ben meer stukken te teekenen dan Griekenland ruiterij in
dienst heeft.
M t: v a i: u e it i£.
Over SCMEEPVAA31T en OOREOGEN
onder de ZEE.
Men heeft reeds dikwerf met goed gevolg kleine schepen on
der water gebruikt om gewoue vaartuigen te verwoesten
zouder door dezelve bemerkt te worden. De scheepvaart onder
water is reeds van oudcu oorsprong doch heelt in de laatste
tijden beduidende vorderingen gemaakt.
Vreeselijk moeteu op zee vaartuigen werken die onder het
water drijvende en met een stuk grof geschut aan boord, de
kiel van een linieschip verbrijzelen en door een schot eenige
honderde menscheu aan den dood prijs geven.
In oude tijden reeds in de middeleeuwen gebruikte men
duikers om kostbare voorwerpen van den bodem der zee te
halen, de ankertouwen der vijandelijke schepen te kappen,
de kiel door te boren en berigten in belegerde plaatsen te
brengen.
De uitvinding der duikerwerktuigen is insgelijks zeer oud.
Aristoteles spreekt reeds van duikerkoppen en duikerklokken
als bekende zaken. Schrijvers uit de dertiende eeuw beweren
dat Alexander de Groote zich van onder water varende sche
pen bediend heeft. Op hel einde der zestiende eeuw gebruikten
de inwoners der Ukraine groote schuiten met welke zij on
derdoken om aan de vervolgende galeijcn des Sultans te ont
komen. Jntusschen is Pater Mersenne de eerste die met oor
deel en kunde daarover heeft geschreven: zijn werk verscheen
in 1644. Twintig jaren vroeger had een Nederlander Kornelis
Drebbel van Alkmaar te Londen een schip gebouwd dat
twaalf roeijers bevatte.
In 1653 vertoonde een Franschman te Rotterdam een schip
van deze soortdat 71 voet lang was en waarmede hij voor
gaf de talrijkste vloten te kunnen verwoesten en de langste
togten met snelheid te kunnen uitvoeren.
David Bnshnell te Conneclicut in Noord-Amerika bouwde
in 1776 een klein vaartuig, waarmede hij een springbus onder
de kiel van een schip van vijftig kanonnen wilde aanschroe
ven. Het vaartuig voer met gemakkelijkheid boven en onder
water het dook onder wanneer men water in eencn bak in
het scheepsruim inliet en liet rees weder wanneer men het
water uitpompte.
Hulton bouwde in 1801 te llavre en te Brest een dergelijk
vaartuig dat hij Nautilus noemde. Het kon vier man bevat
ten en had zeilen die men bij het onderduiken, op het dek
kon nederlalen. Een koperen ketel bevatte zaamgeperste lucht
tot verbetering en vergoeding van de dampkringslucht. Met
behulp van dit vaartuig schroefde Multon onder de kiel van
verscheidene vaartuigen eenige springbussen waardoor hij
dezelve in de lucht deed springen.
Op Napoleons bevel werd in 1809 door de gebroeders Cons-
sin te Havre een vaartuig gebouwd dat insgelijks den naam
van Nautilus voerde. De equipagie bestond uit 9 man, en
het was bestemd om des nachts gezwavelde lappen aan den
spiegel der schepen vast te inaken. Multon stierf in 1815 als
hij juist aan een nieuw vaartuig van dezen aard werkte.
Shouldham een uitmuntend Engelsch zeeofficier heeft voor
eenige jaren Ie Portsmoulh zulk een vaartuig op eigen kosten
laten bouwen, waarmede hij zich dertig voet ouder water begaf.
Een zekere Johnson volgens sommigen kapitein van een
koopvaardijschip volgens anderen een sluiker kwam op het
denkbeeld om Napoleon van St. Helena te ontvoeren. Het
vaartuig daartoe bestemd was honderd voet lang. Johnson
wilde tegen den avond het eiland gaan herkennen en dan
onder het wator de kust naderen. Ontzaggelijke sommen wa
ren hem na de gélukkige ontvoering beloofd maar op den
dag dat meu de kiel koperde vernam men den dood des groo-
ten gevangene. Johnson die de grootste bewijzen vau moed
gegeven heeft voer korten tijd daarna met verscheindene
menscheu ouder den Theems en bleef tien lot twaalf uren
onder water.
Tan grooter gewigt voor dc scheepvaart onder water zijn de
zoogenaamde Columbiaden die door den generaal Masson in
Columbia werden uitgevonden gedurende de laatste oorlog
der Engelschen met de vereenigde staten van Noord-Amerika
liet zijn kanonnen in den vorm van eenen geknotten kegel
zij worden in het onderste scheepsruim geplaatstop affuiten
die in voegen loopen welke slechts eene voor en rugwaartsche
bewegiug mogelijk maken. Voor de Columbiade is een ge
schutspoort naauwkeurig door eene klep gesloten die het
indringen des waters belet. Vijftien of twintig schreden van
het voorworp dat aangetast moet worden wordt de klep open
gemaakt en gevnurd. Tegelijk mei het schol en het terug
deinzen van liet vaartuig, rolt de klep weder toe en het in
gedrongen water wordt met geringe moeite weder uitgepompt
Het door Montgerij voorgeslagen model lot een onzigtbaar
schip was 68 voel lang 23 voet breed en 14 diep. In hel
algemeen is ijzer beter tot het bouwen van onderduikende
vaartuigen, dan hout; wijl het dek van dit metaal gemaakt
zijnde meer ondoordringbaar voor het water is en van binnen
meer ruimte wint. Tusscliendeks heeft men linsvormige gla
zen aangebragt om aldaar licht te hebben. De masten en de
gelieele takclaadje worden bij het onderduiken midden op
het dek neergelaten. Het binnenste van het vaartuig is door
eenen horizontalen bodem in twee deeleu gescheiden het bo
venste gedeelte heet tusscliendeks en het onderste het ruim.
Het laatste heeft weder verscheidene onderafdeelingen waar
van de eene dient tot bewaring van amuiiitie de andere om
het noodige water Ier onderduiking iu Ie laten dit geschiedt
door middel van koperen kranen; is het vaartuig genoegzaam
onder water zoo sluit men do kranen en om op te rijzen
pompt men het water met perspompen er uit.
Oudere en nieuwere proeven hebben dus genoegzaam bewe
zen dat onder de zee gevaren gemanoeuvreert en een vijan
delijk schip kan vernield worden. Schrijver dezes stelt zich
ook wel voor dat men in deze eeuw van nieuwe uitvindingen,
dit veruielingsmiddel ook wel meer in praktijk zal brengen.
Qlbtucrtcntien.
Heden beviel zeer voorspoedig van een welgeschapen
ZOON en DOCHTER, Vrouwe SIETSRE HINLOPEN
geboren de VRIES.
Willemsoord aan het Nieuwediep9 Augustus 1843.
Krachtens bevelschrift van den Edel Achtbaren Heer Reg-
ter Commissaris in het Faillissement van GERRIT ROEM
Koopman en Winkelieraan het NieuwediepGemeente
Helderroept de ondergeteekende Curator in voornoemd
Faillissement bij deze opalle bekende en onbekende schuld-
eischers van gezegden G. ROEMom te verschijnenop
de eerste bijeenkomst tot verificatie hunner schuldvorderin
gen welke zal plaats hebben Woensdag den 23 Augustus
aanstaande des voormiddags ten 10 ure in een der Lo
kalen van de Arrondissements Regtbank te Alkmaar.
Nieuwediep den 10 Augustus 1843.
De Curator voornoen\d
P. A. BEETS.
Uitgegeven bij C. BAKKER Bz. te NieuwcDüp.
Gedrukt bij G. GILTJES te Helder.
