Te Hecrjaarsdaai is cene vrouw gelukkig verlost van 3lingen. I Snuta Auoa is voornemens do republiek Mexiko in een keizerrijk te veranderen. In Loinbardije is de revolulio- uaiie propaganda druk in de weer. Te Müliihausen in Thüringcii heeft een lOjarige knaap hij het kaartspel een anderen knaap van 14 jaren dood gestoken. ln do Opper- Pyreneëu is veel sneeuw gevallen. ln de nabijheid van Madrid zijn twee werkplaatsen van talsche munters ontdekt. Te Wognum is eene boerenhofstede met het daarbij hehoorendo land verkocht voor ƒ44.000; nog geen 40jaren geleden was zij aangekocht voor ƒ7.300. De opstand in Yucatan is gedempt, na een gevecht waarin 300 strijders hel leven hebben verloren. Te Parijs hebben in twee dagen clt zelfmoorden plaats gehad. Keizer Nicolaas heeft de griep gehad, doch is weer hersteld. Te Florence is eene uitgestrekte zamenzwering ontdekt. Z. M. heeft de leden van do T. K. bij zich ten eten gehad. In Drenthe hoeft een commies een smokkelaar, die hem te na kwam, doodgeschoten. Te Lissabon heeft men een gevoeligen schok van aardbeving ondervonden. Een grasdief te Enk- huizen, die zijn paard in de weide van een ander liet gra zen, heelt een geducht pak slagen opgeloopcn. Te De venter is een kind jammerlijk in kokend water omgekomen; de moeder was de deur uit. Nabij Portland is een met steen geladen spoortrein met volle vaart in de zee geloopen. Do Lamarline is aan do beterhand. De koningin van Spanje zal de cortes in persoon niet openen, uil vrees van zich te veel te vermoeyen. FRANQOIS ARAGO. Vervolg en slot.) Arago werd door de borstkwaal, die hem ten grnve sleepte, aangetast twee jaren vóór de omwenteling van 1848. Hij bevond zich reeds in eenen toestand die de ernstigste bezorgdheid inboezemde toen de om wenteling uitbrak. Tot lid van het voorioopig bewind, minister van oorlog en tevens lot minister van marine benoemd scheen Arago nieuwe krachten te putten uit de gewigtige pligten die hem schenen te moeten nederdrukken. Zijne komst aan het bewind werd door groote maatregtlen gekenmerkt. Nu behoorde hij met Lamarline tot de partij van orde, die nog veel kwaads verhoedde. De constituerende vergadering benoemde hem tot eerste lid van het uitvoerend bewind. In den laatsten tijd vóór zijnen dood woonde hij niet in de hoofdstad. Na zijne terugkomst aldaar, wilde hij zijne betrekking als permanente secretaris der akademie weder aanvaarden daar hij gedreven werd door pligtbesef, welke loffelijke eigenschap hem van zijne vroegste jeugd eigen was. De pogingen, die hij deed om weder lot zijnen arbeid te komen, verhaastten zijnen dood, maar even als het licht eener lamp, dat alvo rens uit te gaan, het laatste schijnsel afwerpt, was Arago te bewonderen, in de laatste zitting welke hij kon bijwonen. Iïij stierf zondag 2 October, 's avonds ten 6J ure. Een uur vóór zijnen dood was Biol bij hem aan zijne legerstede. »Mijn vriend/' zeide hem Arago, »ik zal mijn ontslag nemen als secretaris van het instituutwant gij zietik kan die betrek king toch niet langer waarnemen.Doe het," antwoordde Biolmaar ik zeg u vooraf, dat wij allen uw ontslag niet aannemen en het u als eene daad van ondankbaarheid toerekenen zullen." Arago is gestorven, zonder dat hij wist, dat zijn einde nabij was. Hij rustte kalm... en eensklaps riep hij uit: »ik slik!" Iïij haalde twee of drie maal zwaar adem vervolgens zonk het edele hoofd in het kussen de ziel was het ligchaam ontvloden. Iïij overleed te midden van zijn gezin, dat den afgestorvene naar waarde achtte en beminde. Zij dood zal lang in Frankrijk eo Europa worden gevoeld. Arago zal betreurd worden door de geleerden van alle landen door de braven van alle partijen. Frangois Arago was een encyklopedisch genie, wisse wetenschappen letteren, staathuishoudkunde, alles omvatte zijo uitgebreid verstand, in alles was hij bedreven kon hij anderen leeren. Al$ redenaar blonk hij uit door eene ongemeeoe klaarheid van voorstelling, door den overvloed van denkbeelden en de gemakkelijkheid van schilderachtige kracht, waarmede hij ze uitte. Als schrijver onderscheidde hij zich door duide lijkheid sierlijkheid'en vastheid van stijl: zeldzame hoedanighedendie hem met de uilstekendste prozaschrijvers van Frankrijk op ééne lijn plaat sen. Hij bezat, zegt Timon, (Cormenin) de geheimen der taal zoowei als de geheimen des harten. Zelden, nooit bijna werkie iemand zoo veel als Arago, meldt de bekwame Moigno, die met Babinet bijzonder den man der wetenschap betreurt, nooit was zoo veel kennis in één brein verzameld, als in het zijne. Arago hield ieder, die niet meer dan veer tien uren daags arbeidde voor lootn en luizulke dagen waarop hij maar veertien uien werkte, waren voor hem rustdagen. Scheikunde, natuurkunde, werktuigkunde, sterrekundenatuurlijke historie, wijsbe geerte, letterkunde, in al die vakken bad hij eene volledige kennis op gedaan. Hij was lid yan alle wetenschappelijke en industriële genoot schappen maatschappijen en iorigtingeu Zijn studeervertrek was letter lijk gevuld met schetsen verhandelingen en brieven. De lauds- en stads regering, de instellingen van openhaar nut, en zelfs de particuliere nij verheids-ondernemingen vondeo in hem eenen even werkzamen als be- langloozeu raadsman en vriend. Yoor alles en voor ieder had hij tijd. Terwijl hij met het eene oog naging wat in het sterrengewelf gebeurde, blikte het andere op de zaken hier beneden en te midden van al die afmattende, veelvuldige en veelsoortige bezigheden, vond hij toch nog tijd en gelegenheid om een der geestigste, aangenaamste en meest onder houdende personen in den gezelschapskring te zijn en de parijsche salons wedijverden dat hij er maar in zou tegenwoordig wezen. Alexander von Ilumboldtdie van Arago onderwijs genoot, schreef op zijnen 83sten verjaardag aan Segrin »Ik leef, helaas! in den grootsten angst. Het lijden van mijnen meester en vriend den dierbaarsten vriend dieQ ik op de wereld gehad heb, maakt mij troosteloos en wanhopig. Hoe treurig is het voor mij, hem te overleven, die gedurende meer dan veertig jaar hel voorwerp ruijuer liefde en bewondering is geweest." De begrafenis van Arago's stoffelijk overschot, heeft met veel luister plaats gehad. De Keizer, die te Rueil de treurdienst voor zijne moeder moest bijwonen, deed zich venegenvioordigen door den maarschalk Yail- lant en den minister Fortoul; wijders volgden het lijk de leden van het bureau der lengtemetingen van de akademie der wetenschappen en vele leden van de andere klassen van het instituut, o. a. de HH. Yillemain Thenard Malhieu, Biégues, Cousin BabinetFlourent, II. Yernet Is. Geoffroy St. Hilairevele leerlingen van de polytechnische school, verscheiden staalkundige vrienden van Arago, onder welke Béranger, Cavaignac, Baslide Guinard, Ferd. de Lasteyrie J. Simon Lesseps,. Vaulabe'le, Larabit Lherbelle enz. Vele vertegenwoordigers der druk pers, waaronder de HH. Ilavin, Jourdan PeyratLemayrac enz. Onder de aanzienlijke vreemdelingen merkte men ook op Maniooud-president van de republiek van Yenelie en eenige italiaansche uitgewekenen. De prins Napoleon had zich door zijn eersten adjudant, kolonel Des Marets, doen vertegenwoordigen. Bij den logt naar het kerkhof voegden zich vele werklieden, die immortellen aan het knoopsgat droegen, bij den stoet, dien men op ruim twintig duizend menschen schatte. Onlangs is te Parijs de nieuwe ijzeren spoorweg, over 2000 meters lengte, ingewijd, die met paarden en gewone rijtuigen zal bereden worden. De eerste rid slaagde geheel naar wensch; het groote rijluig met een zestigtal pasagiers werd door twee paarden met gemak en snelheid voortgetrokken. Omtrent 20 mijlen van Liverpool bij Warrington konden de reizigers op den spoorweg van verre eenen schoorsteen opmerken die zich met de hoogste gotliische torens in de hoogte konde me ten. Hij behoorde tot de chemische fabriek van den heer Muspratt was 406 voeten hoog, bij den grond 46 voeten, aan den top 17 voeten in diameter en bevatte 3,500,000 gebakken steenen. Daar de fabriek naar eene andere plaats verlegd werd, werd de reusach tige schoorsteen onlangs door buskruid vernield. Om den grond slag groef men eenige gatendie men met 14 ladingen buskruid vulde. Negen ladingen deden geene zigtbare uitwerking; bij de tiende werd de toren van beneden naar boven uiteengerukteen digte wolk van kalkstof bedekte een paar seconden de ruïne en toen lagen daar 3J mill. steenen in de gedaante van eenen kolos salen steenhoop. Een tallooze hoop mensclien zag het aan en er had niet liet geringste ongeluk bij plaats. Bij Glasgow staat een schoorsteendie nog 20 voeten hooger, maar smaller is.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Weekblad van Den Helder en het Nieuwediep | 1853 | | pagina 3