punt van groot geschil. De meerderheid schijnt zich niet met hel voorstel der regering te kunnen vereenigen, na de ophel dering, die do memorie van beantwoording, van de belee- kenis der woordenbehoudens de verantwoordelijkheid volgens de wet, had gegeven. 40. Het Onderwijs. De grooto meerderheid bleef ver klaren, dat zij hare toetreding lol het beginsel der vrijheid van onderwijs ondergeschikt moest maken aan het erlangen van waarborgen, dat daardoor een goed lager schoolwezen O o O niet in de waagschaal zou worden gesteld. Zij bleef groot gewigl hechten aan haar vroeger verlangen om in de Grond wet het beginsel aan te nemen, dal overal van overheidswe ge voldoend openbaar lager onderwijs zal worden gegeven. 50. dl egt van Vereeniging. De meerderheid zag in do erkentenis van dit regt geen overwegend bezwaarmits slechts de mogelijkheid open bleef, om de uitoefening van hel regt zoodanig te regelen, als in do bedoeling der Regering schijnt te liggen. Men achtte het dus wenschelijkdat het daartoe betrekkelijke grondwets-artikel in dien geest gewijzigd en aangevuld wierd. G0. Be IVetgeving voor de Koloniën. Do groote meer derheid was van gevoelen, dat eene te ver uitgestrekte be- moeijenis van de wetgeving van hot moederland met de ko loniën lot verderfelijke gevolgeu zou kunnen leiden. Zij verlangde eene bepaalde opnoeming der onderwerpenwelker regeling tol het gebied der wetgeving van het moederland zoude behooren. Ook heeft men zich bijna algemeen tegen de in het nieuwe artikel h voorgedragene bepalingen omtrent de koloniale sloten van rekening, verklaard 70. Het inkomen der Kroon. Men blijft innig overtuigd, dat de vermindering van het inkomen der kroonniet slechts uit het oogpunt van den tegenwoordigen finanliëlen toestand des lands hoogst wenschelijk zoude zijn, maar ook zou kun nen bijdragen om de liefde die do natie hel regerend stam huis toedraagt, te verhoogen. D 1 o Terwijl wij ten aanzien van do aanmerkingen der Kamer op de afzonderlijke artikelen naar hel Algemeen Verslag zelf verwijzen, nemen wij hier nog slechts over, enkele beden kingen legen hel voorloopig kiesreglement. De meerderheid acht hare bezwaren daartegen niet uil den weg geruimd. Er bestaat volstrekt geeno bchocllo lol het aangrijpen van een buitengewoon redmiddel, gelyk in 1814 en 1815. De overgroote meerderheid was tegen het opdragen der verkiezingen aan do legcnwoordigo stemgereg- tigden. Daardoor daalde de censuï te laag af. De eerste kiezers zouden alzoo zijn ingezetenen, aan welke do gewij- zigdo grondwet zelve, dat regt niet zoude, toekennen. Do behoorlijke verhouding lusschen den census van kiezers in de steden en ten platte lande bleef daardoor ontbreken. Men stelde dus voor: lo. in do sleden do verkiesbaren en ten platten lando de stemgcregtigden tot het doen der keuze op te roepen: 2o. den census voor hel platte land eene evenre dige verhooging to doen ondergaan3o. dien census in ver band lo brengen met het aandeel in do directe belastingen. Een Engelsch diplomaat, wiens oordeel over de Ierscho zaken gevraagd werd, gaf daarop onlang» zeer koeltjes ten antwoord dat de Ieren hem niet do minste vrees inboezem den, omdat zij geen aardappelen hadden. De aardappelen zeide hij, «zullen dit jaar zeer ziek zijn, maar in Ierland zullen zij geheel en al ontbreken; de leische kwestie nu is niet anders dan een aardappelen-kwestie." En toen men hierop de aanmerking maakte dat de hongersnood een niet zeer bevredigend -middel legen oproer is, antwoordde hijj «Over het algemeen hebt gij gelijk, maar de leren zijn an dere dan de overige menschende honger die andere vol ken woedend maakt, heeft bij hen de uitwerking, dal zij zoo mak worden als lammeren. Hadden zij echter aardap pelen, dan zouden zij inderdaad gevaarlijk zijn, maar aan gezien die hun nu ontbreken, zullen zij wel genoodzaakt zijn ons de hand loc to steken, en wij van onzen kant zullen hun, even als in het vorige jaar, weder acht mil- liocn pond sterling zenden, hetgeen hun echter niet beletten zal te zeggen, dat wij hun wederom bestolen hebben." De godsdienstige secte der Moravische broeders heeft bij het Bestuur der Franscho Republiek aanzoek gedaan tot magliging voor het bouwen van ten gesticht met een colle- gie lo Parijs. Men weel dal de ïloofdstichling van deze godsdienstige secte lo Hernhut in Saksen is gevestigdin de ze stad woont de bestuurder van hel collegiedat vertakkin gen heeft in geheel DuitschlandZwitserland, Engeland, Holland, Rusland, de Indien en de Vereenigde staten van Amerika. Do proeven met clcclriek licht, welke men iederen avond te Parijs op de place du Carousil neemt, geven zeer belangrijke uitkomsten. Eene enkele pijpop den hoek van de rue de Chartres geplaatst, verlicht den gehcelen gevel van het paleis der Tuilenen als een prachtig maan licht. Van de place de la Concorde en de naburige kaai- jen bemerkte men dit schitterend licht, het welk de lueht boven de gebouwen do Louvre en Tuilerien verlicht. Men zou het ook voor het noorderlicht of do terugkaatsing van een groolen brand houden. Niels is verbindender dan dit clectrieko licht, en dit is zei Is zijn gebrek, want het is even onmogelijk den glans van belzolve uit te houden, als lang in de stralen der zon te zien. Het Frankf. Journal spreekt van een plan, om tege lijk met de staalkundige eenheid ook die der kerk in Duitsch land te horstellen en alzoo bij den vooruitgang des tijds, geheel tol het standpunt van do zestiende eeuw terug te keeren. Hel ontwerp zou gevormd zijn door den zich thans lo Frankfort ophoudenden professor Gfrörervan Fieiburg, die do weder-opbouwing der oude Duitsch-roomsch-kalbolyko kerk als een der gevolgen van de herstelling van hel Duitscho rijk proclameert. Tot bereiking van hel doel, stelt hij voor dat door den tegenwoordigen Paus Pius IX, zoo in zijnen naam als in dien zijner opvolgers, aan do protestanten, die in den schoot der Roomsche Kerk zouden willen terugkeo- rende volgende regten zouden worden toegezegd: lo. het avondmaal, naar verkiezing, in den cenen of den anderen der beide vormen te mogen gebruiken2o. den Duilschcn bijbel to lezen; 3o. vereenvoudiging der kerkelijke ceremo niën en beperkte gebruikmaking van het latijn bij de gods dienstoefening; 4". magliging aan de bisschoppen, lot af-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Weekblad van Den Helder en het Nieuwediep | 1848 | | pagina 2