WEEKBLAD vak DES
HELDER es üet MELÏÏEDIEP.
IIE x
STAATKUNDIGE BESCHOUWINGEN, VERTOGEN ekz.
HEDERLANDSCHE BEGINSELEN EN NlDERLANDSGHE ZIN.
Mephistomïlïs.
2ES0E JMRGAXG.
N°. 3.
Dit Weekblad wordt eiken Maandag-morgen
nitgegeven bij C. BAKKER Bz te Nieuwe Diep
}1e Prijs is 80 Cts. in de drie maanden en voor
de buitensteden franco per post 90 cents. Men
êbonneert zich bij de Boekhandelaren en Postkan
toren zijner woonplaats.
MAANDAG
1848.
ADVERTENTIEN gelieve men ongezegeld aan
den Uitgever in te zenden uiterlijk Zaturdags des
middags ten 12 urede prijs van 1 tot -4 rege-ls
is 60 centen, voor eiken regel meer 15 centen,
behalve 35 centen zegelregt voor elke plaatsing.
1? «F A N U A R 1,9.
Im ganzenhaltet euch an Jfórterl
Dinn ebin wo Begriffe fchlcn
Da stellt ein tfort zur rechter Zeit sich ein,
Mit IVórter Ikszt sich treflich streiten
Mit lfólter ein System bereiten.
Gew'óhnlich glaubt der Mensch, wenn er nurjfór-
ter hort
Es müsse sich dabeidoch auch was denken lassen.
Eene herziening der grondwet in den geest Tan Tooruitgang wordt wen-
Sohelijk geacht; maar die herziening moet in Nederlandschen zin, naar
Nederlandsche beginselen geschieden. Wee! over de radicalen, die dit
miskennen en hunne holle theoriën in toepassing willen brengen!
Zulk «en periode klinkt! nietwaar geachte lezers? Hoe anlipodrisch
«taan die holle theorien, een afschuwelijk addergebroed, tegenover dien reinen
Neder landschen zin, tegenover die heilig e Nederlandsche beginselen! Wij
Nederlanders zijn nog al met ons zeiven ingenomen; de jaren der repu
bliek staan in onze verbeelding in het schitterendst licht en nog teren
wij voor het grootste deel op den roem onzer voorvaders; het is daarom
wiet vreemddat alles wat men den naam van Nederlandsch gelieft te
geven, met welwillendheid door ons ontvangen wordt. Wij schrijven het
daaraan, toe, dat die uiidrukkingen door menigeen herhaald, door velen
toegejuicht worden.
Mephistophelis in den Faust van Göthe maakt de opmerking dat als het
«lgemeen slechts woorden hoort, het gewoonlijk meent, dat er toch eene
beteekeniseen zin in steken moet; en als die wooiden dan vleijendvoor
het Nationaal gevoel klinken, dan gelooft men gaarne, dat er iets goeds
moet bedoeld zijn. Wij twijfelen echter zeer, of die uitdrukkingen van
Nederlandschcn zin en Nederlandsche beginselen zoo menigweif zouden
lijn gebezigd, en door den een den ander zijn nagebaauwd indien ieder,
voor dat hij ze bezigde, zichzelveri eens afvroeg, wat zij beteekenden.
Wat zijn Nederlandsche beginselen! ij belijden onze volstrekte on
kunde om die vraag te beantwoorden.
Als wij bedenken dat de Nederlanders in de 16e eeuw hunnen wet
tigen vorst afzwoeren, dat zij in de 18e eeuw den elfelijken stadhouder
het land uitjoegen en in de 19e eeuw, zrodra er kans toe was, den
Franschcn overheerscher verdreven, dat zij gedurende de republiek, zoo
dikwijls de gelegenheid bestond, het stadhouderschap afschakenof het
gezag der Prinsen van Oranje beperkten, dan zou ik tot het besluit ko
men dat het een Nederlandsch beginsel was, de eenhoofdige regering zoo
Veel mogelijk te beperken, cn des noods den vorst te verdrijven, als hij
het der Natie niet naar den zin maakte.
Wanneer ik mij herinner, hoe gedurende de republiek, een streven om
do kracht van het algemeen gouvernement te verzwakkende souTereini-
teit der Provinciën, ja der afzonderlijke steden uiltebreiden dan moet
ik hesluiten, hier de werking van een Nederlandsch beginsel te zien.
Wanneer ik bedenk, hoe de Oost-Indische Co i pagme haar mouopolie
uitoefende, hoe binnenslands de industrie door giideu beperkt was, mag
ik dan daarin liet gevolg van Nedeilandsche beginselen zien
Is mijne gissing juist, dan vervult mij dankbaarheid voor de Iransche
overheerschinghoe bitter «lat geneesmiddel ook moge geweest zijn, dat
zij ons van die Ne terlandsehc beginselen heeft verlost.
Als een beginsel goed is, zal het wei zeer onverschillig zijn, vanwaar
het tot ons is overgewaaid, en ais het slecht is, moeten wij het uilroeijen,
al is het Nederlandsch pur sang.
Een paar voorbeelden tol toelichting:
Is het een Nedeilandsch beginsel, of wel ligt het in den zio der Ne
derlandsche natie, om zoo gezet te zijn op hel behoud haler instellingen
dat zij elke verandering schroomt dat dan ieder in zijnen kring arbride
om die tragen, lammen, luijen zin, die ons tot de Chinezen van Europa
zal maken, uitteroeijen. Goede instellingen te behouden is noodzakelijk;
maar eene instelling te handhaven alléén, omdat zij bestaatbewijstniels
dan onverschilligheid en traagheid, die ot niet Nederlandsch zijn, of hoe
Nederlandsch ook behooren uitgeroeid te worden.
Zijn regtstreeksehe verkiezingen oveieenkomslig met Nederlandsche be
ginselen? Wij durven er ons niet over uitlaten, maar wij meenen dat
liet betwijfeld woidt; flat ei zelfs etn aigument uitgetrokken wordt, om
ze ons te weigeren. Yvij houden ze desniettemin vooreene volstrekte be
hoefte, en wenschen ze dan onder de Nedeil ndsche beginselen te zien
opnemen. Naar wal doet het er toe, of regtstreeksehe verkiezingen over
eenkomstig Nedeilandsche beginselen zijn? Zijn zij nuttig, noodig, om
aan de eene zijde de publieke geest onder de Natie oplewekken en aan
den anderen kant, om een waarborg te levert n dat de volksvei tegenwoor-
digers inderdaad den geest der Natie zullen uitdrukken voei ze dan in,
al berustten zij op een llotlen'.otsch beginsel. Deugen zij niet, zijn zij
verwerpelijk, schaf ze af! hoi.d ze tegen! al waren zij eeuweu lang in-
heemsch.
Men weet hoe proflessor Etih, die ons tot Duitschers wilde maken over
onze natie in hel algemeen denkt. »Wij willen" zegt hij, »het niet
Ontveinzen, de Jan Sniie-geestdie hoe dikwerf eu welsprekend bestre
den, aan den wortel van ons volks-bestaan blijft knagen; liet gebrek aan
ondernemingsgeest en vlijt, dat ons in den handel zeiven, de bron on
zer welvaart en onzer politieke beteekenis, lot eencn ondergeschikien rang
verlaagt de vernchteiing van ons zeewezen, waaraan wij eenmaal onzen
roem en onze zegepralen verschuldigd waren het lol dusverie hardnek
kig behoud van instellingendie de geschiktheid misseo, oui eene natio
nale kracht te worden; liet gfbiek bij het volk aan eene overtuiging sterk
genoeg in wooiden en daden om zult. een conservatisme onmogelijk te
maken; het gemis van energie in de verdediging onzer nationale belangen
tegenover de aanmatigingen en het onregt vau bet buitenland, enz. zijn
verschijnselen die wel eens aan de toekomst der Nederlandsche Nationa
liteit mogen doen wanhopen."
Wat een schildering van den Nedetlnndsehen tiu 1 Traagheid, slap
heid Jan Salie-geest 1 Wie zou nieigweiischcn dat zij van den Neder
landsclien bodem wierden verdrevenDc V
it- b'-v_1/A.r
