ring geen vensters noch schoorsteen. Zij zien er van Linnen uit als onze schursn en stallen. Dikwijls kan men door het dak de buitenlucht zien bijgevolg zijn de bewoners bij vochtig en regenachtig weder hier aan gestadig blootgesteld. In eene der hoeken van de hut is de haard waar de turf brandt de rook gaat door de deur of door een gat in het dak. Eene opening op zijde die door een plank van een voet in het vierkant gestopt wordt dient tot venster ook wel tot rookverdrijver. Bijna alle hutten in Ierland zijn door eene afschutting in tweeën ge scheiden. Een dezer hokken om het zoo maar eens te noemen dient tot slaapplaats. Zij die nog het meest op hun gemak zijn zijn de zoodanigen die een varken hebben hetgeen de schat van het huisgezin uitmaakt. Dit leeft gemeenzaam met hen in dezelfde woning en de opbrengst van deszelfs verkoop dient om de huur te betalen van de woning en het kleine stukje grond dat er soms bij ligt. Dit stukje grond wordt beplant met aardap pelen waarmede de ïer zich het geheele jaar alsmede zijn varken voedt, en kan het zijn eenige kippen. Tegen over de deur op drie a vier voeten ofstands is een vrij diep gat gegraven waarin altijd vuil en stin kend water gehouden wordt en verdere onreinheden van het huis bevat. Dit is bet Eldorado van het zwijn daar baadt het zich in daar brengt het een groot gedeelte van den dag door: daar mest het zich, in eeu woord daar in geraakt het tot zijne volkomenheid. Als vreemdeling echter moet ik overeenkomstig de waarheid verklaren dat ik nooit lekker der ham en hoofdvleesch gegeten heb, als in Ierland. Waar een of meer varkens gevonden worden wat kippen een geitof eene ezel daar heerscht dan ook minder armoede. Dit gedierte leeft dan afgescheiden van de familie de woning is ook zindelijker bevat een bed met stroo- zak en dekens sloelen banken eenige borden en wat aardewerk. Ook is daar een schoorsteen aanwezig soms ook een raam met kleine glasrui ten. Zijn er eenige kinderen zoo slapen deze afgescheiden van vader cn moeder het stukje grond rondom het huis gelegen is grooter dan van diegenen welke gerangschikt worden te behooren onder de eigenlijk gezegde armen en behoeftigen. Zij die een of meer varkens bezitlen kunnen tevens beschikken over een of twee morgen lands om hunne woning en dit is juist de Cathe- gorie waartoe de meeste Iersche boeren behooren. Dit is het eigenlijk gezegde ligchaam der Iersche natie daar vindt rr.en voor de deur krui pende die menigte van schooce kinderen met hunne groote blaauwe oogen huDne fraaije gezigtskleur en die toch gedurende hun gansche kinderleeftijd niets gegeten hebben dan aardappelen met wat melk. In die hutten vindt men die gespierde Ieren met hunne krachtige vuisten en hooge gestalte die frissche en gezonde jongs dochters met hare schuwe en verlegen blikkende Godsdienst geleidt ze op den weg der wijsheid en hoewel zij den frisschen boerenzoon van haren buurman heminntn met eene vurige doch kuische liefde behouden zij hare ongekunstelde eigen schappen. Ook de knaap die ze bemint is onschuldig en godsdienstig neemt getrouw zijne godsdienst waar, luistert met aandacht naar de pre dikatie van den Zondag en volgt de lessen van den geestelijke van het kerspel. Deze is de bewaarder van de geheimen aller jeugdige minnen de harten hij weet zijnen tijd zich ten hunnen ycnrdeele ten nutte te makenhij is hun raadsman bij hunne vereenigingen en leidt ze den tempel van hijmen (het huwelijk) binnen eer zij gezondigd hebben. Zij xijn wel arm, maar zij zijn gelukkig wantzij beminnen. Zoodanig is de enge Kring van liet leven van den Ier wiens schreden door de Godsdienst geleid worden hun geluk huone vreugde bestaat enkel daarin dat zij bezitten die zij beminnen. Elk ander genot is hun niet beschoren maar ook onbekend. Is het meisje zijn vrouw deze is de grondslag van het geluk. Op deze klasse van menschen namelijk hooger opklimmende volgen de pachters die wel geen duit aan geld bezitten, zoo als die in Frank rijk maar slechts beesten en handwerkers werktuigen geschikt voor den landbouw, die gewoonlijk met paarden gedreven wordt. Zij zijn in liet bezit van huurcedels van twintig, soms dertig jaren. liet land is er duur, de huur naar evenredigheid gemeenlijk berekend naar vijf per cent. Een prijs die niet veel aan den huurder belooft hoewel het graan er vrij duur is. Het weiland echter, belooft in dit vochtig klimaat meer en is zeer geschikt voor de beesteDfokkerij daar zij dan ook veel ge bruik van maken en voor een goeden prijs verkoopen zooals paarden varkens en koeijen. Deze laatste tak van bedrijvigheid vooral levert goede resultaten voor al uitmuntende boter die men zelfs tot naar de Engelsche koloniën ver zendt. De landlords zelve drijven handel in dezen tak van bestaan, zoo- dat men somtijds, dertig, veertig en meer koeijen in eene weide bij elkander ziet. In een woord de handel in vee brengt vele rijkdommen in Ierland aan. (Tout comme chez nous.) Tegenwoordig wordt een koe in Ierland verhuurd voor tweehonderd vijftig fraoken of ongeveer honderd vijfentwintig hollandsche guldens per jaar. De eigenaars die zich van het maken van boter ontdoen wil-' len sluiten daarom eene overeenkomst met den huurder en het brengt niettegenstaande deze huur nog aanzienlijke winsten op. De boter wan neer zij goed is wordt er ook altijd verkocht voor een gulden het pond of daaromtrent. De toestand dezer pachters is niet aangenaam vooreerst om de groote huur ten andere door de speculatien der groote eigenaren. Dan zij zijn nog ongelukkiger door den zoogenaamden middleman (de zaakverzorger van den eigenaar.) Deze legt hun soms moeijelijkheden op waarmede zij zelve bun voordeel doen zoo als meerder buur en derge- lijken. Dikwijls verhuurt deze zelfde middleman eene menigte bezittin gen nan een of meer menschen die een zekere waarborg stellen of wel personen als zoodanig bezigen. Deze laatsten nu verdeelen en verbrokke len den eigendom handelen met de pachters als met den meestbieden den. Het spreekt van zelve dat dergelijke handelingen maken dat de huurder dikwijls niet aan zijne verpligtingen kan voldoen hoe gaarne hij ook wil. Het getal van de zoodanigen is zeer groot en wanneer zij dan eindelijk niet meer kunnen onteigent men ze, men jaagt ze weg, en wat is daarvan anders dan het noodzakelijke gevolg dat zij den stroom van bedelaars steeds voeden. De helft en misschien het drie vierde ge deelte dezer ongelukkigen is misschien op deze wijze tot deze uiterste ellende geraakt en ziedaar de geessel die Ierland thans verwoest. Het Vervolg en Slot hierna P'nff~ Een Franschman verhaalde dat hij eens in eene herberg in Duitschland gelogeerd had Maar zeide hij ik kon den ganschcn nacht mst geene mogelijkheid een oog toedoen; want in de kamer daar ik lag, sliep een Duitscher, die zoo geweldig ronkte dat bij iedere uitademing de deurdie niet in het slot was, openvloog en in de kamer daarnaast, lag nog een ander, die van zijne kant, bij iedere uitade ming do deur weder terug slieten gij kunt nagaan, zeide hij «lit gaf een aanhoudend geklapperden gan- schen nacht door. Q b tt e v t e n t i n. Den 12den dezer beviel van een dochter E. van der STEEN Eehtgenoote van Nieuwediep18 Dec. 1847. P. van WERD. AAÏÏBZSTSDUT3., Het nieuw benoemd Algemeen Armbestuur in de Ge meente Helder, is voornemens op Dingsdag den 28 dezer, des avonds ten zeven ure hij inschrijving aanlehesledende levcrancic der benoodigde artikelen voor do uitdeeling van warme Spijzen, beslaande in Gort, Groene en wille Erwten Sjiek, Boter, Koevet, Peper, Zout en Water, en zulks op de voorwaarden welke acht dagen te voren ter lezing zullen liggen in het Ileeren Logement aan den Helder en in het nieuwe Heeren Logement te Nieuwediep. HELDER, den 16e December 1847. liet Algemeen Armbestuur voornoemd J. L. CRAP HELLINGMAN President. N. VROON Secretaris. Bestuurderen der Burger-zanijschool verwittigen hunne Plaatsgenooten dat de schooluren bepaald zijn op zalurdag namiddag van 2 tot 4 uren voor den eersten en van 6 lot 8 uren voor den tweeden cursusalsmede dat men zich nog ter plaatsing van kinderen voor po. Januarij aanslaande bij den Directeur J. DAHMEN of een der Bestuurderen kan aanmelden. Namens Bestuurderen D. DEKKER Secretaris. Uitgegeven bi} C. BAKKER Bz. te Nieuwediep. Gedrukt bij S. GILTJES G. KOOTER, te Helder.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Weekblad van Den Helder en het Nieuwediep | 1847 | | pagina 4