VAN DEN
lx HETi
N«. 27.
11 et
"«Kon
1849.
STAATKUNDIGE BESCHOUWINGEN, VERTOGEN ewz.
Het ontwerp der gemeentewet.
EEVEB!8»E
Dit Weekblad wordt eiken Maandag-morge»
Bitgegeyen bij C. lïAKKEIV iiz te Nieuwe Diep.
He 1'rijs is 80 Cis. in de drie maanden en yoor
de buitensteden franco per post 90 cents. Hen
ibouneert zicli bij de boekhandelaren en 1'ostkan-
lorcn tijner woonplaats.
MAAK
A
ADVERTENTÏEN gelieve men ongeregeld aan
den Uilgever in te renden, uiterlijk ZalurdagscU»
middags ten 12 ure de prijs van 1 lot 4 regel
is GO centen voor eiken regel meer 15 centen,
behalve 35 centen regelregt voor elke plaatsing.
2 JUL I%3*
De grondwet bepaalt bij art. 138, dat de zamenstelling, inrig-
ting en bevoegdheid der gemeente-besturen, door de wet zal wor
den geregeld, nadat de Provinciale Staten zijn gehoord.
Zou de grondwet andere Provinciale Staten bedoeld hebben, ja
kunnen bedoelen, dan die Staten, welke volgens hare bepalingen
zijn verkozen? De noodzakelijkheid gebood, dat al die ligehamen,
die door de grondwet ophielden te bestaan, lijdelijk in het leven
werden gehouden, tot dat zij door andere zouden vervangen zijn;
maar hun bestaan is slechts tijdelijk, om de zaken aan den gang-
te houden, maar reeds tot den dood gedoemd, kan uit die ligeha
men geen leven geput worden, voor een nieuwen tijdkring.
Waarom zou de grondwet gewild hebben, dat de Provinciale
Staten over de gemeente-wet zouden worden gehoord? Blijkbaar,
om van hunne locale kennis voordeel te trekken. Maar wie zijn
die tegenwoordige Provinciale Staten? Een product van een ver
sleten, van een afgekeurd kiesstelsel, ecu ding, dat in de lucht
hangt, dat volgens de grondwet niet behoorlijk de Provincie ver
tegenwoordigt, waarvan men niets anders mag verwachten, dan dat
het zal zijn, de uitdrukking van den geest des ouden afgekeurden
kiesstelsels, door liet natuurlijke instinkt van zelfbehoud geneigd,
om van het oude te behouden, wat te behouden is.
En Aan deze vraagt de minister raad en voorlichting omtrent
zijne gemeente-wet! lioe zal dat advies bij de Tweede Kamer wc r-
den opgenomen? De Tweede Kamer, het product \au regtstreek-
sche verkiezing, zal reden hebben aan den minister te vragen, of
hij haar voor krankzinnig aanzag, als hij meende dat zij ecuigc
waarde kon hechten aan dc voorlichting van collegiëu, die bij uit
nemendheid in hare zamenstelling den geest van een gesloten tijd
perk vertegenwoordigen. Wat was des ministers doel, of had hij
geen doel? llad hij er niet aan gedacht, hoe irrationeel hij han
delde, of is het met voordacht, dat hij eerst de gemeente-wet voor
droeg, opdat hij niet aan regts reeks verkoren Provinciale Staten
zijn werk ter beoordecling zou .behoeven te ge-, en? Wij begrijpen
zulke handelingen niet. Het is verklaarbaar, dat een minister, die
tegen zijn wil op de baan van vooruitgang wordt voortgesleejt,
ieder middel aanwendt, om de in zijn oog verderfelijke vaart te
stuin n e:i een stap irc liter uit te gaan, maar dat een minister, die
om zij... veronderstelde vrijzinnige begrippen, als leider van de
voorn,-nutsehc bewi gii.-g geroc] 11 werd, zijn heil zoeken gaat bij
het oude, dat hij zelf zou help n slopen, is akelig; want het levert
een blijk bf van zwakheid van karakter of van zwakheid van begin
sels, of van beiden misschien. Wij willen die gemeente-wet, die
ons alleen uit de mededceling van dü Aruhemsche courant bekend
is, niet in alle zijne deelen onderzoeken. Slechts willen wij op
twee hoofdgebreken de aan-dacht vestigen.
Vooreerst het cijfer der raads-leden naarmate van de bevolking.
In het algemeen is het niet wenschelijkdat het aantal leden
van den ltaad te gering zij, wil men dc raadsvergadering niet geheel
tot een ijdel vertoon maken, dan kan ook in gemeenten beueden
de 1000 zielen het getal raadsleden niet beneden de zeven zijn
ofschoon de keuze daar dikwijls verre van ruim zal wezen.
Is over eene bevolking van 1000 tot 3000 de keuze van negen
raadslieden mogelijk, dan mag van 3U00 tot 5000, wel een elftal
worden gekozen, van 5000 tot 7500, 13 raadsleden van 7500 tot
10,000, 15 leden van 10,000 tot 20,000 17 leden. 1'n gemet nteR
beneden de 20,000 zielen zullen twee wethouders zijn. is dc Bur
gemeester ook lid van den ltaaddan komen de gewone voorstel
lers reeds met 3 stemmen in den raad; da; r al zeer ligt iederéén
stem door persoonlijken invloed weet tc winnen, zon kan men in
den regel aannemen, dat de Burgemeester eu Wethouders over ze*
stemmen beschikken en zal dus de instelling van den gemeente-raad
iets anders wezen, dan. een bedriegelijk politiseh spel, dan zal (le
gemeente-raad minstens 13 leden vorderen.
In kleinere gemeenten stuit men op cene feitelijke onmogelijk
heid, en de minder-belangrijke onderwerpen doen het belang daar
van ook minder gevoelen; maar er volgt echter uit, dat de wet
zoodra mogelijk dat cijfer van 13 moet trachten te bereiken, en
daarboven langzamer kan opklimmen. Op eene bevolking van 3000 a
50d0 zielen, dus van 600 tot 1000 hoofden van huisgezi tenziiu
toch gewis wel elf raadsleden te vinden, en men zal ons dus niet
van overdrijving kunnen beschuldigen, als wij eerst botende 5000
zielen 13 raadslieden verlangen.
Dc belangei van een plaats van 10,000 en van £5,000 zielen,
verschillen veel minder, dan die van 1000 en van 5000 'i.-h-n.
Daarom wcnschen wij in den beginne cene snelle opklim.- :g in
het getal, maar in de hoogere cijfers eene tragere vermeerdering.
Bij de kieswet hebben wij reeds gezien, dat de mini-ter van l>iu-
ncnlandsche-zakcn ccn liefhebber is van rekenkundige aardigheden
Hij schijnt zich hier ook door eene rekenkundige gelijkvormig1;
te hebben laten leiden. Het getal raadsleden klimt in ccn
inctische reeks van 7 tot 35 op terwijl de
cene zamengcsteldc vermeerdering aantoont
11 leden op eene bevolking van ^ïuaal
13 Hu Hu 2'
uuii ïvi.iiLt J.i uiWB-.
e bfrkolking^daarentq^t'
van finaal oN