(Stemeugbs ficvigteu.
DIE WIL, LEZE OP KIEUW, OF LEZE NOG
EENS NA, WAT ONLANGS ERGENS VOOR
GELEZEN WERD OVER
HET GELD.
E. Duinker gi-b. Kramer, D. G. Gersen geLi. Kiplcin, D. M. Co-
rcrt geb. Doekes, 1). J. Grasif geb. BreetZ. Doodgeboren Een
Overleden F. Langhorst, 5 w.Ambtshalve ingeschreven Een.
Een Amerikaansch speculant heeft den hoer Proudhon
lid dor Nationale Vergadering der Fransche Republiek eene
aanzienlijke som aangeboden als hij er in wilde toestemmen
zich op de kermissen enz. als eene curiositeit aan het pu
bliek to laten verlootten. Gevraagd dominés of kandida
ten met Christelijke beginselen om 't Evangelie in de kolo-
nio do Kaap de Goede Hoop, tegen een goed salaris, te
verkondigen. (Opr. 44). De prinsos van Oranje heeft bij
gelegenheid van haar mans verjaardag de kinderen van 't
Lulhersche weeshuis, in den Haag getraclecrd. De in
gezetenen van Breda hebben zich als gewoonlijk mei de
carnavals-maskarado Termaakt, niettegenstaande zulks door
het bustuur bij geldboete en gevangenisstraf verboden is.
Do Duilsche Staten zijn van wege 't Centraal Bestuur ver
zocht de tweede helft, 3 millioen thaler, aanlezuiyeren
voor den bouw der nationale viool; de meesten staan, uit
gebrek aan contantennog in 'l krijt voor de eerste helft.
Het Handelsblad wil dat de Leden dor Sinten-Generaal,
onder den titel van Vaderlandsliefde, afstand doen van hun
ne toelage, om de Ministers door hun voorbeeld te bescha
men, wanneer Hunne Excellenlien voortdurend onwillig blij
ven bezuinigingen daarlestellen. Koolzaad in een doen.
In het wetsontwerp zijn de reiskosten voor onze Volks
vertegenwoordigers op 1,50 per uur cn de verblijfkosten
op f S per dag begroot. Die in 't vorstelijk 'sGravenhage
wonenmogen geene reiskosten in rekening brengen.
25-jarige echtrereeniging van Iiic Simon de Vries en Hen-
riette Polak door Gods zegen. Binger debiteert met suc-
cos Een woord aan de Natie. Aangeboden privaatles in
't sigarenmaken a 20 ets. Dc Buikspreker Lanlinga heeft
ji. maandag te Haarlem zijn werk met zeven onderscheidene
stommen verrigt. (HB) De heer J. E. van der Trappen,
to Naaldwijk wenschl ernstig] jk dat ieder die zijrie werkeiCbc-
ïit, zc vernietige; aangezien hij door eene verborgene wijs
heid in zijn binnenste inziet dat genoemde geschriften dwa
ling behelzen. (Opr. 47).
FUIfJljIjET&jY.
Heeren en Burgers! Mevrouwen en Juffertjes! Afnemende mannen en
gij die de viijsters nog naziet! Bedaagde vrouwen en gij die nog niet
zonder hoop zijl! Gij die hier zijt om te si en of om u bezien le laten!
Gij allen die hier gekomen zijt om te pralen, of om te hooien, of te
rooken enz,tot nut van 't algemeen!
Mijn grootmoeder plagt mij veel te vertellen van een ouden preker, die
door de gemeente verzocht was om het woord te doen en die, toen hij
in den houten broek stond, niet anders uitbrengen kon dan de woorden
gij zijlgij zijt! gij zijt\ Een oud vrouwtje die dat begon lc ver
velen vroeg hem eindelijk: »wel nou vader, wat zijn we dan?"
zijl allemaal" was het 'antwooid, »gekken: want ik moet spreken en ik
kan niet!" Eigenlijk hadt gij M. I!.! loon naar werken, wanneer ik u
met een even balsturig woord hef jak uitveegde! 0, indien ge wist hoe
ik in 't naauw gezeten heb, en dat door uwe schuld! Neen, daar was
geen lievemoederen aan ik moest dezen avond spreken en toen alles de
revue gepasseerd was, wist ik Diet waarover ik hel hebben zou. Als gij
allen één zin had, wat gaf ik dan om zoo'n nutspreek. Maar een var
ken heeft wel een zinzou een menich er dan geen hebben? Be een
houdt Yan de moeder, de ander van de dochter, de een heeft een zak
vol versland en de ander geen vingerhoed en daar komt het van daan
dat de een zicli dol vermaakt, terwijl de ander zich verveelt en despre
ker ais een oud paard u aangaapt. Evenwel heb ik het er opgezet om u
allen eens ter dege te voldoen!
Eerst claclil ik, kom, ik wil eens redeneren over de Practische Rede
van de Kantiaansche wijsbegeerteen dat ware een ontzagchelijk mooi
stuk geweest voor een' enkelen diepen drinker (ho, ik meen denker)
die ei onder uiieden schuiltmaar Ge dames zouden dan denken dat iie
haar :n eene dikke lierfsl-mis bragtnog dikker dan dó Amsterdamsche
daar mcnschen en paarden bij in 't water raakten. Daarna dacht ik weer
laat ik liet hebben over den handel in kaasen dat hadde de kaaskoopers
wonder wel aangestaan,- maar wat kan ons de kans schelen, als de boeren
ze maar zuiver maken cn er niet een hart van zure brokken in douwen,
die geen hond vr wil! Eindelijk schoot mij in den zin, 0111 het
eens tc hebben over het lieflijke van eene nette frissche poezelige maagd
en dan mijne woorden met de levendige heelden, die ik voor mij heb,
aan te schroeven. Een overheerlijk stukje voorzekervoor de jonge vrijers
maar voor de koude stakkers, die reeds kerkhof-bloempjes dragen, iets
om er zachtjes bij in te dommelen.
Zoo was het dan steeds onpas aan de eene of andere zijde en al mijn
peinzen was vruchteloos geweest. Intutschen kwam dc huidige dng al
nader cn nader, en u Yoor gek te laten komen, ware evenveel geweest
als mij met vrouw en jongens voor eeuwig buiten den klokslag van dc
Helder lc bannen. Want ais een boos wijf een groot kruis is, wat zou
den dan eenige dozijnen wel wezen? Het koude zweet loopt mij over de
schouders, als ik maar aan denk!
Dat begon mij nu eergisteren zoo in te branden dat ik eene verhande
ling hebben ivildc al zou ik die uit de straalsteenen vandaan scheuren.
In deze verlegenheid grabbelde ik in mijn vestjeszak en haalde er in ge
dachten 3 enkele guldens uit. Maar toen ik die in het oog kreeg, gaf ik
mij xelven een kl«p voor het hoofd, en kwaad geworden door dien slag,
zei ik: Waarom zoek ik toch 100 verwal ik zelf in den zak heb Met
andere dingen op de wereld is het zoo gesteld dal de een ze verfoeit
terwijl de ander cr ora slaaft en zwoegt! Maar gij, zilveren schijfjes,
duizendmaal mooijsr als de zilverblanke maan voor een verliefd pvr,
wiens hart is zoo ledig van geToelzoo stemmig dal het doof uw glans
niet wordt bekoord? Wat zang rolt zoo lieflijk uit de keel van een nach
tegaaltje iu menschenooixn als de klank van u bij zakken vol in aarden
schalen uitgeschud? Mijn hartlap! Hartlap van alie menschen Al zijt
gq zeil ijskoud, gij geeft aandacht aan mijne hoorders, gloed en kracht
aan mijne woordenKom, laat ik het maar plat weg zeggen.
Ik zal spreken over het geld
Maar nu ben ik nog in groolen tweestrijd geweest, of ik mijn stuk in
4 deelen doelen zou, of net als dc dominé's in 3? daarna of ik die drie
deelen elk weer in vieren splitsen zou of in meer: en eindelijk, omdat
3 maal 4 12 is, of ik die 12 deelen uiieden op clc vingers toeteilcn zou
van den duim naar den kleinen vingerof van den kleinen vinger naar
den duim toe? Maar om de waarheid te zeggen, heb ik den tijd niet
gehad om mij op zulk een zwaarwigtig stuk te beraden; hoewel mijn
grootvader zei: »dat preken mei zooveel onderdeden, riet als dc oude
kerken zijn, die een lieele boel nare ruitjes, maar een bedroefd klein
beetje licht hebben."
Ik kom hier dus maar eenvoudig aan met 2 deelen. Het eerste is de
uitvinding van het geld; het andere de uitwerking van het geld.
Om te zien hoe het geld uitgevonden is, zult gij een klein reisje van
een duizend jaar vijf, zes terug moeten doen, om zoo doende onuer dc
eerste bewoners van de wereld te land te komen. Ilun allereerste bezig
heid (tijdverdrijf) was zoowat visschen of jagen; maar toen waren ze meest
zoo ambulant nis de Zigeuners en schareslijpersdie van de eeüe land
streek naar de andere vlogen en omdat er toen geen oog op te houden
was, zullen wij er niet aan denken voor dat zij wat bedaarder werden.
Zoodra waren zij niet nut vrouw en kroost le stoel en te zit gekomen, of
zij begonnen vee aan lc zeiten. Ook tuinden zc er zoo 'n beetje bij met
een akker oi twee hoerekoolerwten, boonen en zulke kost aan lc leggen.
Zij hielden koeijen schapsn ezels, kameelen al naar het dc landsdouw
toeliet, waar zij zich hadden neergezet. Zij leefden slomp - eenvoudig
en hadden maar een beetje noodig; dc vrouwen krulden haar haren niet
voor een spiegel, maar met het hoofd voorover in een tobbe met re gen-
water; de moeders, niet bang voor sproeten, lieten het bare licht vau
den hemel door de vensters schijnen zonder die bovenlappen en onder
gordijntjes. Matten, vloerkleeden cn zulke vodden, opdat dc kleintjes cr
