TAMBO
OORLOGSSCHADE
fOJSOperflOOO."
ONDERLINGE
fil NEDEIUNE
V
EGBERTS
VOOR DAMES- en
HEERENPERMANENT
BLONDEEREN
KROEZE's KAPSALON
Ank v. d. Moer
GOEDGEKEURDE
ZAAIZADEN EN
POOTAARDAPPELEN
Nrd.-hollandsche Brandwaarborg-
maatschappij van 1816
gaveatigd te Oudkarspel
■i
m
VEREENIGING VOOR BEDRIJFSVOORLICHTING
IN DE WIERINGERMEER.
GRAVIN GISELA
jjmeiii
THEESURROGAAT
Bereid volgens machtiging van
29 Augustus 1941, No. 212
KOMT IN KLEUR EN SMAAK
GEWONE THEE HET MEEST NABIJ
Samengesteld uit zuivere
planjtaardigè grondstoffen
Alen lette voor/tl op de gebrjjiksaapw/jzing vermeld op de achterzijde van hei pakje.
VERVEN
0L1EBEHANDEILNG
naar
Behandeling door le klas vak
kundig personeel.
Adverteert in dit Blad
Succes blijft niet nit I
Departement Wieringermeer van de Mij. tot Nut van
't Algemeen.
VOORDRACHTAVOND te geven door
VOORDRACHTKUNSTENARES AMSTERDAM
OP DONDERDAG 9 APRIL 1942 in HOTEL SMIT TE MIDDENMEER
DES NAMIDDAGS 7.30 UUR.
Kaarten uitsluitend in voorverkoop verkrijgbaar BOSKER's Boek
handel Middenmeer, Tel. 23 G. KROEZE Slootdorp, Telef. 26
JOH. SWIER, Wieringerwerf, Telef. 15.
Entrée voor leden van het Nut 50 cent per persoon Kinderen van
leden 75 cent per persoon niet-leden f 1.per persoon.
Zuidergrachtswal 3 Leeuwarden
Telef. 3445 (2 lijnen)
Vertegenw. F. HOOGLAND, Wieringerwerf, Tel. 32.
Alle soorten planten en
heesters enz. voor den tuin.
Voor de kamer alle voorkomende
bloemwerken, benevens luxe vazen
en steenwerk.
C. TRAPPE Bloemenmag.
Medemblik Tel. 53.
BRAND-, INBRAAK-, BEDR1JFS-, ONGEVALLEN-, STORM-, RIJWIEL-, GLAS-,
ALLE GEVAREN-POLIS
DIRECTIE Mr. C. P. EECEN Gzn.
IEDEREN WOENSDAG OP DE BEURS TE MIDDENMEER.
Sluit ook Oorlogsschadeverzekering bij de Onderlinge OorlogsVerzekering-
Maatschappij te 's Gravcnhage. Totaal der verzekerde som pl.m. f 4.500.000.000.
DE GROOTSTE VERZEKERAAR IN DE WIERINGERMEER.
Sluit U aan bij de 37.000 deelnemers
in de verwaarborging tegen
bij de Onderlinge Nederlandsche, de Mij. met de
groote risicospreiding.
Het verwaarborgde kapitaal heeft de som be
reikt van f 425.000.000.—
243 deelnemers werden
in 1941 schadeloos gesteld.
De kosten kunnen geen bezwaar zijn, want de
voorschotheffing bedraagt slechts
p. halfjaar, terwijl de aansprakelijkheid beperkt is.
OOK DE KLEINE SCHADEN
WORDEN VERGOED.
Laat U nog heden inlichten door de Maat
schappij of door de agenten van de
MOLESTVERZEKERING MIJ.
gevestigd te Sneek.
Snoek: Oudo Koemarkt 1
Leeuwarden: Rulters-
kwartler173-Tel. 3305
ACTIEVE AGENTEN GEVRAAGD!
Ir
De bestrijding van Virusziekten
bij Aardappelen in het verleden,
het heden en de toekomst
door J. Oortwijn Botjes.
No. 60.
(VERVOLG).
Hier en daar had men reeds vroe
ger op grond van practische erva
ringen bestrijdingsmiddelen aangera
den, die niet veel van onze tegen
woordige voorschriften verschillen.
Zoo gaf James Chapple in een brief
aan de Bath Society in 1794 de vol
gende middelen aan de hand ter be
strijding der krulziekte (Curl) Ver
wijder de krulzieke planten met hun
ne moederknollen als het gewas zes
duim hoog is, herhaal dit als het
een voet hoog is en later nog als
het begint te bloeien en teel het
pootgoed later op eenige afstand
van ander aardappelvelden."
Met betrekking tot het vroegere
rooien schrijft Nicol, dat een heer
uit Schotland, in 1802, door proeven
bewezen heeft, dat de krul een ge
volg is van het overrijp worden van
de knollen en dat men bet kwaad
kan bestrijden door de knollen vroeg
te rooien,
Knight schreef de krul toe aan
een verdikking van het sap van de
plant door zetmeelvorming in de
laatste groeiperiode en adviseerde
knollen te gebruiken, die door vroeg
rooien of door een andere oorzaak
waterig waren gebleven.
Ook in ons land werd reeds in Let
FEUILLETON
door E. Marlitt.
Vertaald en bewerkt door
P. KITS VAN HEIJNINGEN en
GERARD KETiLER.
(Nadruk verboden.)
10.)
Het waren inderdaad zeer
fraaie bruine kijkers, die zich
thans ernstig en nadenkend op
de vervallen trekken der oude
blinde vestigden, terwijl een
zacht kinderhandje haar vingers
even aanraakte.
„O, zijt ge daar, kleine zei
mevrouw von Zweiflingen en trok
't handje nader tot zich.
En hoe heet ge
„Gisela, evenals mijn overleden
grootmama."
Een geweldige schok voer door
de leden der blinde vrouw.
„Uw overleden grootmama
herhaalde zij en boog zich ii
ademlooze spanning luisterend
voorover. „Wie was uw grootma
ma
Mevrouw de rijksgravin Völ-
aern," antwoordde 't kind op bij
na plechtigen toon blijkbaar had
zij dien naam nooit anders dan
met den diepsten eerbied hooren
begin der negentiende eeuw iets om
trent den invloed van vroegrooien
le boek gesteld. Zoo wordt in (.en
geschrift van D. L. Basch en S. L.
Olivier in 1808 melding gemaakt van
het feit, dat gardeniers uit Berlikum
weinig hinder ondervonden van krul
ziekte, omdat ze de poters namen
van de vroegst gerooide stammen.
Er zijn dus in de loop der jaren
hier en daar zeer juiste waarnemin
gen in de praktijk verricht, die •:ch-
ter niet hebben kunnen leiden tot
een algemeen toegepaste wijze van
bestrijding. Ze werden vaak over
schaduwd door andere waarnemin
gen, omtrent de worm, vorst droog
te of natheid. Eerst toen men wist
dat krulziekte een verzameling ia-
hield van meerdere ziekten j dat
elk dezer ziekten met pootgoed over
gaat en verder op gezonde stammen
kan worden overgebracht toen
men dus meer te weten gekomen
was omtrent het hoe en het waarom
der dingen, was een algemeen door
gevoerde bestrijding mogelijk.
Het strekt de Nederlandsche
landbouwvoorlichtingsdienst tot eer,
dat zij de verworven kennis op zulk
een snelle wijze aan de praktijk
heeft kenbaar gemaakt. Ook de
Aardappeldagen, die op initiatief
ijlen Ir. Koeslag in het leven
waren geroepen, hebben in deze
ruchtdragend gewerkt. De Neder
landsche boerenstand heeft verder
hierop in een deel van het land op
zeer actieve wijze gereageerd en
heeft de verworven kennis binnen
uitspreken.
Mevrouw von Zweiflingen wierp
eensklaps de kleine hand, die zij
tot dusver teeder in de hare had
gehouden, als een vergiftigd in-
sekt ver van zich.
„Gravin Völdern riep zij uit.
,.Ha, ha, ha, de kleindochter van
gravin Völdern onder mijn dak
Brandt de spiritusvlam nog onder
den trekpot, Jutta
„Ja, moeder," antwoordde
jonge meisje, hevig verschrikter
lag iets waanzinnigs in den toon
en de gebaren der oude vrouw.
„Blaas ze dan uitbeval zij.
„Maar, moeder.."
„Blaas ze uit, zeg ik u her
haalde de blinde woest.
Jutta gehoorzaamde. „Zij brandt
niet meer," zei zij zacht.
„Breng nu 't brood weg."
Ditmaal volvoerde de jonge da
me 't bevel zonder tegenspraak.
De kleine Gisela was eerst ont
steld naar een hoek gevlucht
maar spoedig maakte de uitdruk
king van schrik op haar gelaat
voor trots en verontwaardiging
plaats. Zij was niet stout geweest
en men had zich vermeten haar
te straffen. In haar kinderlijke
onschuld vermoedde zij wel is
waar niet, dat de bevelen der
blinde een formeele oorlogsverkla
ring bevatten, maar voelde alleen
zeer korte tijd op de juiste wijze
toegepast.
Dat dit het geval is geweest,
moet voor een belangrijk deel wor
den toegeschreven aan het feit,
dat er reeds een keuring van aard
appelen te velde bestond, waarbij
scherp op de gezondheidstoestand
van het gewas werd gelet. De eerste
keuringen van aardappelen te velde
werden in 1908 ter hand genomen
door de Friesche Mij. van Land
bouw. Aanvankelijk was de opzet
om de boeren in de streek zelve
aan pootgoed te helpen maar
toen bleek, dat het gekeurde poot
goed beter was dan het ongekeur
de, vondt het aftrek tot buiten de
Friesche landpalen. Andere organi
saties volgden het Friesche voor
beeld. In de periode, waarin de we
tenschappelijke grondslagen voor de
bestrijding der virusziekten van de
aardappelen gevonden werden, konden
de keuringen onmiddellijk profite
ren van de verworven kennis. En
zij hebben er van geprofiteerd. Het
in Nederland gekeurde pootgoed
kreeg een uitstekende naam, ook
in het buitenland. Ondernemende
handelaren en coöperaties voerden
het uit naar Duitschland, Zwitser
land, België, Italië, de Middelland-
sche zeegebieden en Zuid-Amerika.
Deze steeds toenemende uit
voer maakte de eenheid van het
keuringswezen noodzakelijk en
leidde in 1932 tot de oprichting van
de Nederlandsche Algemeene Keu
ringsdienst, welke volgens de Poot-
aardappelwet zijn plombe kon aan
brengen op de sluiting der verpak
king, zonder welk plombe geen uit
voer wordt toegestaan.
Bij het opstellen van de keurings
voorschriften werken direct of indi
rect mede het Laboratorium voor
Mycologie en Aardappelonderzoek,
het Instituut voor Plantenveredeling
en de Plantenziektekundige Dienst.
Zeer nauwgezet wordt er naar ge
streefd dat deze voorschriften zich
onmiddellijk aansluiten aan de ver
worven kennis omtrent de verbrei
ding der virusziekten, en wat hier
mee verband houdt. Wanneer dan
ook later iets gevonden is omtrent
de verborgen aanwezigheid van vi
russen in bepaalde rassen, wordt
hiermee bij het opstellen der keu
ringsvoorschriften rekening gehou
den. Hetzelfde is ook het geval als
gevonden wordt, dat sommige ras
sen bepaald virus onvatbaar zijn ge
bleken.
Door de samenwerking van weten
schap en keuring, wordt in ons land
al het mogelijke gedaan om ziekte-
vrij pootgoed te verkrijgen. En toch
is de toestand verre van ideaal.
Wordt \vervolgd.
WIERINGERMEER.
Begralenisvereen. „De W.-Meer
Onder voorzitterschap van den hr.
D. Pijper hield bovengenoemde ver-
eeniging Donderdagavond een leden
vergadering in Hotel Smit te Mid
denmeer.
De voorzitter kon maar een klein
aantal leden het welkom toeroepen,
hetgeen een bewijs is dat men blijk
baar de zaken in vertrouwen aan
het bestuur overlaat.
De secretaris, de heer R, J. Rid
der, las de notulen van de vorige
jaarvergadering, welke onverandeld
werden vastgesteld.
De voorzitter deelde mede, naar
aanleiding van de notulen, dat het
onderhoud met het gemeentebestuur
betreffende begrafenisverordening,
nog niet heeft plaats gehad. Men
zal dit voorloopig nog even afwach
ten. Wat de dragers betreft uit ei
gen gemeente kleeding is niet te
krijgen, zoodat ook hier het bestuur
meent, betere tijden te moeten af
wachten. Wordt goedgevonden.
Jaarverslag en Rekening en Ver
antwoording.
De Secr.-Penningmm. de heer
R. J. Ridder brengt hierop verslag
uit van het afgeloopen jaar.
Op 31 Dec, 1941 waren 438 gezin
nen lid, uitmakende 2058 personen.
Vorig jaar 309 met een totaal van
1471 personen, een vooruitgang van
129 gezinnen of 587 personen.
De heer C. de Boer verdient alle
lof voor zijn ledenwerving.
De vereeniging maakt nog steeds
gebruik van de dragers van Wierin-
gen, waarmee men in goede verstand
houding zaken doet, terwijl de heer
Wassink als voorganger fungeerd.
De vereeniging heeft 11 begrafe
nissen verzorgd, waarvan 6 voor le
den en 5 voor niet-leden.
De ontvangsten waren f 1468.68.
De uitgaven waren f 873.17. Inclu
sief het saldo van voorgaande ja
ren heeft de vereeniging een totaal
bezit van f 2173.51.
Namens de controlecommissie
deelt de heer J. Varkevisser mede,
dal boeken en bescheiden in goede
oi de zijn bevonden.
De voorzitter dankt de heer Rid
der voor zijn accuraat beheer en de
commissie voor haar controlewerk.
dat zij zonder achting behandeld
werd, een ondervinding, die zij
waarschijnlijk voor 't eerst in haar
jeugdig leven opdeed.
„Gij moet wachten, poes, tot wij
te Arnsberg zijn," sprak zij en
nam de melk weg, die Jutta voor
het dier op den grond had gezet.
Daarop greep zij naar mantel en
kap en maakte zich reisvaardig.
Juist was zij op 't punt de kat in
den deken te wikkelen, toen Jutta
weer binnenkwam.
„Ik wil liever naar buiten gaan'
en papa verzoeken mij bij mevrouw
von Herbeck in 't rijtuig te la
ten riep 't kind de binnenko
mende toe en wierp een tartenden
blik op de blinde vrouw, Deze
scheen plotseling niets meer te
bemerken van 't geen in de ka
mer voorviel. Nog strammer dan
te voren in haar houding en
hoofd luisterend naar de deur ge
wend, die in de zaal uitkwam, zat
de gestalte daar als verstijfd, doch
des te beweeglijker was 't gelaat.
Misschien zou de man, die thans
zoo vast en onbeschroomd de 2
doorstapte en op zulk een voor
naam gebiedenden toon tot Sievert
sprak, toch niet de deur zijn bin
nengetreden, als hij dat vrouwen
gelaat had kunnen zien, in welks
harde gespannen trekken gloeien
de haat en onverbiddelijke wraak
zucht schenen te loeren om op 't
onverwachtst uit te barsten.
De deur werd geopend. Eerst
verscheen een dame op den drem
pel nog droeg 't volle schoone
gelaat de sporen van ontsteltenis,
want het was zeer bleekook
toonde het gehavende der klee
ding, dat de statige gestalte niet
ongedeerd door 't kreupelbosch
was gekomen. Maar toch boog zij
met een vriendelijk lachje en de
zelfbewustheid van een dame der
groote wereld, alsof haar voeten
geen oogenblik den effen vloer
van 't salon hadden verlaten.
Jutta heette haar welkom met
een beklemd gemoed en een ang-
stigen blik naar de onheilspellend
zwijgende gestalte in den leuning
stoel. Buiten huilde de sneeuw
jacht, maar binnen de vier enge
torenwanden kwam 't plotseling
't jonge meisje zoo zwoel voor,
alsof een dreigend onweder aan
de lucht was. Door de open deur
zag zij hoe de heer, die de dame
vergezelde, zich vlug van zijn man
tel ontdeed en dien aan Sievert
overhandigde, die met de lantaarn
naast hem stondnooit had haar
't gelaat van den ouden soldaat
zoo vijandelijk en vol verkropte
woede geschenen als thans. On
danks haar innerlijken angst be
ving haar een onbeschrijfelijke
ergernis hoe kon de oude bedien
de in zijn ondergeschikt betrek
king de onbeschaamdheid hebben
den voornamen gebiedenden man
zulk een brutaal en onbeleefd ge
zicht te toonen
De heer kwam de kamer binnen.
Hij vatte de kleine Gisela, die hem
tegemoet gekomen was, bij de
hand en zonder er acht op te
slaan dat het kind een dringenden
wensch op de lippen had, stapte
hij de kamer door, om de voorstel
ling met een onachtzaam, los en
zeer elegant gebaar te doen plaats
hebben maar de blinde had zich
plotseling met een geweldige
krachtsinspanning half in haar
leuningstoel opgericht en strekte
afwerend de hand naar hem uit.
Deze door de ziekte zoo vreeselijk
vervallen vrouwengestalte, aan
welke hartstocht een oogenblik
weder den schijn van zelfstandig
heid verleende, had waarlijk iets
spookachtigs.
„Geen stap verder, baron Fleu
ry gebood zij. „Weet gij wiens
drempel gij hebt overschreden
Moet ik u waarlijk nog zeggen dat
er in dit huis geen plaats voor u
is
Tot welk een toonbuiging was
deze schorre stem nog altijd in
staatDe onuitsprekelijke verach
ting in den klank der laatste woor
'Bestuurs verkiezing.
Periodiek moet aftreden de heer
W. A. Blijdorp, die niet herkiesbaar
is. Hiervoor wordt benoemd de heer
B. J. v.d. Bremen.,
De heer G. Kesselaar wordt in
de controlecommissie benoemd, voor
de heer Greidanus, die aftreden
moest.
De Rondvraag levert geen nieuws
op, waarna de voorzitter de verga
dering sluit, en de heeren Blijdorp en
Greidanus dankt zegt voor hun werk
in het belang van de vereeniging ver
richt.
GEMEENTE WIERINGEN.
JEUGDDAG.
Zondag 12 April zal de Jeugd-
dag, die reeds tweemaal uitgesteld
is. gevierd worden.
De dag begint met een gods
dienstoefening in de Ned. Herv.
Kerk te Hippolytushoef o.l.v.
Ds. van Beek. Het is misschien
niet overbodig om er de nadruk
op te leggen, dat deze dienst be
stemd is voor ouderen en jonge
ren. Dus niet alleen de jongeren
in de kerk, maar ook zooveel mo
gelijk ouderenDe Jeugddag is
de dag van verbondenheid tus-
schen ouderen en jongeren. Samen
vormen zij de gemeente.
De middagbijeenkomst vangt
aan 's middags 2 uur in de kerke-
kamer van de Ned. Herv. kerk te
Hippo. Jongeren van 16 jaar en
ouder zijn hier hartelijk welkom.
Politie. Verloren een kinder
armband van aaneen geschakelde
dubbeltjes. Inl. bij den Gem.-Bode
den was werkelijk verpletterend.
De aangesprokene bleef, zichtbaar
verrast door zulk een verschijning,
een oogenblik als aan den grond
genageld staan maar toen liet hij
de hand van 't kind los en stapte
met vasten tred naar de kranke
toe. Zij was niet in staat langer in
de aangenomen houding te blij -
ven en zonk krachteloos achter
over maar dezelfde uitdrukking
van wislkracht bleef bestaan, zoo
wel op haar trekken als in de ge
biedende beweging waarmede zij
naar de deur wees.
„Ga, ga riep zij hem heftig
toe.. „Gij behoeft immers slechts
naar buiten te gaan om op eigen
grond en bodem te treden. De
boschwachters van den vrijheer
von Fleury zouden 't natuurlijk als
berooving van eigendom beschou
wen, indien ik over één grashalm
buiten de oude muren van dit
huis wilde beschikken maar 't
dak boven mijn hoofd is nog mijn:
niemand zal dit betwisten, en hier
kan ik tenminste de heugelijke
voldoening smaken u de deur te
wijzen
Baron Fleury keerde zich be
daard naar de dame, welke hem
vergezeld had, en die sprakeloos
van verbazing bij de deur was blij
ven staan.
(Wordt vervolgd.)