handelsvoordcelen ta verkrijgen maar alleenhandel was on
mogelijk geworden. Yan hier aanvankelijk teleurstelling en
ontmoedigingzoodat weldra de handel op onze koloniën
geheel aan den vreemdeling scheen te zullen overgaan.
Doch do Handelmaatschappij werd in 1824 opgerigten
door den graaf van den Bosch een nieuw stelsel van cul
tures ingevoerden sedert is allengs do wezenlijkheid van
vroegeren tijd ver overschreden de stoutste verwachting
verwezenlijkt. Met 1844 was de jaarlijksche productie ge
klommen lot: koflij 1,240,025 pikols1,024,449 pikols
indigo 1,64S,431 oude ponden, tin 68,738 pikols, ronde
peper 12,442 pikols, rijst 683,088 pikols, kaneel 138,200
oude ponden arak 6,244 leggers cochenille 52,901 oude
ponden foelie 232,800 oude pondennagelen 292,000
oude ponden museaatnoten 816,930 oude ponden (een
pikol is 123| oude ponden). Aan hooge prijzen viel nu
niet meer te denkenhet werd pligt voor landbouwer
fabrikant en handelaarzich te vereenigen om zooveel en
zoo goed mogelijk te produceren en te fabricerenom
goedkoop en met den minst mogelijken omslag te verkoo-
pen bij dat stelsel zullen zij alle welvaren. De uitvoer
van zoo ontzettende hoeveelheden producten behoeft een
aantal schepen dat onze vaderen uit de zoo hoog geroem
de 18de eeuw zoo zij 't hoofd eens uit het graf konden
opsteken het voor een sprookje zouden houden. Wanneer
men echter nagaathoe in de laatste 20 jaren de produc
tie in Indie telken jare vermeerderthoe do uitvoerartike
len toenemen en er soms dusver onbekende artikelen bij
komen (bv. de Gambier en de Dammerharst) wie is dan
vermetel genoeg om te zeggen verder zal het niet gaan.
Indie heeft uist daarom bestendig behoefte aan 't kapitaal,
dat bek wa-n werkzame, voortvarende geduldige, eerlij
ke Nederlanders in hunne personen daar kunnen aanbren
gen. i )rC.
De eri ;ko Courant meldt uit Amsterdam: Door den
dood i Swart bestaal bij de Remonstranlsch-gerefor-
meerd enle t> Amsterdam eene vacatureen daarin
Vervulden de hoogteeracen Kist en van Hengel, van Lei
den een tweetal liefdebeurlen. Maar ook prof. Moll en
de prédis..uilen van Goorst en Spijker predikten in de
ten jaIi i 161S en 19 veroordeelde kerk! De meerderheid
der D e kenen en eene meerderheid van ééne stem in den
kerker.rul hebben zich voor de ware zuivere echt-orlho-
doie kerkleer in slagorde gesteld en aan de drie ergerlijk
dwalen !e mannen een brief gerigl houdende afkeuring van
zulke afhoereringen. Maar de minderheid en 't beste en
verlichste deel der gemeente keurt den blinden ijver der
Zeloten hooglijk af. Eene vraagals men in Amsterdam
niet wil toelaten, dat de predikanten der hervormden optre
den voor de Remonstranten koe kan men dan dulden dat
onze Zendelingen tot de Heidenen gaan of heeft men daar
tegen ook reeds geprotesteerd
HAARLEM, 14 April. Yoor een paar weken is door
verscheidene dagbladen een berigthetwelk zou zijn ont
leend aan het dagblad van Rome medegedeeld nopens den
Doopdoor een katholijken priester aan den Sultan van
Banca en aan diens geheele familie verrigtmet bijvoeging,
dat die Sultan op eigene kosten eene kerk in do hoofdstad
Banca zou doen bouwen en dut men de aanstaande bekee
ring tot het katholicismus van de geheele bevolking der
eilanden Banca en Billiton (60,000 personen) te gemoet zag.
Uithoofde wij meenden aan de gegrondheid van dat berigt
te moeten twijfelen hebben wij ons van de verspreiding van
hetzelve onthouden. Thans melt het dagblad van 's Gra-
venhage dienaangaande het volgende
Men heeft ons doen opmerkendat de echtheid van
het berigt betwijfeld mag worden uithoofde er geen Sultan
of hoofd van Banca bestaatzijnde dut eiland in distric
ten verdeeldwelke ieder hun hoofd hebbensommige
onder den titel van Demangterwijl de Chinezen ondei een
Kapitein Chinees en Luitenant Chinees staan. Geen van
die hoofden heeft den minsten invloed buiten zijn district
en kan in magt niet gelijk gesteld worden met een dis
trictshoofd op Java. (II. C.)
GRONINGEN 10 April. Wij kunnen thans nopens de
zaak der oude zestehalven beriglen dat de in regten ge-
genomene maatregelen die heilzame uitwerking hebben gehad,
dat men den vroegeren weerzin tegen die oude zestehalven
geheel schijnt afgelegd te hebben. Dit althans zoude men
opmaken uit eene geregtelijke actewelke 11. woensdag
ter requisitie van den heer ontvanger der directe belastingen
te Groningen aan de partij is beteekend waarbij de eer
ste aan de laatste vorklaard heeftvaardig lo zijn de vroeger
aangebodene en in consignatie gcbragie gelden lot zich te
nemerT, tevens onder protest legen alle verdere in deze zaak
te maken kosten. Schoon alzoo hierdoor het nader on
derzoek omtrent do regtsgeldigheid van het zooveel bespro
kene besluit des ministers van finantiën is afgesneden zal
menechteruit den afioop dezer zaak eenigzins tol de
waarde dier ministeriële resolutie kunnen besluiten. 1
Misschien kan het zijn nut hebben, dat hel publiek
worden bekend gemaakt met eeii bedrog van zeer bijzonde
ren aard dat dezer dagen gepleegd is tegen eenen ervaren
financiëlen ambtenaar. Wanneer toch iemand wien dage-
j lijks banknoten en muntbiljetten door de handen gaan
daarvan dupe kan worden hoeveel te meer slaat daarvoor
dan bloot de minder kundigo en de zoegenoemde eenvoudi
ge man. Iemand vervoegt zich ten kantore van eenen rijks
ontvanger in deze provinciemet het verzoek om hein
een papier dat hij vertoond voor specie te willen verwis
selen. De ontvanger ziet het stuk aan voor eene banknoot,
ter waarde van honderd guldens en wisselt het legen betaling
dier som invervolgens zendt hij hetbij den storting
aan den heer agentdoch ontvangt het terugmet te ken-
uengving dut hel stuk geen banknoot is, maar eenvoudig
eene pistache-enveloppe. Hel stukje papierhoewel overi
gons in allesook wat naamleekeningcn betreft met eene
banknoot overeenkomende verschilt daarvan toch aanmer
kelijk in grooste als houdende in de lengte slechts negen
en in de breedte vijf duimen terwijl eene banknoot lang
is 21 en breed 7 duimen.
Overigens staan er duidelijk op te lozen de woorden va-
leur en bonbons en is het niet voorzien van watermerk
zoodat een dergelijk stuk al zeer gemakkelijk van een ge
woon bankbiljet te onderkennen is.
