33e JAARGANG
DONDERDAG 22 JANUARI 1942
No. 9
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR
«VIERINGEN EN OMSTREKEN
WIERINGER COURANT
Duitschland strijd voor Europa.
Sowjei-troepen op de Krim
verder teruggeslagen.
Mcermansk-spoorlijn op ver
scheidene plaatsen vernield.
Uit het Hoofdkwartier van den
Führer, 20 Jan. (D.N.B.) Het opper-
vel der Duitsche weermacht maakt
bekend
Op de Krim werden de vijande
lijke strijdkrachten die operecren
in het gebied ten noordoosten van
Feodosia, verder naar het Oosten
teruggeslagen.
Aan het Donets-front, alsmede
in den centralen- en noordelijken
frontsector, duren de afweergevecn-
ten voort. Bij geslaagde onderne
mingen van stoottroepen hebben
Slowaaksche trcepen den vijand
bloedige verliezen toegebracht.
De luchtmacht ondersteunde aan
het geheele Oostelijke front, ten
deele onder uiterst moeilijke om
standigheden, de gevechten op den
beganen grond. De Moermans
spoorlijn werd op vele plaat
sen door bommen onbruikbaar ge
maakt. Een trein met motorbrand
stof werd met bommen in brand ge
bombardeerd.
In Ncord-Afrika activiteit van
verkenners en artillerie. Doeltref
fende luchtaanvallen in Cyrenaica
waren gericht op havenwerken en
op den weg langs de kust. In het
gebied ten Zuiden van Agedabia
werden Britsche concentraties au
tomobielen en tentenkampen met
bommen bestookt. In de wateren
van Tobroek beschadigden Duit
sche gevechtsvliegtuigen een vrij
groot koopvaardijschip door ver
scheidene bommentreffers.
Het bombardement op La Va-
letta en op Britsche vliegvelden
van het eiland Malta door Duit
sche gevechtsvliegtuigen werd
met krachtige uitwerking voort
gezet.
vrij maken, tot de trouwe luisteraars en icn van den nieuwen tijd. En juist, om-
MAX BLOKZIJL SPRAK OVER
„HEUSCHE EN SCHIJNBARE
ANTI's".
Ik wil buiten het kader van mijn
halfwekelijksche praatjes om toch even
van de gelegenheid gebruik maken om
de honderden luisteraars zeer hartelijk
te bedanken, die mij ter gelegenheid
van de intrede van het nieuwe jaar per
brief of kaart hun gelukwenschen heb
ben doen toekomen. Ik heb mij daar
bijzonder over verheugd, vooral ook, om
dat zeer talrijke goede wenschen zijn
binnengekomen van volksgenooten, die
mij in het afgeloopen jaar nog geen
bewijzen van belangstelling hadden ge
geven en die nu van de wisseling van
oud en nieuw gebruik hebben willen
maken om te bewijzen, dat ze er ook
bij wenschen te zijn
In vrijwel alle felicitaties kwam de
opwekking aan mijn adres voor, deze
radiopraatjes toch vcoral voort te zet
ten. Ik wil daar zeer kort het volgende
op antwoorden „Nou, reken maar
Tot de weinige anonieme Nederlanders,
die mij in allerlei variaties verzekerden
dat 1942 mijn laatste levensjaar zal zijn
mijnerzijds alleen maar een welge
meend „Na u, mijne heeren, na u
Onder die voorwaarde hoop ik, dat
mijn geachte tegenstanders nog lang
mogen leven, lang genoeg om weer ge
zond en liever niet aan hun huidige
geestelijke afwijking herinnerd te wor
den.
Een eerbiedwaardige lijst van onder
werpen. die ik in 1942 met u denk te
bespreken, ligt voor me. U zelf heeft
deze lijst voor mij opgemaakt. U maakt
het me met den dag gemakkelijker. En
weer moet ik hen, die meenen, mij te
moeten aanvallen erop wijzen, dat wat
ik zoo in deze kwartiertjes ten beste
breng, steeds minder mijn eigen wijs
heden zijn, maar een zoo getrouw mo
gelijke weergave van wat er op het oo-
genblik in ons volk omgaat. U krijgt
tegenwoordig heel wat propaganda doo"
de radio te hooren. Goede propaganda
en minder geslaagde propaganda, ik
behoor zelf. als ik me maar even kan
dat ik zoo heel zekeren wel op
ciond van duizenden scs^Pfelijke beves
tigingen die nog dageifcks toenemen,
dat tallooze landgenooten zoo voelen en
zoo denken daarom heb ik geduld.
Daarom geloof ik ook niets van al die
.-ombere verzekeringen, dat ik me vergis,
als ik constateer, dat er een merkwaar
dige'en verblijdende kentering is waar
e nemen .U weet maar al te goed. dat
zeer, zeer velen, die zich naar buiten
toe als anti's voordoen, in werkelijkheid
reeds lang tot andere gedachten zijn'
gekomen. Ze mopperen wel meer over
veel dingen die hen niet bevallen en die
werkelijk pok wel gegronde klachten
mogen uitlokken maar ze denken toch
c.1 heel lang na over de toekomst, die
van zoo oneindig veel meer belang is dan
cie toch betrekkelijk kleine zorgen in
vele gezinnen. Zorgen, waar we wel
doorheen zullen komen.
En dat is het belangrijke.
We zullen onze volle aandacht moe
ten gaan geven aan die betrekkelijke
kleine minderheid van verbeten egoïs-
;c-n, die doen alsof het om de verdediging
van groote beginselen gaat, om vrijheid
en persoonlijkheid en democratie
liberalisme en humanisme en meer van
('ie mooiklinkcnde begrippen, maar die
in werkelijkheid alleen maar aan hun
•gioote en kleinere machtsposities den
ken. We zullen jegens hen straks, er
wel zeer spoedig met de wetten die we
caarvoor zullen moeten maken, hard
moeten zijn, keihard en meedoogenloos.
We zullen niet alleen deze ijskoude
egoïsten en saboteurs in dienst van
Rijk, provincie en gemeente onder de
loupe moeten nemen, maar vooral ook
hun mede-egoïsten in de particuliere
bedrijven en ondernemingen en met hen
de slechte herders, die de kudde mis
leiden uit vrees, dat ze met hun invloed
cok een deel van hun overtollig lichaams
gewicht zouden inboeten. Er zijn tijden
en we zitten op het oogenblik mid
den in zulke tijden waarin misplaatst
medelijden tot een volksgevaar kan
worden.
Er is niet de minste reden voor mis
plaatst medelijden met zekere groepen
van medemenschen. die bewezen heb
ben en nog dagelijks bewijzen, dat ze.
als de nood aan den man is, alleen maar
aan zichzelf denken.
Maar er is alle reden om geduld te
hebben met een volksmeerderheid, die
tijd gehad heeft om waar te nemen en
na te denben, die er nu langzamerhand
van overtuigd is. dat verder negativisme
uit den booze is, maar die nog niet voor
haar overtuiging kan uitkomen, omdat
de heeren en dames egoïsten nog aitijd
aan de tuowtjes trekken.
In de Nederlandsche pers kon men
dezer dagen lezen, dat in Londen ge
werkt wordt aan het samenstellen van
zoogenaamde proscriptenlijsten, dat zijn
lijsten met de namen van hen, die in
de door Duitschland bezette gebieden
met Duitschland samenwerken en die
later ..ter verantwoording geroepen en
bestraft moeten worden." Ik ben er
overtuigd van, dat dit bericht juist is.
Bij ons in Nederland nu zou het niet
de minste moeite kosten, lijsten op te
stellen van al die groote en kleine po
tentaten. die onder het voorwendsel,
hun leven lang verwoede oranjeklanten
te zijn geweest en hun goed en bloed
voor het herstel der oude orde over te
hebben, alleen maar aan hun baantje
en hun portemonnaie te denken en den
armen donder liever laten bevriezen en
verhongeren, dan in den zak te tasten
voor een hulpactie, die met weet ik wat
voor kinderlijke uitvluchten niet in hun
kraam past. We behoeven die lijsten niet:
eens op schrift te zetten. We kennen de
dames en heeren in eigen kringen ook
zonder lijst. En me dunkt, het wordt
tijd, dat we Nederlandsch met hen gaan
spreken.
Men zal verrassende dingen gaan be
leven. zoodra ze den verhuiswagen voor
de deur zien.
ik bewender vaak genoeg de uitsteken
de voordrachten, die knappe mannen en
vrouwen ten beste geven ik vind ook
v/el eens iets minder mooi, of heel een
zijdig, of er wat erg dik opgelegd. Maa:
dat zal wel aan de temperamenten lig
gen. Ik kan me bijvoorbeeld heel goed
begrijpen, dat er onder de nationaal-
socialisten, die veel bittere dingen in
de laatste jaren hebben doorgemaakt,
menschen zijn, die als ze gelegenheid
krijgen zich in het openbaar te uiten,
zoo bijvoorbeeld voor de microfoon, die
bitterheid niet onder zich kunnen hou
den. Het is volkomen begrijpelijk, dat
het geduld van vele strijders, die nu al
zoolang volhouden tegen allen laster,
broodroof en beleedigingen in, langza
merhand uitgeput raakt en dat ze geen
zier meer begrijpc-n van medestrijders,
die altijd nog maar hun best doen, te
genstanders te overtuigen en de Neder
landers weer tot elkander te brengen.
Deze tegenstanders denken er te wei
nig, misschien in het geheel niet aan
wat ze hun andersdenkende medeland-
genooten al hebben aangedaan en nog
dagelijks aandoen en hoe volkomen na
tuurlijk het is, dat de getreiterden
uit hun brood gestootenen ten slotte
maar één wensch hebben onverbid
delijke maatregelen om aan die onchris
telijke onverdraagzaamheid een einde
te maken.
Gelooft u me, luisteraars, er is heel
wat zelfbeheersching voor noodig, om
niet aan dien drang toe te geven en
niet terreur met terreur te beantwoor
den. En toch verklaar ik hier, dat het
goed is cn noodig is, verschil te maken
tusschen om 't maar populair te zeggen
anti-menschen. Want ik ben er nu lang
zaam maar zeker achter gekomen, dat
dat het aantal werkelijk onverbeterlijk
schijnende anti-menschen maar betrek
kelijk gering is. Ze vormen niet het N?-
derlandsche volk maar ze zitten nog
overal op belangrijke posten, ze bevelen
nog, niet alleen in overheidspositie,
maar vooral ook in particuliere bedrij
ven. in de kantoren, de banken, de on
dernemingen, tot zelfs in de rijen der
ploegbazen en in de kleine bedrijven.
Het zijn de bazen en de baasjes en hun
nog goed doorvoede echtgenooten, die
de taaie minderheid der werkelijke an
ti's uitmaken. Het zijn de groote en de
kleine bezitters, de groote en de kleine
potentaten, die nog het noodige te ver
liezen hebben en die nu ook niet voor
de onehristelijkste middelen terugschrik
ken om in het zadel te blijven. Maar
het is niet de meerderheid van ons
Nederlandsche volk.
Wilt u een enkel voorbeeld
Daar schrijft me een arbeider van
een groote scheepswerf in Schiedam op
8 Januari j.1.
„Dacht u, mijnheer, dat wij niet zien
hoe de toestanden veranderen in sociaïfl
opzicht Al de maatregelen, die nu ge
nomen zijn, zooals kinderbijslag, onkos
ten bij de bevalling enz. zijn gewoon
een verlichting voor ons en dat willen
wij niet meer kwijt. Nee. als ik zoo
mijn oor te luisteren leg onder die 6000
arbeiders waar ik werk, dan hoor ik al
veel goeds voor de beweging maar zt
durven er absoluut niet voor uit te ko
men gezien den invloed van de voor
mannen en bazen, die het maar steeds
hebben iover dien goeden ouden tijd
'oen zij dikke salarissen verdienden en
wij aan den paal liepen en waar ze nu
weer zco hevig naar terug verlangen."
Deze arbeider onderteekent niet met
ijn naam, maar met de volgende woor
den, die ik van zeer groote beteckenis
ind „Een aanstaand N.S.B.-lid. on-
i aanks alles."
Ik heb nog een anderen brief voor u.
luisteraars, toevallig ook uit Schiedam,
wel onderteekend cn op denzelfden
8sten Januari geschreven. Ditmaal geen
arbeider maar een gemeentelijk amb
tenaar.
„Zoo gauw als de N.S.B. kan voorko
men," schrijft hij. „dat ik met mijn ge
zin moet honger lijden omdat ik voor
mijn meening uitkom, word ik ook
N.S,B.-er en worden mijn beide jongens, .MINISTER FUNK over
Jeugdstormers."
Ik ben er zeker van, luisteraars, dat HET ECONOMISCH UITERLIJK
ik op dit oogenblik tienduizenden land
genoot en aan hun ontvangtoestellen VAN HET NIEUWE EUROPA,
tot zichzelf zullen zeggen met mij gaat
aan de Berlijnsche economische hooge tic .Ciccai n
school een inleiding gehouden over cnro. J. Bo*krr. Wicrmzet».
het onderwerp „Het economische ui-
teriijk van 't nieuwe Europa." BURLAU
De volkeren van Europa. zoo betoog- fflppolyluihotf - Wl-rtngen
de minister Funk. staan op een kcec- Tdeio inte:< mm No 19
punt. Het economische uiterlijk van Bijkantoor
de toekomst zal twee kenmerkende Bru 23. ?.5idd r.eer. Telefoon n
trekken hebben, arbeid voor de ge-
het net zoo Als die verschrikkelijke
onzekerheid van me wordt weggenomen,
als ik niet meer behoef te vreezen
.•.Wat wordt er straks van m'n zaak,
m'n betrekking, m'n toekomst, mag ik
mijn gezin aan zulk een risico wagen?"!
Dan bedenk ik me geen seconde meer.
Geleide economie met
ondergrond.
socialen
Arbeid voor dc gemeenschap
Vrijheid voor het bedrijfsleven
meenschap en vrijheid voor het be
drijfsleven. De ware economische vrij
heid ligt in de garandeering van de
grondstoffen- en levensmiddelenbas:
Europa vormt een gesloten economi
sche ruimte, welke aan alle vereischtcn
kan voldoen. Ons continent levert juist
de belangrijkste grondstoffen voor d<
industrie als steenkool, ijzer en alumi
nium. en zulks in voldoende hoeveel
heid. Ook de voedingsbasis is volkomen
toereikend. Wat er nog ontbreekt, zal
'door dezen oorlog in het Oosten verkre
gen worden.
Wanneer de rijke bodem van het ge
bied der zwarte aarde aan de Europee
sche voeding is dienstbaar gemaakt, za
Europa in elk opzicht tegen crisis cn
blokkade bestand zijn.
Aan Europa is tot taak gesteld om
tot dusver verwaarloosde productiege
bieden te ontsluiten. De industrialisa
tie die onder het protetionisme begon
nen is. zal ongetwijfeld worden voort
gezet. doch met dit onderscheid, dat
elke staat zich de industrie opbouw;
die zoowel met zijn natuurlijke produc-
tievoorwaarden als met de behoeften
van de Europeesche markt het bes'
overeenstemt.
Het handelsverkeer tusschen de sta
ten afzonderlijk zal dan nog niet als
een „binnenhandel" beschouwd kunnen
worden, want voorloopig valt er nog
niet te denken aan een volledige ophef
fing van de douane- en dcviezenbelem
meringen. Wel echter zal dit handels
verkeer als „Grossraumhandel" alle
voordeeien eener leiding van de markt
door den staat genieten.
Vervolgens ging minister Funk in op
de vraagstukken van het betalingsver
keer en van de valutapolïtiek. Het moet
de teak zijn van de staten met een
krachtige economische capaciteit, om
clearingsaldi te nivelleeren en clearing-
achterstanden zoolang te overbruggen
tot zij in het verdere verloop in hoofd
zaak door goederenleveranties ongeveer
genivelleerd worden Duitschland is hier
toe in staat.
VERSTOORD EVENWICHT
Het zwaartepunt van de valuta-sta
biliteit ligt echter ook op het gebied
van de „binnenwaarde." Hier brengt
de oorlog onvermijdelijk een storing In
het evenwicht teweeg, want terwijl ee-
nerzijds de productie van verbruiksgoe
deren moet worden ingekrompen, neemt
aan den anderen kant als gevolg van
de geweldige oorlogsbehoefte de total
productie en daarmede de hoeveelheid
geld toe. Een stijgend deel van de koop
kracht blijft dus tijdens den oorlog is
zekeren zin ongedekt. Voor dit probleem
staan thans practisch alle staten.
Met de doeltreffende middelen eene;
geleide economie, vooral met de prijs
beheersching, kan evenwel de valutr
stabiel gehouden worden en zal zij ooi-
stabiel blijven.
Het Duitsche voorbeeld in dit op
zicht is tijdens den oorlog door bijna
alle Europeesche staten gevolgd, hoewe'
met verschillend resultaat.
De beheersching der prijzen is nor
niet de oplossing zelf. doch slechts d
eerste helft ervan. Het tijdens den oor
log ontstane overschot aan koopkrach
moet later weer met verbruiksgoedercr
worden bezet.
Wanneer wij in staat waren, ge
weldige hoeveelheden cor.'ogsgoederei
te produceeren, dan zullen wij ook ir
staat zijn, enorme hoeveelheden aar
vredesgoedrren te maken en daar
mede in te halen wat tijdens den oor-
log nagelaten moest worden.
Doch dit vraagstuk kar^ niet alleen
voor Duitschland. maar voor alle Euro
peesche staten worden opgelost.
Minister Funk vatte zijn uiteenzet
tingen als volgt samen
Een vruchtbare en blijvende Europee
sche economische gemeenschap kan
Verschijnt eiken
Diu.vdag. Donderdag cn Zaterdag.
Abonnementsprijs
per 3 maanden 130
van het economische gebied.
De tweede voorwaarde voor een blij
vende Europeesche economische eenheid
is van cthischen aard. De *11 tot den
gcmeenschappelyken arbeid van Europa,
z oals hij thans onder den harden druk
'er ooi lo - omstandigheden gekenmerkt
wordt, moet de leidende gedachte van
de heeischende economische gezindheid,
ook in den komenden vredestijd zijn.
Sen zoodanige economische gezindheid
veretecht een sociaal gevoel. De nieuwe
Europeesche economie zal de vervuiling
an haar .sociale verplichtingen als haar
voornaamste taak moeten beschouwen.
De Duitsche minister van Economi-
DE WINTER NIJPT
Wij dachten het pleit reeds te heb-
brn gewonnen. Octobor. November en
December brachten ons zacht winter
weer en ook begin Januari deed het
beste hopen. En nu. sedert ruim een
week. is een felle koude over ons
land gekomen. Dubbel is het daarom
ons aller plicht hen te helpen, die lij
den door gebrek aan middelen om de
felle koude buiten de deur te houden,
opdat zij zich omringd gevoelen door
de zorgen van het geheele volk.
Aanstaanden Vrijdag en Zaterdag
zal Winterhulp de vrrkeerseollecte hou
den. de vierde bus-, huis- en straat-
collecte van dezen winter.
Juist nu het geen pretje is, moeten
wij ons een ochtend, een middag, be
ter nog een geheele dag losbreken
uit de behaaglijke sfeer onzer wo
ning. Wij kunnen door ons werk. dat
gezamenlijk zoo licht te dragen is.
veel leed besparen.
Meldt U daarom spontaan als col
lectant In de plaats uwer inwoning.
Hoe meer handen, des te lichter de
arbeid. U kunt dan elkander aflossen
en na het vervullen van uw eere-
plicht de schaatsen met des te groo-
ter vreugde onderbinden. En gij. ge
vers. maakt het den collectanten ge
makkelijk. Helpt hen vlug. wanneer bij
U wordt aangebeld, of op straat on: "n
offer wordt gevraagd Stopt bij het
uitgaan uw offer in den zijzak of de
handtasch. opdat u in de koude geen
geld behoeft te zoeken. Op deze wijze
zullen de bussen spoedig vol zijn en
uw daad zal tallooze harten dankbaar
stemmen.
's-Gravenhage. 20 Januari 1942.
PIEK
BiNNENLANDSCH NIEUWS
DOOR I1ET IJS GEZAKT EN
VERDRONKEN.
Zondag trokken twee broers en hun
vriend, uit Velsen. gezamenlijk per
schaats naar de Alkmaardermeer. De
aatstgenoemde reed voorop en stak
de vaargeul dwars over. waarop de bel
le broers volgden. Zij zakten echter
door het daar nog dunne ijs. Hulp was
spoedig aanwezig en een der beide Jon
gens was daardoor spoedig op droge.
De andere evenwel was onder het ijs
geschoven en het is nog niet mogen
telukken hem terug te vinden.
GASVERGIFTIGING TE
HKFRHUüOWAARD
De ongeveer veertigjarige ongehuwde
arbeider S. Groot, die Zondagmiddag
'en dutje was gaan doen in een schuur
vaar tevens kool bewaart! werd. is het
slachtoffer geworden van kolendamp-
vergiftiging. Des avonds werd hij ten
gevolge van het verspreiden van dit
gas door in de schuur geplaatste smeu
lende briketten bewusteloos aangetrof
fen. Zijn toestand was dusdanig, dat
overbrenging naar het ziekenhuis nood
zakelijk bleek. Nader meldt men. dat
levensgevaar geweken is.
„ClGARATTEN UIT DE LUCHT.'
Men zal zich herinneren, dat op 3!
slechts op twee voorwaarden gegrond- Augustus van h vorurc jaar m enkele
vest zijn. plaatsen van ons land door Engelachc
De eene voorwaarde is de garandee- vliegtuigen pakjes sigaretten werden
dan loop ik morgen mee in de gelede-t sche zaken. Funk. heeft dezer dagen ring van de Europeesche leefruimte en uitgeworpen Zij hadden een cranjekieu-