TRIUMPH
VOOR SLECHTS
I CENT
100%
WAARDE EN
'n TRIUMPH
VAN SMAAK
DE BESTE
lc SIGARET
30e JAARGANG
ZATERDAG 25 NOVEMBER 1939
No. 138
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
WIERINGEN EN OMSTREKEN
ALS HET GEWETEN
SPREEKT.
-WIERINGER COURANT
VERSCHIJNT ELKEN
BUREAU:
DINSDAG, DONDERDAG EN ZATERDAG
UITGEVER
f Hlppolytushoef Wleringen
ABONNEMENTSPRIJS
CORN. J. B
OSKER
WIERINGEN.
Telefoon Intercomm. No. 19.
per 3 maanden 1 1.25.
ADVERTENTIëN
Van 1 5 regels
Iedere regel meer
10.50
f0.10
BUITENLANDSCH NIEUWS. l
OVERWEEGT BERLIJN
LANDINSKANSEN IN ENGELAND
Uit Berlijn wordt gemeld (Part.) „Wir
fahren gegen England", luidt het refrein van
een pittigen marsch, die door de Duitsche
radio in korten tijd zoo populair is geworden,
dat het officieel verboden moest worden op
de maat ervan te dansen. Intusschen merkt
men nog weinig van een krachtige actie, die
onmiddellijk tegen Engeland is gericht.
In het begin van den oorlog volgde, om zoo
te zeggen de eene aanval op den andere en
al was er dan ook geen sprake van aanval
len op groote schaal, de Engelsche kustver
dediging werd toch flink aan den tand ge-
voeld en de duikbooten hadden een onmis
kenbaar succes, zelfs als men aanneemt, dat
dit wel eens door een vergrootglas werd be
keken.
Thans gebeurt er zoo goed als niets meer.
In plaats van op volle toeren te gaan draai
en. is de oorlog tot stilstand gekomen. Laat
men de duikbooten buiten beschouwing, die
zich alleen bezig houden met de koopvaardij
schepen, dan is het overal bijna pais en vree.
Duitschland blijft er bij, dat het niets te
gen Frankrijk heeft, en dat het alleen tegen
Engeland gaat. Het Duitsche oorlogsdoel wordt
steeds nadrukkelijk omschreven als vernieti
ging van de Britsche wereldmacht. Het klinkt
eigenlijk paradoxaal, wanneer men van offi-
cieele zijde hoort, wat er ter bereiking van
dit doel in de laatste 24 uur werd gedaan. Een
aantal zware bommenwerpers werd naar En
geland gestuurd. De weersomstandigheden wa
ren echter van dien aard, dat zij er niets kon
den uitrichten. In Zuid-Engeland was het
zicht iets beter, doch het afweergeschut en
de vijandelijke jagers werkten uiterst „sto
rend" en zoo keerden de toestellen naar hun
basis terug, terwijl het een open vraag blijft,
of de bereikte resultaten de benzine waard
waren, die zij hebben gekost.
Het ligt voor de hand, dat dit spel
letje niet eeuwig kan voortdurend. Het
is logisch, dat een Duitsch offensief zal
worden ingezet en 'alles, wat men te
lezen en te hooren krijgt, wijst erop,
dat dit offensief waarschijnlijk niet
tegen te Maginotlinie maar rechtstreeks
tegen Albion zal zijn gericht.
Hoe zulks zal gebeuren is de groote vraag.
De bewering is niet te boud, dat hierover in
het Duitsche hoofdkwartier geen overeen
stemming heerscht. De luchtvloot is in ac
tie geweest tegen Britsche smaldeelen ei
men zegt, dat zij thans de Noordzee be-
heerscht, daar de Engelsche vloot zelfs uit de
oorlogshaven is verdwenen. Men houdt er
echter wel rekening mee, dat die macht nog
altijd groot genoeg is, om de geheele scheep
vaart te controleeren en dat de afstand van
Duitschland naar Engeland voor zware ge
vechtsvliegtuigen wel wat groot is. Er zijn
velen, die de zaken koel bekijken. Zoo lang
men niet tot een meedoogenloos bombarde
ment van open steden wil overgaan, kan
Duitschland zeer weinig ondernemen tegen
Engeland.
Het eenige, wat oogenblikkelijk een
groote verandering zcu brengen is de
landing van Duitsche troepen op Engelsch
grondgebied.
Men is optimistisch gestemd over de
resultaten van den handelsoorlog en men
gelooft den Engelschen invoer zoo te
kunnen bemoeilijken, dat het voor de
Britsche legerleiding moeilijk zal worden
den oorlog voort te zetten. Men wijst ook
op de samenwerking van lucht- en zee
wapen, waardoor men ook de oorlogsvloot
hoopt te kunnen bedwingen. Maar het
grootste probleem, waarmede de strate
gen zich bezighouden is de verscheping
van Duitsche troepen naar Engelsch ge
bied, waar 2000 jaar geleden de Romei
nen de laatste verdegingswerken hebben
opgeworpen.
daarmede de kracht van onze eiland-
sterkte te ondermijnen en onze leveran
ties af te snijden. Intussche.n riskee-
ren onze mijnenvegers het gevaar,
staat onze vloot op wach't en zet onze
koopvaardij haar eeuwigen dienst
voort, terwijl alles wat bekwaamheid
en wetenschap kunnen uitdenken iu
het werk gesteld wordt om het nieuwe
gevaar het hoofd te bieden. Wij ver-
trouwen, dat hun streven succes zal
hebben.
Simon zei verder, dat de oorlog het
land reeds minstens zes millioen pond
per dag kost. Een divisie troepen te
velde kost bijna 2 maal zooveel aan uit
rusting en onderhoud als in den vorl-
gen oorlog. De kosten van een slag
schip zijn thans twee of drie maal zoo
veel als een overeenkomstig type in
1918. Zelfs de verhoogde belastingen
zullen niet de helft dekken van wal
dit jaar wordt uitgegeven. En zoo ko
men wij tot leeningen. Dit is een vrij
willige oproep, geen dwangbevel.
Chamberlain heeft aangezeten aan
een diner aangeboden door het invloed
rijke „Conservatieve Private Members
Zes Heikeltoestellen vlogen boven
ons, zoo vertelde deze officier. Een
daarvan keerde zich naar onzen achter
steven. Het vloog met groote snelheid
over het dek en liet toen zijn bom val
len, welke slechts een paar voet van
het schip in het water terecht kwam.
De Royal Ark kantelde, zoodat het
vliegtuigendek het water raakte, maar
richtte zich weer op. Schade werd daar
bij niet aangericht niemand was ge
wond. Caine merkte hierbij op, dat de
Duitsche piloot, toen hij het schip zag
omslaan, dacht, dat het zonk. Hij is
daarop weggevlogen en vertelde in
zijn basis, dat hij de Royal Ark tot zin
ken had gebracht.
MILITAIR KEURINGSSCHANDAAL
IN BELGIE
O.a. twee dokters gearresteerd
De Justitie te Charleroi heeft een
uitgebreide ontduiking van den dienst
plicht ontdekt. Een 20-tal dienstplich
tigen heeft zich, door middel van ver-
valschte medische attesten, aan den
militairen dienst onttrokken. Twee ge
neesheeren en een hoofdverpleger van
het militaire hospitaal te Antwerpen
zijn gearresteerd, alsmede een oorlogs
invalide en een kastelein, die de ver
binding tot stand brachten -tusschen
de soldaten en de bovengenoemde me
dici. Hiervoor kregen zij een commis
sie va.n 1000 tot 10.000 francs. Men ver
wacht nog meer arrestaties.
SIMON OVER
„DE MAGNETISCHE MIJN"
Oorlog kost Engeland zes mil
lioen pond per dag
Sir John Simon heeft Woensdag
avond een radiorede uitgesproken,
waarin hij het publiek oproept in te
schrijven op de twee beleggingsmogc-
lijkheden, die hij heeft aangekondigd.
In den loop van zijn rede kwam hij
te spreken over de „magnetische
mijn". Hij zeide
- Gij hebt gelezen over de magne
tische mijn, die heimelijk gelegd is in
vaargeulen om zonder waarschuwing
neutrale en Britsche schepen in de
lucht te doen vliegen in strijd met de
oorlogsregels. De Duitschers hopen
DE STOOMBOOTDIENST VAN
HELDER NAAR TEXEL.
De dienst op de booten van Tex
Eig. Stoomboot-Onderec-ming, die den
dienst Texel-Den Helder onderhoudt,
wordt met ingang van Vrijdag 24 No
vember weer belangrijk gewijzigd.
Daar het om het mijnengevaar niet
mogelijk is vroeg in den morgen en
laat in den avond diensten te vervul
len, heeft het bestuur van T.E.S.O. het
toch mogelijk gemaakt op werkdagen
viermaal van en naar Texel te varen.
Hiertoe heeft het heide booten van
deze onderneming in de vaart gesteld,
de eene boot blijft da,n des nachts te
Committee" In een redevoering gaf hij
een overzicht van de vorderingen, die
Groo't-Brittannië en zijn bondgenoo-
ten gemaakt hadden sinds den aan
vang van den oorlog.
Zondag om 21.15 uur Greenwichtijd
zal Chamberlain voor de radio spreken
over „De oorlog en wij." Zijn toespraak
zal ongeveer een kwartier clure.n.
HET RAADSEL VAN DE ROYAL ARK
Sir Derwent Hall Caine, oud parle
mentslid, heeft aan de Overseas Press
Club te New York verklaard, dat een
officier van de Royal Ark hem verteld
heeft, hoe een Duitsche bommen
werper 'n bom van 500 pond zoo dicht
bij het schip1, liet valle.n, dat het om
sloeg, doch zich op bijna wonderbaar
lijke wijze weer oprichtte.
FEUILLETON.
Historische roman.
42.)
Lena legde eindelijk den Bijbel ter zijde.
„Ja," mompelde zij bij zich zelve, „ik moet
die straf, die eeuwige straf, waarvan ik zoo
even gelezen heb, trachten te ontduiken, en
hoe kan ik dat beter doen dan door mij te
onthouden van hetgeen God mij verbiedt
Daarom drink ik geen enkele teug drank
meerdaarom komt er nimmer een enkele
vloek of verwensching meer over mijne lip
pen daarom wil ik aan hem vergoeden, wat
ik aan hem misdeed. Hij zal gelukkig wor
den, al kostte mij dat ook het leven De
maand spoedt ten einde," vervolgde zij, „en
nog komt Tigchelaar niet opdagen, maar dat
zal hem evenwel niet redden. Ik zal nog een
Van dien dag af had er een geheele omme
keer bij de waardin uit. „Het Brandewijnvat"
plaats zij liet het overmatig, gebruik van
sterken drank na, hare taal werd gematigder^
en vloek nog godslastering hoorde men meer'paar dagen wachten en dan Baron Lodewijk
over hare lippen komen. Zij kocht zich het gaan spreken; ik zal hem hetzelfde zeggen,
boek, dat zij vroeger alleen goed voor kwezels wat ik aan Tigchelaar heb toegevoegd dat
en femelaars hield en dat boek leerde haarhij dan die middelen berame, welke hij noo-
veel, veel meer dan het passend schijnt te dig oordeelt, om hem aan Ida uit te huwen
zijn in een roman neder te schrijven. en hem gelukkig te maken. Zoo niet, dan
Uit dat boek leerde zij de straf, die eeuwige moge ook hij de gevolgen ondervinden hij
verschrikkelijke straf kennen, welke den zon-1 zal ten minste niet kunnen zeggen, dat Lena
daar wacht, die gestorven is zonder berouw j iets gedaan heeft, zonder hem vooraf te waar.
en zonder bekeeringdat boek leerde haar,schuwen.'
VOOR ZAKEN OF FAMILIEBEZOEK
NAAR AMSTERDAM?
WACO AUTOBUSDIENST is dan Uw aange
wezen vervoermiddel.
RETOUR WIERINGEN - AMSTERDAM
14 DAGEN GELDIG fl. 2.50.
RINNENLANDSCH NIEUWS.
de voorgenomen Britsche represaille
maatregelen ten aanzien van Neder
land een onaangenaam karakter dra
gen, aangezien zij genomen heeten te
zijn naar aanleiding van eenige
scheepsrampen, waarvan de onder
gang van een groot Nederlandsch pas
sagiersschip verreweg de voornaam
ste is. i
GIJZEN BESTOLEN
Tijdens zijn afwezigheid hebben on-
gewenschte gasten 'n bezoek gebracht
aan de cabine van den Nederlandschen
wegrenner Albert Gijzen uit het Bra-
bantsche plaatsje Putt in het wieler
sportpaleis te Antwerpen.
Baan-karretje, materiaal en renners
kleedingstukken - alles bijeen voor een
waarde van ongeveer 2000 frs. - wer
den meegenomen.
Door de huidige omstandigheden
kunnen in België, Frankrijk en de Zui
delijke Provinciën van ons land geen
wegwedstrijden verreden worde.n en
daarom trainen Gijzen en andere Bra-
hantsche renners regelmatig in ge
noemd sportpaleis. Het gemis van de
fiets treft den renner wel het meest,
daar de race-kar doorgaans speciaal
voor den eigenaar wordt gebouwd.
Den Helder en de andere te Texel lig
gen. Beide booten vertrekken dan des
morgens te 7.30 uur. terwijl de laatste
dienst weer vanaf Den Helder en
Texel te 15 uur wordt gevaren.
Des Zondags worden slechts twee
dienstenn vervuld, dan wordt de eene
boot buiten dienst gesteld.
NEDERLANDSCH PROTEST TEGEN
DE BRITSCHE MAATREGnLEN
De Regeeringspersdienst meldt
De Nederlandsche Regeering heeft
officieel door Hr. Ms. gezant te Londen
ernstig verzet aangeteekend tegen re
presaillemaatregelen, die de Britsche
Regeering meent te moeten nemen te
gen haar tegensta,nders, doch waar
door dé onzijdige mogendheden, zoo
wel zij, die Duitsche goederen plegen
te ontvangen, als zij, die Duitsche goe
deren vervoeren, in bijzondere mate
worden getroffen.
De aandacht is er op gevestigd dat
xx.
Wij hebben in ons vorig Hoofdstuk uit den
mond van Tigchelaar zelf gehoord, welke be
dat er eenmaal een dag zal aanbreken, waar
op alles zal geopenbaard worden, wat ver
borgen was. Maar waartoe meer gezegd
Lena had den Bijbel gelezen, gevoelde nu wat
berouw was, betreurde wat zij misdreven had schuldiging hij tegen Cornelis De Witt inge
en het eerste zaad, hoezeer laat genoeg, van bracht en op welke wijze hij die beschuldiging
een beter godsdienstig gevoel ontkiemde in1 ingekleed had.
haar binnenste. I De Ruwaard bekende, dat Tigchelaar op den
En toch waren de vruchten van hare be- 8sten Juli 1672 zich bij hem vervoegd had en,
keering slechts wilde vruchten, gegroeid op,na eerst een geruimen tijd over de benarde
een ongeënten stam. Hare denkbeelden om- tijdsomstandigheden gesproken te hebben,
trent God en godsdienst waren onduidelijk en j den Ruwaard had aangeboden, hem iets te
verward. Zij beschouwde de hooge Godheid zullen openbaren, mits dit een geheim bleef
als een almachtig Wezen, dat zij vertoorndwaarop de Ruwaard had geantwoord, dat, in-
had, en met hetwelk zij zich moest zoeken te
verzoenen, om de straf te ontgaan, door die
Godheid op het misdrijf gesteld.
Het vervolg dezer geschiedenis zal ons lee-
ren, dat haar berouw en hare bekeering zoo
danig waren, als die wel niet anders zijn kon
den bij iemand, wier leven aan losbandigheid
en misdaad was gewijd geweest, en die steeds
in de diepste onwetendheid van alles, wat
den mensch waarlijk tot mensch kan maken,
voortgeleefd had.
dien het eene goede en eerlijke zaak ware, hij
gerustelijk spreken en op zijn bijstand reke
nen kon maar dat hij beter doen zou, te
zwijgen, als het iets kwaads was, en hij niet
gaarne wilde, dat het openbaar werd ge
maakt Tigchelaar had nog langen tijd er op
aangedrongen, dat Cornelis De Witt hem ge
heimhouding zou beloven, en de Ruwaard had
hem steeds hetzelfde antwoord gegeven, waar
op Tigchelaar vertrokken was met de woor
den „Dewijl Mijnheer het dan niet gelieft
te weten, zoo zal ik zwijgenik wensch Mijn
heer goedendag De zoon en de knecht van
den Ruwaard waren getuigen van dit geheele
gesprek geweest, daar zij zich in eene kamer
naast het vertrek, waarin het gevoerd was
geworden, hadden bevonden, en deze hadden
dit onderhoud, nog alvorens zij den Ruwaard
gesproken hadden, op dezelfde wijze overver
teld.
Cornelis De Witt, beducht, dat dit gesprek
in zulk een hachelijken tijd stof mocht ge
ven om hem te lasteren of kwaad vermoeden
te geven, had terstond het gebeurde tusschen
hem en Tigchelaar aan den secretaris Arend
Muis en Holy medegedeeld met verzoek, dat
hij het voorgevallene aan het gerecht zou
mededeelen, opdat er op Tigchelaar gelet zou
worden.
De verdediger van den Ruwaard voerde aan,
dat het volstrekt niet te vermoeden was, dat
de Ruwaard, bijaldien het werkelijk zijn voor
nemen geweest ware, een aanslag op het le
ven des Prinsen te ondernemen, eene zaak
zoo gevaarlijk, indien die ontdekt werd, aan
eer. hem onbekenden persoon zou hebben toe
vertrouwd dat een kwartier uurs, want lan
ger immers had het gesprek niet geduurd,
genoeg zou geweest zijn om Tigchelaar tot
zulk een gevaarlijke onderneming over te ha
len, en dat het eene groote onvoorzichtigheid,
ja schier de daad van een krankzinnige ver
diende geheeten te worden, zijn geheim ge
sprek met Tigchelaar aan den secretaris Arend
Muis van Holy mede te deelen met bijvoeging,
dat het den Prins van Oranje betroffen had.
Terwijl hij er ten laatste bijvoegde, dat de
aanklager Willem Tigchelaar een man was,
die algemeen in een kwaden reuk stond, en
dat er verscheidene vonnissen over belang
rijke misdaden ten zijnen laste gewezen wa
ren, zoowel door het gerecht van Piershil als
door de vierschaar van Pullen.
De Ruwaard werd nog verscheidene malen
tegen Tigchelaar gehoord, die tevergeefs een
getuigschrift van goed gedrag had trachten
te verkrijgen, hetwelk hem door den Burge
meester van Piershil was geweigerd geworden,
zoodat zijne getuigenis in rechten voor geen
bewijs kon doorgaan.
Daarop zou Tigchelaar aangeboden hebben,
zich tegen den Ruwaard te laten pijnigen,
maar deze voorslag werd van de hand gewe
zen. Daarna werd aan het gercht in beden
king gegeven, of men den Ruwaard niet scher
per behoorde te onderzoeken, namelijk, door
middel van de pijnbank doch dit voorstel
vond èrnstigen tegenstand, daar in de eerste
plaats het corpus delicti ontbrak en men
de aanklacht als van weinig belang be
schouwde, daar die gedaan was door iemand,
wiens eerloosheid algemeen bekend was, er
dat men geen bewijs hoegenaamd had voor
eene bestaande samenzwering tegen het le
ven des Prinsen van Oranje.
Doch hoewel er ook was, wat voor de on
schuld van Cornelis De Witt pleitte, de haat
tegen dezen vaderlander was te diep gewor
teld, dan dat men recht en gerechtigd jegens
hem wilde uitoefenen. Den 19den Augustus
werd Cornelis De Witt op de pijnbank ge
bracht en zóó verschrikkelijk gefolterd, dat
de scherprechter, Jan Christiaanszoon, op zijn
sterfbed, langen tijd na den dood van den
Ruwaard, een brief schreef aan de Weduwe
van Cornelis De Witt, waarin hij haar vergif
fenis smeekte voor de verschrikkelijke folte
ringen, die hij haar overleden echtgenoot had
doen ondergaan.
Doch hoe ijselijk en verschrikkelijk die fol
teringen ook waren, Cornelis De Witt bleef
standvastig zijne onschuld betuigen. „Ruk
en scheur mij vaneen," riep hij te midden
der hevigste smarten uit, „ge zult er nooit
uit halen, wat er niet in is." Zelfs daagde hij
zijne rechters voor den Rechterstoel Gods, die
rechters, die, zooals hij zeide, wel wisten, dat
hij onschuldig was. Ja men wil zelfs, dat hij
te midden zijner foltering zijnen rechters de
welbekende woorden van Horatius toeriep
Justum ac tenacem propositi virum
non civium ardor prava jubentium,
non vultus instantis tyrauuni
mente quatit solida.
Eene vrije overzetting van deze regels luidt
aldus
Geens dwinglands wenk, geen muitziek volk,
Geen beul, geen foltering of dolk,
Die op de blanke deugd hun haat en
moordpriem wetten,
MARKTBERICHTEN.
HELDEKSCHE EIERVEILING
Noteering van 23 November 1939. Aan
gevoerd 22000 Kipeieren.
Prijs 48-51 Kg. 300 a 370 52-54 Kg.
300 a 400 55-57Kg. 380 a 450 58-60 Kg.
480 a 500 61-63 Kg. 490 a 570 64-67
Kg. 530 a 630.
Alles per 100 stuks.
EIERVEILING SCHAGEN
Noteeriing van 23 November 1939. Aan
gevoerd 28000 Kipeieren.
Prijs 525 a 650 Kleine eieren 450
a 525. Alles per 100 stuks.
GEMEENTE WIERINGEN.
FILMNIEUWS.
Zaterdag en Zondagavond in Cinema
De Haan de film
LOKKEND VERLEDEN
met JOAN CRAWFORD, ROBERT
YOUNG en vele andere bekende ar-
tisten.
Zijn machtig om 't gemoed eens braven
om te zetten.
Terwijl dit alles op de Gevangenpoort of
Voorpoort van het Hof gebeurde, viel er op
Valkenstein een tooneel voor van een geheel
anderen aard. In de welbekende kamer van
Baron Lodewijk was Tigchelaar met hem in
een druk gesprek gewikkeld.
„Ik zeg u, Baron riep Tigchelaar, „dat
het wijf klappen wilwij kunnen haar niet
vertrouwen want zij spreekt over dingen,
zooals geweten, godsdienst, berouw en derge
lijke hersenschimmen, waaraan zij vroeger
nooit dacht, en nu heeft zij zich in het hoofd
gehaald, dat zij, om het helsche vuur te ont
gaan waarvoor zij, evenals alle vrouwen, die
oud beginnen te worden, deerlijk bevreesd is,
Frans met Ida getrouwd wil zien."
„Maar dat is immers eene onmogelijkheid,
vooral zooals de zaken nu staan. Haar voogd
zal nimmer gedoogen, dat Ida trouwt met den
zoon van den aanklager zijns broeders," zei
de Baron Lodewijk „maar hoe komt Lena te
weten, dat Frans Jonkvrouw Ida bemint
„Hij bevond zich eens met den luitenant
Walraven in de herberg „Het Brandewijnvat,"
en toen luisterde zij het gesprek af, dat er
tusschen de beide jongelieden gevoerd werd
en dat hoofdzakelijk hierop neerkwam, dat er
voor Frans geen geluk was zonder Ida en om
hem niet ongelukkig te zien, ik kan niet
begrijpen, hoe Lena zoo dwaas is, aan de
woorden van een verliefden jongeling geloof
te slaan," merkte Tigchelaar aan, „om hem
niet ongelukkig te zien, wil zij, dat Ida de zij
ne worde, en zij heeft mij zelf gedreigd, alles
te zullen openbaren, indien er aan haar
wensch niet voldaan wordt."
„Maar zij verlangt het onmogelijke
(Wordt vervolgd.)
IN VIER BLADEN ADVERTEEREN
EENMAAL BETALEN 1
Wieringermeerbode.
Wieringer Courant.
De Polderbode.
Zij per Courant.