WEEKBLAD vak des
R®|
ELDER Ei BET KIEL'WEDIEP.
N°. 27.
"ET
1852.
TIEXDË JA1BCANG.
Dit Weekblad wordt eiken Maandag-morgen
uitgegeven bij C. BAKKER Bz.te Nieuwcdiep,
De prijs is 80 cents in de drie maanden en voor
de buitensteden franco per post 90 cents. Men
abonneert fcich bij de Boekhandelaren en Postkan
toren zijner woonplaats.
M A A M D A G
"1
mam
^KgpjgiSl^
ADVERTENTIEN gelieve men o'ngeiegeld a*n
den Uitgever in te zenden, uileriijk Zaturdags des
middags ten 12 ure; de prijs van 1 lot 4 regels
is 60 centen, voor eiker, regel meer 15 centen,
behalve 35 centen zegelregt voor elke plaatsing.
2§ .1 U 3T IJ.
STAATKUNDIGE BESCHOUWINGEN, VERTOQGEN jlnz.
Verkiezing van een Lid voor de Tweede Kamer
der Staten-Generaal.
Ons district verkeert op dit oogenblik iu groote moeijelijkheid.
Eene vacature te vervullen, waarbij liet aan den tijd heeft ontbro
ken, om tusschen de kiezers van de verschillende deelen van het
district eenige zamenstemming tot stand te brengen, is eene moei-
jelijke zaak. Wie moet er gekozen worden? Te Zaandam alleen
is eene vergadering van kiezers gehouden. Wij zouden ons geluk
kig achten, indien" wij ons konden houden aan den daar geprocla-
meerden kandidaat; dit zoude kunnen leiden om, ten minste ceni-
germate, een aanzienlijk deel-der kiezers op éénen naam te veree
nigen. Maar dit is het geval niet, en wij vertrouwen, dat deze
kiezersvergadering evenmin de uitdrukking is van de algemeene opi
nie van de Zaanals de vorige, die U. van de Stadt proclameerde.
Volgens ons medegedeeld berigt, zouden in die vergadering 57
stemmen zich op den heer Rochussen, den oud gouverneur-generaal
van Neerlandscli Indie, hebben vereenigd; vier op den heer Fokker
en 1 op den heer Verhoeffcn eerstgenoemde derhalve als kan
didaat zijn geproclameerd. Hoe wij over die kandidatuur denken,
kan blijken uit onze gemengde berigten in het nummer van 14
Junij jl. toen wij bij de vermelding, dat de vrijzinnige kiezersvereeniging
te Amsterdam, llocJtussen had voorgesteld, de opmerking voegden,
dat men nu een volgende keer den keizer van Rusland als kandi
daat mogt verwachten.
De kandidatuur van dien oud gouverneur-generaal liet zich in
Amsterdam cenigcrmate verklaren. Dc vrijzinnige kiezersvereeni
ging aldaar heeft tot nu toe regelmatig altijd al hare kandidaten
het onderspit zien delven, hetgeen niets anders bewijst, dan dat
Amsterdam de minst vrijzinnige stad is van ons land. De kleine
kern had moeten volhouden, cn van den tijd hare zegepraal moe
ten afwachten, maar helaas! de wanhoop is haar in het hart geva
ren. Men wilde toch eens eenmaal ccn eigen kandidaat zien trium-
phereti en nam daartoe iemand, waaraan dc meest orthodoxe reac
tionair zijne stem niet kon weigeren. Het doel is niet bereikt.
Rochussen door vrijzinnigen voorgesteld was onbruikbaar voor Am
sterdam. Ilij werd door dc meerderheid verworpen. Zullen wij hem
oprapen? Wij voor wien geen enkele reden bestaat, om uit wan
hoop eene dwaasheid te begaan.
Wanneer heeft llocJtussen eenig blijk gegeven van dc beginselen,
die thans door de Regering worden gevolgd, :tc zijn toegedaan?
He.cft hij als minister ooit eciiig blijk van vrijzinnigheid gegeven?
Wat heeft hij toen .gedaandat het oog der vrijzinnigen op hem
kan doen vestigen? Was liet omdat hij eene vrij willekeurige ont
eigening der houders van de kansbillctten doordreef, of omdat hij
Mr, F. A. van Hall in het ministerie deed opnemen? Of wel is
de uitoefening van het meest volstrekt autocratisch gezag eene heil
zame leerschool, om vrijzinnige denkbeelden in zich op te nemen
en mag men veronderstellen, dat de in het geheel niet vrijzinnige
minister Radiussenals gouverneur-generaal een diep gevoel heeft
verkregen van het verderfelijke van een autocratisch gezag. Maar
waar zijn dan die blijken van die bekcering? Toch niet in dc uit
zetting van den bisschop Grooff, die met voorkennis der Regering
naar Java gegaan, willekeurig door hem van daar weru teruggezon
den?
Inderdaad, wij kunnen geene andere reden vinden voor het ver
schijnsel, dat in eene talrijke kiezersvergadering te Zaandam, zoo
vele stemmen zich op den indisehen autocraat hebben vereenigd,
dan dat hij met een paspoort van de amsterdamsche vrijzinnigen
daar is geïntroduceerd, en wij hopen, dat de tijd tusschen dc ver
gadering en den dag der stemming niet te kort is, om tot naden
ken te komen en van die kandidatuur aftezien.
Mogt men toch inzien, dat het eene dwaasheid is van dc zijde
van ieder, die zich de tegenkanting der vroegere Regering tegen
de algemeen gewcnschte herziening onzer grondwet herinnertom
in de Tweede Kamer eene combinatie van van Hall cn Itoc/iussen.
in het leven te roepen, uit den aard der zaak bestemd, om oppo
sitie te voeren en ons terug tc voeren tot het thans ver achter ons
liggend tijdvak van het zwarte bock.
Daar wij Rochussen uit gevestigde overtuiging afkeuren, achten
wij het raadzaam den anderen kandidaat der zaandamsche vergade
ring den lieer Mr. G. A. Folder, kantonregter te Middelburg, aan
te bevelen. Wij doen dit gaarne, omdat de heer Folder zich vroe
ger in de Tweede Kamer als een warme voorstander van de tegen
woordige orde van zaken heeft doen kennen. Zijn gemis in do
Tweede Kamer, toen het kiesdistrict, dat hem vroeger had afge
vaardigd, bij de nieuwe verdecling onder andere districten gesplitst
was, werd algemeen betreurd. Te Arnhem door eene vrijzinnige
verccniging voorgesteld, inocst hij daar voor den Grocniaan, den
baron Machay en diens localen invloed wijken. Hier tegenover
Rochussen gesteld, mag voor ieder, wien inderdaad do beginselen
onzer grondwet ter harte gaande keuze niet ntoeijelijk zijn.
Dc dagen toen Radiussen en van Hall dc hoofdleiding der za
ken haddenhebben niet zulk eene aangename herinnering gchTer-
gelaten, dat men zoude mogen helpen otn-die tp doen herleven.
Wanneer ieder zijn eigen kan/klaatTSp dpirf
IK#*».-- -S,
orgrovul,ivll stel-
