WEEKBLAD m ms
EJ* H Et q
- y
850.
ES het NIEUWE®.
STAATKUNDIGE BESCHOUWINGEN, VERTOOGEN eivz.
AOÏTSTE
No. 12.
Uit Weekblad wordt eiken Maandag-morgen
uitgegeven bij 0. HAKKER Bz te Nieuwe Diep.
De 1'rijs is 80 Cis. in de drie maanden en voor
•Ie buitensteden franco per post 90 cents. Men
abonneert zich bij de Boekhandelaren en Postkan
toren zijner woonplaats.
HAAï DAC
ADVERTENTIES gelieve men oiigezegeM sm
den Uitgever in te zenden uiterlijk Zaturdags des
middags ten 12 ure de prijs van 1 lot 1 regels
is GO centen voor eiken regel meer 15 cectet,
behalve 35 centen zegelregt voor elke plaatsing.
18 MAAK T.
REDE, uitgesproken over het wets
ontwerp, regelende de brievenposterij,
in de zitting der Tweede Kamer van de
Staten-Generaal, van den 6 Maart 1850,
door het lid S. A. de Moraaz.
MIJNE HEEREN,
Het wets-ontwerphoudende regeling der brievenposterijheeft
van den aanvang af, dat wij geroepen werden er ons mede bezig
te houden, ook bij mij een onaangenamen indruk teweeggebragt en
achtergelaten. Ik ontwaarde daarin, ik zeg het den geëerden
spreker,(*) die in deze zitting het eerst het woord voerde, na,
cene strekkingverrezeer verreverwijderd van die beginselen
van echte en ware vrijgevigheid, waardoor eene andere wetsvocr-
dragtafkomstig van den zelfden Ministeren met hetwelk wij ons
nu laatstelijk in de afdeelingen onledig hieldenzoo zeer is geken
merkt.
In het tuighuis, of wil men liever, in het arsenaal der nog van
kracht zijnde Eransche wetten, is ook éóne wet voorhanden, be
treffende de brievenposterijwaarvan dc werking hier te lande, in
de meeste oorden van ons vaderland, in die gewesten vooral, waar
het handelsverkeer aanzienlijker dan in liet overig deel des rijks is
schier niet bespeurd wordt; de Regering schijnt wel zelve het ge
voelen te hebben voorgestaan, dat het algemeen belang vorderde,
dat de bepalingen van den Franschen wetgever in dezen buiten toe
passing zouden blijven, en dat in een tijd als de onze, waar het
spoedig gaan en ras komenbijna een eerst vereischte isom kans
te verkrijgen van wel tc slagen in dc beroepszaken, waaraan men
zich wijdt, in de ondernemingen waarin men zich begeeft, tenein
de niet door anderen voorbij gesneld te worden, het belang dei-
schatkist voor dat van handel cn nijverheid in den ruimstcn zin
genomen, behoorde achter tc staan. Immers zooveel is zeker, dat
zij, cn hier mag ik mij op hare eigene bekentenis beroepen,
de Fransehe postwet liet slapen. Deze bekentenis M. II., is nu
in mijn oog niet zonder gewigt, want daarin ligt toch opgesloten,
dat door dit laten rusten der Fransehe wetsbepalingen op het post
wezen, zij zelfs terug deinsde voor den kwaden indruk, dien de hand
having dezer verordeningen op dc algemeene denkwijze, door
geene regering immer tc verachten of miskennen, zoude teweeg
brengen/ Ja M. II., ik ga verder cn Icidc uit deze gedragslijn
Dc Heer Wïjnaends.
der regering af het toenemen van de vele middelen van versneld
brieven-vervoerwaarover zij thans zoo luide klaagt en die cene
der redenen zijn, waaraan dit wets-ontwerp zijn aanwezen is ver
schuldigd. Na aldus, door de zaak als onopgemerkt te latei:,
door het algemeen in den waan te brengen, dat de bestaande post
wet, als van Franschen oorsprong, voornamelijk ter zake van ecu
gehaat monopolie, voor Nederland niet voegde, de mededinging,
waarover zij zoo vele klaagtoonen aanslaatzelve opgewekt en uitge
lokt te hebben, komt de Regering thans bij de vertegenwoordiging,
om, met behulp van dez'c, een in haar oog bestaand kwaad, doch
dat ik als eene weldaad wil aangemerkt hebbente keeren. Ik sprak
M. H. daar van eene weldaad, en hiermede bedoel ik juist de ge
opende gelegenheid, 0111 in een land als liet onze, waarin handels
betrekkingen van zoo beduidend gewigt zijnvan de vele en veler
lei middelen van versnelde gemeenschap, voor liet brieven-vervoer,
gebruik te kunnen maken; maar ook van eene weldaad, geheel
overeenstemmende met mijne denkwijze omtrent de brievenposterij
zoo als die hier te lande w7ordt hediend of beheerd. Ik bezit rond
borstigheid genoeg om te belijden, dat ik in haar geen meer ver
trouwen stel, dan ik aan elk ander middel van brieven-vervoer
schenk, ik ga zelfs eeu stap verder en erken, dat wanneer ik brie
ven, voorzien van geldswaarde, heb te verzenden ik verre de voor
keur geef aan dc menigvuldige gelegenhedenmij daartoebuiten
dc brievenposterij gegeven. De gedurige klugtenin dagbladen aan
geheven, over het vermissen van brieven, waarin zoodanige waarde
was vervat, pleiten wel niet zeer voor de meerdere zekerheid, wel
ke de brievenposterij van Staatswege oplevert; het is zóó, nu kan
men zijne brieven, na behoorlijk verzegeld te zijn, aan het kan
toor van afzending, tegen betaling der geringe som var. tien centen,
laten aanteekenenen de voorgedragen wet stelt die gelegenheid
ook open, zij gaat zelfs verder cn verleent, tegen betaling volgens
tarief, waarborg voor het voile bedrag der geldswaarde, maar ik
zal niet vragen welke zekerheid, maar welke meerdere zekerheid
dan bij elk ander middel van brieven-vervoer, bestaat er nu voor
do rigtige bezorging lij enkele aanteekening En zal de waarborg -
premie veeltijds en in do meeste gevallen niet afschrikken en terug
houden? Men denke slechts aan handeldrijvende personen, aan
hen, die met den handelstand in onafscheidel^Lierband staan, aa
dc kassierderijdie bijkans dagelijks gpifswaarde TmJjben ovi
maken, en dit niet altijd kunnen met .Xrissdbrieven of'ander
delspapier, maar daartoe bankbillettc^/mocten--bezigen. Ze/ voor
bon de premie niet groot bezwaar opleveren, vooral thans., ïtö&oor
veelvuldige mededinging de.provisie df lager en lager worift gestéld
zoodat deze wel eens door dc waarborg-premie zou. kuiyien wlijtK
