30e JAARGANG DONDERDAG 16 NOVEMBER 1939 No. 134 NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR WIERINGEN EN OMSTREKEN ALS HET GEWETEN SPREEKT. WIERINGER COURANT VERSCHIJNT ELKEN DINSDAG, DONDERDAG EN ZATERDAG ABONNEMENTSPRIJS per 3 maanden f 1.25. UITGEVER CORN. J. BOSKER WIERINGEN. BUREAU Hlppolytushoef Wielingen Telefoon Intercomm. No. 19. ADVERTENTIëN: Van 1 5 regels Iedere regel meer 10.50 fOAO WEER AUTORIJDEN OP ZONDAG. Rijverbod met ingang van 19 November opgeheven. De Regeeringspersdienst meldt De Minister van Economische Za ken brengt ter algemeene kennis, dat de aanvoer van benzine in de laatste weken niet onbevredigend is geweest. De Regeering meent daarom het ri sico te mogen aanvaarden om den maatregel van het niet-rijden van mo torrijtuigen op Zon- en Feestdagen met ingang van 19 Nov. op te heffen. Hierbij komt tevens het feit, dat de voorbereiding van de distributie-rege ling van benzine thans zoover is ge vorderd, dat deze regeling - indien dit •onverhoopt noodig mocht zijn - op kor ten termijn kan worden ingevoerd. Met nadruk voegt de Regeering hier aan toe, dat het van groote beteekenis is, dat de automobilisten hun mede werking blijven verleenen door zuinig heid te betrachten bij het benzine-ver- bruik. Dit kan geschieden door het achter wege laten van niet noodzakelijke rit ten, door het combineeren van vervoer in één auto en bovenal door niet te rij den met 'n te groote rijsnelheid, wat zoowel op het benzineverbruik als op de bandenslijtage van grooten invloed is. Deze medewerking is in de eerste plaats het belang van de automobilis ten zelf,, aangezien opnieuw maatrege len zouden moeten worden genomen, wanneer de voorraadpositie, bijv. door te groot verbruik, ongunstiger zou worden. Zou alsdan tot distributie worden be sloten, dan onderschatte men niet de bezwaren van dezen maatregel, welke in de practijk onvermijdelijk stroef werkt. Vandaar dat het aanbeveling verdient, dat door vrijwillige medewer king der belanghebbenden het in wer king treden eener distributie zoo lang mogelijk wordt uitgesteld. De heer Everts (lid van Ged. Staten) merkte op, dat in 1938 't geld nog niet noodig was. Ook wanneer het wel noo- dig was geweest, stond niet vast of da delijk leenen voordeeliger zou zijn ge weest. BINNENLANDSCH NIEUWS. GELDERLAND LEENT TEGEN 5 PCT. Prov. Staten van Gelderland zijn Dinsdagmiddag in najaarzitting bijeen gekomen. Naar aanleiding van 't voor stel van Ged. Staten tot verhooging van het maximum rentepercentage van 3.5 tot 5 pCt. van de provinciale geldleening van f 323.000 wees de heer Rademakers er op, dat Ged. Staten reeds in December 1938 werden ge machtigd om tegen 3.5 pCt. te leenen Waarom heeft men daarmee zoo lang gewacht, terwijl de rentestandaard toch stijgende was GEEN ARRESTATIES IN ONZE WEERMACHT Verklaring van den opperbe velhebber. Aangezien in de laatste dagen weder om allerlei geruchten zijn verspreid omtrent handelingen van officieren en onderofficieren, welke zelfs tot arres taties zouden hebben geleid, deelt de opperbevelhebber van land- en zee macht mede, dat deze geruchten van allen grond ontbloot zijn. In verband hiermede wordt 'n dringend beroep gedaan op het publiek, geen waarde te hechtein aan niet-officieele berichten en er zich van te onthouden geruchten verder te verspreiden. HET WILHELMUS OP SCHOOL Minister van Onderwijs neemt een maatregel. Het Handelsblad schrijft Vier weken geleden, op 16 October, hebben wij 'n gruwelijk specimen ge publiceerd van wat leerlingen van de tweede klasse van 'n 5-jarige II. B. S. bij een onverwachte schriftelijke op gaaf van het eerste couplet van het Wilhelmus hadden gemaakt (Den Prin Sen van Oranje blijf ik steeds onbe- zeerd, etc.) In het Weekblad voor Gymnasiaal en Middelbaar Onderwijs lezen wij nu, dat de Minister van Onderwijs den di recteuren der Rijks II.B.S.-en de vol gende circulaire heeft toegezonden „Ik heb de eer U - voor zooveel noo dig - te verzoeken er voor zorg te dra gen dat het Wilhelmus bij de lessen voor de Nederlandsche taal wordt gele zen en behandeld en dat de leerlingen de belangrijkste stroplien van buiten leeren, een en ander als afzonderlijk onderwerp van onderwijs." Een afschrift van dit stuk heeft de Minister aan de dagelijksche besturen der gemeenten, die gesubsideerde hoo gere burgerscholen, lycea, gymnasia en handelsdagscholen in stand hou den, doen toezenden. DE NIEUWE SPELREGEL VOOR VOETBAL Afhouden zonder gebruik van lichaamskracht voorloopig toe gestaan. Er heerscht - men weet het - groote verwarring op onze voetbalvelden over de toepassing van den nieuwen spelre gel, waarbij men elkaar niet mag aan vallen als niet meteen de bal kan wor den gespeeld. In het K.N.V.B.-orgaan lanoeert de secretaris van de spelregelcommissie, de heer mr. R. W. Pik, thans de volgen de mcdedeeling voor H.H. scheidsrech ters en verenigingen Het is niet geoorloofd dat de tegen standers elkaar aanvallen, indien de bal zich niet binnen het bereik van de betrokken spelers bevindt en zij niet tevens pogen den bal te spelen. Verder is bepaald, dat, althans voor loopig, het afhouden (zonder gebruik van lichaamskracht) niet onder aan vallen is begrepen. Het is goed, dat een en ander van officieele zijde thans nog eens duide lijk wordt gestipuleerd, want vooral de uitleg van de laatste alinea, geeft, voortdurend aanleiding tot meenings- verschil. Aan de arbiters om het minimale vel schil tusschen afhouden en aanval len - vaak een gevoelskwestie - juist te onderscheiden. FEUILLETON. Historische roman. 38.) „Ik begrijp u niet, Lena gaf de barbier ten antwoord, „wat raakt het mij, of Frans Mijnheer Johan De Witt bezoekt of niet „Ge behoeft mij ook niet te begrijpen," her nam het wijf, „doe maar, wat ik u zeg, zeg den Jonker „Eeuwig dat woord Jonker, noem hem Frans," riep Tigchelaar ongeduldig uit, „zoo als ik en iedereen het doet." „Ik wil hem Jonker noemen," hernam de waardin uit „Het Brandewijnvat, „en het raakt mij niet, of u dat bevalt of niet. Zeg den Jonker, dat ge hem hedenmiddag tegen vier uur hier weder zult wachten, en dat hij vóór dien tijd geen bezoek ten huize van De Witt aflegge, verstaat ge mij Dat is alles, wat ge te zeggen hebt." „Maar waartoe moet dat dienen vroeg Tigchelaar. „Dat zal ik u zeggen, zoodra hij vertrokken is. Komaan, nu niet langer gedraald, doe spoe dig wat ik zeg riep Lena en dwong den barbier, ondanks zich zelf, de gelagkamer binnen te treden. „Frans ik moet u spreken," zei de barbier, „maar ik kan dat nu nog niet doen kom daarom vanmiddag om vier uur nog eens terug. Zult ge komen „Ik wenschte liever, dat ge mij dadelijk meedeeldet, wat ge mij te zeggen hebtmaar als het volstrekt zoo wezen moet, dan zal ik zorg dragen, hier te zijn." „Ongetwijfeld zijt ge voornemens, na het geen er vannacht is voorgevallen, een bezoek bij Mijnheer Johan de Witt af te leggen „Ik ben van plan, terstond derwaarts te BUITENLANDSCH NIEUWS. EERSTE DUITSCHE SOLDAAT, DIE AAN HET WESTELIJK FRONT SNEUVELDE. Volgens „United Press", deelen de Duitsche bladen mede, dat de eerste Duitsche soldaat, die in dezen oorlog aan het Westelijk front is gevallen, 'n korporaal, Beek geheetcn, uit Heiligen stadt in Thuringen, is geweest. Iiij sneuvelde bij de.n grenssteen 110. 18 in de buurt van Saint-Arnaul en Saar- brucken bij een aanval van Marokkaan sche troepen op een Duitsche grenspa- trouille. Beek rende terug naar liet hoofdkwartier van zijn compagnie in n Duitschen douanepost om te berich ten, dat de vijand de grens had over schreden. Op het oogenblik, dat hij don post bereikte, werd hij door '11 ko gel getroffen en hij viel dood aan de voeten van den luitenant. Het bericht maakt geen melding van den datum, waarschijnlijk gebeurde het op 8 September. INCIDENTEN AAN DE FINSCH-RUSSISCHE GRENS United Press meldt uit Helsinki I11 officieele kringen verklaart men, dat Dinsdag zoowel te land als in de lucht incidenten zijn voorgevallen, doch men weigerde '11 officieele verkla ring daarover af te leggen. Deze inci denten zijn, zoo werd verklaard, gelijk aan die, welke in de laatste weken REIST PER W.A.C.O. - AUTOBUSDIENST, DOOR GEHEEL WEST-FRIESLAND, NAAR AMSTERDAM en DEN HELDER. VLUG VEILIG VOORDELIG. meermalen zijn voorgevallen, toen de Russen trachten druk uit te oefenen op den loop der Finsch-Russische on- 1 derhandelingen. Volgens een nog niet bevestigd ge rucht hebben de Finnen '11 Russisch Ivliegtuig aan de Oostelijke grens in („Niemandsland" neergeschoten. Van 'geen van beicle zijden is men de geval len machine genaderd, uit vrees een incident te verhaasten. De Russische infanterie zou verder het moreel der Finsche troepen op de proef hebben gesteld door met gevelde bajonet tegen de prikkeldraadversper ringen te chargeeren e»n in de lucht te schieten. De Finsche soldaten waren, echter geenszins gc-imponeerd, daar zij er op getraind zijn incidenten met Rusland te vermijdein. Bovendien be vinden zich in, de grenszone slechts sol daten, die tenminste vijf jaar gediend hebben. BRITSCHE VLIEGTUIGEN IN BELGIE GELAND. Zij meenden boven Fransch ge bied te zijn. Dinsdagmiddag hebben verscheide ne Engelsche militaire vliegtuigen over de kust gevlogen. Een der toestellen daalde op het strand te De Panne, 'n tweede toestel zou, naar men gelooft, geland zijn op Belgisch gebied hij de Fransche grens. De bestuurders der eerste toestel len zijn zeer jonge menschen. Zij ver klaarden zich hoven Fransch gebied ge waand te hebben. AMERIKA MAAKT 1250 VLIEG TUIGEN PER MAAND. De president van de Amerikaansche kamer voor luchtvaart, John Jouett, deelt mede, dat de Amerikaansche fa brieken thans 1250 vliegtuigen per maand produceeren. Binnenkort zal de productie nog aanzienlijk worden verhoogd. DE NEUTRALEN ZIJN „LEKKEN" ZEGT MEN TE LONDEN In deskundige kringen te Londe,n uit. men op dit oogenblik de gedachte, dat indien al de Duitsche bedreiging met een continentale blokkade van Enge land bij woorden gebleven is, de Brit- sche contrabande-cointrole gericht te gen Duitschland, ook geenzins vol maakt is. Deze mededeelingen krijgen bijzon dere beteekenis in het licht van de van Duitsche zijde tot de neutrale mo gendheden gerichte verwijten, dat zij zich te zeer schikken naar de Engel sche eischen. Men wijst erop, dat de Engelschen er dan wel in geslaagd mogen zijn, de Duitsche scheepvaart onmogelijk te maken, doch dat anderzijds nog tal van „lekken" bestaan, die Duitschland mo gelijk maken handel te drijven. Als de belangrijkste lekken noemt men Italië, Holland, Scandinavië en België aan de andere zijde dan, als .'11 zeer belangrijken factor Rusland. I Men acht het een groot gevaar, dat het Russische graan,, de petroleum en mangaanerts, het graan, de mineralen en het vee van den Balkan en het ijzer- 'erts van Zweden ongehinderd Duitsch 'land kunnen binnenkomen. Er gaan geruchten, dat de Duitsche handels missie die in Stockholm verblijft, krachtigen druk heeft pogen uit te oe fenen op de Regeering om den Zweed- schen uitvoer naar Duitschland te ver 'grooten. Niet alleein Rusland zelf is 'n bron voor de Duitsche economie, doch 'ook de trans-Siberische spooi'lijn wordt een belangrijke toevaerweg. In diplomatieke kringen verneemt men, dat Duitschland bezig is spoorweg wagons te houwen met verstelbare Iwielstellen waardoor de wagons zoo- wel op het breede spoor van Rusland als op het smaller spoor van de andere landen kunnen rijden. KLEEDING VOORTAAN IN HET DUITSCHE RIJK GEDISTRIBUEERD Zes paar dameskoosen per jaar United Press meldt dit Berlijn Met ingang van j.1. Maandag is in Duitschland een textieldistributie in gesteld. Iederee.il heeft 'n distributie kaart ontvangen, die honderd „pun ten" telt en 'n jaar geldig is. Men mag deze honderd punten naar eigen keuze gebruiken. Echter is„ teneinde een „run" op de winkels gedurende de eer ste dagen te voorkomen en ook het hamsteren van kleedingstukken tegen te gaan, verdeeling van het. puntenver bruik over vijf perioden voorgeschre ven. Er zijn verschillente kaarten, voor mannen, vrouwen, jongens en meisjes. Een heeren costuum kost 60 punten, een trui 30 pt., een overhemd en bad pak elk 20 pnt., 'n paar sokken 5 pnt., een das 3 pnt., 'n, zakdoek 2 pnt. Voor een wollen damesjapon moet 40 pCt. worden betaald, voor andere jurken 30 pnt., voor een corset 15 pnt. Bepaald is nog,, dat iedere vrouw niet meer dan zes paar kousen, - die 4 pnt. voor de eerste vier paar en 8 pnt. voor de laatste twee paar kou ten - per jaar mag koopen. Eea man krijgt niet meer dan vijf paai- sokken per jaar. Ook hier is voor de laatste twee paar het dubbele aantal punten vereischt. Overjassen en huishoudgoederen kunnen niet door middel van de distributiekaarten worden gekocht. Deze moeten speciaal worden aange vraagd. DUITSCHLAND ALS BOLWERK TEGEN „LAWINE UIT HET OOSTEN." In een rede. die de vroegere secretaris van oorlog der Vereenigde Staten, Patrick Hurley, gaan," gaf Frans zuchtende ten antwoord, bedenkende, welk eene droeve taak hij voor genomen had aldaar te verrichten. „Ge moet daar niet heengaan, Frans voordat ik u vanmiddag gesproken heb," zei de vader. „Ik heb daarvoor gewichtige rede nen, die ik u eerst heden middag mededëelen kan." „Welnu dan," zeide Frans, „ik zal uwe be velen stipt opvolgenom vier uur ziet ge mij weer." „Zijt ge nu voldaan, Lena vroeg de bar bier van Piershil, nadat zijn zoon vertrokken was, „en zult ge mij nu de reden zeggen, waarom Frans om vier uur hier moet terug komen en vóór dien tijd geen bezoek bij De Witt mag afleggen Lena zette zich op een der vervelooze ban ken neer, terwijl Tigchelaar tegenover haar plaats nam. „Zooeven was hier een vriend van den Jon ker," begon de waardin, „een luitenant bij de ruiterij, die hier in garnizoen ligt, ik ge loof, dat hij Walraven heet, zóó werd hij ten minste door uw zoon genoemd." „Ik ken hem wel, dien ellendeling, die al mijne plannen, die ik met Julia had, in dui gen heeft geworpen," zeide Tigchelaar. „Ga voort „Zij kwamen spoedig met elkander in ge sprek, en ik deed, alsof ik de rekening derge nen,, die bij mij in 't krijt staan, opmaakte, zoodat zij meenden, dat ik geen woord hoor- de, en toch ontging mij niets van hetgéen zij zeiden. Uit hun gesprek dan vernam ik, dat Frans een meisje bemint, met name Ida, dat thans bij den Raad-pensionaris De Witt woont. Ge hebt mij van dat alles nooit een woord gezegd, meester Tigchelaar „Ik wist er ook niets van, Lena gaf de barbier ten antwoord. „Wist ge er niets van riep Lena uit. „Denkt ge mij met uwe leugens te kunnen bedriegen Dat gaat niet, al waart gij ook j tienmaal slimmer dan ge zijtmaar om op het onderwerp terug te komen de Jonker verhaalde dan, dat hij Ida beminde, maar dat j dit meisje door geboorte en rang te zeer bo- ven hem verheven is, dan dat zij ooit zijne vrouw zou kunnen worden. Hierover sprak hij zóó aandoenlijk, dat de tranen mij in de oogen kwamen en ge weet, meester Tigche laar dat zoo iets niet gemakkelijk gebeurt hij is nu van plan om dat meisje vaarwel te zeggen en haar nimmer weer te zien." „Wel dat is zeer verstandig van hem ge handeld," riep Tigchelaar uit„ik had in derdaad nooit gedacht, dat hij zooveel ge zond verstand bezathij ziet van het meisje af, dat voor hem te hoog geplaatst is, en ziet naar eene andere vrouw uit, die hij kiezen kan, en daarmee is de geheele zaak afge daan." „En ik zeg, dat dit niet gebeuren zal, mees ter Tigchelaar riep de waardin uit, „zoo lang Lena nog leeft, en ik ben nog niet oud genoeg om van ouderdom te sterven. De jon geling heeft gezegd, dat hij zonder Ida niet gelukkig kan zijn, en ik geloof hem want de toon, waarop hij dat zeide, bewees, dat hij de waarheid sprak, en ik wil niet hebben, dat hij ongelukkig wordt, verstaat ge, ik wil dat niet, want ik heb reeds al te veel medege werkt tot zijn ongeluk." „Maar hij is nu immers gelukkig, hij is advocaat, en een advocaat is een aanzienlijk man." „Zwijg," riep Lena uit, „zwijg van zijn ge luk, hij is advocaat, dat is waar maar wat had hij kunnen zijn, meester Tigchelaar „Maar wat wilt ge dan toch riep de barbier van Piershil uit. „Ge wilt toch niet, dat wij hem met het geheim bekend ma ken „Ik wil, dat Ida zijne vrouw wordt, zonder baar toch kan hij niet gelukkig zijn, en ik wil hem gelukkig zien, anders heeft mijn geweten geen rust." „Uw geweten, het geweten van de waardin uit Het Brandewijnvat zeide Tigchelaar lachende. „Inderdaad, Lena ik dacht, dat ge te verstandig waart om u met dergelijke dwaasheden bezig te houden." „Het kan wezen, dat gij noch Baron Lode- wijk een geweten hebt," hernam Lena, maar ik wel mijn geweten verontrust mij, en ik gevoel, dat het niet rusten zal, voodat ik Frans gelukkig zieIda, al was zij ook de dochter van den Koning van Frankrijk, moet zijne vrouw worden." „Maar dat is onmogelijk, zonder dat ons geheim, dat verschrikkelijk geheim ontdekt wordt," riep Tigchelaar uit. „Laat het dan ontdekt worden," riep Lena uit. „Wat raakt het mij Ik ben minder schul dig dan gij zijt en hij is." „Mensch zijt ge krankzinnig antwoord de Tigchelaar, ontstuimig en woest opsprin gende. „Maar neen, ge schertst, ge zijt te ver standig, ge hebt weder geld noodig, en opdat ik u dat zal geven, wilt ge mij vrees aanja gen heb ik het niet geraden, Lena „Neen, maar hoor mij aan ik wil u en hem en mij zelf niet noodeloos verradenge zijt slim genoeg, bedenk dus een middel, on verschillig welk, ik geef er u twee maanden den tijd toe, maar als die tijd verstreken is, moet de Jonker gelukkig en moeten alle hinderpalen, die hem beletten Ida tot echt- genoote te nemen, uit den weg geruimd zijn. Het staat aan mij, hem gelukkig te maken, en datwil ik doen, Tigchelaar dat zweer ik bij God." Het was tevergeefs, dat de barbier van Piershil de waardin uit „Het Brandewijnvat" tot andere gedachten tracahtte te brengen zij bleef onverzettelijk, en na al zijne welspre kendheid te hebben uitgeput, vroeg Tigche laar eindelijk „Maar wat wilt ge dan, dat ik hem zeggen zal, als hij vanmiddag hier terugkomt „Zeg hem," zeide Lena, „dat ge weet, dat hij Ida bemint, dat Ida de zijne zijn zal, dat hij zich aan de wanhoop niet moet overgeven de wijze echter, waarop ge die belofte zult ver vullen, laat ik aan uwe geslepenheid over, en denk er om, dat, als de Jonker er na den tijd van twee maanden niet van overtuigd is, dat Ida de zijne worden kan, ik alles verraad, al zou het mij ook het leven kosten." „Ik wenschte wel, dat deze nacht haar laatste was," mompelde Tigchelaar, toen hij d.e herberg verliet, terwijl Lena, als in diepe gepeinzen verzonken, roerloos op hare plaats bleef zitten. „Zonderling," zeide zij bij zich zelf, „vroe ger leefde ik onbezorgd en gerust, maar se dert dien dag, waarop ik bij toeval eens in de kerk kwam en hoorde, hoe de Predikant Simon Simonides (1) over de straffen sprak, die den zondaar of de zondares in het leven na dit leven te wachten staan, was het, alsof ieder woord mij door de ziel sneed ik wilde mij verwijderen, maar het was mij onmogelijk eene onzichtbare hand scheen mij terug te houden. Sedert dien tijd is de rust van mij geweken, altijd en overal denk ik aan hetgeen ik reeds sedert meer dan zes en twintig jaren vergeten had alles staat mij nu weder zoo klaar en duidelijk voor den geest, alsof het eerst gisteren voorgevallen v/as, en eiken nacht word ik door benauwde droomen gekweld, die mij aan dat verschrik kelijke verleden herinneren. Lena Lena ge hebt, slechts gehandeld, één handvol gouds bracht u ten valmaar ik wil zooveel in mijn vermogen is doen, om hetgeen ik mis dreef, te herstellen, ik wil wederom rust hebben, hier, hier," riep zij, op haar hart wijzende, „hier, waar het nu zoo woest en onstuimig is (Wordt vervolgd.) 1) Simon Simonides was een van die Haag- sche Predikanten, die door hunne taal tegen de gebroeders De Witt zijn bekend geworden. Gemelde Simonides was het, die daags na den moord der De Witten eene predicatie in de Nieuwe Kerk te 's-Hage hield, waarin hij den moord der broeders eene wrake Gods noemde, verzekerende, dat de daders niet gestraft, maar veeleer beloond moesten wor den. Rampzalige tijden, waarin zulk eene taal tan de lippen der mannen vloeide, wier taak het is, het Evangelie der liefde te verkondi gen IN VIER BLADEN ADVERTEEREN VOOR EENMAAL BETALEN Wieringermeerbode. Wieringer Courant. De Polderbode. Zijper Courant.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Wieringer courant | 1939 | | pagina 1