
gemakkelijk, Mijnheer 1
Bij Swift hoeft U niet
lang te passen.
Vraagt maar Swift
U zult zienzoö'n Swift-
schoen zit van 't eerste
moment af lekker.
Swift is 'n schoen waar
U lang plezier van hebt,
want 'n Swift-schoen
is oersterk.
LEUGEMORS
Natuurgeneeskunde
Apeldoorn.
H.-HOEF
MIDDENMEER
DE BEKENDE NAAM VOOR
HET BESTE FOTOWERK.
Keizerstr. 113 Den Helder.
TELEFOON 450.
LANDBOUW-
LUCHTBANDEN-
WAGENS.
Laat uwe scheefloopende- of zwak
van constructie zijnde wagens
door ons nazien. Ophalen en
terugbrengen. Vooraf prijsopgave.
Meest voorkomende maten
AUTO - WAGENBANDEN.
Koningstr. naast Bankgebouw.
Telef. 53, H.-hoef.
TE KOOP een LANDBOUWWAGEN
op luchtbanden.
JAN SMIT,
Klieftstraat 14, H.-hoef.
Radio, Stofz. Waschm. Huïsh. ar
tikelen, Ijzerwaren, Rijw., motoren
Auto's, Autoverhuur en Repara
tie is POSTHUMUS W.-werf tel. 11
Petroleumproductén
Brandstof fenhandel
R. HOEKSTRA, Tel. 17 W.-werf
Ook voor Tractorhouders het adres.
KISTENFABRIEK
Waar ligt liet ?J
OCH, ZE KOST TOCH ZOO WEINIG
IN BOSKER'S BOEKHANDEL
COÖPERATIEVE BOERENLEENBANK
Het kantoor te H.-hoef is open ALLE WERKDAGEN
's morgens van 8.3011.30 uur;
's middags van 24 uur
Maandags, Vrijdags en Zaterdagsmiddags niet.
TE DEN OEVER
in perceel J. Tijsen Mz., Havenstraat).
's Maandags en 's Vrijdags dei
namiddags van 24 uur.
DE RENTEVOET.
Voor SPAARGELDEN tot en met een bedrag van f 5000 van één
inlegger (echtgenooten worden als één beschouwd) van leden 2.75%
'sjaars; van nietleden 2.65% 'sjaars; boven de f 5000 tot f 10.000
2% 's jaars boven f 10.000 tot f 20.000 1% 's jaars.
Voor VOORSCHOTTEN (Hypotheek) 3.75% 's jaars voor VOOR
SCHOTTEN (Borgtocht) 4% 'sjaars;
Voor DEBETRENTE rek. cour. 4% 's jaars voor CREDIETRENTE
in Rek. Cour. 2.65%, tot f 5000 boven f 5000 tot f 10.000 2% 's jaars
boven f 10.000 tot f 20.000 1% 'sjaars.
SP AARBUSJES VERKRIJGBAAR. LOKETTEN TE HUUR.
Wordt lid van uw plaatselijke instelling.
HET BESTUUR
W. HERMANS, Voorz.
ALS U EEN RADIO AANSCHAFT DAN IS DE
SERVICE WEL HET BELANGRIJKST.
ONZE 20-JARIGE ERVARING OP RADIO-
GEBIED IS DAARVOOR UW BESTE
WAARBORG.
Met de NIEUWSTE meetapparaten
kunnen wij ook Uw OUDE toestel
vlug en deskundig repareeren.
DUS VOOR UW RADIO
DEN OEVER TELEFOON 26.
Het College van Armvoogden beheerende de
op Wieringen bericht H. H. HUURDERS van LANDE
RIJEN der Armvoogdij, dat de
door den Armvoogd hunner Afdeeling in de TWEEDE
HELFT VAN SEPTEMBER zal worden opgehaald.
De administrateur P. BAKKER.
KAPITAAL en RESERVES f 61.500.000.
Geeft af 3 V2 pandbrieven
N.V. BETUWSCHE - HYPOTHEEKBANK
koers 100
Inlichtingen bü KANTOOR HIPPOLYTUSHOEF.
Tel. No. 15.