4
31e JAARGANG
DINSDAG 21 MEI 1940
No. 57
%ÉSP nieuws- en advertentieblad voor
wieringen en omstreken
TWEE WERELDEN.
Radio
Stofzuigers
W aschmachines
Rij wielen, Banden enz.
Kamerlampen, enz.
bij JANNES J. BOSKER,
H.-HOEF Telef 22
■WIERINGER COURANT
VERSCHIJNT ELKEN
DINSDAG, DONDERDAG EN ZATERDAG.
ABONNEMENTSPRIJS
per 3 maanden f 1.25.
UITGEVER
BOSKER
WIERINGEN.
BUREAU
Hippolytushoef Wleringen
Telefoon Intercomm. No. 19.
ADVERTENTIëN
Van 1 5 regels
Iedere regel meer
f 0.50
f 0.10
DEN BLIK VOORUIT.
Veel van de menschelijke berekeningen heb
ben in de afgeloopen vreeselijke dagen
jaren schijnen het te zijn gefaald. Illusies
zijn stukgeslagen, andermaal hebben wij ge
leerd, dat veel menschenwerk ijdel was.
„Hoop van staat, zucht tot goud, vleierij
van pluimen," hebben ons. om met Vondel te
spreken, vergeefs betooverd en tot ij dele ver
wachting en slappe bouwsels verleid. Zoo vaak
hebben wij anderer nood gezien en geschetst
en helpen lenigen en dan met dankbaarheid
geconstateerd, dat die nood velen „nader tot
God" bracht.
Dat is ook ons in de afgeloopen week we
dervaren, en laat ons, in diepe overtuiging,
dat er geen andere uitweg bestaat. Het hoofd
omhoog, den blik vooruit.
Er is veel nood te lenigen. Laat ons hart
wijd openstaan. Wat ook is stukgeslagen,
WAT IEDERE BURGER
MOET WETEN.
Een ieder doe zijn arbeid en blijve op zijn
post.
Levensmiddelen en gebruiksartikelen mogen
slechts in normale hoeveelheden gekocht
worden.
Ter bestrijding van dringend typhusgevaar
moet alle melk worden gekookt.
De verduisteringsvoorschriften blijven van
kracht.
Des avonds moeten alle ramen gesloten
blijven.
Het gebruik van benzine is aan een vergun
ning onderhevig.
Samenscholingen, openbare vergaderingen
en optochten zijn verboden.
Werkstakingen zijn verboden.
Prijsverhoogingen zijn zonder nadrukkelijke
christelijke liefde blijft. Zij dringen ons tot goedkeuring van de Duitsche overheid ver-
daden van hulpvaardigheid en medeleven
van helpen waar wij kunnen. Meer dan ooit
geldt nu het groote en alles omvattende
woord „Draagt elkanders lasten."
Het maatschappelijk leven herneemt zijn
rechten, men gan aa den arbeid, zooveel men
kan en waar dit maar mogelijk is.
Onze soldaten zijn met den grootsten moed
en vastberadenheid in den strijd gegaan en
zij hebben dien moeten staken, toen de op
perbevelhebber, na beoordeeing van den al-
gemeenen toestand, daartoe bevel heeft ge
geven.
Algemeen wordt erkend, dat Nederland zich
in den strijd tot het laatste oogenblik dapper
heeft gedragen.
Thans leven wij in geheel andere omstan
digheden en opnieuw komt nu de vraag naar
voren op welke wijze kunnen wij ons land
thans het beste dienen
Dat is en daarop is door de Duitsche
autoriteiten ook met grooten nadruk gewe
zen door alles te doen waardoor rust en
orde worden verzekerd en het dagelijksch le
ven tot in alle onderdeelen zoo normaal mo
gelijk functionneert.
Laat ons aan deze wenschen en bevelen
gewillig gehoor geven. Moedig en gelaten
als een geslagen, maar niet als een vèrslagen
volk zullen wij het lot der bezetting dra
gen, wetend, dat wij het algemeen belang en
ieders persoonlijk belang het best dienen,
door zoo goed cn zoo krachtig mogelijk aan
het werk te gaan.
Den blik vooruit, het hoofd omhoog, naar
God, Die ook nu over ons waakt.
boden.
Een gulden is gelijk aan anderhalve rijks
mark. Deze valuta-verhouding geldt slechts
voor Reichskreditkassenscheine. Rijksmark-
biljetten en andere betalingsmiddelen zijn
hier te lande niet geldig.
Het reizen uit de bezette gebieden is zon
der toesten iming van de Duitsche overheid
verboden.
Het luisteren naar niet-Duitsche radio-uit
zendingen in het openbaar of gemeenschap
pelijk is verboden.
Tegen vriendschappelijken omgang tus-
schen Duitsche en Nederlandsche militai
ren en tusschen Duitsche militairen en de
burgerbevolking bestaat geen enkel bezwaar.
Vuurwapens, munitie, handgranaten, ex
plosieve stoffen en ander oorlogstuig moeten
onverwijld worden ingeleverd. Herinnerings
wapens, buiten gebruik, vallen hier buiten.
Beleediging van de Duitsche weermacht
wordt gestraft.
Hulp aan burgers, die het bezette gebied
willen ontvluchten, wordt gestraft.
Gewelddaden en sabotage worden zwaar
gestraft, evenals het beschadigen van aan
plakbiljetten.
BLOKKER.
ERNSTIG AUTO-ONGELUK.
Een auto, waarin de familie Grooteman uit
centraliseerd zal worden.
Ook in vroegere jaren was Duitschland al
tijd de grootste klant van den Nederlandschen
tuinbouw. Zoo werd in het jaar 1929 naar
Duitschland 394.759.000 kg aan tuinbouwpro
ducten uitgevoerd, tegen een waarde van ruim
49 millioen gulden. Hieruit blijkt wel overdui
delijk, welk een belangrijke afnemer het Duit
sche Rijk ook vroeger beteekende voor onze
agrarische bedrijfstakken.
In de laatste jaren is de uitvoer naar
Duitschland echter aanzienlijk teruggeloopen,
daar tal van belemmerende bepalingen den
export in den weg stonden. Zoo bedroeg in
1938 de uitvoer van tuinbouwproducten naar
Duitschland slechts 135.030.000 kg., tegen een
waarde van f 16.227.000.
De export is dus geweldig teruggeloopen, al
bleef Duitschland nog altijd een der voor
naamste afnemers der Nederlandsche tuin
bouwproducten.
Ook in het Westland is men wat deze toe
komstige verruiming van den export betreft
over het algemeen zeer hoopvol gestemd.
Bloementeelt in oorlogstijd.
Aan de groote centrale Westlandsche snij
bloemenveiling te Honselersdijk, gemeente
Naaldwijk, zijn de laatste dagen uit den aard
der zaak nagenoeg geen bloemen door de
kweekers aangevoerd. Zaterdag werden ech
ter weer bevredigende kwanta bloemen aan
gevoerd, waarvoor ook van de zijde van den
handel weer belangstelling voor bleek te be
staan.
BINNENLANDSCH NIEUWS.
HOOPVOLLE STEMMING IN DEN
TUINBOUW.
Dutschland als belangrijke afnemer
voor het Westland.
Het A.N.P. meldt uit Naaldwijk, dat men
in tuinderskringen thans de toekomst wat
hoopvoller begint in te zien. Men verwacht
binnenkort een vergrooting van den export
van Nederlandsche tuinbouwproducten naar
Duitschland. Hierdoor zullen de kwanta
groenten en fruit, die anders vernietigd moe-
Rotterdam was gezeten, reed Zaterdag op de «en worden, tegen een bevredigenden prijs
Schellinkhouterdij k, in een door militairen verhandeld kunnen worden. Nu Engeland als
gemaakte loopgraaf in de dijk, waardoor tweeklant is uitgeschakeld, zal de tuinbouw nage-
personen zwaar en vier licht gewond werden. noeg geheel voor zijn afzet op Nederland en
Zij zijn in het St. Jansgasthuis te Hoorn cje Duitsche gebieden zijn aangewezen. De tuin
«opgenomen.
FEUILLETON.
17.)
Na de drukkende, zoele atmosfeer
in de Sérénité, was 'I. Dorris, alsof een
koude lucht, de berglucht, die het
ademen gemakkelijker maakt, koelte
loe waaide. Marie-Anna kwam terug.
Onderzoekend keek Dorris het meisje
aan. De uitdrukking van haar ernsti
ge kalme trekken greep haar aan.
Dus dat waren Conrad Wille's metge
zellen geweest
Hier had hij zijn onverbruikte
kracht, zijn energie opgedaan. Schuw
sloeg ze Afland gade. Hij bracht haar
zelf naar 't patiëntje.
Het lag in de kamer van de herstel
lenden en speelde met Nora Wille. Het
zwakke bleeke kereltje stak direct zijn
armpjes naar Afland uit, maar Dorris
was hem te vlug af en nam hem op.
Eerst zag hij haar anstig aan, toen
glimlachte hij. Ze was een liefhebben
de moeder, dat voelt elk kind.
„Ik kom van Moeder", zei ze.
In zijn smal gezichtje kwam een
vreemde, bezorgde, gesloten uitdruk
king.
„Moeder is weg", zei hij. „En vader
is nog meer weg. Die heeft zich dood
gemaakt met 'n pistool. Men mag geen
pistolen aanpakken. Vader was stout,
daarom moet hij nu dood zijn. En moe
der is ook altijd w eg, omdat hij dood is"
„Wanneer komt. ze weer eens bij
Fransje
„De professor heeft ze meegenomen."
„Is ze nou van den professor
Onwillekeurig legde Dorris haar
hand op zijn mondje.
„Moeder zal gauw komen", zei ze
zacht.
Toen ging ze met het bleeke ventje,
dat zich vertrouwelijk in haar armen
vleide, praten en spelen. Een gevoel
van huiselijkheid doorstroomde haar.
Ook Alfland en Marie-Anna werden
mededeelzamer, Ze spraken met geen
bouworganisaties verwachten echter wel een
geheele wijziging in het verkoopsysteem, dat
waarschijnlijk in min of meerdere mate ge-
woord over de opofferende zorgen waar
mee ze het kind verpleegd hadden en
waardoor het behouden was, maar No-
ra vertelde van de cindelooze nachten
waarin hij hooge koortsen had, zoo
dat zelfs zij zich in den dienst van het
hospitaal had moeten begeven. Oplet
tend keek Dorris haar aan.
„li bent Dr. Wille's zuster en woont
hier
„Ja. Ik werk als boekhoudster in de
fabriek."
„Mijnheer Wille is mijn dokter. Wilt
u mij niet in de Sérénité opzoeken
Nora kreeg een kleur en zag Afland
aan. Ze dankte voor de vriendelijkheid,
zonder de invitatie aan te nemen.
Toen de kleine Frans weer moest
gaan slapen, liet Alfland de gravin het
Grutznerhuis zien. Ze bleef lang. Haar
gehecle leven was ze met zieken in
aaaraking gekomen vooral in do een
zame streken, waar de dokter op de
gewichtigste oogenblikken niet altijd
aanwezig kan zijn, had ze dikwijls de
behulpzame hand geboden en veel om
dervinding opgedaan. Onder haai' toe
zicht werden scholen en hospitalen ge
bouwd. Alfand, die slechts de opper
vlakkige, onzinnige weldadighcidsma-
nier van de voorname en rijke wereld
kende, die er hoofdzakelijk op berust,
zijn naasten uit te buiten, zich te amn
seeren en gewichtig voor te doen, was
verbaasd over de grondige kennis die
de jonge vrouw bezat. Zo kwam uit 'n
ernstig land, kwam uit een ernstige
omgeving, waar een strenge levensop
vatting en het vervullen van de plich
ten, die deze oplegde, boven alles ging-
Haar zuidelijk bloed, do zonneschijn
die zoo heldor diep in haar innerlijk
Straalde, was altijd kunstmatig getem
perd door het vele proza in haar le
ven. Geen hartstocht, geen alles over
winnende gevoelsmomenten hadden
haar geleid. Voor haar kinderen en
haar armen bloeide haai' hart in al
zijn reinheid.
Iemand als Alfland ontging zooiets
niet. Zij behoorde tot die vrouwen, die
niets interessants uit hun leven kun
nen vertellen, die geen pikante avon-
DE WACO - AUTOBUSDIENSTEN LOF
NORMAAL.
Vertrektijden Slootdorp
Richting Medemblik West Friesland
Hoorn Amsterdam 7.05 10.05 13.05
15.05 17.05 19.05 (niet op Zondag!
22.05 (alleen Zaterdags en Zondags) 22.05
(tot Medemblik) 23.35 (tot Hoorn, alleen
Zondags).
Behalve de laatste dienst op Zondag hebben
alle diensten hetzij te Medemblik, hetzij
Hoorn aansluiting naar Enkhuizen.
In de kringen van de bloementeelt verwacht
men binnenkort een aanmerkelijke stijging
van den export van Nederlandsche bloemen
naar Duitschland. Ook in de vorige maanden
zijn nog steeds Westlandsche snijbloemen
naar Duitschland uitgevoerd.
In het Westland verwacht men echter, dat
binnenkort belangrijk grootere hoeveelheden
bloemen naar Duitschland zullen kunnen
worden verzonden. Hiervoor zouden dan
vooral irissen, anjers en leliën in aanmerking-
komen.
NOG STEEDS VISCH AAN DE MARKT.
Bij de vischhallen te IJmuiden is nog steeds
afslag gehouden. Drie botters en een logger
brachten hun vangst aan de markt, die ver
der voorzien werd met visch uit de koelhui
zen.
Hoe de visscherij zich verder zal ontwikke
len, is nog met geen mogelijkheid te zeggen.
NEDERLANDSCHE VERLIEZEN.
Een waarschuwing tegen overdreven
raming.
De correspondent van het Handelsblad
schrijft uit Den Haag
Uiteraard is het nog niet mogelijk thans
reeds volledige opgave te doen van de verlie
zen van het Nederlandsche leger. Bij geruch
te doen evenwel de meest fantastische getal
len de ronde.
De Duitsche militaire autoriteiten hebben
een onderzoek ingesteld naar deze verliezen
:n Hauptmann von der Decken, die met dit
doel verschillende streken des lands heeft
bezocht en verhooren van commandanten
heeft afgenomen over dit onderwerp, deelde
mede. dat relatief de getallen der verliezen
veel minder groot zijn, dan werd veronder
steld.
Nergens zijn massa-verliezen te constatee-
ren geweest. De verliezen zijn gebleven bin
nen het kader van normale krijgsvoering.
Massale afslachting is nergens geschied. Dien
tengevolge kan men ter geruststelling mee-
deelen, dat het totaal der verliezen belangrijk
beperkt is gebleven. Wel zijn groote getallen
gevangenen gemaakt.
UITBETALING RIJKSPENSIOENEN.
Van verschillende zijden vernamen wij ui
tingen van ongerustheid over de betaling van
Rijkspensioenen. Deze ongerustheid is volko
men ongegrond.
De Rijkspensioenen worden op geheel nor
male wijze uitbetaald. De daartoe benoodigde
bedragen zijn door den pensioenraad naar de
uitbetalende organen, zooals postgiro en ban
ken. op gebruikelijke wijze overgemaakt, ter
wijl de cheques en kennisgevingen verzonden
zijn aan de gepensionneerden. Of deze die
mededeelingen ontvangen hebben, is natuur
lijk afhankelijk van het feit, of zij zich nog
ir. hun oude woonplaats bevinden. Zoo niet,
dan zal de post alle moeite doen hun nieuwe
adressen te achterhalen.
Voor feitelijke uitbetaling behoeft evenmin
eenige ongerustheid te bestaan, daar de be
perking in uitbetaling van postcheques niet
geldt voor salarissen, doch voor opneming van
het individueele saldo.
BRAND IN VAN GELDERS PAPIERFABRIEK.
Vrijdagavond werd door sirenegeloei be
kend gemaakt dat er brand was uitgebroken
in de papierfabriek van de firma Van Gelder
Zonen te Wormer.
Onmiddellijk rukte de brandweer van de
gemeente Wormer uit met twee autospuiten,
terwijl ook de brandweer van Wormerveer
spoedig met nog een drietal autospuiten te
hulp kwam.
De brand woedde op een bovenzolder van
een der opslagplaatsen van oud papier. Deze
voorraad had door onbekende oorzaak vlam
gevat. Beide brandweren bestreden op krach
tige wijze het vuur zoodat men den brand na
een uur meester was. De nablussching even
wel duurde nog geruimen tijd.
Omstreeks één uur 's nacht kon een gedeel
te van de brandweer uit Wormerveer inruk
ken. De blusschingswerkzaamheden stonden
onder leiding van den commandant, den
heer Van 't Kaar en van den heer Klinken
berg uit Wormerveer.
Concurreerende prijzen
Grootste sorteering
hier ter plaatse
tuin tjes en g« en sensaties najagen.
De armendokter luisterde met groote
belangstelling naar haar. Hij kende
slechts het proletariaat uil de steden.
Zij vertelde liem van liet land. Van al
de verwaarloozing, al het bijgeloof, allo
ellende, die in eenzame hutjes vele
menschenlcvens verkorten, van al de
hardheid en spaarzaamheid van den
staat. Dat alles had zij zelve gezien,
ze sprak de taal dei- armen, kende hun
goede en slechte eigenschappen.
Hij, die zijn land niet eert, het zelve
niet bebouwt, er niet woont, is niet
waard het te bezitten. Dat moest een
wet zijn", zei ze ernstig, bijna
harstoclitelijk.
„De rijke adel moest de beschermer
en vriend van het volk, zijn leeraar en
helper zijn. Wij moesten hen tot voor
beeld strekken. Op dit punt denken
mijn man en ik volkomen gelijk." Hare
oogen omfloersden zich, stil keek ze
voor zich uit.
Ze stonden voor een raam, dat op de
plaats uitzag, waar enkele oude luid-
jes, die in de zonneschijn zaten, mol
de kinderen speelden. Het was een
eigenaardig, rustig tafereeltje.
„U heeft hier een gedeeltelijke ouder
domsverzorging" zei Dorris. ..Bij ons
zijn er landstreken, waar het kind zijn
ouders tot aan den dood mishandelt,
of op den ouden dag laat verhongeren,
daar hun recht om te leven tegelijk
met hun werkkracht ophoudt. Alleen
in schijn ontwikkelt men 't gevoel voor
recht en onrecht in het volk, in werke
lijkheid wordt hun intellect onder
drukt, afgestompt, en voedt men zijn
domheid met kroegen en tapperijen,
die consessie van den staat bezitten,
en waar de m en sche n goedkoop kun
nen verdierlijken. In deze eenzame
streken zonder voldoende doctorale
hulp zijn de zieken eau alle mogelijke
willekeur prijs gegeven het voedsel
wordt, niet gecontroleerd, niemand
houdt toezicht op de woningen. Zoo
ontstaan cn breiden zich dikwijls do
raadselachtigste epidemiën uit."
Ze sprak met Alfland over ziektever
schijnselen, die ze bij het volk had ga
degeslagen gevolgen van honger, ver
waarloozing, smerigheid tri diepe el
lende. Toen ze ophield, zag ze, dat Ma
rie-Anna achter haar stond en naar het
gespi t k had geluisterd. Met schitteren
de oogen zag ze de spreekster aan.
„F moest alle twee in onze streken
Komen wonen", zei Dorris tegen hen.
„Daar zoudt u een heerlijk arbeidsveld
vinden, een onmetelijke werkkring heb
ben."
Afland zag haar ernstig aan.
„Zegt u dal tegen dokter Wille, me
vrouw. En - gaat u zelf weer gauw naar
huis. Zoo gauw als mogelijk. Wat moe;
iemand als u in do sérénité doen
Ze schrok voor de minachting, die
uit zijn stem sprak.
„Ik ben er door een beroemden dok
ter heen gestuurd", stamelde zo onze
ker. Ze sloeg voor zijn doordringenden
blik de oogen neer.
„Blijf niet lang meer hier", herbaalde
hij. Toen liet hij haar het Grutznerhuis
en de kamertjes voor de arbeiders zien.
De vesperklok luidde in de fabriek. De
meisjes kwamen thuis. Ze verdrongen
zich allen om Nora en Marie-Anna
heen. Als priesteressen stonden de
twee vrouwengestalten ondanks hun
eenvoud, onder hen. Dorris sloeg ze
met gespannen blik gade. Voor zóó
velen nuttig kunnen zijn een heftig
gevoel van heimwee maakte zich van
haar meester, hoewel haar huwelijk
meer een conventioneele dan een lief
deband was. Heel langzaam ging zo
naar haar rijtuig. Alfland begeleidde
haar.
„Waarom heeft u dokter Wille van
hier weg laten gaan zei ze plotse
ling. Hij hoort hier thuis, hij past in
dit ernstige, rijke leven."
Toen deelde Alfland haar in korte
woorden mee, hoe alles zich had toege
dragen. Hij vertelde eenvoudig en toch
aangrijpend, hoe Nora tot een nieuw
en boter leven was gekomen, hoe Wil
le midden in den vollen strijd staande,
verlamd was. Alfland sprak heel rus
tig. maar zijn stem trilde. Aangedaan
drukte ze hem bij het scheiden de hand
„Een mensch als hij mag niet verlo
DE BEEMSTER ONDER WATER.
Toen in den nacht van Donderdag op Vrij
dag ji. de oorlog tusschen Nederland en
Duitschland uitbrak, werd onmiddellijk een
gedeelte van onzen polder onder water gezet
De inundatie-sluizen aan den Zuiddijk wer
den in werking gesteld en het water stortte
zich met donderend geweld in de Beemster.
In allerijl werden bij verschillende bruggen
dammen gemaakt en werd het vee vervoerd
naar weiland, waar geen water zou komen 'te
staan.
Vooral des nachts trokken honderdtallen
koeien en schapen langs de wegen naar rus
tiger plaatsen.
Reeds spoedig stonden de landerijen onder
water en vooral aan den Nekkerweg en den
Zuiderweg is het water de huizen ingedrongen
en bezorgde de inwoners veel last.
Zwakke brugdammen werden versterkt en
gaten door de wegen gegraven, totdat het
bericht kwam, dat Nederland zich voor de
geweldige Duitsche overmacht moest buigen.
Terstond werd de inundatie stopgezet en de
gemalen werden in werking gesteld. Water
werd gelaten in de deelen. waar het nog niet
was, zoodat overal een gelijkmatige water
stand werd bereikt. Thans is reeds het water
flink aan het dalen en zijn, landerijen weer
droog geworden.
Naar wij van bevoegde zijde vernemen, zal
deze tijdelijke onderwaterzetting aan het gras
geen schade en aan het graan misschien
schade hebben toegebracht, terwijl de aard
appelen wel geleden zullen hebben.
a (De Drie Meren.)
ren gaan", zei ze. Toen reed ze weg.
Het was laai geworden. Dorris gevoel
de zich opgewekter dan ze sinds langen
tijd was geweest. Het zware gevoel, dat
haar gedrukt had, was de laatste uren
geheel verdwenen. Ze haalde diep adem
en dacht aan haar eigen tehuis, dat ze
moede eu melancholiek had verlaten.
Ze moest gezond worden, zeker Al was
het dan ook niet in de Sérénité.
TWAALFDE HOOFDSTUK.
Een lcelijko wanklank gaf na de laat
ste uren, do thuiskomst in het sanato
rium. Mevr. Von Lasonitzky, wijlen
prinses Clo, die haar zuster wilde op
zoeken. w as aangekomen. Haar aanwe
zigheid deed zich in het geheele huis
gevoelen.
Do interessante vrouw kwam zonder
echtgenoot, hoewel de huwelijksreis
pas achter den rug was. Ze had al in
de gaten, dat „hij" haar persoonlijk
heid afbrenk deed.
Men ontving haar niet zooals vroe
ger bij hare verschijning sprongen
alle deuren niet meer open. Weliswaar
had Schroimajr haar altijd feestelijk
ontvangen, zooiets zou hij nooit achter
wege laten. Zeker was. bet. dat 't niet
als vroeger geschiedde, als zij kwam
in den glans van haar vroegere groot
heid, als prinses Clo. Laczi w as daar
om ergens in de nabijheid onder Ndak
gebracht. Men kreeg hem niet (e zien.
Gangen en trappen waren met de
prachtigste bloemen uit de broeikasten
van den professor versierd. Vóór de
deuren van prinses Lo stonden de ka
merdienaars fluisterend met elkaar
te praten. Overigens heerschte er groo
te stilte in de Sérénité, daar liet etens
uur had geslagen.
Wordt vervolgd.
IN VIER BLADEN ADVERTEEREN VOOR
EENMAAL BETALEN
Wieringer Courant.
Wieringermeerbode.
De Polderbode.
Zijper Coulant.