m di N°. 22. 1844. m iiet f TWEEDE JAARGANG. Dit "Weekblad wordt eiken Maandag-morgen uitgegeven bij C. BAKKER Bz., te Nieuwe Diep. De prijs is 80 Cts. in de drie maanden en voor de buitensteden franco per post 90 cents. Men abonneert zich bij de Boekhandelaren en Postkan toren zijner woonplaats. MAAKDAG ABYERTENTIEN gelieve men ongezegeld aan den Uitgever in te zenden, uiterlijk Zaturdags des middags ten 12 ure de prijs van 1 tot 4 regels is 60 centen voor eiken regel meer 15 eenten behalve 35 centen zegelregt voor elke plaatsing. 2? MEI. BURGEMEESTER en ASSESSOREN dezer Gemeente heb ben onder dagteekening van den 21 dezer maand Mei, be palingen vast gesteld tot het vveeren van de longziekte of andere besmettelijke ziekten onder de runderen (van welken ramp deze Gemeente tot heden is verschoond gebleven) hoofd zakelijk inhoudende, dat elk stuk rundvee in deze Gemeente ingevoerd wordende niet in de nabijheid van ander vee zal mogen worden gebragtdan nadat hetzelve alvorens door den Rijks Veearts zal zijn onderzochtvrij van be smettelijke ziekte bevonden en daarvan eene schriftelijke verklaring aan den belanghebbende zal zijn ter hand ge steld geworden. STAATKUNDIGE BESCHOUWINGEN VERTOGEN enz. Openbaar Onderwijs in Frankrijk Belgie en Nederland. bit de Re teren 1. liet is eeue der belangwekkendste verschijningen dezes tijds, dal terwijl in Frankrijk de Ulti ainontaansche pari ij aan de Re gering het monopolie van het Onderwijs aan deze door Na poleon in de daarstellirig der Université de Frcince geschon ken zoekt te ontwringen, daarbij met de grootste stoutmoedig heid zelfstandigheid en volharding te werk gaande, dat te ge lijker tijd in liet aangrenzend België, waar sedert 1830, de geestelijkheid zich de zoogenaamde vrijheid van Onderwijs al daar bestaande heeft weten ten nutte te maken om het beleid van hetzelve geheel in handen te krijgen dat aldaar de reactie tegen dit Ultramontaansch beginsel meer en meer in kracht schijnt toe te nemen. De Referent is de eerste hier te lande geweest die reeds in liet afgeloopeu jaar de aandacht van liet publiek zoeken te vestigen op den geweldigen strijd door de Priesterpartij in Fronkrijk tegen de Universiteit aangevangen. Wij hebben onlangs (kol. 106) onzen lezers naauw keurig mede gedeeld hoeveel liet Gouvernement aldaar zicli wil laten afdin gen hoe weinig de tegenpartij die alles begeert zich daarme de te vrede wil stellen. De maatregelen door de hooge geeste lijkheid genomen en de uitwerking van dezelve bij de Regering, Rebben wij niet noodig geacht te voigen daar zij breedvoerig door onze dagbladen zijn medegedeeld gewoiden. Thans zijn de debatten over de wetsvoordiagt op het Ouderwijs, sedert den 15,11. aangevangen. Het rapport van den Hertog de Broglteden 12 aan de Kamer der Pairs voorgelezen, beval liet eeiislomtnig ge voelen van al de leden der commissie aan welke het onderzoek der voordrag! was opgedragen. De lezing heeft drie volle uren geduurd. De meest belangrijke voorslag der commissie is die om de tweede van art. 17 der wet weg te talen en alzoo de daarin vervatte ongemotiveerde concessie aan de Semenarien (zie kol. 108) niet te verleenen Daarentegen stelt de commissie voor. ter believiug der Geestelijkheid, het Onderwijs inde bespiege lende Wijsbegeerte te beperken tot dut in de Logica en de eerste beginselen der Psychologieen tevens de werken van Bossuet en Fènélon van de Coltegien te verbannen Den uil slag den aanvaiikelijken uitslag althans der beraadslagingen zijn wij nog te wachten. Doch iiitusschen kunnen wij ons niet onthouden onze lezers opmerkzaam te maken op het overgroot aantal boeken en geschriften van allerlei Schrijvers, vaii allerlei strekking, van allerlei gehalte, sedert cenige maanden over dit v raagpunt in Frankrijk uitgekomen en door ons, nietinzigt. liaanwkeurig in onze kolommen medegedeeld eeue menigte die getuigt van de deelneming welke dit vraagstuk in alle rangen, standen en oorden van Frankrijk verwekt heeft eu nog steeds gaande houdt. En wanneer wij im herdenken aan «ie weinige belangstelling ja aan de volstrekte onverschilligheid waarmede hier te lande nu twee jaren geleden iloor volk en volksver tegenwoordigers door geleerden eu ongeteerden «loor school opzieners en onderwijzers is aangezien geworden, welke inwil ligingen bij het Besluit van 2 Jan. 1842 plaats grepen ter gun ste van die zelftle partij welke lliatis woelt in Frankrijk dan worden wij door eeueu geest van schaamte eu weemoed bevan- gen(l). Immers de wet van 1806 had het Ouderwijs hier te lande juist in dien toestand gebragt, welken de bestgezinden in Frankrijk zouden weiisciien zij die evenzeer de gebreken inzien van hel iiniversilair-stclsel gelijk het thans beslaat, als zij afkeerig zijn van de aanmatigingen «Ier geestelijkheid zij met één woord die bet Onderwijs vvenscben te verbeteren en uit te breiden, en geenszins het willen doen strekken als werk tuig in de handen ceuer faklie. En in dien toestand van ons Onderwijs wordt op eens eene volslagene verandering gebragt. Geene geschiktheid en bekwaamheid alléén zullen voor liet ver volg de keuze van Schoolopziener eu Ouderwijzer bij uitsluiting regelen. Hunne godsdienstige gezindheid zal daarbij in aanmer king komen. Yan geen vergelijkend Examen zal voortaan en kel en alleen de overwinning van hein die naar eene Onder wijzersplaats slaat, afhangen. (1) Hierbij valt intusschen het cordaat gedrag des Staten Tan Ge'.dcn int op te merkenwelke in het belang van het onderwijsprotesteerden tegen de ten uitvoerlegging van het Besluit. i Het vervolg hierna.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Weekblad van Den Helder en het Nieuwediep | 1844 | | pagina 1