idèe jixe had zich ran hem meesier gémaakt, ei» kvVelde hem
dag en nacht.
Nrigida Irachte te vergeefs hem tot bedaren en tot een ge
duldig dragen van hun beider lot te brengenhij wedorsprak
steeds hare aaumerkiugen of wees die spotachtig van de hand.
Daar Nicolo van lieverlede het werk veronachtzaamde dat
hem door zijne begunstigers werd opgedragen zag hij zich
weldra genoodzaakt zelfs ziju huisraad en zijne kleederen te
verkoopen om de eenige gedachte die hom beheerschle ten
uitvoer te kunnen brengen.
Nicolo bezat een viool van den beroemden Tartinivan Man
tua waarvoor verscheidene muzijkliefhebbers hem een aan
zienlijken prijs hadden geboden; maar hij wees steeds elk aan
bod van de hand daar hij dit kostbare instrument wilde na
maken en vermenigvuldigen. Als de eerste proeve gelukt, dacht
hij dan zal het overige wel van zelve gaan en mijn fortuin
is gemaakt.
In weerwil zijner rustelooze pogingen bleef er echter he
laas altijd een groot verschil tusschen hel origineel en de
kopij. Had hij dan door ijverig navorscheu en waarnemen hel
punt van verschil ontdektdan keerde hij met des te meer
ijver naar zijn werk terug. Nuttelooze poging Nooit bereik
te hij het doelen te vergeefs vervoegde hij zich bij een in
strumentmaker die insgelijks al zijn best deed om zijn ver
langen te bevredigen.
"Wie weet zeide Nicolo eindelijk op zekeren dag na een
lang en vruchteloos gesprek met den kunstenaar wie weet of
wij niet builen het ruwe instrument de oplossing van onzen
twijfel moeten zoeken? Zijn het de woorden, of zijn zij het
niet, welke van onze denkbeelden kennis geven? Is er mis
schien eene ziel van de muzijk? Ik heb wel eens van een
Duitscher hooren vertellen Mozart heette hij die met eene
tooverfluit elks bewondering heeft gewekt; waarom zon dit
ook niet met eene tooverviool kunnen geschieden
De instrumentenmaker zag hem verwonderd aanen ver
trok terwijl hij met nadruk zijn hoofd schudde. Toen Nicolo
alleen was, verzonk hij meer en meer in zijneoverpeinziugen
en eene naar het uiterlijk aanzien onverschillige omstandigheid
kwam hem daarbij te hulp. Een bekende had bij Nicolo een
boek achtergelaten hetwelk deze doorbladerde. Dit boek was
een der zeldzaamste gedenkteekeneu van Florentijnsch geduld,
hetwelk in het begin der 17e eeuw bij Alberti van de pers was
gekomen het model der latere encyclopediën want het han
delde over alles. Op een artikel over regeringsvormen volgde
er een over de elfduizend maagden vervolgens kwam een re
cept van ciderwiju aan de beurt, en daarop weder een opstel
over kerk-vergaderingen enz.
Terwijl Nicolo dit boek vlijtig doorbladerde viel hem een
artikel in het oog hetwelk tot opschrift droeg Ne Zielver-
huizing. Dit paste bij het denkbeeld dat hij zoo lang ge
koesterd had en hij hoopte nu de outwikkeling vanhetgroote
geheim te zullen vinden. Hij las het artikel't welk wijdloo-
pig de theorie der Hindoes over de zielverhuizing ontwikkelde,
en bereidde zich teistond voor het physicale experiment, het
welk zijne pogingen zou bekroonen.
Drie maanden waren er verloopen sedert dat oude boek de
opmerkzaamheid van Nicolo opgewekt en in dezen het zonder
linge geloof te weeg gebragt had dat do zielen ook in leven-
looze voorwerpen gebannen kunnen worden. Het had des nachts
twaalf ure geslagenen er heerschte eene diepe stilte in de
straten van Genua. In een kamertje dat aan den winkel
grensde, lag de oude moeder van Nicolo op een armzalig leger
en bij het licht van eene flikkerende lamp kou men bemer
ken dat zij na weinige oogenblikken een lijk zou zijn.
De Hemel behoede, dat wij op het denkbeeld zouden komen
dat Nicolo om zijne plannen ten uitvoer te brengen ge-
wenscht zou hebben dit oogenblik te verhaasten! Hij stond
aan het voeteneinde van het bed bleek maar kalm en vast
beraden geen traan ontvloog zijn oog; geen spier drukte een
gevoel van medelijden uitneen hij wachtte op den laatste
adem der stervende en legde bereid^ aan do ijskoude lippen
een koperen buisje terwijl hij eene viool op eene tafel naast
zich gereed had liggen.
Ten een ure hield Nrigida op te ademen; haar pols sloeg
niet meer; haar oog was verstijfd, en Nicolo onderdrukte met
moeite een gevoel van blijdschap. Hij sloot zorgvuldig in zijn
buisje den adem op, welken zijne moeder er had ingeblazen;
vervolgens liet hij zijnen vinger aan het eene einde los nadat
hij dit in de viool had gestoken en nu meende hij er de ziel
zijner moeder te hebben ingebannen. Dit was het experiment,
waarover Nicolo sedert drie maanden gemijmerd had.
Zoodra hij zag dat zijne ouderneming gelukkig was ten uit
voer gebragt, maakte zijn gevoel zich van hem meester, en
hij viel in onmagt. Toen hij weder tot zichzelven kwam had
de zon reeds een groot gedeelte van hare loopbaan afgelegd.
Hij trad sidderende naar het bed en drukte de oogen van
Nrigida toe. Daarop nam hij zijne viool raakte zacht de
snaren aan; en de hemelsche tooncn, die hij er aan ontlokte,
versterkten hem in het geloof, dat de leer van de zielverhui
zing hem niet bedrogen had. De toon van zijn instrument
geleek aan de slem der engelen.
De studie voltooide nog de looverkracht. Nicolo verliet Ge
nua waar hij zich door nijd en argwaan vervolgd zag en
vertoonde zijne buitengewone bedrevenheid te Rome en te
Napels.
De honderdstemmige faam droeg den naam van Nicolo Pa-
gagini naar Parijs, waar hij in een dozijn concerten zijne
toehoorders betooverde. Van Parijs ging hij naar Londen
waar boekhandelaars de zoogenaamde levensbeschrijving van
den kunstenaar uitgaven ernstige physiologische verhandelin
gen over zijn ligchaamsgestel schreven en waar menige ge
voelvolle schoone hem op de roerendste wijze hare bewonde
ring uitdrukte en de grootste mannen met geestdrift van liem
gewaagden.
Zulk een groot geluk moest echter tot eene smartelijke ont-
toovering aanleiding geven. De kok van den Sardiuische gezant
had van den builengewonen roem van Paganini gehoord en
bezocht een van deszelfs openbare concerten. Hij was van Ge
nua afkomstig en had in de dagen zijuer jeugd Nrigida ge
kend en hartsloglelijk bemind. De herinnering aan deze lief
de was nooit uit zijn hart verdwenen. Naauwelijks raakten de
tooncn van Paganini's viool zijn oor of hij herinnerde zich
zijne eerste liefde zijne jeugd en zijn vaderland De mcusch
is te zwak voor zulke aandoeningende oude Pietro viel in
zwijm. Eenige zijner vriendeu verklaarden wel is waar dat
hij aan tafel de flesch wat drok had aangesproken doch hij
zelf beweerde den anderen morgen duidelijk de stem van
Nrigida vernomen te hebben. Toen hij zich eeuigzius hersteld
had snelde hij naar Regeutstreet waar Paganini woonde
liet zich bij den kunstenaar aandienen en riep hem toe
Waar is uwe moeder
Toen de eerste menschen-moord de aarde met bloed gedrenkt
had en Adam met onbeschrijfelijkeu angst den eerstgeborene
van zijn geslacht vroeg: Kain waar is uw broeder?" klon
ken deze woorden welligt minder verschrikkelijk iu de ooreu
van den broedermoorder dan die van Pietro in de ooren van
Paganini. Eene ijzing doorrilde zijne leden het viel hem.
als lood op het hart; hij mompelde eenige onverstaanbare woor
den en liep met de viool ouder den arm de kamer uil. Op
zijn bovel werden er terstond paarden voor het rijtuig gespan
nen en hij wilde Engeland verlaten, met het vaste besluit om
er nooit weder terug te keeren.
Toordat hij echter zijn voornemen ten uitvoer bragt. ver
nam hij dat Pietro weinige uren te voren gestorven was en
men zijnen dood aan eene maagoverlading toeschreef. Bij dit
berigt hetwelk Paganini duizende van guinjes waard was
vertooudo zich op zijn bleek mager gezigt een glimlach als
die van den satan; hij wierp ceneu veelbeteekeuenden blik op
zijn instrument liet eene zielmis voor zijne moeder lezen en
trad op nieuw te Londen op.
Men weet, welke triomfen hij in alle hoofdsteden verwierf,
pn welke schatten hij inzamelde wij zwijgen derhalve daar-
