11e JAARGANG
WOENSDAG 1 APRIL 1942
No. 30
WAARIN OPGENOMEN
WIERINGER COURANT van 1909
NIEUWSBLAD VOOR DE WIERINGERMEER, WIERINGEN EN OMSTREKEN.
Euitschland strijdt voor Europa.
Geslaagde luchtaanvallen
op alle fronten.
Vijand overal met zware
bloedige verliezen terugge
slagen.
Hoofdkwartier van den Fuhrer,
29 Maart. D.N.B. Het opperbevel
van de weermacht maakt bekend
Op het schiereiland Kertsj hebben
Duitsche gevechtsvliegtuigen vijande
lijke concentraties van pantserwa
gens uiteengedreven. Bij luchtaan
vallen op het havengebied van No-
worossisk werden bomtreffers ge
plaatst op twee koopvaardijschepen
alsmede op spoorweginstallalies.
In het Donetsgebied sloegen Duit
sche en Roemeensche troepen op en
kele plaatsen sterke vijandelijke aan
vallen af. Ook in verschillende sec
toren aan het overige deel van het
Oostelijke front zette de vijand zijn
vergeefsche aanvallen voort. In de
hevige afweergevechten werden den
vijand wederom zware- bloedige
verliezen toegebracht.
In het zeegebied van de Noord-
kaap beschadigde de luchtmacht
een torpedojager en vier koopvaar
dijschepen van een krachtig be
schermd convooi door bommen. De
haven van Moermansk werd over
dag en 's nachts met bommen be
stookt.
In Noord-Afrika wederzijdsche ac
tiviteit van verkenningstroepen. Suc
cesrijke luchtaanvallen waren ge
richt op de vesting en de haven van
Tobroek alsmede de Britsche auto
colonnes en tentenkampen.
Op Malta werd vooral de staats-
werf van La Valetta gebombardeerd.
Aan de Kanaalkust schoten Duit
sche jagers uit een vijandelijke for
matie zeven jachtvliegtuigen neer.
Ten Westen van St. Nazaire hebben
gevechtsvliegtuigen overdag in
scheervlucht een Britsche torpedo
boot tot zinken gebracht.
Britsche bommenwerpers hebben
in den afgeloopen nacht enkele
plaatsen in het Noord-Duitsche kust
gebied aangevallen, met name de
stad Lubeck. De burgerbevolking
leed eenige verliezen. Nachtjagers,
luchtdoelartillferie en de artillerie
van de marine schoten 12 der aan
vallende bommenwerpers neer.
Het kraakt in Engeland.
N.D.B, Van tijd tot tijd bereiken
ons weinig verheffende berichten
over de behandeling der Nederland-
sche zeelieden, van wie Churchill
zich indertijd wederrechtelijk mees
ter heeft gemaakt. Deze berichten
bevestigen telkenmale wat we hier
in Nederland reeds wisten hel bo
tert allesbehalve tusschen onze volks
genooten en hun Britsche opdracht
gevers. Thans bereikt ons een „offi-
ceele" mededeeling van den zich
noemenden minister van handel
in het Nederlandsche operette-kabi
net te Londen, den heer P. A.
Kerstens, waarin verklaard wordt,
„dat de noodzakelijkheid is ontstaan
in Londen een Nederlandsch ge
rechtshof te vestigen."
Bedoeld „gerechtshof", blijkbaar
een soort raad voor de scheepvaart,
blijkt ten doel te hebben onze va
rende volksgenooten te vonnissen,
die weigerachtig zijn ten genoegen
van het perfecte Albion hun huid te
verkoopen door onder Britsche vlag
de zeeën te bevaren, welke het on
omstreden jachtgebied der Duitsche
onderzeebooten en bommenwerpers
zijn geworden.
Wij beklagen van harte deze Ne
derlandsche zeelui. Te onzaliger ure
zijn ze in den greep van Churchill
geraakt, die de meest brute Engel-
sche methoden van willekeur bot
viert op deze lieden, die hij volgens
beproefd recept „bondgenooten" ge
lieft te noemen. De zaken staan al
dus ze Rebben eenvoudig te kie
zen óf in Britsch convooi te varen
óf in een Britsch concentratiekamp
terecht te komen, met alle gevolgen
van dien.
Dergelijke gevallen zijn schering
en inslag, hetgeen nu weer blijkt
uit het feit, dat men het noodig
heeft gevonden een speciaal ge
rechtshof in te stellen, dat dergelijke
delicten zal moeten berecht* :n. Aan
dit typische strafrechterlijke mon
strum wordt nu op de gebruikelijke
manier een officieel tintje gegeven
door het Nederlandsche emigranten
comité, dat, als dienstwillige die
naar van Churchill, door den heer
Kerstens in allen ernst laat verkla
ren „Onze Engelsche bondgenoo
ten hebben ons de instelling van een
Nederlandsch gerechtshof te Lon
den alsmede van een aantal kanton
gerechten in het Vereenigd Koninkrijk
toegestaan."
Gerechtshof, kantongerechten, toe
geslaan....! Het is een slecht ge
slaagde camouflage van leelijke din
gen, die de slavenhouder Churchill
invoert en die door zijn gevangenen,
de Nederlandsche emigrantenregeer
ders, moeten worden uitgevoerd.
Tevens is het een nieuw symptoom
de reeds herhaaldelijk geconsta
teerde sluipende crisis, die het gan-
sche Britsche staatsbestel thans aan
tast. Het kraakt in Engeland in
het imperium - voor zoover nog aan-
vezig - en in het moederland even
eens. Met onwillige honden is het
slecht hazen vangen, zegt een goed
Nederlandsch spreekwoord. Onze
in Engeland verzeilde volksgenooten,
die onder Churchill's druk zuchten,
eten dit ook Za,
san tegemoet te komen en h
spook der werkloosheid zoovc-,
mogelijk uit de drukkerijen te
weren, heeft de Overheid bepaald,
dat de advertentieprijzen over de
heele linie door alle periodieken
moeten worden verhoogd.
Het is te hopen, dat binnen af
zienbare tijd de papiernood min
der nijpt dan thans het geval is,'
cpdat die prijsverhooging weer
kan vervallen en ook ons blad
weer in zijn oude omvang kan
verschijnen.
DE DIRECTIE.
LANDBOUWER GEDOOD. gekregen gezamenlijk ons volk komt. tot heil van Volk en Va-
Op den bewaakten overweg bij Els van voedsel te voorzien als vrije rierland. Applaus.
l\j werd de 44-jarige landbouwer boer en zelfstandige visscher. Het
J. II. Dols, door een uit de richting mag niet zoo zijn, dat wij artikelen Leider van de afdeeling
Bunde komende losse locomotiel, voortbrengen om den handel aan' visscherij" N. Roskam, antwoord-
toen hij met paard en kar den over- winst te helpen. De handel zal er de den Boerenleider „Tot nu toe
uiin nm nn» vnnrthr/mocolon te'
weg passeerde, overreden, van
kar geslingerd en gedood.
zijn om onze voortbrengselen
verplaatsen voor een rechtvaardl
ge belooning.
Boeren en visschers zijn door
één macht gekweld, en zij zullen
j hun vrijheid en eer moeten her-
van den Nederl. Landstand.l knJigm d°or herstel ,an de oude
rechten. Principieel behooren de
Installatie afd. „Visscherij'
PROVINCIAAL NIEUWS.
Belangrijke mededeeling.
VEERDIENST ENKHUIZEN—
STAVOREN HERVAT.
Van de zijde der Ned. Spoor
wegen wordt medegedeeld, dat de
veerdienst EnkhuizenStavoren
volledig wordt hervat.
DOODELIJK ONGEVAL TE
DE RIJP.
Dezer dagen vond een tragisch
ongeval plaats, wat aan een in
gezetene van De Rijp het leven
kostte. Tijdens het lossen van een'
vrachtauto, geladen met balen
stroo, kreeg de heer B., die op dat
moment passeerde, een baal op
het hoofd. Ernstig' gewond werd'
hij naar het ziekenhuis te Pur-
merend overgebracht, waar hij
kort daarna aan de gevolgen is
overleden. De deelneming is het
Als gevolg van de papier-
schaarschte heeft de overheid de
pers nieuwe beperkingen moeten
opleggen, aan alle bladen, dus ook
aan de Wieringermeerbode, I dorp *s algemeen.
Voorloopig zullen we Woensdags'
nog met vier pagina's mogen]
verschijnen, maar ook Zaterdags'
godsdienstonderwijzer te Zuid-
zal de omvang met grooter dan!
scharwoude, die benoemd is to
vier pagina's mogen zijn. Mede
voorganger van den Ned. Protes-
zijn ten aanzien van de adverten-1
tontonnnnn itp Hcivrlprvunlf ksi.!
fies maatregelen afgekondigd.
BENOEMD.
heer C. A. Korndörffer,
Eenige tijd geleden werd reeds
een maximum-grootte, zoowel van
öe advertentieoppervlakte als van
de daarin te gebruiken letters,
voorgeschreven. Thans is tevens
bepaald, dat slechts een zeker ge
deelte van de krant met adverten
ties mag worden gevuld. Wanneer
het toegelaten aantal kolommen
advertenties bereikt is, moeten
daarna inkomende advertentie
opdrachten worden geweigerd.
Nader omschreven annonces sul
len voorrang hebben.
Tevens worden alle Nederland
sche kranten en tijdschriften ver
plicht, hun advertentieprijs te
verhoogen.
De officieele circulaire, welke
ons d.d. 25 Maart bereikte, ver
meldt
„De volgende verhoogingen zijn
voorgeschreven
A. De prijzen der z.g. kleine
advertenties (Treffers, Zoekers,
Speurders, Doelpuntjes, Luidspre
kers, Vuurtorentjes, enz.) worden
met twintig pet. verhoogd. Hier
van zijn uitgezonderd de adver
tenties van werkzoekenden en van
aangeboden betrekkingen in deze
rubriek. Voor deze advertenties
moet de huidige prijs gehandhaafd
blijven.
B. De prijzen van alle overige
advertenties worden verhoogd met
veertig pet."
Op grond van deze lastgeving is
de prijs van de -Vuurtorentjes op
60 ct. gesteld (voor „adres te be
vragen" en „brieven onder no."
20 cent extra.)
Voortaan dienen de advertenties
niet meer met een z.g. regelmaat
te worden gemeten (voor de Wie
ringermeerbode gold de z.g. gal-
jard-maat, 8 punten) maar met
een duimstok, verdeeld in millime
ters.
Voor de Wieringermeerbode is de
regelprijs vastgesteld op 5 ct. per
milimeter. De minimum—grootte
voor advertenties blijft ongewij
zigd.
Ingevolge voornoemde kennisge
ving is de verhooging voor alle
kranten en tijdschriften j.1. Maan
dag, 30 Maart, ingegaan.
De pers heeft de laatste tijd
met groote problemen te worste
len. De opbrengst der advertentie
kolommen is schrikbarend terug-
geloopen en zou door de voorge
schreven beperking nog aanmer
kelijk verder dalen. 1'en einde hier-
tantenbond ite Harderwijk,
zijn werk in de nieuwe functie
aanvaarden op 7 Juni, na daartoe
te zijn ingeleid door ds. mr. J. A.
Oosterbaan, doopsgez. predikant
te Barsingerhorn.
BINNENL. NIEUWS.
RISTRIBUTIE VAN
ROOKARTIKELEN.
Naar wij van de zijde van de
Departementen van Handel, Nij
verheid en Scheepvaart en Land
bouw en Visscherij vernemen,
wenscht het Rijksbureau voor
Tabak, dat de producten via den
winkelier bij den consument ko
men. Winkeliers zijn er tiendui
zenden in den lande en hier ligt
een uitgestrekt terrein vol moei
lijkheden waar de vrijheid met
haar ongewenschte nevenver
schijnselen van willekeur, prijs-
verhoogingen en allerlei meer nog
hoogtij viert. Het middel om daar
aan paal en perk te stellen en de
billijkheid t.a. van de consumen
ten te verzekeren was niet ge
makkelijk te vinden, doch thans
staat vast, dat maatregelen op
korten termijn zullen worden ge
nomen om de gewenschte orde
ook op dit gebied te verkrijgen en
er zorg voor te dragen, dat de in
ons land beschikbare hoeveelheid
tabaksartikelen rechtmatig onder
de bevolking wordt verdeeld.
Strenge straffen voor
kettinghandelaren.
Shag en sigaren van extra
prijsklasse.
Amsterdam, 31 Maart. Ook in de
afgeloopen week heeft de Inspecteur
een aantal straffen opgelegd wegens
prijsopdrijving in tabak. Een tiental
personen, welke betrokken waren
in een uitgebreiden kettinghandel
in shagtabak, allen wonende in de
omgeving van Haarlem, werden ver
oordeeld tot boeten varieerende tus
schen de f 80 en f 90, terwijl als bij
komende straffen de door hen duur
betaalde shag verbeurd werd ver
klaard.
In een tweede geval van ketting-
handel, ditmaal in sfgaren, eveneens
te Haarlem, heeft de Inspecteur
strengere straffen opgelegd. Twee
der betrokkenen werden beboet met
f 450.- en verbeurdverklaring der in-
beslaggenomen tabaksartikelen, de an
dere drie tot lagere boeten. Bij een
van deze laatste werd bovendien
een bedrag van f 900,— „handels-
geld" verbeurd verklaard.
tVan den specialen L.S.P.D.-
verslaggever.)
N. Roskam uit Zwartsluis als|
leider van de afd. Visscherij
geïnstalleerd.
Utrecht, 27 Lentemaand 1942.
In het stemmige zaaltje van het
Landstandgebouw, Kromme Nieu-
f we Gracht, te Utrecht kwamen
Vrijdagmiddag vele vooraanstaan
de figuren uit de visscherswereld
vele genoodigden en officieele ver
tegenwoordigers, maar ook vele
eenvoudige visschers uit de bin
nen- en kustvisscherij bijeen, om
getuige te zijn bij een gebeuren,
I van historische beteekenis voor
de geheele Nederlandsche vissche
rij en voor het geheele Neder
landsche volk. Eenvoudig en sober
I was de zaal versierd, zooals het
gaat in het kader van het vis-
scherslevennetten en fuiken
sierden op passende wijze de wan
den en drukten weer opnieuw het
stempel op deze bijenkomsteen
gewichtige dag voor de visscherij.
Reeds voor het aanvangsuur was
de zaal flink bezet. De vergadering
stond onder leiding van den Alge
meen Secretaris, van de afdeling
„Visscherij" van den Nederland
sehen Landstand, H. Velthuysen,
die in zijn openingswoord op het
groote belang van deze vergadering
voor de visscherij van Nederland
wees.
Hierop sprak het Hoofd van den
Nederlandschen Landstand, Boe
renleider E. J. Roskam, zijn rede
uit.
Rede Boerenleider Roskam.
Het hoofd van den Nederland
schen Landstand, Boerenleider E
J. Roskam, ving aan met vast tc
stellen, dat de landbouwers, vee
houders, tuinders, kweekers er
visschers, hoewel tezamen ge
bracht in den Nederlandschen
Landstand, niet allen precies de
zelfde belangen hebben. Nog veel
minder beteekent dit, dat er één
schema gemaakt zal worden, waar
naar al die bedrijfsgroepen moeten
worden geleid. In den tijd, die nu
voorbij is, waren de belangen zelfs
zeer tegenstrijdig, hetgeen spr.
aan de hand van verschillende
voorbeelden aantoonde. Het
volg van deze tegenstrijdigheid
was, dat het scheen of de vrije
boer en de trouwe visscher als
steuntrekkers en stempelaars door
het leven moesten gaan.
Oppervlakkig beschouwd maak
te het den indruk; of het bedrijfs
leven zonder systeem maar door
modderde in deze wereld. Maar
wie speurde naar den achtergrond
der dingen, ontdekte spoedig, dat
er wel degelijk systeem in zat en
dat er één macht was, die alle dra
den in handen hield. Het was het
internatonale grootkapitaal, dat
zich heer en meester had gemaakt
over het bedrijf van boer cn vis
scher, want ook de prijs van de
visch was steeds gebonden aan de
booze wet van vraag en aanbod op
de wereldmarkt.
Boerenleider Roskam stelt hier
tegenover, hoe de wet der Schep
ping ons anders leert. Wij zijn ge
roepen om eigen volk te voeden en
de prijzen van onze artikelen moe
ten bepaald worden met als grond
slag een rechtvaardige belooning
voor den arbeid onzer handen.
De Landstand zal dan ook niet
de bevolkingsgroepen van boven
af tezamen brengen 1.ot een kunst
matige éénheid. De Landstand zal
de Wet der Schepping bewust
aanvaarden als grond-slag voor den
opbouw van onza olkshuishou-
ding. Deze grondslag beteekent,
dat akkerbouwer, veehouder, tuin
der en visscher de taak hebben'
boeren en visschers in één organi
satie en ook practisch is dit nood
zakelijk willen beide groepen sterk
staan in den nieuwen tijd. Spr.
tuont dit aan door een overzicht
te geven van de wijze, waarop voor
den oorlog de voedselvoorziening
van ons volk plaats vond. Hoe wij
toen gebonden waren aan buiten-
landsche machten, die den boeren
het brood uit den mond haalden
en de visschers werkloos lieten. De
Landstand wil niet enkel deze uit
wassen bestrijden, doch het heele
systeem uitbannen, opdat na den
afloop van den oorlog dé hel niet
opnieuw over ons zal losbarsten.
Een gezonde ruilhandel zal er ko
men, waarbij boer en visscher op
elkaar aangewezen zijn, door twee
groepen, in gezamenlijk overleg,
de voedselvoorziening van ons volk-
veilig moeten stellen en tevens
zooveel exportartikelen op de
markt kunnen brengen, dat wij
voldoende kunnen ruilen voor die
hulpstoffen, welke wij tekort ko
men. Dit alles kan echter alleen,
indien de productie zoo hoog mo
gelijk wordt opgevoerd.
Het in orde maken van onze
gronden en vischwateren is dan
ook niet een privaat belang van
boeren en visschers, maar een
nationaal belang, want onze nati
onale zelfstandigheid en vrijheid
zijn dan pas gewaarborgd, indien
de werkers voor onze eigen voe
ding kunnen zorgen. De Landstand
is daarom een publiekrechtelijk
lichaam, dat zijn eigen zelfstan
digheid bezit en zijn rechten door
zet. Indien wij vrij komen van de
macht van het groot-kapitaal, dan
moeten wij ook vrij zijn van het
staatsabsolutisme en daarom staat
nu reeds in beginsel vast, dat zeer
veel arbeid, die tot nog toe dooi
de overheidsorganen geschiedde,
stuk voor stuk overgeheveld zal
worden naar de organen van den
Landstand. Het apparaat der voed
selvoorziening, dat met 14 crisis
centrales werkte, wordt op het
oogenblïk omgebouwd in 6 bedrijfs
organisaties. Voor raad en advies
nemen de mannen van den Land
stand daar zitting in, zoodat er
niet langer geregeerd zal worden
buiten het volk en over het volk.
maar er een gezonde wisselwerking
is. Dit alles is slechts een over
gangsstadium, want uiteindelijk
zullen in het raam van den Land
stand akkerbouwers, veehouders.
hebben wij nog alleen maar voor
bereidend werk kunnen doen, maar
we hunkeren er naar om aan het
werk te gaan applaus.
Rede Eifers.
De vertegenwoordiger van den
Beauftragte van den Rijkscommis
saris in de provincie Utrecht, Ei-
lers, brengt de beste wenschen
over van den Beauftragte en ziet
de zon zoals die in deze dagen
doorbreekt als een bijzonder sym
bool van den Landstand. Spr. is
er van overtuigd, dat de wil tot
opbouw en tot medewerken aan
het nieuwe Europa in den Land
stand vertegenwoordigd is en dat
gestreden zal worden om den ou
den geest uit te bannen.
Rede Mr. Dr. Nijgh.
De voorzitter van de Nederland
sche visscherijcentrale, Mr. Dr.
Nijgh, wenscht in een persoonlijk
woord den Boerenleider geluk met
het succes van dezen dag. Spr.
herinnert eraan, hoe de Boeren
leider en hij tezamen gestreden
hebben en in de eerste rijen hebben
gestaan en noemt het een groot
voorrecht nu weer gezamenlijk te
staan in het eerste gelid, de Boe
renleider als vertegenwoordiger
van den Landstand en spr. als
vertegenwoordiger van den Staat.
Na de gevolgen van de liberale
economie geschetst te hebben,
waarvoor ook reeds Prof. Treub
en Dr. Kuyper waarschuwden, wees
spr. erop, dat nu over ons geko
men is de nieuwe tijd, die zijn
eischen zal doorzetten. Zoo zullen
wij komen tot de oude Duitsche
uitspraak „Der Staat soll Recht
staat sein."
De Nederlandsche Staat staat
welwillend tegenover deze nieuwe
orde, al zal geleidelijk nog het
ambtelijk apparaat moeten wor
den omgebouwd en gericht om tot
do verwerkelijking van ons ideaal
te komen.
In de persoon van onzen Boe
renleider zien wij dit ideaal volko
men verwezenlijkt. Hij is bij mach
te ons het nieuwe recht te bren
gen, dat ons niet van bovenaf zal
worden opgelegd, maar vanuit
ons moet opkomen. Daarom ver
heugt spr. er zich op, dat hij den
Boerenleider de hartelijke groeten
kan overbrengen van den Oostelij
ken strijdmakker Dr. Boeddeböh-
mer, die den Boerenleider bij zijn
streven veel succes toewenscht.
Rede L. W. van der Laan.
Namens het hoofdbestuur van
den Centralen Bond van Trans
portarbeiders, sprak L. W. van der
tuinders en visschers, ieder naar Laan, die erop wees, dat de afdee-
hun eigen aard, georganiseerd zijn. ijng „Visscherij" een belangrijke
Zoo zal men dan gezamenlijk schakel zal vormen tusschen de
sterk zijn tegenover die machten,
die de werkers voor de voedsel
voorziening zouden willen dienst
baar maken aan eigen belangen.
In trouwen arbeid en in
sobere levenswijze aanvaarden
wij onze roeping, ook in de
zen tijd. Zoo zal de God van
onze Vaderen ons ook nu ze
genen met zijn kracht en
wijsheid.
Daarop benoemt het Hoofd van
den Nederlandsehen Landstand
tot Leider van de afdeeling „Vis
scherij" in Nederland, N. Roskam
uit Zwartsluis. Wetende, dat hij
zijn taak met ernst zal aanvaarden
en dat de liefde tot zijn vak de
volheid van zijn leven is. Als taak
draagt hij hem op, te zorgen, dat
onze Nederlandsche visscher zijn
eigen recht en eigen eer zal kun
nen doorzetten, in den tijd, die nu
visscherij bevolking en de regee-
vingsinstanties in den meest uit
gebreiden zin.
De moeilijkheden zullen daarom
Van binnenuit, omdat velen den
nieuwen tijd nog niet verstaan,
van buiten, omdat bij regeerings-
instanties vaak nog zoo weinig
begrip wordt getoond voor den
nieuwen tijd, al is er reeds kente
ring te bespeuren.
De Landstand gaat nu bouwen
aan de visscherij op de kust, het
IJsselmeer, de Wadden, de Zeeuw -
sche stroomen, de binnenwateren
en kanalen. Bij dezen bouw zal het
noodzakelijk zijn, dat er een inni
ge samenwerking ontstaat tus
schen den Landstand en den
C.B.T.A., aangesloten bij het N.V.
V., opdat de sociale positie der
betrokkenen op juiste en doelma
tige wijze wordt verzorgd.
f HOOFDREDACTRICE G. C. KREMER - Bosker, Middenmeer.
VERANTWOORDELIJK VOOR DE ADVERTENTIES
CORN. J. BOSKER, Wieringen.
UITGEVER CORN. J. BOSKER. Wieringen.
DRUKKERIJ Fa. CORN. J. BOSKER,. Hoofdstr. 14, Wieringen.
P 1352/1 K. 1503.