KOZEN EN VRUGHTBOOMEN
FILMVOORSIELLIKG IN HOTEL SMIT
DJ.
30e JAARGANG
ZATERDAG 21 OCTOBER 1939
No. 123
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
L. GOYARTS.
HIPPOLYTUSHOEF
ALS
HET GEWETEN
SPREEKT.
N.V. WACO - AUTOBUSDIENSTEN
MIDDENMEER. TOEGANG VRIJ.
WIERIfiGER COURANT
VERSCHIJNT ELKEN
DINSDAG, DONDERDAG EN ZATERDAG
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden f 1.25.
UITGEVER
CORN. J. BOSKER WIERINGEN.
BUREAU
Hlppolytushoel Wierlngen
Telefoon Intercomm. No. 19.
ADVERTENTlëN
Van 1 5 regels
Iedere regel meer
10.50
fO.XO
TANDHEELKUNDIGE
EEDEREN DINSDAG 10—2.30 UUR.
HOTEL CENTRAAL S. KAAN Pz.
MIDDENMEER
IEDEREN DINSDAG 3—5.30 UUR
HOTEL SMIT, (aparte ingang.)
GEHEEL GEBIT VANAF f 35.—.
VULLEN f 2.—, MET ZENUWBEH. f 3.50
TREKKEN f 1.—, MET VERDOOVING f 1.50.
WAT MOET IK WETEN
VAN
LUCHTBESCHERMING
i.
Ondanks onze vurige hoop, dat het
menschdom de verschrikkingen van
een oorlog bespaard zullen blijven, mo
gen wij niet blind zij,n voor hetgeen
zich om ons heen voltrekt en waar te
genover de enkeling machteloos staat.
Wij mogen geen struisvogelpolitiek
meer voeren en moeten rekening hou
den, of wij willen of niet, met deze af
schuwelijke mogelijkheid. En dat
niet alleen,, maar wij moeten ons ook
bewust zijn van het feit, dat de mo
derne oorlog helaas de burgerbevol
king NIET meer zal sparen. Luchtbom
bardeme,nten van groote open steden
zullen ongetwijfeld meermalen plaats
vinden en slachtoffers onder de non
combattanten veroorzaken. Dat dit
geen loos dreigement is, bewijzen de
dagelijksche berichten in de dagbla
den. Moge deze aangrijpende lectuur
ons met afgrijzen over de huidige oor
logsmethoden vervuld hebben zij is
tevens een uiterst leerzame les. Im
mers,, het moet iedereen zijn opgval-
len, hoe weinig slachtoffers er tijdens
de jongste vliegtuigaanvallen boven
Madrid en Sjanghai zijn gevallen.
Dank zij de vele beschermende maatre
gelen IS DE PANIEK ONDER DE BE
VOLKING ACHTERWEGE GEBLE
VEN, die in het begin de oorzaak was
van honderden dooden en gewonden.
Deze enkele voorbeelden bewijzen
reeds voldoende het bestaansrecht van
de „Ned. Vereeniging voor Luchtbe
scherming" (NassauOuwerkfèrkstr. 3
Den Haag.) Nu de internationale
toestand zoo gespannen is, moet
men er rekening mee blijven houden,
dat luchtbescherming noodig en.nood
zak lijk blijft. De Ned. Vereen, voor
Luchtbescherming wijst er daarom
met klem op, dat men thans deze maat
regelen in huis en omgeving dient te
nemen. Wacht gij hiermede, totdat
de oorlog eenmaal is uitgebroken,
DAN IS HET TE LAAT Gij hebt een
afschuw van den oorlog en wenscht el
ke gedachte daaromtrent verre van U
te houden. Goed, maar dit mag U niet
weerhouden, U nu reeds op de hoogte
te stellen van de bescherming van U
zelf en Uw omgeving tegenover lucht
aanvallen.
LUCHTBESCHERMING
IS ZELFBESCHERMING
In de allereerste plaats zult gij dus
zorg moeten dragen voor Uw gezin,
voor U zelf. Op welke wijze gij dit
kunt doen, deelt de N.V.L. U mede.
Geeft U op als lid bij de plaatselijke
afdeeling. Gratis ontvangt U alle
voorlichting, en 't maandblad „Lucht-
gevaar."
In een volgend artikel zullen wij de
gevaren behandelen van een lucht
aanval.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
GROOTE VRAAG NAAR TURF.
De int er nationale omstanfdigheden
blijken een gunstige uitwerking te heb
ben op den afzet van turf. In vrijwel
alle veenrayons is de vraag naar dit
artikel veel grooter dan verleden jaar
het geval was. Het gunstige weer heeft
tot gevolg gehad dat het nieuwe pro
duct kurkdroog is, wat ook de kwa
liteit 'n gunstigen invloed heeft. Wat
betreft de productie van bagger en
persturf kan worden medegedeeld, dat
zij in de afgeloopen campagne even be
neden de gedane toewijzingen is ge
bleven. Die toewijzingen zijn verstrekt
tot 90 pCt. der productie van de basis
jaren.
SCHAARSCHE WILDSTAND IN
DE BETUWE.
Nu het jachtseizoen eenige weken aan den
gang is, wordt uit de Betuwe over de voor
uitzichten van den', wildstand gemeld, dat
de hazen in die streek schaarsch zullen zijn.
Als oorzaak van dit verschijnsel wordt ver
ondersteld, dat vele jonge dieren door het
gebruik van groen, dat bespoten was tegen
den coloradokever, vergiftigd zijn, waardoor
een groote sterfte onder het jonge wild te
weeg is gebracht. Uit het land van Maas en
Waal komen dezelfde berichten.
De patrijzenstand wordt gunstig genoemd
het jachtterrein hiervan zal ruim voorzien
zijn.
SCHOLEN GESLOTEN WEGENS
KINDERVERLAMMING.
Op last van den inspecteur van de Volks
gezondheid dr. Bantjes uit Nijmegen zijn
wegens het veelvuldig voorkomen van kinder
verlamming in de gemeente Schayk de lage
re scholen gesloten.
Deze maatregel is genomen om te trachten
uitbreiding van de ziekte te voorkomen.
RUSSISCH GOUD IN NEDERLAND.
Er is Woensdag melding gemaakt, dat in
FEUILLETON.
s.)
Historische roman.
B f
„Maar het zou mij om hoogst gewichtige,
redenen onaangenaam zijn, als de douairière
Valkenstein verliet."
„Welnu, vertel alles dan aan den Overste
hem toch kan het voorzeker niet aangenaam
zijn, dat Frans Ida bemint."
„Ik zal hem er nog heden over spreken,"
zeide Baron, „intusschen ben ik u voor de
mededeeling dezer gewichtige tijding zeer
verplicht. Kom morgenavond terug, en ik zal
u den afloop van het gesprek, dat ik met mijn
broeder houden zal, mededeelen."
De Baron stond op en wilde heengaan.
„Heeft niemand u gezien, toen ge hier bin-
nentraadt vroeg de Baron.
„Niemand," gaf de barbier ten antwoord.
„Des te beter," zei de Baron, „ge weet, dat
ik niet gaarne zou hebben, dat anderen ge
tuigen van uwe geheimzinnige bezoeken bij
mij waren."
„Ik aarzelde eerst eenige oogenblikken, voor
dat ik naar boven klom, omdat ik meende,
u niet in uwe kamer te zullen aantreffen,
daar mij zoo weinig licht uit de vensters te-
genstraalde en inderdaad, Baron uw slaap
vertrek is geheel anders dan ik het vroeger
zag, geen lichtgloed meer, geen vroolijke to
nen eener welluidende muziek, slechts twee
waskaarsen en een geopende Bijbel, en toch
waagt ge het, alleen te zijn
„Toen ik hier alles had, wat geschikt was
om mijne zinnen te bedwelmen," riep de
Baron uit, „was ik toch aan de hevigste fol
teringen ter prooi, en al omgaf mij een licht-
zee van alle kanten, hier," vervolgde hij, de
hand op zijne borst leggende, „hier bleef het
even duister, een stikdonkere nachtDe Bij
bel is voor velen een bron van troost, ook ik
wil beproeven, uit deze bron te putten, moed
daaruit te vergaderen, maar," zeide hij som
ber, „reeds verscheidene malen las ik in deze
bladen, maar geen enkele straal van troost of
bemoediging schittert mij daaruit vooralsnog
tegen."
„Sla dat boek dicht, Baron riep Tigche-
laar uit„ge bezit nog jeugdige krachten, de
min en de wijn zullen uwe hersenschimmen
beter doen verdwijnen volg mijn raad, ge
niet het tegenwoordige en kwel u niet met
de toekomst, en de blos der gezondheid zal op
uwe wangen terugkeeren, evenals de somber
heid van u wijken zal."
„O, mocht dat mogelijk zijn, Tigchelaar
Gij zijt even schuldig als ik, en toch schijnt
uw gev/eten u niet te verontrusten. Is het u
dan niet, evenals mij, alsof ge overal haar
gelaat ziet Verschijnt haar beeld u dan
niet, evenals mij, eiken nacht in den droom,
en komt het u dan niet, evenals mij, voor,
ir. elk geluid hare stem te hooren
„Ik heb mij nooit aan dergelijke dwaashe
den overgegeven," riep de barbier lachende
uit, „geloof mij, dat het alleen de verbeelding
is, die u voor hersenschimmen doet beven en
van uw leven slechts eene aaneenschakeling
van vrees en onrust maakt."
„Laat ons hierover niet meer spreken,"
hernam de Baron, „ik zal mij thans dadelijk
naar mijn broeder begeven. Vaarwel, Tigche
laar tot wederziens
„Hij is slim," zei de barbier bij zich zelf,
terwijl hij zijn ellendig paard weder besteeg,
„het zou mij om hoogst gewichtige redenen
onaangenaam zijn, als de douairière Valken
stein verliet," zeide hij. „Zoo Om gewichtige
redenen, en ge denkt, dat deze mij onbekend
zijn, Baron Ge wildet ongaarne in vijand
schap met de douairière geraken zij is rijk
en reeds hoog bejaard, en na haar dood zult
ge haar eenige erfgenaam zijn. Ge hebt mij
een gewichtigen dienst bewezen, hebt ge ge
zegd, maar dwaas Tigchelaar bewijst nooit
iemand belangeloos zijne diensten maar
welk belang ik er ook bij heb, om eene ver
bintenis tusschen mijn zoon en Jonkvrouw
Ida tegen te gaan, begrijpt ge niet." Hij gaf
de afgeloopen week de goudvoorraad van de
Nederlandsche Bank is toegenomen met
f 10 millioen. Vermoed werd, dat dit Russisch
goud zou zijn, afkomstig uit Duitschland ter
financiering van Duitschen invoer. Volgens
nadere informaties schijnt Duitschland ech
ter met dezen goudvoorraad niets uitstaande
te hebben. Men meent, dat Rusland door
dezen verkoop van goud zich een saldo voor
aankoopen hier te lande heeft willen ver
schaffen.
EIEREN - GERUCHTEN.
Op de eiermarkt te Barneveld liepen onder
de exporteurs hardnekkige geruchten over te
verwachten aankoopen van groote hoeveel
heden eieren doorRusland. Dit zou ge
schieden door bemiddeling van Duitschland.
dat op zijn beurt dan olie van Rusland zou
betrekken De Duitsche regeering zou aan
Nederland voor de eieren machines leveren,
zoodat ook de Nederlandsche regeering er aan
tè pas zou komenWat er van waar is,
weten we niet, maar wèl, dat deze geruchten
invloed op den handel hadden.
8000 L. GEHAMSTERDE PETROLEUM
IN BESLAG GENOMEN.
Tegen acht personen te Slochteren is Don
derdagmiddag door een controleur der Land-
bouwcrisiswet, in samenwerking met den ge
meente-veldwachter, procesverbaal opge
maakt ter zake van het hamsteren van pe
troleum. De geheele voorraad, 8000 L. groot,
is in beslag genomen.
AUTORIJDEN OP
ZONDAG.
Voor rijden op petroleum geldt
dubbele belasting.
Een paar maal is in de dagbladen
melding gemaakt van het aanhouden
op Zondag van motorrijtuigen, welke
bleken te worde.n voortbewogen door
aan petroleum ontleende kracht.
Voor het voortbewegen van een au
to was daartoe 'n petroleumvergasser
gemonteerd in 'n ander geval reed 'n
motorrijwiel eenvoudig op pure gezui
verde petroleum.
Belanghebbenden meenen, dat zij
door geen benzine te gebruiken op
Zondagen mogen rijden. Dit is inder
daad ook zoo. Maar.... zij vergeten
dat, wanneer zij een andere brandstof
dan benzine gebruiken, de belasting,
die zij hebben genomen voor den ben
zinemotor niet geldt voor deze „petro-
leumritten." Sinds 1 Mei 1939 immers
is- de motorrijtuigenbelasting verdub
beld (met een overgangsbepaling voor
de eerste drie jaren) voor motorrijtui-
Ingaande 15 October gewijzigde
dienstregeling.
Dienstregeling verkrijgbaar a ct. bij de
chauffeurs en aan onze kantoren.
zijn ellendig paard de sporen en draafde zoo
snel, als de krachten en de stramheid van het
dier zulks toelieten, naar zijne woning terug.
Intusschen begaf Baron Lodewijk zich naar
zijn broeder, die zich druk bezigheild met het
lezen van een werk over het africhten van
jachthonden. Hij was alleen, daar de Barones
en hare nicht naar eene naburige boerderij
gereden waren, welke aan de eerstgenoemde
toebehoorde.
„Kareibegon Baron Lodewijk tot zijn
broeder, „ik moet u eens over eene zeer ge
wichtige zaak spreken ge weet, dat ik mij
zelden met eens anders zaken bemoei, maar
nu betreft het de eer van een voornaam ge
slacht, waarmee ook wij in betrekking staan.
Dat wij edellieden ons nu en dan met den
burgerstand inlaten, vind ik zelfs zeer prij
zenswaardig want ook onder burgers vindt
men brave, achtenswaardige lieden."
„Ik heb u zelden op dien toon hooren spre
ken," gaf de Overste ten antwoord, „vooral
niet in tegenwoordigheid van de douairière
onze nicht, en ben recht benieuwd om te we
ten, waarop uwe mededeeling zal neerkomen,
daar de inleiding reeds vrij zonderling is."
„Welnu, zij betreft Frans Tigchelaar, den
student in de rechten aan de Hoogeschool te
Leiden."
„Ha riep de Baron uit, „ge zult mij zeker
de les eens willen lezen, omdat ik dezen jon
geling in bescherming neem, en mij het on
voegzame daarvan onder het oog willen bren
gen, omdat ik hem hier op het kasteel ont
vang en in de gezelschappen van den adel
inlijf. Maar ik ben heer en meester op Val
kenstein, dit kasteel is mijn eigendom, en ik
zal er al diegenen ontvangen, welke ik wil
zeg dit aan de douairière, Lodewijk want
waarschijnlijk is het op haar verzoek, dat ge
thans aldus tot mij spreekt."
„Integendeel, Karei hernam de Baron,
„ook ik ben den jongen student genegen en
ge zult voorzeker wel opgemerkt hebben, dat
ik dikwijls, als hij hier was, met hem gespro
ken heb, iets, dat ik anders zelden met ie
mand uit den burgerstand pleeg te doen. De
jonkman is openhartig en heeft gewoonten,
die hem verre boven den stand, waarin hij
Men vrage onze NIEUWSTE in 4 kleuren gedrukte
CATALOGUS van
Men bezoeke op DINSDAG 31 OCTOBER
7M> UUR onze
22 H.A.
Hofleveranciers.
gen voortbewogen of ingericht om te
worden voortbewogen op andere me
chanische wijze dan door een uitslui
tend aan benzine ontleende kracht.
Vertoont men dus, rijdende op pe
troleum, een belastingkaart naar het
tarief voor den benzinemotor, dan con
stateert dj© controloerende ambte
naar, dat de verschuldigde belasting
niet is betaald, zoodat een bekeuring
moet volgen.
Dat op de belastingkaart alleen de
onderscheiding voorkomt bezinemotor
of Dieselmotor, kan geen excuus zijn.
Toen de wet tot verdubbeling der be
lasting haar beslag kreeg, was men
nog amper zoo ver, dat men buiten
benzine en ruwe olie nog andere mo
torbrandstof bezigde en, kon men
moeilijk voorzien, dat enkele maanden
later 'n motorrijwiel zou rijden op sim
pele gezuiverde petroleum.
De bewoordingen van de wet zijn
duidelijk genoeg een andere brand
stof dan benzine.dan geldt de ver
dubbeling van de belasting.
BÜITENLANDSCH NIEUWS.
DE DUITSCHE UITTOCHT
UIT DEN VREEMDE.
Ware volksverhuizing.
Bij de overplanting van de Duit-
schers uit de Baltische landen, welke
actief wordt voortgezet, zal de stad Ri
ga ongeveer 35000 en Reval 10.000 in
woners verliezen, aldus verneemt de
„Basler Nachrichten uit Berlijn. Hel
betreft hier in hoofdzaak doctoren
advocaten en handelslieden, die zich
in Pole.n een nieuw bestaan moeten
scheppen. De „Baltische baronnen"
zullen als domeinbeheerders gestuurd
worden naar het door Duitschland be
zette gebied.
Het is te voorzien, dat, wanjieer de
verhuizing uit Estland en Letland vol
tooid is, de beurt komt aan Litauen.
Voorts zou overwogen worden de Duit
chers te laten vertrekken uifrv Joego
slavië en Hongarije.
Het gaat hier, aldus het blad, om
een ware volksverhuizing.
Het repatrieeren van de Duitsche be
volking uit Litauen is door de Duit
sche autoriteiten uitgesteld, omdat zij
eerst de resultaten van het repatri
eeren uit Estland en Letland willen
bestudeeren. Men verklaart, te Kau-
inas, dat de lagere sociale klasse van
de Duitschers uit Litauen minder ge
legenheid geeft voor claerringtrans-
acties.
Dinsdag is 'n Duitsche Regeerings-
commissie onder leiding van Von
Kamphefeer te Moskou aangekomen
om met de Russische Regeering te on
derhandelen over de emigratie van
Duitsche onderdanen en personen
van Duitsche afkomst uit Wit-Rus-
land en de Westelijke Oekraine, die
naar Duitschland wenschen te gaan.
VERDRAG MET POLEN GOLD
ALLEEN RIJ EEN AANVAL DOOR
DUITSCHLAND.
Reuter meldt uit Londen In ant
woord op een vraag in het Lagerhuis
heeft Butler verklaard, dat het ver
drag van wederzij dschen bijstand tus
schen Engeland en Polen slechts van
toepassing was bij een Duitschen aan
val.
De Poolsche Regeering, aldus Reuter,
bevestigt deze interpretatie. Er is bij
geboren is, verheffen, en daarbij redde hij
eens het leven van de douairière Van Har -
melen, onze nicht. Ik heb dus geene reden,
waarom de tegenwoordigheid van den stu
dent op Valkenstein mij hinderlijk zou zijn
maar hij is te ver gegaan, de gewone misslag
van den burgerstand, zoodra de adel zich
daarmee inlaat. Hij heeft het, om kort te
gaan, gewaagd, zijne oogen naar de Jonk
vrouw Ida op te slaan."
„Inderdaad, dan heeft hij bewezen, dat hij
smaak bezit."
„Maar tevens, dat hij verregaand onbe
schaamd is," viel de Baron den Overste wat
driftiger in de rede, „hij, de zoon van een
barbier, durft het wagen, Ida te beminnen
„Gebied eens over de hartstochten," riep de
Overste uit. „Voor den duivel hoe dikwerf
gebeurt het, dat edellieden een meisje uit
den burgerstand beminnen waarom zou dan
niet een burger jongeling liefde voor een adel
lijke jonkvrouw mogen koesteren
„Maar hij waagde het, zijne liefde aan Ida
te verklaren."
„Een bewijs, dat hij haar waarlijk en op
recht bemint."
„Maar hoe zal dat alles afloopen Ida is
nog jong, en derhalve onervaren het schoo-
ne uiterlijk, de bevallige manieren, de fraaie
woorden van den student hebben haar ver
leid, hem aan te hooren, en ik meen alle
bewijzen te hebben om te veronderstellen,
dat zij hem weder bemint."
Hoewel de Overste een rondborstig, ja zelfs
een eenigszins ruw krijgsman was, die zich
weinig op zijne geboorte liet voorstaan, was
hij nochtans niet geheel van dien adeltrots
vrij te pleiten, welke voor twee eeuwen meer
heerschte dan thans. Toen toch was er een
veel wijdere klove tusschen den edelman en
den burger. Sedert de burger echter in het
bezit van schatten kwam, de handel Neder
lands voornaamste bron van bestaan werd
en de handelaar zich van den adel onaf
hankelijk gevoelde, werd die klove meer en
meer aangevuld en werden de beide standen
meer verbroederd. In den tijd echter, waar
van wij spreken, was de adel bijna uitslui
tend in het bezit van rijkdommen, en wer
den er weinig onbemiddelde edellieden ge
vonden zij toch vonden ondersteuning en
hulp bij den adel, die de voornaamste pos
ten in zijn bezit had. De tijden zijn veran
derd, het goud van den koopman heeft den
glans van den adel verduisterd, ambten zijn
ook aan burgers ten deel gevallen, de sloten,
burchten en kasteelen zijn grootendeels voor
afbraak verkocht, en van den adel is niets
meer dan alleen de naam overgebleven.
„Er kan nooit iets van een huwelijks tus
schen hen beiden komen," zei de Overste na
zich eenige oogenblikken bedacht te hebben,
„het spijt mij voor den studentwant inder
daad, ik gevoel voor hem eene genegenheid,
zooals ik die voor een zoon gevoelen zou, in
dien de hemel er mij een geschonken had."
„Ge stemt dus met mij toe, dat het zaak is,
den jongeling den toegang tot Valkenstein te
ontzeggen
„Dat juist niet," hernam de Overste, „ge
begrijpt evengoed als ik, Lodewijk dat ik
ongaarne zou zien, dat een onzer nabestaan
den met den zoon van een barbier in hèt
huwelijk zou treden en toch kan ik het den
student niet zeer ten kwade duiden, dat hij
Ida bemintik wil hem alzoo den toegang
tot dit kasteel niet verbieden. Maar, voor
den duivel, ik weet niet, hoe ik het aanleg
gen moetmaar ja, ik zal er de Barones
over raadplegen, hoewel ik anders niet gaar
ne met vrouwen te rade ga zij zal mij wel
zeggen, hoe ik hierin handelen moet, tenzij
gij u liever met deze zaak belastefi wildet."
„Verre van daar," riep de Baron uit, die
wel voorzag, dat dit alles het ongenoegen der
trotsche douairière ten gevolge zou hebben,
„ik laat het beleid van deze zaak geheel aan
u over."
(Wordt vervolgd.)
IN VIER BLADEN AD VERTEEREN VOOR
EENMAAL BETALEN
Wlerlngermeerbode.
Wieringer Courant.
De Polderbode.
ZIJ per Courant. M